پرش به محتوا

دعاهای مناسک عمره تمتع و حج: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''دعاهای مناسک حج''' مجموعه‌ای از [[دعا|دعاها]] است که بر اساس روایات و فتوای فقیهان شیعه، خواندن آنها در [[مناسک حج]] مستحب است.
{{اشتباه نشود|دعاهای مناسک عمره مفرده}}
'''دعاهای مناسک عمره تمتع و حج''' مجموعه‌ای از [[دعا]]ها است که بر اساس روایات و فتوای فقیهان شیعه، خواندن آنها در مناسک [[عمره تمتع]] و [[حج]] مستحب است.


==دعای احرام==
== دعای احرام عمره تمتع ==
طبق روایات، مستحب است [[حج‌گزار]] هنگام پوشیدن [[لباس احرام]] این دعا را بخواند:
طبق روایات، مستحب است [[حج‌گزار]] هنگام پوشیدن [[لباس احرام]] این دعا را بخواند:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای پوشیدن لباس احرام
| تیتر= دعای پوشیدن لباس احرام
|-style="background:#e7ebfb;"
| الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ اُؤَدِّی بِهِ فَرْضِی وَ اَعْبُدُ فِیهِ رَبِّی وَ اَنْتَهِی فِیهِ اِلَی مَا اَمَرَنِی الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی قَصَدْتُهُ فَبَلَّغَنِی وَ اَرَدْتُهُ فَأَعَانَنِی وَ قَبِلَنِی وَ لَمْ یَقْطَعْ بِی وَ وَجْهَهُ اَرَدْتُ فَسَلَّمَنِی فَهُوَ حِصْنِی وَ کَهْفِی وَ حِرْزِی وَ ظَهْرِی وَ مَلَاذِی وَ مَلْجَئِی وَ مَنْجَایَ وَ ذُخْرِی وَ عُدَّتِی فِی شِدَّتِی وَ رَخَائِی‏
| {{عربی|الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ اُؤَدِّی بِهِ فَرْضِی وَ اَعْبُدُ فِیهِ رَبِّی وَ اَنْتَهِی فِیهِ اِلَی مَا اَمَرَنِی الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی قَصَدْتُهُ فَبَلَّغَنِی وَ اَرَدْتُهُ فَأَعَانَنِی وَ قَبِلَنِی وَ لَمْ یَقْطَعْ بِی وَ وَجْهَهُ اَرَدْتُ فَسَلَّمَنِی فَهُوَ حِصْنِی وَ کَهْفِی وَ حِرْزِی وَ ظَهْرِی وَ مَلَاذِی وَ مَلْجَئِی وَ مَنْجَایَ وَ ذُخْرِی وَ عُدَّتِی فِی شِدَّتِی وَ رَخَائِی‏}}
| ستایش برای خدایی است که به من لباسی روزی داد تا شرمگاهم را بپوشانم، واجبم را انجام دهم، برای پروردگارم عبادت کنم و به آنچه دستور داده عمل کنم، ستایش برای خدایی است که به سوی او آمدم و او به مقصدم رساند، و قصد او کردم کمکم کرد و پذیرایم شد و مرا ناامید نساخت، و قصد اخلاص کردم من را به سلامت داشت پس او پناهگاهم، پشتوانه‌ام، امید و پناهم، و یار و یاورم در سختی و آسانی است.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>ستایش برای خدایی است که به من لباسی روزی داد تا شرمگاهم را بپوشانم، واجبم را انجام دهم، برای پروردگارم عبادت کنم و به آنچه دستور داده عمل کنم، ستایش برای خدایی است که به سوی او آمدم و او به مقصدم رساند، و قصد او کردم کمکم کرد و پذیرایم شد و مرا ناامید نساخت، و قصد اخلاص کردم من را به سلامت داشت پس او پناهگاهم، پشتوانه‌ام، امید و پناهم، و یار و یاورم در سختی و آسانی است.</small>
|-
|}


==ورود به حرم مکی==
== ورود به حرم مکی ==
مستحب است هنگام ورود به [[حرم مکی]] این دعا خوانده شود:
مستحب است هنگام ورود به [[حرم مکی]] این دعا خوانده شود:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای وورد به حرم مکی
| تیتر = دعای وورد به حرم مکی
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتابِکَ الْمُنْزَلِ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ: {{آیه|وَ أَذِّنْ فِی النّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجالاً وَ عَلی کُلِّ ضامِر یَأْتِینَ مِنْ کُلِّ فَجّ عَمِیق}} اَللّهُمَّ إِنِّی أَرْجُو أَنْ أَکُونَ مِمَّنْ أَجابَ دَعْوَتَکَ، وَ قَدْ جِئْتُ مِنْ شُقَّةٍ بَعِیدَة وَ مِنْ فَجٍّ عَمِیق، سامِعاً لِنِدائِکَ، وَ مُسْتَجِیباً لَکَ، مُطِیعًا لاَِمْرِکَ وَ کُلُّ ذلِکَ بِفَضْلِکَ عَلَیَّ وَ إِحْسانِکَ إِلَیَّ
| {{عربی|اَللّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتابِکَ الْمُنْزَلِ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ:}} {{عربی|{{آیه|وَ أَذِّنْ فِی النّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجالاً وَ عَلی کُلِّ ضامِر یَأْتِینَ مِنْ کُلِّ فَجّ عَمِیق}}}} {{عربی|اَللّهُمَّ إِنّـِی أَرْجُو أَنْ أَکُونَ مِمَّنْ أَجابَ دَعْوَتَکَ، وَ قَدْ جِئْتُ مِنْ شُقَّةٍ بَعِیدَة وَ مِنْ فَجٍّ عَمِیق، سامِعاً لِنِدائِکَ، وَ مُسْتَجِیباً لَکَ، مُطِیعًا لاَِمْرِکَ وَ کُلُّ ذلِکَ بِفَضْلِکَ عَلَیَّ وَ إِحْسانِکَ إِلَیَّ}}
| خداوندا، در قرآنت (به ابراهیم) فرمودی و فرموده‌ات درست است که «مردم را به حج فراخوان تا پیاده و سواره بر مرکب‌های لاغر اندام از هر راه دور به سویت آیند»، خداوندا، من امیدوارم از کسانی باشم که دعوتت را پاسخ گفته و از سرزمین و راه دوری آمده‌ام، ندایت را شنوا و پذیرا و فرمانبردارت هستم، و این همه به فضل و احسان توست
|-style="background:#fcfaf0;"
| فَلَکَ الْحَمْدُ عَلی مَا وَفَّقْتَنِی لَهُ، أَبْتَغِی بِذلِکَ الزُّلْفَةَ عِنْدَکَ وَالْقُرْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْمَنْزِلَةَ لَدَیْکَ، وَالْمَغْفِرَةَ لِذُنُوبِی، وَالتَّوْبَةَ عَلَیَّ مِنْها بِمَنِّکَ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَحَرِّمْ بَدَنِی عَلَی النّارِ، وَ آمِنِّی مِنْ عَذابِکَ وَعِقابِکَ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ.
|<small>خداوندا! در قرآنت (به ابراهیم) فرمودی و فرموده‌ات درست است که «مردم را به حج فراخوان تا پیاده و سواره بر مرکب‌های لاغر اندام از هر راه دور به سویت آیند»، خداوندا، من امیدوارم از کسانی باشم که دعوتت را پاسخ گفته و از سرزمین و راه دوری آمده‌ام، ندایت را شنوا و پذیرا و فرمانبردارت هستم، و این همه به فضل و احسان توست</small>
| پس سپاس تو را سزد که مرا به آن توفیق بخشیدی که به سویت تقرب جویم، و نزدیکی به سوی تو و جاه و منزلت نزد تو و مغفرت گناهانم خواستار شوم که بر من به لطف خویش ببخشایی، خداوندا، درود فرست بر محمد و آلش، و بدنم را بر آتش حرام ساز و از عذاب و کیفرت امانم ده، به رحمتت ای مهربانترین مهربانان.
|-style="background:#e7ebfb;"
}}
|{{عربی|فَلَکَ الْحَمْدُ عَلی مَا وَفَّقْتَنِی لَهُ، أَبْتَغِی بِذلِکَ الزُّلْفَةَ عِنْدَکَ وَالْقُرْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْمَنْزِلَةَ لَدَیْکَ، وَالْمَغْفِرَةَ لِذُنُوبِی، وَالتَّوْبَةَ عَلَیَّ مِنْها بِمَنِّکَ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَحَرِّمْ بَدَنِی عَلَی النّارِ، وَ آمِنّـِی مِنْ عَذابِکَ وَعِقابِکَ، بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>پس سپاس تو را سزد که مرا به آن توفیق بخشیدی که به سویت تقرب جویم، و نزدیکی به سوی تو و جاه و منزلت نزد تو و مغفرت گناهانم خواستار شوم که بر من به لطف خویش ببخشایی، خداوندا! درود فرست بر محمد و آلش، و بدنم را بر آتش حرام ساز و از عذاب و کیفرت امانم ده، به رحمتت ای مهربانترین مـهـربــانـان.</small>
|}


== هنگام ورود به مسجد الحرام ==
== هنگام ورود به مسجد الحرام ==
بر اساس روایات، مستحب است [[حج‌گزار]] جلوی در [[مسجد الحرام]] بایستد و بگوید:
بر اساس روایات، مستحب است [[حج‌گزار]] جلوی در [[مسجد الحرام]] بایستد و بگوید:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! هنگام ورود به مسجد الحرام
| تیتر= هنگام ورود به مسجد الحرام
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکاتُهُ، بِسْمِ اللّهِ وَ بِاللّهِ وَ ما شآءَ اللّهُ، اَلسَّلامُ عَلی رَسُولِ اللّهِ و آلِهِ، اَلسَّلاَمُ عَلی اِبْراهِیمَ وَ آلِهِ وَ السَّلامُ عَلی أَنْبِیاءِ اللهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.
|{{عربی|اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکاتُهُ، بِسْمِ اللّهِ وَ بِاللّهِ وَ ما شآءَ اللّهُ، اَلسَّلامُ عَلی رَسُولِ اللّهِ و آلِهِ، اَلسَّلاَمُ عَلی اِبْراهِیمَ وَ آلِهِ وَ السَّلامُ عَلی أَنْبِیاءِ اللهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.}}
| سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای پیامبر، به نام خدا و به یاری او، و یاری از خداست و خواست خواست خداست، سلام بر رسول خدا و آل او، سلام بر ابراهیم خلیل‌الله و آلش، سلام بر پیامبران خدا و فرستادگانش و سپاس مخصوص پروردگار جهانیان است.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>سلام و رحمت و برکات خدا بر تو ای پیامبر، به نام خدا و به یاری او، و یاری از خداست و خواست خواست خداست، سلام بر رسول خدا و آل او، سلام بر ابراهیم خلیل‌الله و آلش، سلام بر پیامبران خدا و فرستادگانش و سپاس مخصوص پروردگار جهانیان است.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
و نیز پس از ورود به مسجدالحرام رو به [[کعبه]] دست‌هایش را بلند کند و بگوید:  
و نیز پس از ورود به مسجدالحرام رو به [[کعبه]] دست‌هایش را بلند کند و بگوید:  
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! پس از ورود به مسجدالحرام
|تیتر= پس از ورود به مسجدالحرام
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ فِی مَقامی هذا، وَ فی اَوَّلِ مَناسِکی اَنْ تَقْبَلَ تَوْبَتی وَ اَنْ تَتَجاوَزَ عَنْ خَطِیئَتی، وَ اَنْ تَضَعَ عَنِّی وِزْرِی، اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی بَلَّغَنِی بَیْتَهُ الْحَرامَ اَللّهُمَّ اِنِّی اَشْهَدُ اَنَّ هذا بَیْتُکَ الْحَرامُ الَّذِی جَعَلْتَهُ مَثابَةً لِلنّاسِ، وَ اَمْناً مُبارَکاً، وَ هُدیً لِلْعالَمِینَ
|{{عربی|اَللّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ فِی مَقامی هذا، وَ فی اَوَّلِ مَناسِکی اَنْ تَقْبَلَ تَوْبَتی وَ اَنْ تَتَجاوَزَ عَنْ خَطِیئَتی، وَ اَنْ تَضَعَ عَنِّی وِزْرِی، اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی بَلَّغَنِی بَیْتَهُ الْحَرامَ اَللّهُمَّ اِنِّی اَشْهَدُ اَنَّ هذا بَیْتُکَ الْحَرامُ الَّذِی جَعَلْتَهُ مَثابَةً لِلنّاسِ، وَ اَمْناً مُبارَکاً، وَ هُدیً لِلْعالَمِینَ}}
| خداوندا، در این جایگاهم و در اول مناسکم از تو می‌خواهم که توبه‌ام را بپذیری و از اشتباهاتم درگذری و وزر و وبالم را از من برداری، ستایش مخصوص خدایی است که مرا به بیت الحرام خویش رساند، خداوندا، گواهی دهم که این محل آمد و شد مردم و محل امن و مبارک و هدایت جهانیان قرار دادی
|-style="background:#fcfaf0;"
| اَللّهُمَّ اِنّی عَبْدُکَ، وَ الْبَلَدَ بَلَدُکَ، وَ الْبَیْتَ بَیْتُکَ، جِئْتُ اَطْلُبُ رَحْمَتَکَ، وَ اَؤُمُّ طاعَتَکَ، مُطِیعاً لاَِمْرِکَ، راضِیاً بِقَدَرِکَ، اَسْأَلُکَ مَسْأَلَةَ الْمُضْطَرِّ اِلَیْکَ، الْخائِفِ لِعُقُوبَتِکَ، اَللّهُمَّ افْتَحْ لی اَبْوابَ رَحْمَتِکَ، وَ اسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ وَ مَرْضاتِکَ.
|<small>خداوندا، در این جایگاهم و در اول مناسکم از تو می‌خواهم که توبه‌ام را بپذیری و از اشتباهاتم درگذری و وزر و وبالم را از من برداری، ستایش مخصوص خدایی است که مرا به بیت الحرام خویش رساند، خداوندا، گواهی دهم که این محل آمد و شد مردم و محل امن و مبارک و هدایت جهانیان قرار دادی</small>
| آمده‌ام تا رحمت تو را بخواهم و آهنگ اطاعت تو کردم، فرمانبدار امر تو باشم، و راضی به تقدیر تو هستم، از تو می‌خواهم مانند نیازمندی که از مجازات تو ترسان است، خداوندا، درهای رحمتت را به رویم بگشا و به طاعت و جلب رضایتت وادارم ساز.
|-style="background:#e7ebfb;"
}}
|{{عربی|اَللّهُمَّ اِنّی عَبْدُکَ، وَ الْبَلَدَ بَلَدُکَ، وَ الْبَیْتَ بَیْتُکَ، جِئْتُ اَطْلُبُ رَحْمَتَکَ، وَ اَؤُمُّ طاعَتَکَ، مُطِیعاً لاَِمْرِکَ، راضِیاً بِقَدَرِکَ، اَسْأَلُکَ مَسْأَلَةَ الْمُضْطَرِّ اِلَیْکَ، الْخائِفِ لِعُقُوبَتِکَ، اَللّهُمَّ افْتَحْ لی اَبْوابَ رَحْمَتِکَ، وَ اسْتَعْمِلْنی بِطاعَتِکَ وَ مَرْضاتِکَ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>آمده‌ام تا رحمت تو را بخواهم و آهنگ اطاعت تو کردم، فرمانبدار امر تو باشم، و راضی به تقدیر تو هستم، از تو می‌خواهم مانند نیازمندی که از مجازات تو ترسان است، خداوندا! درهای رحمتت را به رویم بگشا و به طاعت و جلب رضایتت وادارم ساز.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
همچنین روبه‌روی کعبه بایستد و خطاب به آن بگوید:
همچنین روبه‌روی کعبه بایستد و خطاب به آن بگوید:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای روبه‌رو شدن با کعبه
|تیتر= دعای روبه‌رو شدن با کعبه
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی عَظَّمَکِ وَ شَرَّفَکِ وَ کَرَّمَکِ وَ جَعَلَکِ مَثابَةً لِلنّاسِ وَ أَمْناً مُبارَکاً وَ هُدیً لِلْعالَمِینَ.
|{{عربی|اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی عَظَّمَکِ وَ شَرَّفَکِ وَ کَرَّمَکِ وَ جَعَلَکِ مَثابَةً لِلنّاسِ وَ أَمْناً مُبارَکاً وَ هُدیً لِلْعالَمِیــنَ.}}
| ستایش خدایی را که تو را بزرگ و با شرافت و محل آمد و شد مردم و جای امن و مبارک و مایه هدایت جهانیان قرار داد.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>ستایش خدایی را که تو را بزرگ و با شرافت و محل آمد و شد مردم و جای امن و مبارک و مایه هدایت جهانیان قرار داد.</small>
|}


== هنگام طواف ==
== هنگام طواف ==
بر اساس روایات، مستحب است وقتی حج‌گزار محاذی [[حجر الاسود]] قرار گرفت بگوید:  
بر اساس روایات، مستحب است وقتی حج‌گزار محاذی [[حجر الاسود]] قرار گرفت بگوید:  
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای قرار گرفتن محاذی حجرالاسود
| تیتر= دعای قرار گرفتن محاذی حجرالاسود
|-style="background:#e7ebfb;"
| أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، آمَنْتُ بِاللهِ، وَ کَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَ الطّاغُوتِ وَ بِاللاّتِ وَ الْعُزّی، وَ عِبادَةِ الشَّیْطانِ، وَ عِبادَةِ کُلِّ نِدّ یُدْعی مِنْ دُونِ اللّهِ
| {{عربی|أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، آمَنْتُ بِاللهِ، وَ کَفَرْتُ بِالْجِبْتِ وَ الطّاغُوتِ وَ بِاللاّتِ وَ الْعُزّی، وَ عِبادَةِ الشَّیْطانِ، وَ عِبادَةِ کُلِّ نِدّ یُدْعی مِنْ دُونِ اللّهِ}}
| گواهی می‌دهم که معبودی جز خدای یکتا نیست و اینکه محمد بنده و فرستاده اوست، ایمان آوردم به خدا، و به جبت و طاغوت و لات و عزّی و عبادت شیطان و عبادت هر چه شریک خدا خوانده شود کفر می‌ورزم.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>گواهی می‌دهم که معبودی جز خدای یکتا نیست و اینکه محمد بنده و فرستاده اوست، ایمان آوردم به خدا، و به جبت و طاغوت و لات و عزّی و عبادت شیطان و عبادت هر چه شریک خدا خـوانــده شـود کـفـر می‌ورزم.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
در روایات برای [[طواف]]، دعایی ذکر شده است. گفته شده براى اينكه طواف‌كننده در تعداد [[شوط|دورهاى طواف]] شك نكند، مى‌تواند این دعا را تقسيم كرده و در هر دور طواف، بخشى از آن را به قصد رجاء بخواند، و اگر تكرار شد مانعى ندارد.
در روایات برای [[طواف]]، دعایی ذکر شده است. گفته شده برای اینکه طواف‌کننده در تعداد [[شوط|دورهای طواف]] شک نکند، می‌تواند این دعا را تقسیم کرده و در هر دور طواف، بخشی از آن را به قصد رجاء بخواند، و اگر تکرار شد مانعی ندارد.
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور اول
| تیتر= دعای دور اول
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی یُمْشی بِه عَلی طَلَلِ الْماءِ، کَما یُمْشی بِه عَلی جَدَدِ الاَْرْضِ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی یَهْتَزُّ لَهُ عَرْشُکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاِسْمِکَ الَّذِی تَهْتَزُّ لَهُ أَقْدامُ مَلائِکَتِکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دَعاکَ بِهِ مُوسی مِنْ جانِبِ الطُّورِ
| {{عربی|اَللّهُمَّ إِنّـِی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی یُمْشی بِه عَلی طَلَلِ الْماءِ، کَما یُمْشی بِه عَلی جَدَدِ الاَْرْضِ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی یَهْتَزُّ لَهُ عَرْشُکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاِسْمِکَ الَّذِی تَهْتَزُّ لَهُ أَقْدامُ مَلائِکَتِکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دَعاکَ بِهِ مُوسی مِنْ جانِبِ الطُّورِ}}
| خداوندا، از تو مسألت می‌کنم به آن نامت که با ذکر به وسیله آن بر روی آب راه می‌روند، چنانچه بر روی زمین سخت و هموار، و از تو می‌خواهم به حق آن نامت که عرش برای آن به لرزه می‌افتد، و از تو می‌خواهم به حق آن اسمت که گام‌های فرشتگان به لرزه می‌افتد، و از تو می‌خواهم به حق آن نامت که موسی تو را با آن از سوی کوه طور خواند
|-style="background:#fcfaf0;"
| فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَأَلْقَیْتَ عَلَیْهِ مَحَبَّةً مِنْکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی غَفَرْتَ بِهِ لِمُحَمَّد صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَما تَأَخَّرَ، وَأَتْمَمْتَ عَلَیْهِ نِعْمَتَکَ، أَنْ تَرْزُقَنِی خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ {{فارسی|در این هنگام حاجی، حاجات خود را بخواهد.}}
|<small>خداوندا، از تو مسألت می‌کنم به آن نامت که با ذکر به وسیله آن بر روی آب راه می‌روند، چنانچه بر روی زمین سخت و هموار، و از تو می‌خواهم به حق آن نامت که عرش برای آن به لرزه می‌افتد، و از تو می‌خواهم به حق آن اسمت که گام‌های فرشتگان به لرزه می‌افتد، و از تو می‌خواهم به حق آن نامت که موسی تو را با آن از سوی کوه طور خواند</small>
| و دعایش را مستجاب کردی و محبت خویش را به او القا کردی، و از تو می‌خواهم به آن نامت که گناه گذشته و آینده حضرت محمد (ص) را بخشیدی و نعمت خود را بر او تمام کردی که مرا از خیر دنیا و آخرت بهره‌مند سازی.
|-style="background:#e7ebfb;"
}}
| {{عربی|فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَأَلْقَیْتَ عَلَیْهِ مَحَبَّةً مِنْکَ، وَأَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی غَفَرْتَ بِهِ لِمُحَمَّد صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَما تَأَخَّرَ، وَأَتْمَمْتَ عَلَیْهِ نِعْمَتَکَ ، أَنْ تَرْزُقَنِی خَیْرَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ}} در این هنگام حاجی، حاجات خود را بخواهد.
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>و دعایش را مستجاب کردی و محبت خویش را به او القا کردی، و از تو می‌خواهم به آن نامت که گناه گذشته و آینده حضرت محمد(ص) را بخشیدی و نعمت خود را بر او تمام کردی که مرا از خیر دنیا و آخرت بهره مند سازی.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور دوم
| تیتر= دعای دور دوم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ إِنِّی إِلَیْکَ فَقِیرٌ، وَإِنِّی خائِفٌ مُسْتَجِیرٌ، فَلا تُغَیِّرْ جِسْمِی وَلا تُبَدِّلِ اسْمِی. سائِلُکَ فَقِیرُکَ مِسْکِینُکَ بِبابِکَ، فَتَصَدَّقْ عَلَیْهِ بِالْجَنَّةِ. اَللّهُمَّ الْبَیْتُ بَیْتُکَ، وَالْحَرَمُ حَرَمُکَ، وَالْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَهذا مَقامُ الْعائِذِ الْمُسْتَجِیرِ بِکَ مِنَ النّارِ، فَأَعْتِقْنِی وَ والِدَیَّ وَ أَهْلِی وَوُلْدِی وَإِخْوانِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنَ النّارِ، یا جَوادُ یا کَرِیمُ
| {{عربی|اَللّهُمَّ إِنّـِی إِلَیْکَ فَقِیرٌ، وَإِنّـِی خائِفٌ مُسْتَجِیرٌ، فَلا تُغَیِّرْ جِسْمِی وَلا تُبَدِّلِ اسْمِی. سائِلُکَ فَقِیرُکَ مِسْکِینُکَ بِبابِکَ، فَتَصَدَّقْ عَلَیْهِ بِالْجَنَّةِ. اَللّهُمَّ الْبَیْتُ بَیْتُکَ، وَالْحَرَمُ حَرَمُکَ، وَالْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَهذا مَقامُ الْعائِذِ الْمُسْتَجِیرِ بِکَ مِنَ النّارِ، فَأَعْتِقْنِی وَ والِدَیَّ وَ أَهْلِی وَوُلْدِی وَإِخْوانِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنَ النّارِ، یا جَوادُ یا کَرِیمُ}}
| خداوندا، من به تو نیازمندم، و من بیمناک و پناه جویم، پس جسمم را دگرگون مساز و نامم را تبدیل مکن، گدای تو، مسکین تو به در خانه ات آمده، بهشت را به او عطا فرما، خداوندا، خانه، خانه تو و حرم، حرم تو و بنده، بنده تو است، و این است جایگاه پناهنده تو از آتش دوزخ، مرا و پدر و مادرم را و خانواده ام و فرزندانم و برادران ایمانی ام را از آتش آزاد ساز، ای بخشنده و ای کریم.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا، من به تو نیازمندم، و من بیمناک و پناه جویم، پس جسمم را دگرگون مساز و نامم را تبدیل مکن، گدای تو، مسکین تو به در خانه ات آمده، بهشت را به او عطا فرما، خداوندا، خانه، خانه تو و حرم، حرم تو و بنده، بنده تو است، و این است جایگاه پناهنده تو از آتش دوزخ، مرا و پدر و مادرم را و خانواده ام و فرزندانم و برادران ایمانی ام را از آتش آزاد ساز، ای بخشنده و ای کریم.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور سوم
| تیتر= دعای دور سوم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ أَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ، وَأَجِرْنِی بِرَحْمَتِکَ مِنَ النّارِ، وَعافِنِی مِنَ السُّقْمِ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ، وَادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ، وَشَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ، یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، وَالْجُودِ وَالْکَرَمِ، اِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی، وَتَقَبَّلْهُ مِنِّی، إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ.
|{{عربی|اَللّهُمَّ أَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ، وَأَجِرْنِی بِرَحْمَتِکَ مِنَ النّارِ، وَعافِنِی مِنَ السُّقْمِ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ، وَادْرَأْ عَنّـِی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ، وَشَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ، یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، وَالْجُودِ وَالْکَرَمِ، اِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی، وَتَقَبَّلْهُ مِنّـِی، إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ.}}
| خداوندا، مرا به بهشت وارد ساز به رحمتت از آتش پناهم ده، و از بیماری عافیتم بخش، و از روزی حلال وسعتم ده، و دور کن از من شرّ تبهکاران جنّ و انس را، و شرّ فاسقان عرب و عجم را، ای صاحب نعمت و فضل، ای بخشنده کریم، عملم ضعیف است آن را مضاعف ساز، و آن را از من بپذیر که تو شنوا و دانایی.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا، مرا به بهشت وارد ساز به رحمتت از آتش پناهم ده، و از بیماری عافیتم بخش، و از روزی حلال وسعتم ده، و دور کن از من شرّ تبهکاران جنّ و انس را، و شرّ فاسقان عرب و عجم را، ای صاحب نعمت و فضل، ای بخشنده کریم، عملم ضعیف است آن را مضاعف ساز، و آن را از من بپذیر که تو شنوا و دانایی.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور چهارم
| تیتر= دعای دور چهارم
|-style="background:#e7ebfb;"
| یا اَللهُ یا وَلِیَّ الْعافِیَةِ، وَخالِقَ الْعافِیَةِ، وَرازِقَ الْعافِیَةِ، وَالْمُنْعِمَ بِالْعافِیَةِ، وَ الْمَنَّانَ بِالْعَافِیَةِ، وَالْمُتَفَضِّلُ بِالْعافِیَةِ عَلَیَّ وَعَلی جَمِیعِ خَلْقِکَ، یا رَحْمانَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحِیمَهُما، صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَارْزُقْنا الْعافِیَةَ، وَ دَوَامَ الْعَافِیَةِ، وَتَمامَ الْعافِیَةِ، وَشُکْرَ الْعافِیَةِ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ.
|{{عربی|یا اَللهُ یا وَلِیَّ الْعافِیَةِ، وَخالِقَ الْعافِیَةِ، وَرازِقَ الْعافِیَةِ، وَالْمُنْعِمَ بِالْعافِیَةِ، وَ الْمَنَّانَ بِالْعَافِیَةِ، وَالْمُتَفَضِّلُ بِالْعافِیَةِ عَلَیَّ وَعَلی جَمِیعِ خَلْقِکَ، یا رَحْمانَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحِیمَهُما، صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَارْزُقْنا الْعافِیَةَ، وَ دَوَامَ الْعَافِیَةِ، وَتَمامَ الْعافِیَةِ، وَشُکْرَ الْعافِیَةِ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ.}}
| ای خدا، ای صاحب عافیت و خالق عافیت و رازق عافیت و بخشنده عافیت و دهنده نعمت عافیت و افزاینده عافیت بر من و همه آفریده‌هایت، ای خدای رحمان و رحیم در دنیا و آخرت، درود فرست بر محمّد و خاندانش، و عافیت را روزی گردان؛ تمام عافیت و شکر عافیت را در دنیا و آخرت ای مهربان‌ترین مهربانان.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>ای خدا، ای صاحب عافیت و خالق عافیت و رازق عافیت و بخشنده عافیت و دهنده نعمت عافیت و افزاینده عافیت بر من و همه آفریده‌هایت، ای خدای رحمان و رحیم در دنیا و آخرت، درود فرست بر محمّد و خاندانش، و عافیت را روزی گردان؛ تمام عافیت و شکر عافیت را در دنیا و آخرت ای مهربان‌ترین مهربانان.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور پنجم
| تیتر= دعای دور پنجم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی شَرَّفَکِ وَعَظَّمَکِ، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً نَبِیّاً، وَجَعَلَ عَلِیّاً إِماماً. اَللّهُمَّ اهْدِ لَهُ خِیارَ خَلْقِکَ، وَجَنِّبْهُ شِرارَ خَلْقِکَ. {{آیه|رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النّارِ}}
| {{عربی|اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی شَرَّفَکِ وَعَظَّمَکِ، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً نَبِیّاً، وَجَعَلَ عَلِیّاً إِماماً. اَللّهُمَّ اهْدِ لَهُ خِیارَ خَلْقِکَ، وَجَنِّبْهُ شِرارَ خَلْقِکَ.}} {{عربی|{{آیه|رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النّــارِ}}}}
| حمد خدایی را که تو (کعبه) را شرف و عظمت بخشید، و حمد خدایی راست که محمّد (ص) را به نبوت برانگیخت و علی (ع) را امام قرار داد، خداوندا نیکان خلقت را به زیارت کعبه رهنمون باش، و تبهکاران را از آن دور گردان. «پروردگارا، در دنیا به ما نیکی و در آخرت نیکی بخش و از عذاب آتش بازمان دار.»
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>حمد خدایی را که تو (کعبه) را شرف و عظمت بخشید، و حمد خدایی راست که محمّد(ص) را به نبوت برانگیخت و علی(ع) را امام قرار داد، خداوندا نیکان خلقت را به زیارت کعبه رهنمون باش، و تبهکاران را از آن دور گردان. «پروردگارا، در دنیا به ما نیکی و در آخرت نیکی بخش و از عذاب آتش بازمان دار.»</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور ششم
| تیتر= دعای دور ششم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ الْبَیْتُ بَیْتُکَ، وَالْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَ هذا مَقامُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ النّارِ. اَللّهُمَّ مِنْ قِبَلِکَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِیَةُ، اَللّهُمَّ اِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی، وَاغْفِرْ لِی مَا اطَّلَعْتَ عَلَیْهِ مِنِّی وَ خَفِیَ عَلی خَلْقِکَ، أَسْتَجِیرُ بِاللهِ مِنَ النّار.
| {{عربی|اَللّهُمَّ الْبَیْتُ بَیْتُکَ، وَالْعَبْدُ عَبْدُکَ، وَ هذا مَقامُ الْعائِذِ بِکَ مِنَ النّارِ. اَللّهُمَّ مِنْ قِبَلِکَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِیَةُ، اَللّهُمَّ اِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی، وَاغْفِرْ لِی مَا اطَّلَعْتَ عَلَیْهِ مِنّـِی وَ خَفِیَ عَلی خَلْقِکَ، أَسْتَجِیرُ بِاللهِ مِنَ النّار.}}
| خداوندا، خانه، خانه تو، و بنده، بنده تو و این جایگاهِ پناهنده به تو از آتش است، خداوندا، از سوی تو است رحمت و گشایش و عافیت، خداوندا، عملم ضعیف است، آن را مضاعف ساز، و آنچه را بر تو آشکار و بر خلقت پنهان است بر من ببخش، از آتش به خدا پناه می‌برم.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا، خانه، خانه تو، و بنده، بنده تو و این جایگاهِ پناهنده به تو از آتش است، خداوندا، از سوی تو است رحمت و گشایش و عافیت، خداوندا، عملم ضعیف است، آن را مضاعف ساز، و آنچه را بر تو آشکار و بر خلقت پنهان است بر من ببخش، از آتش به خدا پناه می‌برم.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای دور هفتم
| تیتر= دعای دور هفتم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ إِنَّ عِنْدِی أَفْواجاًمِنْ ذُنُوب، وَأَفْواجاً مِنْ خَطایا وَعِنْدَکَ أَفْواجٌ مِنْ رَحْمَة، وَأَفْواجٌ مِنْ مَغْفِرَة، یامَنِ اسْتَجابَ لاَِبْغَضِ خَلْقِهِ إِلَیْهِ إِذْ قالَ {{آیه|أَنْظِرْنِی إِلی یَوْمِ یُبْعَثُونَ، اِسْتَجِبْ لِی}} {{فارسی|سپس حاجاتش را بخواهد و بگوید:}} اَللّهُمَّ قَنِّعْنِی بِما رَزَقْتَنِی، وَبارِکْ لِی فِیما آتَیْتَنِی.
| {{عربی|اَللّهُمَّ إِنَّ عِنْدِی أَفْواجاًمِنْ ذُنُوب، وَأَفْواجاً مِنْ خَطایا وَعِنْدَکَ أَفْواجٌ مِنْ رَحْمَة، وَأَفْواجٌ مِنْ مَغْفِرَة، یامَنِ اسْتَجابَ لاَِبْغَضِ خَلْقِهِ إِلَیْهِ إِذْ قالَ}} {{عربی|{{آیه|أَنْظِرْنِی إِلی یَوْمِ یُبْعَثُـونَ، اِسْتَجِبْ لِـی}}}} سپس حاجاتش را بخواهد و بگوید: {{عربی|اَللّهُمَّ قَنِّعْنِی بِما رَزَقْتَنِی، وَبارِکْ لِی فِیما آتَیْتَنِی.}}
| خداوندا، مرا انبوهی از گناه و انبوهی از لغزش است و تو را انبوهی از رحمت و انبوهی از مغفرت، ای آنکه مستجاب کردی دعای دشمن‌ترین خلقت (شیطان) را، آنگاه که شیطان گفت: «مرا تا روز رستاخیز مهلت ده» دعایم را مستجاب گردان. خداوندا، مرا به داده‌ات قناعت بخش، آنچه را داده‌ای برایم برکت ده.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا! مرا انبوهی از گناه و انبوهی از لغزش است و تو را انبوهی از رحمت و انبوهی از مغفرت، ای آنکه مستجاب کردی دعای دشمن‌ترین خلقت (شیطان) را، آنگاه که شیطان گفت: «مرا تا روز رستاخیز مهلت ده» دعایم را مستجاب گردان. خداوندا، مرا به داده‌ات قناعت بخش، آنچه را داده‌ای برایم برکت ده.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
مستحب است پس از تمام شدن طواف بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای پس از طواف
|أللَّهُمَّ قَنِّعْنِی بِما رَزَقْتَنی وَبارِکْ لِی فِیما آتَیْتَنی.‏<ref>مناسک حج مطابق با فتاوای امام خمینی، ص۴۳۶.</ref>
|
}}
مستحب است پس از [[نماز طواف]] این دعا خوانده شود:
مستحب است پس از [[نماز طواف]] این دعا خوانده شود:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای پس از نماز طواف
| تیتر= دعای پس از نماز طواف
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّی، وَلا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّی، اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِمَحامِدِهِ کُلِّها عَلی نَعْمائِهِ کُلِّها، حَتّی یَنْتَهِیَ الْحَمْدُ إِلی ما یُحِبُّ رَبِّی وَیَرْضی، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِهِ، وَتَقَبَّلْ مِنِّی، وَطَهِّرْ قَلْبِی، وَزَکِّ عَمَلِی.
| {{عربی|اَللّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنّـِي، وَلا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّـِي، اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِمَحامِدِهِ كُلِّها عَلى نَعْمائِهِ كُلِّها، حَتّى يَنْتَهِيَ الْحَمْدُ إِلى ما يُحِبُّ رَبّـِي وَيَرْضى، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَتَقَبَّلْ مِنّـِي، وَطَهِّرْ قَلْبِي، وَزَكِّ عَمَلِى.}}
| خداوندا، از من بپذیر و این را آخرین دیدار و زیارتم قرار مده، حمد همه آن ویژه خداوند است، بر تمام نعمت‌هایش، تا حدّی که موجب حبّ و رضای او باشد، خداوندا، درود فرست بر محمّد و خاندانش، و از من قبول کن، دلم را پاک و عملم را پاکیزه ساز.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا! از من بپذير و اين را آخرين ديدار و زيارتم قرار مده، حمد همه آن ويژه خداوند است، بر تمام نعمت‌هايش، تا حدّى كه موجب حبّ و رضاى او باشد، خداوندا! درود فرست بر محمّد و خاندانش، و از من قبول كن، دلم را پاك و عملم را پاكيزه ساز.</small>
|}


== قبل از سعی ==
== قبل از سعی و در مکان‌هایی از مسعی ==
طبق روایات مستحب است حج‌گزار پس از خواندن [[نماز طواف]] و پيش از [[سعى]]، مقدارى از [[آب زمزم]] بياشامد و به سر و پشت و شكم خود بريزد و بگويد:
طبق روایات مستحب است حج‌گزار پس از خواندن [[نماز طواف]] و پیش از [[سعی]]، مقداری از [[آب زمزم]] بیاشامد و به سر و پشت و شکم خود بریزد و بگوید:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای قبل از سعی و بعد از نوشیدن آب زمزم
| تیتر= دعای قبل از سعی و بعد از نوشیدن آب زمزم
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَرِزْقاً واسِعاً، وَشِفاءً مِنْ کُلِّ داء وَسُقْم.
| {{عربی|اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَرِزْقاً واسِعاً، وَشِفاءً مِنْ كُلِّ داء وَسُقْم.}}
| خداوندا، آن را وسیله آموختن دانشی سودمند، و روزی فراخ، و شفای درد و بیماری قرار ده.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا! آن را وسيله آموختن دانشى سودمند، و روزى فراخ، و شفاى درد و بيمارى قــرار ده.</small>
{{سخ}}
|}
پس از آن، مستحب است نزدیک [[حجر الاسود]] رفته و با آرامش دل و بدن بالای [[کوه صفا و مروه|صفا]] برود، به کعبه نگاه کرده و به [[رکن حجر الاسود]] رو کند و حمد و ثنای الهی را به‌جا آورد و نعمت‌های او را به خاطر آورد. آنگاه بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= ذکر و دعا قبل از شروع سعی، از روی صفا
| {{فارسی|اگر تمام این ذکرها و دعاها را نتواند انجام دهد، هر قدر که می‌تواند بخواند}}{{سخ}}اَللهُ أَکْبَر {{فارسی|(هفت مرتبه)}}، اَلْحَمْدُ لِلّه {{فارسی|(هفت مرتبه)}}، لا إِلهَ إِلاَّ الله {{فارسی|(هفت مرتبه)}}.
| خدای بزرگ است، ستایش مخصوص خدا است، معبودی جز الله نیست،
| لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ، یُحْیِی وَیُمِیتُ، وَهُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدِیرٌ {{فارسی|(سه مرتبه)}}.
| معبودی جز خدای یگانه بی‌همتا نیست، هستی او را است و ستایش ویژه او است، زندگی می‌بخشد و می‌میراند، و او خود زنده فناناپذیر است، خیر به‌دست او است، و او بر هر چیز توانا است.
| صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد و سه مرتبه بگوید: اَللهُ أَکْبَرُ عَلی ما هَدانا، وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلی ما أَبْلانا، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الْحَیِّ الْقَیُّومِ، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الْحَیِّ الدّائِمِ.
| خدا بزرگ است که ما را هدایت کرد، ستایش مخصوص او است که ما را آزمود، ستایش ویژه خداوند زنده قائم به‌ذات است و ستایش او را که زنده جاوید است.
| أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، لا نَعْبُدُ إِلاّ إِیّاهُ، مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ، وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ {{فارسی|(سه مرتبه)}}.
| گواهی می‌دهم که خدایی جز خدای یکتا نیست، و گواهی می‌دهم که حضرت محمّد بنده و فرستاده اوست، جز او را عبادت نمی‌کنم، دین خود را برای او خالص کرده‌ام گرچه مشرکان ناخوش دارند.
| اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَالْعافِیَةَ وَالْیَقِینَ فِی الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ {{فارسی|(سه مرتبه)}}. اَللّهُمَّ آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَفِی الاْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ {{فارسی|(سه مرتبه)}}.
| خداوندا، من از تو بخشش، عافیت و یقین در دنیا و آخرت می‌طلبم. خداوندا، در دنیا نیکی ودر آخرت نیکی به ما عطا فرما، و از عذاب آتش نگاهمان دار.
| اَللهُ أَکْبَر {{فارسی|(صد مرتبه)}}، لا إِلهَ إِلاَّ الله {{فارسی|(صد مرتبه)}}، اَلْحَمْدُ لِلّه {{فارسی|(صد مرتبه)}}، سُبْحانَ الله {{فارسی|(صد مرتبه)}}.
| خدای بزرگ است، ستایش مخصوص خدا است، معبودی جز الله نیست،
| لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ، أَنْجَزَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَغَلَبَ الاَْحْزابَ وَحْدَهُ، فَلَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَحْدَهُ. اَللّهُمَّ بارِکْ لِی فِی الْمَوْتِ وَفِیما بَعْدَ الْمَوتِ. اَللّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ ظُلْمَةِ الْقَبْرِ وَوَحْشَتِهِ. اَللّهُمَّ أَظِلَّنِی فِی ظِلِّ عَرْشِکَ یَوْمَ لا ظِلَّ إِلاّ ظِلُّکَ.
| نیست معبودی جز خدای یکتای یکتا که به وعده‌اش وفا کرد و بنده‌اش را یاری داد و بر احزاب به تنهایی پیروز شد، مُلک هستی او راست، و تنها ستایش برای او است، خداوندا، مرگ، و پس از مرگ را بر من مبارک گردان، خداوندا، به تو پناه می‌برم از تاریکی و وحشت قبر، خداوندا، مرا در سایه عرش در روزی که سایه‌ای جز سایه رحمت تو نیست جایم ده.
| پس از آن، بسیار تکرار کند: اَسْتَوْدِعُ اللهَ الرَّحْمنَ الرَّحِیمَ الَّذِی لا تَضِیعُ وَدائِعُهُ دِینِی وَنَفْسِی وَأَهْلِی. اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنِی عَلی کِتَابِکَ وَسُنَّةِ نَبِیِّکَ، وَتَوَفَّنِی عَلی مِلَّتِهِ، وَاَعِذْنِی مِنَ الْفِتْنَةِ.
| به خدای رحمان و رحیم که امانتی نزد او تباه نگردد، دینم و جانم و خانواده‌ام را می‌سپارم، خداوندا، مرا بر طبق کتاب و سنت پیامبرت توفیق عمل ده و مرا بر دین او بمیران و از فتنه پناهم ده.
| اَللهُ أَکْبَر {{فارسی|(سه مرتبه) و دو مرتبه بگوید:}} اَسْتَوْدِعُ اللهَ الرَّحْمنَ الرَّحِیمَ الَّذِی لا تَضِیعُ وَدائِعُهُ دِینِی وَنَفْسِی وَأَهْلِی. اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنِی عَلی کِتَابِکَ وَسُنَّةِ نَبِیِّکَ، وَتَوَفَّنِی عَلی مِلَّتِهِ، وَاَعِذْنِی مِنَ الْفِتْنَةِ. پس از آن، یک بار دیگر تکبیر و دعای سابق را بخواند.
| خدای بزرگ است. به خدای رحمان و رحیم که امانتی نزد او تباه نگردد، دینم و جانم و خانواده‌ام را می‌سپارم، خداوندا، مرا بر طبق کتاب و سنت پیامبرت توفیق عمل ده و مرا بر دین او بمیران و از فتنه پناهم ده.
}}
{{سخ}}
مستحب است حاجی پس از آن، رو به کعبه کند و بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای قبل از سعی، رو به کعبه
| اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِی کُلَّ ذَنْب أَذْنَبْتُهُ قَطُّ، فَإِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَیَّ بِالْمَغْفِرَةِ، فَإِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ. اَللّهُمَّ افْعَلْ بِی ما أَنْتَ أَهْلُهُ، فَإِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ بِی ما أَنْتَ أَهْلُهُ تَرْحَمْنِی، وَإِنْ تُعَذِّبْنِی فَأَنْتَ غَنِیٌّ عَنْ عَذابِی، وَأَنَا مُحْتَاجٌ إِلی رَحْمَتِکَ
| خداوندا، هر گناهی که تا کنون کرده‌ام بیامرز، اگر گناه را از سر گرفتم تو آمرزش را برایم اعاده کن که تو بخشنده و مهربانی، خداوندا، با من چنان رفتار کن که شایسته توست که اگر آنگونه که شایسته توست با من رفتار کنی به من رحم کرده‌ای و اگر عذابم کنی تو بی نیاز از عذاب من هستی و من نیازمند به رحمتت
| فَیا مَنْ أَنَا مُحْتاجٌ إِلی رَحْمَتِهِ اِرْحَمْنِی. اَللّهُمَّ لا تَفْعَلْ بِی ما أَنَا أَهْلُهُ، فَإِنَّکَ إِنْ تَفْعَلْ بِی ما أَنَا اهْلُهُ تُعَذِّبْنِی، وَلَمْ تَظْلِمْنِی، أَصْبَحْتُ أَتَّقِی عَدْلَکَ، وَلا أَخافُ جَوْرَکَ، فَیا مَنْ هُوَ عَدْلٌ لا یَجُورُ اِرْحَمْنِی.
| پس ای کسی که من محتاج به رحمتش هستم رحم کن، خدایا، با من چنان رفتار مکن که در خور آن می‌باشم اگر با من بدانگونه که سزاوار آنم رفتارکنی در این صورت مرا عذاب خواهی کرد بی آنکه به من ستمی رواداری که من از عدل تو بیمناکم و از ستمت در امان، ای عادلی که ستم روا نمی‌داری به من رحم فرما.
|یا مَنْ لا یَخِیبُ سائِلُهُ، وَلا یَنْفَدُ نائِلُهُ، صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَأَعِذْنِی مِنَ النّارِ بِرَحْمَتِکَ.
| ای آنکه گدا را نومید نمی‌کنی و عطایت را پایانی نیست، بر محمّد و آل محمّد درود فرست، و به رحمتت مرا از آتش پناه ده.
}}
{{سخ}}
{{سخ}}
پس از آن، مستحب است نزديك [[حجر الاسود]] رفته و با آرامش دل و بدن بالاى [[کوه صفا و مروه|صفا]] برود، به كعبه نگاه کرده و به [[رکن حجر الاسود]] رو کند و حمد و ثناى الهى را به‌جا آورد و نعمت‌هاى او را به خاطر آورد. آنگاه بگويد: (اگر تمام این اذکار و دعاها را نتواند انجام دهد، هر قدر که می‌تواند بخواند).
حاجی، در بخشی از [[مسعی]] که [[هروله]] مستحب است، (این فاصله با چراغ سبز مشخص شده است) بگوید:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! ذکر و دعا قبل از شروع سعی، از روی صفا
| تیتر= هنگام هروله
|-style="background:#e7ebfb;"
| بِسْمِ اللهِ وَاللهُ أَکْبَرُ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَللّهُمَّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، وَاهْدِنِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ
| {{عربی|اَللهُ أَكْبَر}} (هفت مرتبه)، {{عربی|اَلْحَمْدُ لِلّه}} (هفت مرتبه)، {{عربی|لا إِلهَ إِلاَّ الله}} (هفت مرتبه).
| به نام خدا و با استعانت از او، خداوند بزرگ است، درود بر محمّد و خاندان او، خداوندا، بیامرز و رحم فرما و از آنچه می‌دانی در گذر که تو بسیار عزیز و جلیل و کریمی، و مرا به راهی که درست است هدایت کن
|-style="background:#fcfaf0;"
| اَللّهُمَّ إِنَّ عَمَلِی ضَعِیفٌ فَضاعِفْهُ لِی، وَتَقَبَّلْ مِنِّی، اَللّهُمَّ لَکَ سَعْیِی، وَبِکَ حَوْلِی وَقُوَّتِی، تَقَبَّلْ عَمَلِی، یا مَنْ یَقْبَلُ عَمَلَ الْمُتَّقِینَ.
|<small>خداى بزرگ است، ستايش مخصوص خدا است، معبودى جز الله نيست،
| خداوندا، عملم ضعیف است تو مضاعفش گردان و از من بپذیر، خداوندا، سعی من برای تو است، و توان و نیرویم از تو می‌باشد، عملم را قبول فرما، ای آنکه عمل پرهیزکاران را می‌پذیری.
|-style="background:#e7ebfb;"
| هنگامی که از این بخش گذشت بگوید: یا ذَا الْمَنِّ وَالْفَضْلِ وَالْکَرَمِ وَالنَّعْماءِ وَالْجُودِ، اِغْفِرْ لِی ذُنُوبِی، إِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ.
| {{عربی|لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، يُحْيِي وَيُمِيتُ، وَهُوَ حَىٌّ لا يَمُوتُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَهُوَ عَلى كُلِّ شَـيْء قَـدِيـرٌ}} (سه مرتبه).
| ای صاحب نعمت و فضل و کرم و جود، بیامرز گناهانم را که کسی جز تو گناهان را نمی‌آمرزد.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>معبودى جز خداى يگانه بى‌همتا نيست، هستى او را است و ستايش ويژه او است، زندگى مى‌بخشد و مى‌ميراند، و او خود زنده فناناپذير است، خير به‌دست او است، و او بر هر چيز توانا است.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد و سه مرتبه بگوید:‌ {{عربی|اَللهُ أَكْبَرُ عَلى ما هَدانا، وَالْحَمْدُ لِلّهِ عَلى ما أَبْلانا، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الْحَیِّ الْقَيُّومِ، وَالْحَمْدُ لِلّهِ الْحَيِّ الدّائِمِ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>خدا بزرگ است كه ما را هدايت كرد، ستايش مخصوص او است كه ما را آزمود، ستايش ويژه خداوند زنده قائم به‌ذات است و ستايش او را كه زنده جاويد است.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، لا نَعْبُدُ إِلاّ إِيّاهُ، مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ، وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}} (سه مرتبه).
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>گواهى مى‌دهم كه خدايى جز خداى يكتا نيست، و گواهى مى‌دهم كه حضرت محمّد بنده و فرستاده اوست، جز او را عبادت نمى‌كنم، دين خود را براى او خالص كرده‌ام گرچه مشركان ناخوش دارند.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|اَللّهُمَّ إِنّـِي أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعافِيَةَ وَالْيَقِينَ فِي الدُّنْيا وَالاْخِــرَةِ}} (سه مرتبه). {{عربی|اَللّهُمَّ آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَفِي الاْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ الـنّـــارِ}} (سه مرتبه).
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>خداوندا! من از تو بخشش، عافيت و يقين در دنيا و آخرت مى‌طلبم. خداوندا! در دنيا نيكى ودر آخرت نيكى به ما عطا فرما، و از عذاب آتش نگاهمان دار.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|اَللهُ أَكْبَر}} (صد مرتبه)، {{عربی|لا إِلهَ إِلاَّ الله}} (صد مرتبه)، {{عربی|اَلْحَمْدُ لِلّه}} (صد مرتبه)، {{عربی|سُبْحانَ الله}} (صد مرتبه).
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>خداى بزرگ است، ستايش مخصوص خدا است، معبودى جز الله نيست،
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ، أَنْجَزَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَغَلَبَ الاَْحْزابَ وَحْدَهُ، فَلَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَحْدَهُ. اَللّهُمَّ بارِكْ لِي فِي الْمَوْتِ وَفِيما بَعْدَ الْمَوتِ. اَللّهُمَّ إِنّـِي أَعُوذُ بِكَ مِنْ ظُلْمَةِ الْقَبْرِ وَوَحْشَتِهِ. اَللّهُمَّ أَظِلَّنِي فِي ظِلِّ عَرْشِكَ يَوْمَ لا ظِلَّ إِلاّ ظِـلُّـكَ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>نيست معبودى جز خداى يكتاى يكتا كه به وعده‌اش وفا كرد و بنده‌اش را يارى داد و بر احزاب به تنهايى پيروز شد، مُلك هستى او راست، و تنها ستايش براى او است، خداوندا! مرگ، و پس از مرگ را بر من مبارك گردان، خداوندا! به تو پناه مى‌برم از تاريكى و وحشت قبر، خداوندا! مرا در سايه عرش در روزى كه سايه‌اى جز سايه رحمت تو نیست جـايـم ده.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| پس از آن، بسیار تکرار کند: {{عربی|اَسْتَوْدِعُ اللهَ الرَّحْمنَ الرَّحِيمَ الَّذِي لا تَضِيعُ وَدائِعُهُ دِينِي وَنَفْسِي وَأَهْلِي. اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنِي عَلى كِتَابِكَ وَسُنَّةِ نَبِيِّكَ، وَتَوَفَّنِي عَلى مِلَّتِهِ، وَاَعِذْنِي مِنَ الْفِتْنَةِ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>به خداى رحمان و رحيم كه امانتى نزد او تباه نگردد، دينم و جانم و خانواده‌ام را مى‌سپارم، خداوندا! مرا بر طبق كتاب و سنت پيامبرت توفيق عمل ده و مرا بر دين او بميران و از فتنه پناهم ده.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|اَللهُ أَكْبَر}} (سه مرتبه) و دو مرتبه بگوید: {{عربی|اَسْتَوْدِعُ اللهَ الرَّحْمنَ الرَّحِيمَ الَّذِي لا تَضِيعُ وَدائِعُهُ دِينِي وَنَفْسِي وَأَهْلِي. اَللّهُمَّ اسْتَعْمِلْنِي عَلى كِتَابِكَ وَسُنَّةِ نَبِيِّكَ، وَتَوَفَّنِي عَلى مِلَّتِهِ، وَاَعِذْنِي مِنَ الْفِتْنَةِ.}} پس از آن، یک بار دیگر تکبیر و دعای سابق را بخواند.
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>خدای بزرگ است. به خداى رحمان و رحيم كه امانتى نزد او تباه نگردد، دينم و جانم و خانواده‌ام را مى‌سپارم، خداوندا! مرا بر طبق كتاب و سنت پيامبرت توفيق عمل ده و مرا بر دين او بميران و از فتنه پناهم ده.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
مستحب است حاجی رو به کعبه کند و بگوید:
هنگامی که به [[صفا و مروه|مروه]] رسید بالای آن برود، و آنچه در صفا انجام داد، به‌جا آورد. پس از آن بگوید:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! دعای قبل از سعی، رو به کعبه
| تیتر= دعای بالای مروه
|-style="background:#e7ebfb;"
| بِسْمِ اللهِ وَاللهُ أَکْبَرُ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَللّهُمَّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، وَاهْدِنِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ
| {{عربی|اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِي كُلَّ ذَنْب أَذْنَبْتُهُ قَطُّ ، فَإِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَيَّ بِالْمَغْفِرَةِ، فَإِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ. اَللّهُمَّ افْعَلْ بِي ما أَنْتَ أَهْلُهُ، فَإِنَّكَ إِنْ تَفْعَلْ بِي ما أَنْتَ أَهْلُهُ تَرْحَمْنِي، وَإِنْ تُعَذِّبْنِي فَأَنْتَ غَنِيٌّ عَنْ عَذابِي، وَأَنَا مُحْتَاجٌ إِلى رَحْمَتِكَ}}
| خداوندا، ای آنکه به بخشش دستور داده‌ای، ای آنکه بخشش را دوست داری، ای آنکه بر بخشش پاداش می‌دهی، ای آنکه هرکس را که عفو کند، او راعفو می‌کنی، ای پروردگار بخشنده، العفو، العفو، العفو.
|-style="background:#fcfaf0;"
}}
|<small>خداوندا! هر گناهى كه تا كنون كرده‌ام بيامرز، اگر گناه را از سر گرفتم تو آمرزش را برايم اعاده كن كه تو بخشنده و مهربانى، خداوندا! با من چنان رفتار كن كه شايسته توست كه اگر آنگونه كه شايسته توست با من رفتار كنى به من رحم كرده‌اى و اگر عذابم كنى تو بى نياز از عذاب من هستى و من نيازمند به رحمتت</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
| {{عربی|فَيا مَنْ أَنَا مُحْتاجٌ إِلى رَحْمَتِهِ اِرْحَمْنِي. اَللّهُمَّ لا تَفْعَلْ بِي ما أَنَا أَهْلُهُ، فَإِنَّكَ إِنْ تَفْعَلْ بِي ما أَنَا اهْلُهُ تُعَذِّبْنِي، وَلَمْ تَظْلِمْنِي، أَصْبَحْتُ أَتَّقِي عَدْلَكَ ، وَلا أَخافُ جَوْرَكَ، فَيا مَنْ هُوَ عَدْلٌ لا يَجُورُ اِرْحَمْنِي.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>پس اى كسى كه من محتاج به رحمتش هستم رحم كن، خدايا! با من چنان رفتار مكن كه در خور آن مى‌باشم اگر با من بدانگونه كه سزاوار آنم رفتاركنى در اين صورت مرا عذاب خواهى كرد بى آنكه به من ستمى روادارى كه من از عدل تو بيمناكم و از ستمت در امان، اى عادلى كه ستم روا نمى‌دارى به من رحم فرما.</small>
|-style="background:#e7ebfb;"
|{{عربی|يا مَنْ لا يَخِيبُ سائِلُهُ، وَلا يَنْفَدُ نائِلُهُ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَأَعِذْنِي مِنَ النّارِ بِرَحْمَتِكَ.}}
|-style="background:#fcfaf0;"
|<small>اى آنكه گدا را نوميد نمى‌كنى و عطايت را پايانى نيست، بر محمّد و آل محمّد درود فرست، و به رحمتت مرا از آتش پناه ده.</small>
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
مستحب است در گریه کردن بکوشد و خود را به گریه وادارد، و در حال سعی دعا بسیار کند و این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعا برای همه مسیر مسعی
| اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ حُسْنَ الظَّنِّ بِکَ عَلی کُلِّ حَال، وَصِدْقَ النِّیَّةِ فِی التَّوَکُّلِ عَلَیْکَ.
| خداوندا، از تو می‌خواهم که در هر حال مرا نسبت به خود حسن ظن عنایت کنی، و نیت صادق در توکل بر تو را خواستارم.
}}


== هنگام سعی ==
== دعای اشواط سعی ==
مستحب است حاجی، در بخشی از [[مسعی]] که [[هروله]] مستحب است، (فاصله‌ای که با چراغ سبز مشخص شده است) بگوید:
دعاهایی که برای اشواط سعی (دورهای سعی از صفا به مروه و از مروه به صفا) در روایات ذکر شده، چنین است:
{| class="wikitable" style="text-align: center; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{{نقل قول دوقلو
! هنگام هروله
| تیتر= دور اول از صفا به مروه
|-style="background:#e7ebfb;"
| اَللهُ أَکْبَرُکَبِیراً، وَالْحَمْدُللهِِ کَثِیراً، وَسُبْحانَ اللهِ الْعَظِیمِ وَبِحَمْدِهِ الْکَرِیمِ بُکْرَةً وَأَصِیلا، وَمِنَ اللَّیْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَسَبِّحْهُ لَیْلا طَوِیلا، لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ، أَنْجَزَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَهَزَمَ الاَْحْزابَ وَحْدَهُ، لا شَیْءَ قَبْلَهُ وَلا بَعْدَهُ، یُحْیِی وَیُمِیتُ، وَهُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ وَلایَفُوتُ أَبَداً
| {{عربی|اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَرِزْقاً واسِعاً، وَشِفاءً مِنْ كُلِّ داء وَسُقْم.}}
| خدا آنگونه که باید از همه چیز برتر است و سپاس فراوان برای اوست و منزّه است خداوند بزرگ و سپاس برای خداوند بخشنده و کریم در هر صبحگاهان و شامگاهان. پس بخشی از شب را برای او سجده کن و تسبیح او گوی در شب طولانی. خدایی جز خدای یکتا نیست، او به وعده خود وفا کرد، و بنده خود را یاری داد و به تنهایی لشکرهای (دشمن) را در هم شکست. چیزی نه قبل از او و نه بعد از او نیست، زنده می‌کند و می‌میراند، و او زنده همیشگی است نمی‌میرد و هرگز فوت نمی‌کند
|-style="background:#fcfaf0;"
| بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَإِلَیْهِ الْمَصِیرُ، وَهُوَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدِیرٌ، رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمْ إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، رَبِّ نَجِّنا مِنَ النّارِ سالِمِینَ غانِمِینَ، فَرِحِینَ مُسْتَبْشِرِینَ مَعَ عِبادِکَ الصّالِحِینَ
|<small>خداوندا! آن را وسيله آموختن دانشى سودمند، و روزى فراخ، و شفاى درد و بيمارى قــرار ده.</small>
| هر خیری بدست اوست و بازگشت همه به سوی اوست، و او بر هر چیزی قادر و توانا است، پروردگارا مرا ببخشای و بر من ترحم کن، ببخشای و بزرگواری کن، و از آنچه که تو می‌دانی درگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را که ما نمی‌دانیم، همانا تو، عزیزترین و گرامی‌ترین خدایی، پروردگارا ما را از آتش، صحیح و سالم نجاتمان ده، (درحالیکه) خوشحال بوده، بشارتمان دهند همراه با بندگان شایسته‌ات
|}
| مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَداءِ وَالصّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً، ذلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللهِ وَکَفی بِاللهِ عَلِیماً، لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ حَقّاً حَقّاً، لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَلا نَعْبُدُ إِلاّ إِیّاهُ، مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینُ وَلَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ.
| همراه با آنان که به آنها نعمت بخشیدی، از پیامبران، صدیقین، شهدا و صالحین، که اینها خوب رفیقانی هستند. این فضلی از ناحیه خداوند است، و علم ازلی خدا (به حاجات خلق) کفایت می‌کند. به حق، معبودی جز خداوند نیست، معبودی به جز خدا نیست، جز او را نمی‌پرستیم، طاعت ما خالص برای اوست، هرچند کافران را خوش نیاید.
| نزدیک مروه که رسید این آیه را بخواند: {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور دوم از مروه به صفا
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، لاإِله إِلاَّاللهُ الْواحِدُ الاَْحَدُ، اَلْفَرْدُ الصَّمَدُ، اَلَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَةً وَلا وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبِیراً، اَللّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتابِکَ الْمُنْزَلِ {{آیه|أُدْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ}}
| خدا برتر از هرچیز است و حمد و سپاس مخصوص اوست. معبودی به جز الله نیست، خدایی که یکتا و بی‌همتا و بی‌نیاز است، معبودی که دوست و فرزند برای خود نگرفته است، در حکومت، او را شریکی نیست، و یاوری که بر عزتش افزاید نخواهد داشت و او را به بزرگی و بزرگواری یاد کن، خداوندا همانا تو خود در کتابی که فروفرستادی فرمودی: «مرا بخوانید تا اجابت کنم شما را»
| دَعَوْناکَ رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا کَما أَمَرْتَنا إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ، رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادِی لِلاِْیمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّکُمْ فَآمَنّا، رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَکَفِّرْ عَنّا سَیِّئاتِنا وَتَوَفَّنا مَعَ الاَْبْرارِ، رَبَّنا وَآتِنا ما وَعَدْتَنا عَلی رُسُلِکَ وَلا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ
| پروردگارا ما تو را خواندیم، پس بر ما ببخشای همانگونه که خود ما را به بخشش امر نمودی، تو در وعده تخلف نمی‌کنی، پروردگارا ما شنیدیم صدای ندادهنده را که به ایمان فرامی‌خواند و می‌گفت به پروردگارتان ایمان بیاورید، پس ما ایمان آوردیم، پروردگارا گناهانمان را ببخش، بدی‌هایمان را بپوشان، و ما را همراه با نیکان بمیران، پروردگارا آنچه را به رسولانت وعده فرمودی به ما عنایت کن و روز قیامت ما را خوار و ذلیل مگردان، همانا تو در وعده تخلف نمی‌کنی
| رَبَّنا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنا وَإِلَیْکَ أَنَبْنا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ، رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَلاِِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالاِْیمانِ، وَلا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلاّ لِلَّذِینَ آمَنُوا، رَبَّنا إِنَّکَ رَؤُوفٌ رَحِیمٌ، رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ.
| پروردگارا ما بر تو توکل نموده‌ایم و به تو رو کردیم، و به سوی تو برمی گردیم، پروردگارا بر ما و بر برادرانی که در ایمان آوردن بر ما پیشی گرفته‌اند ببخشای، و کینه کسانی که ایمان آورده‌اند را درقلوب ما قرار مده پروردگارا همانا تو رؤف و مهربانی، خدایا ببخش و به من رحم کن و از من درگذر و بزرگواری فرما و از آنچه که از من می‌دانی درگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را من نمی‌دانم، به درستی که تو عزیزترین و گرامی‌ترین هستی.
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور سوم از صفا به مروه
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، رَبَّناأَتْمِمْ لَنا نُورَنا وَاغْفِرْ لَنا إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدِیرٌ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ الْخَیْرَ کُلَّهُ عاجِلَهُ وَآجِلَهُ، وَأَسْتَغْفِرُکَ لِذَنْبِی، وَأَسْأَ لُکَ رَحْمَتَکَ یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ
| خدا برتر از هر چیز است و حمد مخصوص اوست، پروردگارا نور ما را کامل کن، و بر ما ببخشای، همانا تو بر هر چیز قادر و توانایی، بار پروردگارا همانا من از تو می‌خواهم تمامی خیر را بر من عنایت کنی دیررس و زودرس آن را، و برای گناهم از تو طلب آمرزش می‌کنم، و رحمت و مغفرت تو را از تو می‌طلبم ای مهربانترین
| رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، رَبِّ زِدْنِی عِلْماً وَلا تُزِغْ قَلْبِی بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنِی وَهَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهّابُ
| مهربانان پروردگارا بیامرز و رحم کن، و ببخش و بزرگواری کن، و از آنچه می‌دانی بگذر، همانا تو می‌دانی آنچه ما نمی‌دانیم، همانا تو عزیزترین و گرامی‌ترین خدایی، پروردگارا بر دانش من بیفزای و پس از آنکه هدایتم کردی قلب و دلم را تیره مساز، و از ناحیه خودت به من رحمت بخش همانا تو بسیاربخشنده‌ای
| اَللّهُمَّ عافِنِی فِی سَمْعِی وَبَصَرِی، لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ، سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْکُفْرِ وَالْفَقْرِ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَبِمُعافاتِکَ مِنْ عُقُوبَتِکَ
| پروردگارا به من سلامتی در شنوائی وبینائی عنایت کن، خداوندی جز تو نیست. منزهی تو، همانا من از ستمکارانم، بارپروردگارا من از کفر و ناداری به تو پناه می‌برم، خداوندا، از خشم و غضب تو به خشنودیت و از عقوبتت به بخشش تو پناه می‌برم، تا گرفتار عقوبت تو نشوم
| وَأَعُوذُ بِکَ مِنْکَ لا أُحْصِی ثَناءً عَلَیْکَ، أَنْتَ کَما أَثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ، فَلَکَ الْحَمْدُ حَتّی تَرْضی.
| و پناه می‌برم به تو از تو، شمارش نمی توانم بکنم درود و ثنا بر تو را، تو همانگونه‌ای که خود از خویش ستایش کرده‌ای، سپاس تو را گویم تا راضی گردی.
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور چهارم از مروه به صفا
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ مِنْ خَیْرِما تَعْلَمُ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ ما تَعْلَمُ، وَأَسْتَغْفِرُکَ مِنْ کُلِّ ما تَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ عَلاّمُ الْغُیُوبِ
| خدا برتر از هر چیز است و حمد مخصوص خداوند است، بارخدایا همانا من از تو می‌خواهم آنچه از خوبی‌ها که می‌دانی عنایتم کنی، و از بدیهایی که تو می‌دانی به تو پناه می‌برم، و طلب آمرزش می‌کنم از همه گناهانی که تو می‌دانی
| لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبِینُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ اَلصّادِقُ الْوَعْدُ الاَْمِینُ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ کَما هَدَیْتَنِی لِلاِْسْلامِ أَنْ لا تُنْزِعَهُ مِنِّی حَتّی تَتَوَفّانِی عَلَیْهِ وَأَنَا مُسْلِمٌ
| همانا تو بسیار دانای اسرار پنهانی، خدایی به‌جز الله نیست خدایی که حاکم و حق و مبین است، محمد فرستاده خداست، در وعده‌ها راستگو و امین است، بارخدایا همانا از تو می‌خواهم همانگونه که به اسلام هدایتم کردی، اسلام را از من مگیر تا آن زمان که مرا بر اسلام بمیرانی و من مسلمان باشم
| اَللّهُمَّ اجْعَلْ فِی قَلْبِی نُوراً، وَفِی سَمْعِی نُوراً، وَفِی بَصَرِی نُوراً، اَللّهُمَّ رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَیَسِّرْ لِی أَمْرِی، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ وَساوِسِ الصَّدْرِ وَشَتاتِ الاَْمْرِ، وَفِتْنَةِ الْقَبْرِ
| بارخدایا قلبم را نورانی کن و در گوشم نوری قرار بده و چشمم را نورانی گردان، بارخدایا سینه ام را گشاده گردان، و به من شرح صدر عنایت کن و کار مرا آسان نما، و پناه می‌برم به تو از شر وسوسه‌های درونی و پراکندگی کارها، و عذاب قبر
| اَللّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ ما یَلِجُ فِی اللَّیْلِ وَمِنْ شَرِّ ما یَلِجُ فِی النَّهارِ، وَمِنْ شَرِّ ما تَهَبُ بِهِ الرِّیاحُ، یا أَرْحَمَ الرّاحِمِینَ، سُبْحانَکَ ما عَبَدْناکَ حَقَّ عِبادَتِکَ یا اَللهُ، سُبْحانَکَ ما ذَکَرْناکَ حَقَّ ذِکْرِکَ یا اَللهُ
| بارخدایا همانا به تو پناه می‌برم از شر آنچه در شب وارد می‌شود و از شر آنچه درروز وارد می‌شود، و از شر آنچه بادها در پی دارند، ای مهربان‌ترین مهربانان منزهی تو، آن گونه که شایسته تو است حق ستایش و عبودیت ترا به‌جای نیاوردیم، ای خدا، منزهی تو، حق یاد ترا هیچ گوینده ذکری ادا نکرده است، ای خدا
| رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ.
| پروردگارا بیامرز و ببخش و از من درگذر و گرامی‌ام دار و از آنچه می‌دانی درگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را ما نمی‌دانیم، همانا تو عزیزترین و گرامی‌ترین خدایی.
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور پنجم از صفا به مروه
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، سُبْحانَکَ ماشَکَرْناکَ حَقَّ شُکْرِکَ یا اَللهُ، سُبْحانَکَ ما أَعْلی شَأْنَکَ یا اَللهُ، اَللّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیْنَا الاِْیمانَ، وَزَیِّنْهُ فِی قُلُوبِنا، وَکَرِّهْ إِلَیْنَا الْکُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ
| خدا برتر از هر چیز است و حمد و ستایش مخصوص ذات اوست، منزهی تو، ای خداوند آنگونه که شایسته توست، شکر تو را به‌جای نیاوردیم، منزهی تو چه بلندمرتبه است شأن و مقام تو ای خدا، بارالها ایمان را محبوب ما قرار ده، و قلوب ما را با آن زینت بخش، ما را از کفر و خروج از مسیر حق و نافرمانی گریزان کن
| وَاجْعَلْنا مِنَ الرّاشِدِینَ، رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، اَللّهُمَّ قِنِی عَذابَکَ یَوْمَ تَبْعَثُ عِبادَکَ
| و ما راز هدایت‌شدگان قرارده، پروردگارا بیامرز و بر ما رحم کن و ببخشای و بزرگواری کن، از آنچه می‌دانی درگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را که ما نمی‌دانیم، همانا تو عزیزترین و گرامی‌ترین خدایی، بارپروردگارا آن روز که بندگانت را از قبر بیرون می‌آوری از عذابت محفوظمان دار
| اَللّهُمَّ اهْدِنِی بِالْهُدی وَنَقِّنِی بِالتَّقْوی، وَاغْفِرْ لِی فِی الاْخِرَةِ وَالاُْولی، اَللّهُمَّ أَبْسِطْ عَلَیْنا مِنْ بَرَکاتِکَ وَرَحْمَتِکَ وَفَضْلِکَ وَرِزْقِکَ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ النَّعِیمَ الْمُقِیمَ اَلَّذِی یَحُولُ وَلا یَزُولُ أَبَداً
| پروردگارا هدایتم کن به هدایت خود و با تقوی مرا پاکیزه گردان، و مرا در آخرت و دنیا ببخشای، بارخدایا برکات و رحمت و بخشش و روزی‌ات را بر من فراوان کن. خداوندا همانا من از تو نعمتی بادوام می‌خواهم نعمتی که پیوسته می‌رسد و هرگز پایان نمی‌یابد
| اَللّهُمَّ اجْعَلْ فِی قَلْبِی نُوراً، وَفِی سَمْعِی نُوراً، وَفِی بَصَرِی نُوراً، وَفِی لِسانِی نُوراً، وَعَنْ یَمِینِی نُوراً، وَمِنْ فَوْقِی نُوراً، وَاجْعَلْ فِی نَفْسِی نُوراً، وَعَظِّمْ لِی نُوراً {{آیه|رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَیَسِّرْ لِی أَمْرِی}}
| بارخدایا در قلب من نوری قرار ده، و در گوشم نوری، و در چشمم نوری، و در زبانم نوری، از طرف راستم نوری و از بالای سرم نوری و در وجودم نوری قرار ده، زیاد کن بر من نور را، «پروردگارا سینه‌ام را گشاده گردان و کارم را آسان نمای.»
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور ششم از مروه به صفا
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ وَللهِِ الْحَمْدُ، لاإِلهَ إِلاَّاللهُ وَحْدَهُ وَحْدَهُ، صَدَقَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَهَزَمَ الاَْحْزابَ وَحْدَهُ، لا إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَلا نَعْبُدُ إِلاّ إِیّاهُ، مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ وَلَوْ کَرِهَ الْکافِرُونَ
| خدا برتر از هر چیز است و حمد و سپاس مخصوص اوست. معبودی جز خدای یگانه نیست، وعده او راست بود و او به عهد خود وفا کرد، و بنده خود را یاری داد، و به تنهایی، گروه‌ها (دشمنان) را درهم شکست، معبودی جزالله نیست، جز او کسی را نمی پرستیم، دینمان را برای او خالص نموده‌ایم گرچه کافران را خوش نیاید
| اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ الْهُدی وَالتُّقی وَالْعِفافَ وَالْغِنی، اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ کَالَّذِی تَقُولُ وَخَیْراً مِمّا تَقُولُ، اَللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ رِضاکَ وَالْجَنَّةَ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ سَخَطِکَ وَالنّارَ وَما یُقَرِّبُنِی إِلَیْها مِنْ قَوْل وَفِعْل أَوْ عَمَل
| بارخدایا از تو هدایت و خداترسی، عفاف و پاکی، و بی‌نیازی می‌خواهم. بارخدایا حمد و ستایش برای توست آنگونه که خود می‌گویی و چیست بهتر از آنچه تو گویی. بارخدایا من از تو درخواست می‌کنم خشنودی و بهشتت را، و پناه می‌برم به تو از خشم و آتش دوزخت و آنچه که مرا به خشم و آتش نزدیک می‌کند از گفتار و کردار بد
| اَللّهُمَّ بِنُورِکَ اهْتَدَیْنا، وَبِفَضْلِکَ اسْتَغْنَیْنا، وَفِی کَنَفِکَ وَإِنْعامِکَ وَعَطائِکَ وَإِحْسانِکَ أَصْبَحْنا وَأَمْسَیْنا، أَنْتَ الاَْوَّلُ فَلا قَبْلَکَ شَیْءٌ، وَالاْخِرُ فَلا بَعْدَکَ شَیْءٌ، وَالظّاهِرُ فَلا شَیْءَ فَوْقَکَ، وَالْباطِنُ فَلا شَیْءَ دُونَکَ
| بارخداوندا ما به نور تو هدایت یافتیم، و به فضل و بخشش تو بی‌نیاز گشته‌ایم و در پناه تو و کمک و بخشش وجود تو شب را به صبح آورده و روز را به شب می‌بریم، تو اوّلی، پس قبل از تو چیزی نبوده و تو آخری و بعد از تو چیزی نخواهد بود، و تو ظاهری و چیزی بالاتر از تو نیست و تو باطنی و چیزی دون تو نیست
| نَعُوذُ بِکَ مِنَ الْفَلْسِ وَالْکَسَلِ وَعَذابِ الْقَبْرِ، وَفِتْنَةِ الْغِنی، وَنَسْأَلُکَ الْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ، رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ.
| پناه می‌برم به تو از ناداری، و بی‌حالی و عذاب قبر، و آزمایش و بی‌نیازی و از تو می‌خواهم رسیدن به بهشت را، پروردگارا ببخشای و به من رحم کن، از من درگذر و کرم کن و از آنچه می‌دانی بگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را ما نمی‌دانیم، همانا تو خدایی هستی که عزیزترین و گرامی‌ترین است.
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دور هفتم از صفا به مروه
| اَللهُ أَکْبَرُ اَللهُ أَکْبَرُ، اَللهُ أَکْبَرُ کَبِیراً، وَالْحَمْدُ للهِِ کَثِیراً، اَللّهُمَّ حَبِّبْ إِلَیَّ الاِْیمانَ، وَزَیِّنْهُ فِی قَلْبِی، وَکَرِّهْ إِلَیَّ الْکُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیانَ وَاجْعَلْنِی مِنَ الرّاشِدِینَ
| خدا آنگونه که باید، از همه چیز برتر است و حمد و سپاس فراوان برای خداوند است، خداوندا مرا دوستدار ایمان قرار بده و آن را در قلبم زینت بخش و مرا از کفر، خروج از مسیر حق و نافرمانی گریزان کن و مرا از هدایت‌شدگان قرار ده
| رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاعْفُ وَتَکَرَّمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ تَعْلَمُ ما لا نَعْلَمُ، إِنَّکَ أَنْتَ اللهُ الاَْعَزُّ الاَْکْرَمُ، اَللّهُمَّ اخْتِمْ بِالْخَیْراتِ آجالَنا، وَحَقِّقْ بِفَضْلِکَ آمالَنا
| پروردگارا بر من ببخش و ترحم کن، از من بگذر و بزرگواری فرما و از آنچه تو می‌دانی درگذر، همانا تو می‌دانی آنچه را ما نمی‌دانیم، همانا تو عزیزترین و گرامی‌ترین خدایی، خدایا کارهای مارا با نیکی‌ها پایان بخش و آرزوهای ما را به فضل و کرم خود، تحقق بخش
| وَسَهِّلْ لِبُلُوغِ رِضاکَ سُبُلَنا، وَحَسِّنْ فِی جَمِیعِ الاَْحْوالِ أَعْمالَنا، یا مُنْقِذَ الْغَرْقی، یا مُنْجِیَ الْهَلْکی، یا شاهِدَ کُلِّ نَجْوی، یا مُنْتَهی کُلِّ شَکْوی، یا قَدِیمَ الاِْحْسانِ، یا دائِمَ الْمَعْرُوفِ
| و راه‌های رسیدن به خوشنودی خودت را برما آسان فرما و در همه حالات کارهای ما را نیکو گردان، ای نجات دهنده انسانِ غرق شده، ای نجات دهنده هلاک شدگان، ای شاهد هر پنهان، ای کسی که انجام تمام شکایات پیش تو آورده می‌شود، ای که احسان و نیکی‌ات قدیم است، ای کسی که همیشه شناخته شده‌ای
| یا مَنْ لا غِنی بِشَیْء عَنْهُ، وَلابُدَّ لِکُلِّ شَیْء مِنْهُ، یا مَنْ رِزْقُ کُلِّ شَیْء عَلَیْهِ، وَمَصِیرُ کُلِّ شَیْء إِلَیْهِ، اَللّهُمَّ إِنِّی عائِذٌ بِکَ مِنْ شَرِّ ما أَعْطَیْتَنا، وَمِنْ شَرِّ ما مَنَعْتَنا
| ای کسی که هیچ چیز بی نیاز از او نیست، و برای هر چیز نیازمند اوئیم، ای کسی که روزی هر موجودی با اوست و پایان هر چیزی بسوی اوست، بارخدایا همانا من از شر آنچه به ما داده‌ای بتو پناه می‌برم و از شر آنچه ما را از آن برحذر داشته‌ای
| اَللّهُمَّ تَوَفَّنا مُسْلِمِینَ، وَأَلْحِقْنا بِالصّالِحِینَ، غَیْرَ خَزایا وَلا مَفْتُونِینَ، رَبِّ یَسِّرْ وَلا تُعَسِّرْ، رَبِّ أَتْمِمْ بِالْخَیْرِ.
| بارخدایا ما را مسلمان بمیران، ما را به نیکان ملحق ساز نه به خواران و گمراهان، پروردگارا آسان نمای و بر ما سخت مگیر، پروردگارا کار ما را به خیر و نیکی به پایان رسان.
| {{آیه|إِنَّ الصَّفا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِما، وَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللهَ شاکِرٌ عَلِیمٌ.}}
| سعی صفا و مروه، از شعائر دین خداست، پس هرکس، حج خانه کعبه و اعمال مخصوص عمره را به‌جای آورد، باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه به‌جای آورد، و هرکس با میل و رغبت نیکی کند، خدا به وی پاداش خواهد داد که او سپاسگزار و داناست.
}}


«بِسْمِ اللهِ وَاللهُ أَكْبَرُ. اَللّهُمَّ صَلّـِ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد،
== دعای احرام حج ==
«بنام خدا و با استعانت از او، خداوند بزرگ است، درود بر محمّد و
طبق روایات، مستحب است [[حج‌گزار]] هنگام پوشیدن [[لباس احرام]] این دعا را بخواند:
اَللّهُمَّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّكَ أَنْتَ الاَْعَزُّ
{{نقل قول دوقلو
خاندان او، خداوندا! بيامرز و رحم فرما و از آنچه مى دانى در گذر كه تو بسيار عزيز
| تیتر= دعای پوشیدن لباس احرام
الاَْكْرَمُ، وَاهْدِنِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ. اَللّهُمَّ إِنَّ عَمَلِى ضَعِيفٌ
| الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اُوَارِی بِهِ عَوْرَتِی وَ اُؤَدِّی بِهِ فَرْضِی وَ اَعْبُدُ فِیهِ رَبِّی وَ اَنْتَهِی فِیهِ اِلَی مَا اَمَرَنِی الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی قَصَدْتُهُ فَبَلَّغَنِی وَ اَرَدْتُهُ فَأَعَانَنِی وَ قَبِلَنِی وَ لَمْ یَقْطَعْ بِی وَ وَجْهَهُ اَرَدْتُ فَسَلَّمَنِی فَهُوَ حِصْنِی وَ کَهْفِی وَ حِرْزِی وَ ظَهْرِی وَ مَلَاذِی وَ مَلْجَئِی وَ مَنْجَایَ وَ ذُخْرِی وَ عُدَّتِی فِی شِدَّتِی وَ رَخَائِی‏
و جليل و كريم مى باشى، و مرا به راهى كه درست است هدايت كن، خداوندا! عملم ضعيف است
| ستایش برای خدایی است که به من لباسی روزی داد تا شرمگاهم را بپوشانم، واجبم را انجام دهم، برای پروردگارم عبادت کنم و به آنچه دستور داده عمل کنم، ستایش برای خدایی است که به سوی او آمدم و او به مقصدم رساند، و قصد او کردم کمکم کرد و پذیرایم شد و مرا ناامید نساخت، و قصد اخلاص کردم من را به سلامت داشت پس او پناهگاهم، پشتوانه‌ام، امید و پناهم، و یار و یاورم در سختی و آسانی است.
فَضاعِفْهُ لِي، وَتَقَبَّلْ مِنّـِي. اَللّهُمَّ لَكَ سَعْيِي، وَبِكَ حَوْلِي
}}
تو مضاعفش گردان و از من بپذير، خداوندا! سعى من براى تو است، و توان
وَقُوَّتِي، تَقَبَّلْ عَمَلـِى، يا مَنْ يَقْبَلُ عَمَلَ الْمُتَّقِينَ».
و نيرويم از تو مى باشد، عملم را قبول فرما، اى آنكه عمل پرهيزكاران را مى پذيرى.»
و چون از اين قسمت گذشت بگويد:


{{عربی|يا ذَا الْمَنِّ وَالْفَضْلِ وَالْكَرَمِ وَالنَّعْماءِ وَالْجُودِ، اِغْفِرْ لِي ذُنُوبِي، إِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ.}}
== دعاهای منا ==
اى صاحب نعمت و فضل و كرم و جود، بيامرز گناهانم را كه كسى جز تو گناهان را نمى‌آمرزد.
بر اساس روایات، مستحب است حج‌گزار پس از اینکه احرام بست و از [[مکه]] بیرون آمد و به [[ابطح|اَبْطَح]] نزدیک شد، [[تلبیه]] گوید و هنگامی که متوجه [[منا]] شد بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام رسید به ابطح و رفتن به سوی منا
| اَللّٰهُمَّ إِیّٰاکَ أَرْجُو وَإِیّٰاکَ أَدْعُو، فَبَلِّغْنِی أَمَلِی، وَأَصْلِحْ لِی عَمَلِی.
|
}}
{{سخ}}
و هنگامی که به منا رسید بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام رسیدن به منا
| اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی أَقْدَمَنِیهٰا صٰالِحاً فِی عٰافِیَةٍ وَبَلَّغَنِی هٰذَا الْمَکٰانَ. اَللّٰهُمَّ هٰذِهِ مِنیً وَهِیَ مِمّٰا مَنَنْتَ بِهِ مِنَ الْمَنٰاسِکِ، فَأَسْأَلُکَ أَنْ تَمُنَّ عَلَیَّ فِیهٰا بِمٰا مَنَنْتَ بِهِ عَلیٰ أَوْلِیٰائِکَ، فَإِنَّمٰا أَنَا عَبْدُکَ وَفِی قَبْضَتِکَ.
|
}}
{{سخ}}
مستحب است حج‌گزار هنگامی که از منا به سوی [[عرفات]] حرکت می‌کند این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام رفتن از منا به سوی عرفات
| اَللّٰهُمَّ إِلَیْکَ صَمَدْتُ، وَإِیّٰاکَ اعْتَمَدْتُ، وَوَجْهَکَ أَرَدْتُ، فَأَسْأَ لُکَ أَنْ تُبٰارِکَ لِی فِی رِحْلَتِی، وَأَنْ تَقْضِیَ لِی حٰاجَتِی، وَأَنْ تَجْعَلَنِی الْیَوْمَ مِمَّنْ تُبٰاهِی بِهِ مَنْ هُوَ أَفْضَلُ مِنِّی.
|
}}
 
== دعاهای شب عرفه ==
{{اصلی|دعاهای شب عرفه}}
مستحب است حاجی شب نهم ذی‌الحجه (شب عرفه) این دعاها را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای شب عرفه
| اَللّٰهُمَّ یٰا شٰاهِدَ کُلِّ نَجْویٰ، وَمَوْضِعَ کُلِّ شَکْویٰ، وَعٰالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَمُنْتَهیٰ کُلِّ حٰاجَةٍ، یٰا مُبْتَدِئاً بِالنِّعَمِ عَلَی الْعِبٰادِ، یٰا کَرِیمَ الْعَفْوِ، یٰا…[[دعاهای شب عرفه|'''ادامه‌دعا''']]
|
}}
{{سخ}}
همچنین دعایی که [[ابراهیم بن علی عاملی کفعمی|کفعمی]] عالم شیعه قرن نهم قمری، در [[مصباح کفعمی (کتاب)|کتاب مصباح]] نقل کرده بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای شب عرفه به نقل از کفعمی
| اَللّٰهُمَّ مَنْ تَعَبَّأَ وَتَهَیَّأَ وَأَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفٰادَةٍ إِلیٰ مَخْلُوقٍ، رَجٰاءَ رِفْدِهِ وَطَلَبَ نٰائِلِهِ وَجٰائِزَتِهِ، فَإِلَیْکَ یٰا رَبِّ تَعْبِیَتِی وَاسْتِعْدٰادی، رَجٰاءَ عَفْوِکَ، وَطَلَبَ نٰائِلِکَ وَجٰائِزَتِکَ، فَلاٰ تُخَیِّبْ دُعٰائِی، یٰا مَنْ لاٰ یَخِیبُ عَلَیْهِ سٰائِلٌ وَلاٰ یَنْقُصُهُ نٰائِلٌ، فَإِنِّی لَمْ آتِکَ ثِقَةً بِعَمَلٍ صٰالِحٍ عَمِلْتُهُ، وَلاٰ لِوِفٰادَةٍ إِلیٰ مَخْلُوقٍ رَجَوْتُهُ، أَتَیْتُکَ مُقِرّاً عَلیٰ نَفْسِی بِالْإِسٰاءَةِ وَالظُّلْمِ، مُعْتَرِفاً بِأَنْ لاٰ حُجَّةَ لِی وَلاٰ عُذْرَ، أَتَیْتُکَ أَرْجُو عَظِیمَ عَفْوِکَ، الَّذِی عَفَوْتَ بِهِ عَنِ الْخٰاطِئِینَ، فَلَمْ یَمْنَعْکَ طُولُ عُکُوفِهِمْ عَلیٰ عَظِیمِ الْجُرْمِ أَنْ عُدْتَ عَلَیْهِمْ بِالرَّحْمَةِ، فَیٰا مَنْ رَحْمَتُهُ وٰاسِعَةٌ وَعَفْوُهُ عَظِیمٌ، یٰا عَظِیمُ یٰا عَظِیمُ یٰا عَظِیمُ، لاٰ یَرُدُّ غَضَبَکَ إِلّاٰ حِلْمُکَ، وَلاٰ یُنْجِی مِنْ سَخَطِکَ إِلَّا التَّضَرُّعُ إِلَیْکَ، فَهَبْ لِی یٰا إِلٰهِی فَرَجاً بالقُدْرَةِ الَّتِی تُحْیِی بِهٰا مَیْتَ الْبِلاٰدِ، وَلاٰ تُهْلِکْنِی غَمّاً حَتّیٰ تَسْتَجِیبَ لِی،
|
| وَتُعَرِّفَنِی الْإِجٰابَةَ فِی دُعٰائی، وَأَذِقْنِی طَعْمَ الْعٰافِیَةِ إِلیٰ مُنْتَهیٰ أَجَلِی، وَلاٰ تُشْمِتْ بِی عَدُوِّی، وَلاٰ تُسَلِّطْهُ عَلَیَّ، وَلاٰ تُمَکِّنْهُ مِنْ عُنُقِی. اللّٰهُمَّ إِنْ وَضَعْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَرْفَعُنِی، وَإِنْ رَفَعْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَضَعُنِی، وَإِنْ أَهْلَکْتَنِی فَمَنْ ذَا الَّذِی یَعْرِضُ لَکَ فِی عَبْدِکَ، أَوْ یَسْأَلُکَ عَنْ أَمْرِهِ، وَقَدْ عَلِمْتُ أَنَّهُ لَیْسَ فِی حُکْمِکَ ظُلْمٌ، وَلاٰ فِی نَقِمَتِکَ عَجَلَةٌ، وَإِنَّمٰا یَعْجَلُ مَنْ یَخٰافُ الْفَوْتَ، وَإِنَّمٰا یَحْتٰاجُ إِلَی الظُّلْمِ الضَّعِیفُ، وَقَدْ تَعٰالَیْتَ یٰا إِلٰهِی عَنْ ذٰلِکَ عُلُوّاً کَبِیراً. اللّٰهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ فَأَعِذْنِی، وَأَسْتَجِیرُ بِکَ فَأَجِرْنِی، وَأَسْتَرْزِقُکَ فَارْزُقْنِی، وَأَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ فَاکْفِنِی، وَأَسْتَنْصِرُکَ عَلیٰ عَدُوِّی فَانْصُرْنِی، وَأَسْتَعِینُ بِکَ فَأَعِنِّی، وَأَسْتَغْفِرُکَ یٰا إِلٰهِی فَاغْفِرْ لِی، آمِینَ آمِینَ آمِینَ.
}}
 
== دعاهای عرفات ==
{{همچنین ببینید|دعاهای روز عرفه}}
دعاها و اذکار مستحب هنگام [[وقوف در عرفات]] بسیار است که برخی از آنها چنین‌اند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= ذکرهای وقوف در عرفات
| اَللّٰهُ أَکْبَر {{فارسی|(صد مرتبه)}}، لاٰ إِلٰهَ إِلَّا اللّٰه {{فارسی|(صد مرتبه)}}، اَلْحَمْدُ لِلّٰه {{فارسی|(صد مرتبه)}}، سُبْحٰانَ اللّٰه {{فارسی|(صد مرتبه)}}، مٰا شٰاءَ اللّٰهُ وَلاٰ قُوَّةَ إِلّاٰ بِاللّٰه {{فارسی|(صد مرتبه)}}، اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّد {{فارسی|(صد مرتبه)}}
|
| أَشْهَدُ أَنْ لاٰ إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لاٰ شَرِیکَ لَهُ، لَه الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ، یُحْیِی وَیُمِیتُ، وَیُمِیتُ وَیُحْیِی، وَهُوَ حَیٌّ لاٰ یَمُوتُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ، وَهُوَ عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (صد مرتبه)، سوره توحید (صد مرتبه)، آیة الکرسی {{فارسی|(صد مرتبه)}} و سوره قدر {{فارسی|(صد مرتبه)}}.
}}
{{سخ}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای وقوف در عرفات
| أَسْأَلُکَ یٰا اللّٰهُ یٰا رَحْمٰانُ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ، وَأَسْأَ لُکَ بِقُوَّتِکَ وَقُدْرَتِکَ وَعِزَّتِکَ وَبجَمِیعِ مٰا أَحٰاطَ بِهِ عِلْمُکَ وَبِأَرْکٰانِکَ کُلِّهٰا، وَبِحَقِّ رَسُولِکَ صَلَوٰاتُ اللّٰهِ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَبِاسْمِکَ الْأَکْبَرِ الْأَکْبَرِ، وَبِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الَّذِی مَنْ دَعٰاکَ بِهِ کٰانَ حَقّاً عَلَیْکَ أَنْ لاٰ تُخَیِّبَهُ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الَّذِی مَنْ دَعٰاکَ بِهِ کٰانَ حَقّاً عَلَیْکَ أَنْ لاٰ تَرُدَّهُ، وَأَنْ تُعْطِیَهُ مٰا سَأَلَ، أَنْ تَغْفِرَ لِی ذُنُوبِی فِی جَمِیعِ عِلْمِکَ فِیَّ. أَسْأَلُ اللّٰهَ بِأَنَّهُ هُوَ اللّٰهُ الَّذِی لاٰ إِلٰهَ إلّاٰ هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلاٰمُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبّٰارُ الْمُتَکَبِّرُ، سُبْحٰانَ اللّٰهِ عَمّٰا یُشْرِکُونَ، هُوَ اللّٰهُ الْخٰالِقُ الْبٰارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمٰاءُ الْحُسْنیٰ، یُسَبِّحُ لَهُ مٰا فِی السَّمٰاوٰاتِ وَالْأَرْضِ، وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَکِیمُ. اَللّٰهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلیٰ نَعْمٰائِکَ الَّتِی لاٰ تُحصیٰ بِعَدَدٍ، وَلاٰ تُکٰافَأُ بِعَمَلٍ.
|
|أَسْأَلُکَ یٰا اللّٰهُ یٰا رَحْمٰانُ بِکُلِّ اسْمٍ هُوَ لَکَ، وَأَسْأَ لُکَ بِقُوَّتِکَ وَقُدْرَتِکَ وَعِزَّتِکَ وَبجَمِیعِ مٰا أَحٰاطَ بِهِ عِلْمُکَ وَبِأَرْکٰانِکَ کُلِّهٰا، وَبِحَقِّ رَسُولِکَ صَلَوٰاتُ اللّٰهِ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَبِاسْمِکَ الْأَکْبَرِ الْأَکْبَرِ، وَبِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الَّذِی مَنْ دَعٰاکَ بِهِ کٰانَ حَقّاً عَلَیْکَ أَنْ لاٰ تُخَیِّبَهُ، وَبِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الْأَعْظَمِ الَّذِی مَنْ دَعٰاکَ بِهِ کٰانَ حَقّاً عَلَیْکَ أَنْ لاٰ تَرُدَّهُ، وَأَنْ تُعْطِیَهُ مٰا سَأَلَ، أَنْ تَغْفِرَ لِی ذُنُوبِی فِی جَمِیعِ عِلْمِکَ فِیَّ. اَللّٰهُمَّ فُکَّنِی مِنَ النّٰارِ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلاٰلِ الطَّیِّبِ، وَادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَشَرَّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَالْعَجَمِ.
|
|اَللّٰهُمَّ إِنِّی عَبْدُکَ، فَلاٰ تَجْعَلْنِی مِنْ أَخْیَبِ وَفْدِکَ، وَارْحَمْ مَسِیرِی إِلَیْکَ مِنَ الْفَجِّ الْعَمِیقِ. اللّٰهُمَّ رَبَّ الْمَشٰاعِرِ کُلِّهٰا، فُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النّٰارِ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلاٰلِ، وَادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ. اللّٰهُمَّ لاٰ تَمْکُرْ بِی، وَلاٰ تَخْدَعْنِی، وَلا تَستَدْرِجْنِی. اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَ لُکَ بِحَوْلِکَ وَجُودِکَ وَکَرَمِکَ وَمَنِّکَ وَفَضْلِکَ، یٰا أَسْمَعَ السّٰامِعِینَ، وَیٰا أَبْصَرَ النّٰاظِرِینَ، وَیٰا أَسْرَعَ الْحٰاسِبِینَ، وَیٰا أَرْحَمَ الرّٰاحِمِینَ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ. وَأَنْ تَفْعَلَ بِی کَذٰا وَکَذٰا. {{فارسی|به جای کذا و کذا حاجت خود را بخواهد}}
|
| {{فارسی|پس از آن، دست به آسمان بردارد و این دعا را بخواند:}} اَللّٰهُمَّ حٰاجَتِی إِلَیْکَ الَّتِی إِنْ أَعْطَیْتَنِیهٰا لَمْ یَضُرَّنِی مٰا مَنَعْتَنِی، وَالَّتِی إِنْ مَنَعْتَنِیهٰا لَمْ یَنْفَعْنِی مٰا أَعْطَیْتَنِی، أَسْأَ لُکَ خَلاٰصَ رَقَبَتِی مِنَ النّٰارِ، اللّٰهُمَّ إِنِّی عَبْدُکَ، وَمِلْکُ یَدِکَ نٰاصِیَتِی بِیَدِکَ، وَأَجَلِی بِعِلْمِکَ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُوَفِّقَنِی لِمٰا یُرْضِیکَ عَنِّی، وَأَنْ تُسَلِّمَ مِنِّی مَنٰاسِکِیَ الَّتِی أَرَیْتَهٰا خَلِیلَکَ إِبرٰاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ، وَدَلَلْتَ عَلَیْهٰا نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِی مِمَّنْ رَضِیتَ عَمَلَهُ، وَأَطَلْتَ عُمُرَهُ، وَأَحْیَیْتَهُ بَعْدَ الْمَوْتِ حَیٰاةً طَیِّبَةً.
}}
{{سخ}}
مستحب است در روز عرفه، دعایی که [[امام حسین(ع)]] در این روز خواند، خوانده شود:
{{اصلی|دعای امام حسین (ع) در روز عرفه}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای امام حسین (ع) در روز عرفه
| اَلْحَمْدُ للّٰهِِ الَّذِی لَیْسَ لِقَضٰائِهِ دٰافِعٌ، وَلاٰ لِعَطٰائِهِ مٰانِعٌ، وَلاٰ کَصُنْعِهِ صُنْعُ صٰانِعٍ، وَهُوَ الْجَوٰادُ الْوٰاسِعُ، فَطَرَ أَجْنٰاسَ…[[دعای عرفه امام حسین(متن دعا)|'''ادامه‌دعا''']]
|
}}
{{سخ}}
همچنین دعایی از [[امام سجاد(ع)]] در روز عرفه نقل شده است:
{{اصلی|دعای امام سجاد (ع) در روز عرفه}}
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای امام سجاد (ع) در روز عرفه
| اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمِینَ. اللّٰهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ بَدِیعَ السَّمٰاوٰاتِ وَالْأَرْضِ، ذَا الْجَلاٰلِ وَالْإِکْرٰامِ، وَإِلٰهَ کُلِّ مَأْلُوهٍ، وَ…[[دعای عرفه امام سجاد (متن دعا)|'''ادامه‌دعا''']]
|
}}
{{سخ}}
همچنین مستحب است بعد از غروب آفتاب این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= بعد از غروب آفتاب
| اَللّٰهُمَّ لاٰ تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ هٰذَا الْمَوْقِفِ، وَارْزُقْنِیهِ أَبَداً مٰا أَبْقَیْتَنِی، وَاقْلِبْنِی الْیَوْمَ مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجٰاباً لِی، مَرْحُوماً مَغْفُوراً لِی، بِأَفْضَلِ مٰا یَنْقَلِبُ بِهِ الْیَوْمَ أَحَدٌ مِنْ وَفْدِکَ، وَحُجّٰاجِ بَیْتِکَ الْحَرٰامِ، وَاجْعَلْنِی الْیَوْمَ مِنْ أَکْرَمِ وَفْدِکَ عَلَیْکَ، وَأَعْطِنِی أَفْضَلَ مٰا أَعْطَیْتَ أَحَداً مِنْهُمْ مِنَ الْخَیْرِ وَالْبَرَکَةِ وَالْعٰافِیَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالرِّضوٰانِ وَالْمَغْفِرَةِ، وَبٰارِکْ لِی فِیمٰا أَرْجِعُ إِلَیْهِ مِنْ أَهْلٍ أَوْ مٰالٍ أَوْ قَلِیلٍ أَوْ کَثِیرٍ، وَبٰارِکْ لَهُمْ فِیَّ.
|
}}
 
== دعاهای مشعر الحرام ==
مستحب است حاجی در شب عید قربان (شب دهم ذی‌الحجه) در [[مشعر]]، این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای شب عید قربان در مشعر
| اَللّٰهُمَّ هٰذِهِ جَمْعٌ. اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَنْ تَجْمَعَ لِی فِیهٰا جَوٰامِعَ الْخَیْرِ. اللّٰهُمَّ لاٰ تُؤْیِسْنِی مِنَ الْخَیْرِ الَّذِی سَأَلْتُکَ أَنْ تَجْمَعَهُ لِی فِی قَلْبِی، وَأَطْلُبُ إِلَیْکَ أَنْ تُعَرِّفَنِی مٰاعَرَّفْتَ أَوْلِیٰاءَکَ فِی مَنْزِلِی هٰذٰا، وَأَنْ تَقِیَنِی جَوٰامِعَ الشَّرِّ.
|
}}
{{سخ}}
بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، مستحب است پس از نماز صبح در مشعر و پس از ذکر نعمت‌های الهی و صلوات بر محمد و آلش، این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای شب عید قربان در مشعر
| اَللّٰهُمَّ رَبَّ الْمَشْعَرِالْحَرٰامِ، فُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النّٰارِ، وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلاٰلِ، وَ ادْرَأْ عَنِّی شَرَّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، اللّٰهُمَّ أَنْتَ خَیْرُ مَطْلُوبٍ إِلَیْهِ، وَخَیْرُ مَدْعُوٍّ وَخَیْرُ مَسْؤُولٍ، وَلِکُلِّ وٰافِدٍ جٰائِزَةٌ، فَاجْعَلْ جٰائِزَتِی فِی مَوْطِنِی هٰذٰا أَنْ تُقِیلَنِی عَثْرَتِی، وَتَقْبَلَ مَعْذِرَتِی، وَأَنْ تَجٰاوَزَ عَنْ خَطِیئَتِی، ثُمَّ اجْعَلِ التَّقْویٰ مِنَ اَللّٰهُ أَکْبَرُ. اللّٰهُمَّ ادْحَرْ عَنِّی الشَّیْطٰانَ. اللّٰهُمَّ تَصْدِیقاً بِکِتٰابِکَ وَعَلیٰ سُنَّةِ نَبِیِّکَ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ لِی حَجّاً مَبْرُوراً، وَعَمَلاً مَقْبُولاً، وَسَعْیاً مَشْکُوراً، وَذَنْباً مَغْفُوراً.
|
}}
{{سخ}}
مستحب است وقتی از مشعر به سوی [[منا]] حرکت کرد و به [[وادی محسر|وادی مُحَسّر]] رسید، به مقدار صد قدم [[هروله]] کند و بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای وادی محسر
| اَللّٰهُمَّ سَلِّمْ لِی عَهْدِی، وَاقْبَلْ تَوْبَتِی، وَأَجِبْ دَعْوَتِی، وَاخْلُفْنِی فِیمَنْ تَرَکْتُ بَعْدِی.
|
}}
 
== دعاهای رمی جمرات ==
طبق روایتی از امام صادق (ع) مستحب است حاجی هنگامی که سنگ‌ها را در دست گرفته و آماده [[رمی]] است، این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام گرفتن سنگ‌ها در درست برای رمی
| اَللّٰهُمَّ هٰذِهِ حَصَیٰاتِی، فَأَحْصِهِنَّ لِی، وَارْفَعْهُنَّ فِی عَمَلِی.
|
}}
{{سخ}}
مستحب است با هر سنگی که می‌انداز [[تکبیر]] بگوید و این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای هنگام پرتاب سنگ
| اَللّٰهُ أَکْبَرُ. اللّٰهُمَّ ادْحَرْ عَنِّی الشَّیْطٰانَ. اللّٰهُمَّ تَصْدِیقاً بِکِتٰابِکَ وَعَلیٰ سُنَّةِ نَبِیِّکَ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ لِی حَجّاً مَبْرُوراً، وَعَمَلاً مَقْبُولاً، وَسَعْیاً مَشْکُوراً، وَذَنْباً مَغْفُوراً.
|
}}
{{سخ}}
مستحب است پس از بازگشت به جای خود در منا بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= پس از بازگشت از جمرات
| اَللّٰهُمَّ بِکَ وَثِقْتُ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ، فَنِعْمَ الرَّبُّ، وَنِعْمَ الْمَوْلیٰ وَنِعْمَ النَّصِیرُ.
|
}}
 
== دعای قربانی ==
مستحب است حاجی هنگام ذبح یا نحر [[قربانی]] بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای هنگام ذبح قربانی
| وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمٰاوٰاتِ وَالْأَرْضَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَمٰا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ، انَّ صَلاٰتِی وَنُسُکِی وَمَحْیٰایَ وَمَمٰاتی لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمِینَ، لاٰ شَرِیکَ لَهُ، وَبِذٰلِکَ امِرْتُ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ، اللّٰهُمَّ مِنْکَ وَلَکَ بِسْمِ اللّٰهِ وَاللّٰهُ أَکْبَرُ، اللّٰهُمَ تَقَبَّلْ مِنِّی.
|
}}
 
== دعای حلق و تقصیر ==
مستحب است در ابتدای [[حلق و تقصیر|حلق یا تقصیر]] این دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= دعای حلق یا تقصیر
| اَللّٰهُمَّ أَعْطِنِیْ بِکُلِّ شَعْرَةٍ نُوراً یَوْمَ الْقِیٰامَةِ، وَحَسَنٰاتٍ مُضٰاعَفٰاتٍ، إِنَّکَ عَلیٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
|
}}
 
== هنگام وداع ==
مستحب است حاجی هنگام طواف وداع، وقتی به مستجار رسید، پس از حمد الهی و صلوات بر پیامبر (ص) و آلش بگوید:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام طواف وداع
| اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ، وَنَبِیِّکَ وَأَمِینِکَ، وَحَبِیبِکَ وَنَجِیِّکَ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ. اللّٰهُمَّ کَمٰا بَلَّغَ رِسٰالاٰتِکَ، وَجٰاهَدَ فِی سَبِیلِکَ، وَصَدَعَ بِأَمْرِکَ، وَأُوذِیَ فِی جَنْبِکَ حَتّٰی أَتٰاهُ الْیَقِینُ. اللّٰهُمَّ اقْلِبْنِی مُفْلِحاً مُنْجِحاً مُسْتَجٰاباً لِی، بِأَفْضَلِ مٰا یَرْجِعُ بِهِ أَحَدٌ مِنْ وَفْدِکَ مِنَ الْمَغْفِرَةِ وَالْبَرَکَةِ وَالرِّضْوٰانِ وَالْعٰافِیَةِ، (مِمّٰا یَسَعُنِی أَنْ أَطْلُبَ أَنْ تُعْطِیَنِی مِثْلَ الَّذِی أَعْطَیْتَهُ أَفْضَلَ مَنْ عَبَدَکَ، وَتَزِیدُنِی عَلَیْهِ) اللّٰهُمَّ إِنْ أَمَتَّنِی فَاغْفِرْ لِی وَإِنْ أَحْیَیْتَنِی فَارْزُقْنِیهِ مِنْ قٰابِلٍ.
|
|اللّٰهُمَّ لاٰ تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ‌بَیْتِکَ. اللّٰهُمَّ إِنِّی عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وَابْنُ أَمَتِکَ، حَمَلْتَنِی عَلیٰ دٰابَّتِکَ، وَسَیَّرْتَنِی فِی بِلاٰدِکَ، حَتّیٰ أَدْخَلْتَنِی حَرَمَکَ وَأَمْنَکَ، وَقَدْ کٰانَ فِی حُسْنِ ظَنِّی بِکَ أَنْ تَغْفِرَلِی ذُنُوبِی، فَإِنْ‌کُنْتَ قَدْ غَفَرْتَ‌لِی‌ذُنُوبِی فَازْدَدْ عَنِّی رِضاً، وَقَرِّبْنِی إِلَیْکَ زُلْفیٰ، وَلاٰتُبٰاعِدْنِی، وَإِنْ کُنْتَ لَمْ تَغْفِرْلِی فَمِنَ الْآنَ فَاغْفِرْ لِی قَبْلَ أَنْ تَنْأیٰ عَنْ بَیْتِکَ دٰارِی، وَهٰذٰا أَوٰانُ انْصِرٰافِی، إِنْ کُنْتَ أَذِنْتَ لِی غَیْرَ رٰاغِبٍ عَنْکَ وَلاٰ عَنْ بَیْتِکَ، وَلاٰ مُسْتَبْدِلٍ بِکَ وَلاٰ بِهِ. اللّٰهُمَّ احْفَظْنِی مِنْ بَیْنِ یَدَیَّ وَمِنْ خَلْفِی وَعَنْ یَمِینِی وَعَنْ شِمٰالِی، حَتّیٰ تُبَلِّغَنِی أَهْلِی، وَاکْفِنِی مَؤُونَةَ عِبٰادِکَ وَ عِیٰالِی، فَإِنَّکَ وَلِیُّ ذٰلِکَ مِنْ خَلْقِکَ وَمِنِّی.
}}
{{سخ}}
پس مقداری از [[زمزم|آب زمزم]] بنوشد، واین دعا را بخواند:
{{نقل قول دوقلو
| تیتر= هنگام طواف وداع و پس از نوشیدن آب زمزم
| آئِبُونَ تٰائِبُونَ عٰابِدُونَ لِرَبِّنٰا حٰامِدُونَ، إِلیٰ رَبِّنٰا رٰاغِبُونَ، إِلَی اللّٰهِ رٰاجِعُونَ إِنْ شٰاءَ اللّٰهُ.
|
}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = کتاب‌های:
| منبع = {{سخ}}• ادعیه و آداب حرمین شریفین در عمره مفرده با ترجمه فارسی،
| پس از لینک = مرکز تحقیقات حج، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۷ش{{سخ}}• [https://noorlib.ir/book/view/19734 ادعیه و زیارات مدینه منوره و مکه مکرمه (ویژه تمتع)]، مرکز تحقیقات حج، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۱ش
| لینک = https://noorlib.ir/book/view/18998
}}
{{پایان}}
{{پایان}}
{{ناوبری دعاها}}
{{زیارت‌نامه‌ها و دعاهای مکه و مدینه}}
[[رده:دعاها بر پایه مناسک]]