پرش به محتوا

رکن شامی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی « رکن شامي سومين رکن از ارکان کعبه در مسير طواف است.<ref>. صبح الاعشي ج4، ص258؛ سفرن...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
 
رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر طواف است.<ref>. صبح الاعشی ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص257 ؛ التاریخ القویم، ج3، ص247 -248.</ref>
رکن شامي سومين رکن از ارکان کعبه در مسير طواف است.<ref>. صبح الاعشي ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد ميرزا، ص257 ؛ التاريخ القويم، ج3، ص247 -248.</ref>
==موقعیت==
==موقعیت==
رکن شامي سومين رکن از ارکان کعبه در مسير طواف است.<ref>. صبح الاعشي ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد ميرزا، ص257 ؛ التاريخ القويم، ج3، ص247 -248.</ref> اين رکن بعد از رکن عراقي و قبل از رکن يماني در سمت باب الزياده قرار دارد<ref>. اثارة الترغيب ج1، ص289 _ 290؛ بهجة النفوس ج2، ص763؛ رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>. وجه نامگذاري آن به رکن شامي، به سبب واقع شدن در سمت غرب کعبه، روبروي شام است.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص129، فرهنگ اعلام جغرافيايي-تاريخي ص36.</ref> بنابرين رکن شامي را بايد قبله سوريه، مصر و ديگر کشورهاي افريقايي دانست.<ref>. مصباح المتهجد ج1، ص27؛ فلاح السائل 129؛ تاریخ و آثار اسلامي مکه، ص61.</ref> اين رکن با نام رکن بحري و رکن غربي هم شناخته مي شود.<ref>. التاريخ القويم، ج3، ص452؛ تذکرة بالاخبار، ص61؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص234-235.</ref> گاه به خطا نام آن را رکن عراقي گفته‌اند<ref>. الارج المسکي، ص159؛ اثارة الترغيب، ج2، ص224، 227؛ العقد الثمين، ج1، ص247.</ref>.
رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر طواف است.<ref>. صبح الاعشی ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص257 ؛ التاریخ القویم، ج3، ص247 -248.</ref> این رکن بعد از رکن عراقی و قبل از رکن یمانی در سمت باب الزیاده قرار دارد<ref>. اثارة الترغیب ج1، ص289 _ 290؛ بهجة النفوس ج2، ص763؛ رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>. وجه نامگذاری آن به رکن شامی، به سبب واقع شدن در سمت غرب کعبه، روبروی شام است.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص129، فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36.</ref> بنابرین رکن شامی را باید قبله سوریه، مصر و دیگر کشورهای افریقایی دانست.<ref>. مصباح المتهجد ج1، ص27؛ فلاح السائل 129؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص61.</ref> این رکن با نام رکن بحری و رکن غربی هم شناخته می‌شود.<ref>. التاریخ القویم، ج3، ص452؛ تذکرة بالاخبار، ص61؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص234-235.</ref> گاه به خطا نام آن را رکن عراقی گفته‌اند<ref>. الارج المسکی، ص159؛ اثارة الترغیب، ج2، ص224، 227؛ العقد الثمین، ج1، ص247.</ref>.
  فاصله رکن شامي از رکن عراقي را 9،90(يا 11،28) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامي مکه، 61 – 62.</ref> متر و از رکن يماني 12،04(يا12،11) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامي مکه، 61-62.</ref> متر ثبت کرده اند.<ref>. معجم البلدان، ج4، ص465؛ آثار  اسلامي مکه و مدينه، ص80.</ref> حد فاصل رکن شامي و عراقي، مقام حــِـجـْـر اسماعيل است که هنگام آمدن حضرت ابراهيم به همراه همسرش هاجر و فرزندش اسماعيل با راهنمايي جبرئيل امين در آنجا نزول کردند و بعدها خانه حضرت اسماعيل شد.<ref>  فرهنگ اعلام جغرافيايي-تاريخي ص36؛آثار اسلامي مکه و مدينه ص8؛سفرنامه ميرزا داود ص127</ref>
  فاصله رکن شامی از رکن عراقی را 9،90(یا 11،28) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61 – 62.</ref> متر و از رکن یمانی 12،04(یا12،11) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61-62.</ref> متر ثبت کرده‌اند.<ref>. معجم البلدان، ج4، ص465؛ آثار  اسلامی مکه و مدینه، ص80.</ref> حد فاصل رکن شامی و عراقی، مقام حــِـجـْـر اسماعیل است که هنگام آمدن حضرت ابراهیم به همراه همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل با راهنمایی جبرئیل امین در آنجا نزول کردند و بعدها خانه حضرت اسماعیل شد.<ref>  فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36؛آثار اسلامی مکه و مدینه ص8؛سفرنامه میرزا داود ص127</ref>
==بازسازی==
==بازسازی==
از بازسازي رکن شامي گزارش هايي در منابع تاريخي ذکر شده از جمله بازسازي اين رکن در زمان بازسازي کعبه توسط قريش پيش از بعثت و نيز بازسازي کعبه در سال 64 هجري<ref>. الارج المسکي ص168.</ref>  و در سال 1039ق. در پي تخريب کعبه در اثر سيل است. <ref>. تاريخ اليمن، ص52؛ مرآة الحرمين، ج1،  ص199.</ref>
از بازسازی رکن شامی گزارش هایی در منابع تاریخی ذکر شده از جمله بازسازی این رکن در زمان بازسازی کعبه توسط قریش پیش از بعثت و نیز بازسازی کعبه در سال 64 هجری<ref>. الارج المسکی ص168.</ref>  و در سال 1039ق. در پی تخریب کعبه در اثر سیل است. <ref>. تاریخ الیمن، ص52؛ مرآة الحرمین، ج1،  ص199.</ref>
==احکام==
==احکام==
در مورد استلام دو رکن شامي و عراقي, نزد شيعه دو دسته روايات وجود دارد که برخي از آنها از عدم استلام اين رکن توسط پيامبر(ص) حکايت دارد<ref>. الکافي، ج4، ص 408؛ وسائل الشيعه, ج13، ص 337-338.</ref> و برخي از استلام همه ارکان توسط پيامبر(ص) و امامان(ع) خبر ميدهد<ref>. تهذيب الاحکام، ج5، ص 106-107؛ الکافي، ج4، ص 408، 429.</ref> و برخي از فقيهان شيعه با استناد به اين روايات، استلام همه ارکان از جمله رکن شامي را مستحب دانسته اند.<ref>. الاستبصار ج2، ص216؛ المصباح المتهجد ج2، ص681؛ السرائر ج1،ص572</ref> برخي منابع اهل سنت، استلام و بوسيدن رکن شامي را سنت نداسته اند<ref>. التاريخ القويم ج3، ص248.</ref> در عين حال در منابع ديگري گفته شده دعا در رکن شامي مستجاب مي گردد.<ref>.  شفاء الغرام ص374؛ عدة الانابه في اماکن الاجابه ص44</ref>  
در مورد استلام دو رکن شامی و عراقی, نزد شیعه دو دسته روایات وجود دارد که برخی از آنها از عدم استلام این رکن توسط پیامبر(ص) حکایت دارد<ref>. الکافی، ج4، ص 408؛ وسائل الشیعه, ج13، ص 337-338.</ref> و برخی از استلام همه ارکان توسط پیامبر(ص) و امامان(ع) خبر می‌دهد<ref>. تهذیب الاحکام، ج5، ص 106-107؛ الکافی، ج4، ص 408، 429.</ref> و برخی از فقیهان شیعه با استناد به این روایات، استلام همه ارکان از جمله رکن شامی را مستحب دانسته‌اند.<ref>. الاستبصار ج2، ص216؛ المصباح المتهجد ج2، ص681؛ السرائر ج1،ص572</ref> برخی منابع اهل سنت، استلام و بوسیدن رکن شامی را سنت نداسته‌اند<ref>. التاریخ القویم ج3، ص248.</ref> در عین حال در منابع دیگری گفته شده دعا در رکن شامی مستجاب می‌گردد.<ref>.  شفاء الغرام ص374؛ عدة الانابه فی اماکن الاجابه ص44</ref>  
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
*[[کعبه]]
*[[کعبه]]
خط ۲۰: خط ۱۹:
  | توضیحات منبع =  
  | توضیحات منبع =  
}}
}}
* '''آثار اسلامي مكه و مدينه'''، رسول جعفريان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''آثار اسلامی مكه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''اثارة الترغيب و التشويق الي المساجد الثلاثة و البيت العتيق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمي (م.827ق.)، تحقيق محمدحسين الذهبي، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفي الباز، 1418ق.
* '''اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمی (م.827ق.)، تحقیق محمدحسین الذهبی، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفی الباز، 1418ق.
* '''الارج المسکي في التاريخ المکي'''، علي بن عبدالقادر الطبري (م.1070ق.)، تصحيح اشرف احمد جمال، مکه، مکتبه التجاريه، 1416ق.  
* '''الارج المسکی فی التاریخ المکی'''، علی بن عبدالقادر الطبری (م.1070ق.)، تصحیح اشرف احمد جمال، مکه، مکتبه التجاریه، 1416ق.  
* '''الاستبصار فيما اختلف من الاخبار'''، محمد بن حسن الطوسي (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقيق سيد حسن موسوي الخرسان، تهران، دارالکتب الاسلاميه، 1363ش.
* '''الاستبصار فیما اختلف من الاخبار'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقیق سید حسن موسوی الخرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1363ش.
* '''بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار'''، عبدالله بن عبدالملک المرجاني (م.770ق.)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بيروت، دار الغرب الاسلامي، 2002م.
* '''بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار'''، عبدالله بن عبدالملک المرجانی (م.770ق.)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 2002م.
* '''التاريخ القويم لمکه و بیت الله الکریم'''، محمد طاهر الكردي المکی، تحقیق عبد الملک ابن دهيش، بيروت، دار الخضر، 1420ق.
* '''التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم'''، محمد طاهر الكردی المکی، تحقیق عبد الملک ابن دهیش، بیروت، دار الخضر، 1420ق.
* '''تاريخ اليمن'''، عبد الواسع بن يحيى‏ واسعى يمانى، قاهره‏، مطبعه السلفيه‏،1346ق.
* '''تاریخ الیمن'''، عبد الواسع بن یحیى‏ واسعى یمانى، قاهره‏، مطبعه السلفیه‏،1346ق.
* '''تاريخ و آثار اسلامي مكه مكرمه و مدينه منوره'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''تاریخ و آثار اسلامی مكه مكرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''تذکرة بالاخبار عن اتفاقات الاسفار (رحلة ابن جبير)'''، محمد بن احمد بن الجبير (م.614ق.)، ابوظبي، بيروت، المؤسسة العربية دارالسويدي، 2008 م.  
* '''تذکرة بالاخبار عن اتفاقات الاسفار (رحلة ابن جبیر)'''، محمد بن احمد بن الجبیر (م.614ق.)، ابوظبی، بیروت، المؤسسة العربیة دارالسویدی، 2008 م.  
* '''تهذيب الاحکام في شرح المقنعة للشيخ المفيد'''، محمد بن حسن الطوسي (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقیق سيد حسن موسوي خرسان و علي آخوندي، تهران، انتشارات دارالکتب اسلاميه، 1365ش.  
* '''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقیق سید حسن موسوی خرسان و علی آخوندی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، 1365ش.  
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار في غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی (م.۷۷۹ ق.)، تحقيق عبدالهادي تازي، ریاض، اکاديميه المملکه المغربيه، 1417ق.  
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی (م.۷۷۹ ق.)، تحقیق عبدالهادی تازی، ریاض، اکادیمیه المملکه المغربیه، 1417ق.  
* '''السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي'''، محمد بن احمد ابن ادريس (م.598ق.)، قم، انتشارات الاسلامي ، 1410ق.
* '''السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی'''، محمد بن احمد ابن ادریس (م.598ق.)، قم، انتشارات الاسلامی ، 1410ق.
* '''سفرنامه فرهاد ميرزا (هداية السبيل و کفاية الدليل)'''، فرهاد ميرزا معتمد الدوله، تصحيح غلام رضا طباطبايي، تهران، علمي، 1366ش.  
* '''سفرنامه فرهاد میرزا (هدایة السبیل و کفایة الدلیل)'''، فرهاد میرزا معتمد الدوله، تصحیح غلام رضا طباطبایی، تهران، علمی، 1366ش.  
* '''سفرنامه ميرزا داوود وزير طايف'''، ميرزا داود بن علي نقي (م.1277ق.)، تحقيق قاضي عسکر، تهران، مشعر، 1386ش.  
* '''سفرنامه میرزا داوود وزیر طایف'''، میرزا داود بن علی نقی (م.1277ق.)، تحقیق قاضی عسکر، تهران، مشعر، 1386ش.  
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو (م.481ق.)، تصحيح محمد دبير سياقي، تهران، زوار، 1381ش.
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو (م.481ق.)، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، 1381ش.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقي الفاسي (م.832ق.)، تحقيق گروهي از علما، بيروت، دار الکتب العلميه، 1421ق.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.)، تحقیق گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق.
* '''صبح الاعشی في صناعة الانشاء'''، احمد بن علي القلقشندي (م.821.ق.)، تحقيق محمد حسین شمس الدین، بيروت، دارالکتب العلمیه، بی تا.
* '''صبح الاعشی فی صناعة الانشاء'''، احمد بن علی القلقشندی (م.821.ق.)، تحقیق محمد حسین شمس الدین، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا.
* '''عدة الإنابة فى أماكن الإجابه'''، عبدالله بن ابراهيم‏ ميرغنى (م. 1193ق)، ‏تحقیق عبدالله نذير مزى، مكه مكرمه‏، المكتبه المكيه‏، 1429ق.
* '''عدة الإنابة فى أماكن الإجابه'''، عبدالله بن ابراهیم‏ میرغنى (م. 1193ق)، ‏تحقیق عبدالله نذیر مزى، مكه مكرمه‏، المكتبه المكیه‏، 1429ق.
* '''العقد الثمين في تاريخ البلد الامين'''، محمد بن احمد التقي الفاسي (م.832ق.) تحقيق محمد عبدالقادرعطا، بيروت، دار الکتب العلميه، 1419ق.
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.) تحقیق محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
* '''فرهنگ اعلام جغرافيايي ـ تاريخي در حديث و سيره نبوي'''، محمد محمد حسن شراب، ترجمه شيخي، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''فرهنگ اعلام جغرافیایی ـ تاریخی در حدیث و سیره نبوی'''، محمد محمد حسن شراب، ترجمه شیخی، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''فلاح السائل ونجاح المسائل فی عَمَلِ الْيوم و اللَّيل'''،  علی بن موسی بن جعفر بن طاووس (سید بن طاووس) (م.664ق.)، قم، انتشارات الاسلامی.
* '''فلاح السائل ونجاح المسائل فی عَمَلِ الْیوم و اللَّیل'''،  علی بن موسی بن جعفر بن طاووس (سید بن طاووس) (م.664ق.)، قم، انتشارات الاسلامی.
* '''الکافي'''، محمد بن يعقوب کليني (م.329ق.)، تحقيق علي‌اکبر غفاري، تهران، دار الکتب اسلاميه، 1363ش.  
* '''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی (م.329ق.)، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب اسلامیه، 1363ش.  
* '''مرآة الحرمين'''، ابراهيم رفعت باشا (م.1353ق.)، قاهره، مکتبه الثقافه الدينيه، بي‌تا.  
* '''مرآة الحرمین'''، ابراهیم رفعت باشا (م.1353ق.)، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، بی‌تا.  
* '''مصباح المتهجد و سلاح المتعبد'''، محمد بن حسن الطوسي (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تصحيح اسماعيل انصاري زنجاني، اعداد علي اصغر مرواريد، بيروت، فقه الشيعه، 1411ق.
* '''مصباح المتهجد و سلاح المتعبد'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تصحیح اسماعیل انصاری زنجانی، اعداد علی اصغر مروارید، بیروت، فقه الشیعه، 1411ق.
* '''معجم البلدان'''، ياقوت بن عبدالله الحموي (م.626.ق.)، بيروت، دار صادر، 1995م.
* '''معجم البلدان'''، یاقوت بن عبدالله الحموی (م.626.ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م.
* '''مفرحة الأنام فى تأسيس بيت الله الحرام‏'''، زين العابدين بن نور الدين حسينى كاشانى‏، تحقيق عمار عبودى نصار، تهران‏، مشعر، 1428ق.‏
* '''مفرحة الأنام فى تأسیس بیت الله الحرام‏'''، زین العابدین بن نور الدین حسینى كاشانى‏، تحقیق عمار عبودى نصار، تهران‏، مشعر، 1428ق.‏
* '''موسوعة العتبات المقدسه'''، جعفر خليلي، بيروت، الاعلمي، 1407ق.
* '''موسوعة العتبات المقدسه'''، جعفر خلیلی، بیروت، الاعلمی، 1407ق.
* '''وسائل الشيعه (تفصيل وسائل الشيعة الي تحصيل مسائل الشريعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملي (م.1104ق.)، الحر العاملي (م.1104ق.)، قم، آل البيت، 1414ق.
* '''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (م.1104ق.)، الحر العاملی (م.1104ق.)، قم، آل البیت، 1414ق.
۴۹۲

ویرایش