حطیم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==آداب و اعمال حطیم== | ==آداب و اعمال حطیم== | ||
===ياد خداوند=== | ===ياد خداوند=== | ||
طبق ديدگاه فقيهان در حطيم دعا کردن، نماز خواندن، گرفتن پرده کعبه ، اقرار به گناهان و اظهار خضوع در برابر خداوند، مستحب است. | طبق ديدگاه فقيهان در حطيم دعا کردن، نماز خواندن، گرفتن [[پرده کعبه]] ، اقرار به گناهان و اظهار خضوع در برابر خداوند، [[مستحب]] است. | ||
===اجرای لعان=== | ===اجرای لعان=== | ||
يکي از احکام مربوط به حطيم اجراي لعان در آنجاست؛ چراکه بر حاکم مستحب است در اجراي لعان، تَغليظ در سوگند انجام دهد و تغليظ در سوگند، در زمان مبارک و مکان مقدس، صورت مي‌گيرد. حطيم براي حاضران در | يکي از احکام مربوط به حطيم اجراي [[لعان]] در آنجاست؛ چراکه بر حاکم مستحب است در اجراي لعان، تَغليظ در سوگند انجام دهد و تغليظ در سوگند، در زمان مبارک و مکان مقدس، صورت مي‌گيرد. حطيم براي حاضران در [[مکه]]، محل تغليظ در سوگند تعيين شده است. | ||
===طواف حول حطیم=== | ===طواف حول حطیم=== | ||
اگر حطيم را منطبق بر حجر اسماعيل بدانيم، داخل در مطاف است؛ به اين سبب که بخشي از آن در بناي ابراهيم(ع) داخل كعبه بوده و بعدها بيرون کعبه قرار گرفته است. لذا واجب دانسته‌اند كه طواف، پيرامون حجر اسماعيل و كعبه انجام شود تا همه كعبه زمان ابراهيم(ع)، داخل در طواف واقع شود. | اگر حطيم را منطبق بر حجر اسماعيل بدانيم، داخل در [[مطاف]] است؛ به اين سبب که بخشي از آن در بناي ابراهيم(ع) داخل كعبه بوده و بعدها بيرون کعبه قرار گرفته است. لذا واجب دانسته‌اند كه طواف، پيرامون حجر اسماعيل و كعبه انجام شود تا همه كعبه زمان ابراهيم(ع)، داخل در [[طواف]] واقع شود. | ||
===عدم کفایت حطیم به عنوان قبله=== | ===عدم کفایت حطیم به عنوان قبله=== | ||
در يک نظر فقهي ديگر اين فرع طرح شده که با وجود اين‌که ظاهراً حطيم قسمتي از بيت الله الحرام بوده، لکن استقبال به حطيم در نماز، به گونه‌اي که نمازگزار فقط حطيم را قبله خود بنهد و رو به کعبه نباشد، کفايت نمي‌کند. | در يک نظر فقهي ديگر اين فرع طرح شده که با وجود اين‌که ظاهراً حطيم قسمتي از [[بیت‌الله|بيت الله الحرام]] بوده، لکن استقبال به حطيم در نماز، به گونه‌اي که [[نمازگزار]] فقط حطيم را [[قبله]] خود بنهد و رو به کعبه نباشد، کفايت نمي‌کند. | ||
==پیشینه حطیم== | ==پیشینه حطیم== | ||
===اقامت آدم (ع) در حطیم=== | ===اقامت آدم (ع) در حطیم=== | ||
در رواياتي از سفر بسيار حضرت آدم(ع) به مکه و بيتوته او در حطيم ياد شده است. | در رواياتي از سفر بسيار حضرت [[حضرت آدم(ع)|آدم(ع)]] به مکه و بيتوته او در حطيم ياد شده است. همچنین گفته شده که [[جبرئيل]]، لبيک را نخستين بار در حطيم به آدم آموخت. | ||
همچنین گفته شده که | |||
===سیره پیامبر در حطیم=== | ===سیره پیامبر در حطیم=== | ||
طبق يکي از گزارش‌ها، معراج پيامبر اکرم(ص) از همين مکان شريف رخ داد و شبي که پيامبر به معراج رفت، در حطيم مشغول نماز و دعا خواندن بود. از ديگر گزارش‌ها، اقامه دو بار نماز جماعت جبرئيل در حطيم است که پيامبر اکرم پشت سر جبرئيل اقامه نماز کردند. | طبق يکي از گزارش‌ها، [[معراج پيامبر اکرم(ص)]] از همين مکان شريف رخ داد و شبي که پيامبر به معراج رفت، در حطيم مشغول نماز و دعا خواندن بود. از ديگر گزارش‌ها، اقامه دو بار نماز جماعت جبرئيل در حطيم است که پيامبر اکرم پشت سر جبرئيل اقامه نماز کردند. | ||
در قلمرو سيره نبوي، گزارش‌هاي متعدد از عمل عبادي حضرت در حطيم نقل شده است؛ از جمله در فتح مکه (سال هشتم هجري) پيامبر و اصحاب وي، بعد از خروج از کعبه، بيت را استلام کرده، در حطيم صورتشان را بر ديوار بيت نهادند. | |||
در قلمرو سيره نبوي، گزارش‌هاي متعدد از عمل عبادي حضرت در حطيم نقل شده است؛ از جمله در [[فتح مکه]] (سال هشتم هجري) پيامبر و اصحاب وي، بعد از خروج از کعبه، بيت را [[استلام]] کرده، در حطيم صورتشان را بر ديوار بيت نهادند. | |||
===حطیم در عصر جاهلیت=== | ===حطیم در عصر جاهلیت=== | ||
طبق گزارش‌هاي منابع اسلامي، در دوره جاهليت، کساني که به دروغ در حطيم سوگند ياد کرده و گواهي به باطل داده بودند، دچار مجازات و عذاب الهي مي‌شدند. | طبق گزارش‌هاي منابع اسلامي، در دوره جاهليت، کساني که به دروغ در حطيم سوگند ياد کرده و گواهي به باطل داده بودند، دچار مجازات و عذاب الهي مي‌شدند. | ||
همچنین از باورهای رایج این دوره بود که مظلومان و بيچارگان، ستمگران و زورگويان را در حطيم نفرين | |||
براي هم‌قسم شدن در پيمان‌ها و تعهدهاي | همچنین از باورهای رایج این دوره بود که مظلومان و بيچارگان، ستمگران و زورگويان را در حطيم نفرين می‌کردند. | ||
براي هم‌قسم شدن در پيمان‌ها و تعهدهاي قبيله‌اي نیز حطيم محل اجراي آن بود. خود قريش نيز هنگام اختلاف با ديگر قبايل، انجام سوگند در حطيم را تجربه کرده بود. اگرچه [[قريش|قريشيان]]، به خاطر ترس از مجازات الهي، تا حد امکان از قسم خوردن نزد کعبه پرهيز مي‌کردند، اما با اين حال گروهي از مشرکان مکه، در پاسخ به دعوت اسلام، در حطيم جمع شده و از خداوند درخواست کردند که در صورت بر حق بودن محمد(ص)، آن‌ها را عذاب کند. در موردي مشابه نيز مشرکان قريش، در حطيم، در طرد و محاصره [[بنی‌هاشم|بني‌هاشم]] هم‌پيمان شدند که در اشعار [[ابوطالب]] به آن اشاره شده است. | |||
===حطیم در عهد خلفا=== | ===حطیم در عهد خلفا=== | ||
در عصر خلفا نيز برخی اوقات، مراسم قسامه و سوگند ياد کردن پنجاه نفر، در نفي اتهام قتل، در حطيم اجرا مي‌شد. | در عصر خلفا نيز برخی اوقات، مراسم قسامه و سوگند ياد کردن پنجاه نفر، در نفي اتهام قتل، در حطيم اجرا مي‌شد. | ||
حتی طرح ترورهاي سياسي، با سوگند در حطيم، مؤکد مي‌شد؛ از جمله [[ابن ملجم]] در حطيم سوگند ياد کرده بود که [[علي(ع)]] و [[معاويه]] را به قتل برساند. | |||
==بیعت جبرئیل با امام زمان در حطیم== | ==بیعت جبرئیل با امام زمان در حطیم== | ||
در پاره‌اي از روايات شيعي اشاره شده که هنگام ظهور حضرت | در پاره‌اي از روايات شيعي اشاره شده که هنگام ظهور [[حضرت مهدي]]، جبرئيل در حطيم نزد ايشان آمده و خود را نخستين بيعت کننده معرفي مي‌نمايد. سپس 313 نفر ياران برگزيده حضرت در همين محل با او بيعت کرده، آغاز ظهور از حطيم، که محل اجابت نفرين مظلومان و نابودي ستمگران است، رقم خواهد خورد. در روايت مشابهي نيز [[امام حسن عسکری(ع)]]، ظهور را به حضرت مهدی(ع) مژده داده و از روزی خبر دادند که پرچم‌هاي زرد و سفيد، بين حطيم و [[زمزم]]، در اطراف ايشان برافراشته مي‌شود و دسته‌دسته با حضرت بيعت مي‌کنند. | ||