Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۹٬۸۶۶
ویرایش
خانه حضرت خدیجه(س): تفاوت میان نسخه‌ها
←خانه خدیجه(س) در گزارش‌های تاریخی و سفرنامه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
این خانه محل زندگی پیامبر(ص) با [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] بوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> و بسیاری از [[آیات مکی]] قرآن کریم در این خانه نازل شده است.<ref>الزهور المقتطفة من تاریخ مکة المشرفة، ص99.</ref> همچنین [[حضرت فاطمه(س)]] و دیگر فرزندان [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] در این خانه بدنیا آمده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> محل درگذشت [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] نیز همین خانه گزارش شده است و [[پیامبر (ص)]] پس از آن تا زمان هجرت به مدینه در این خانه ساکن بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> | این خانه محل زندگی پیامبر(ص) با [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] بوده<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> و بسیاری از [[آیات مکی]] قرآن کریم در این خانه نازل شده است.<ref>الزهور المقتطفة من تاریخ مکة المشرفة، ص99.</ref> همچنین [[حضرت فاطمه(س)]] و دیگر فرزندان [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] در این خانه بدنیا آمده اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> محل درگذشت [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] نیز همین خانه گزارش شده است و [[پیامبر (ص)]] پس از آن تا زمان هجرت به مدینه در این خانه ساکن بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]</ref> | ||
به گفته ابوالولید ازرقی، تاریخ‌نگار شافعی قرن سوم قمری، خانه بعد از مهاجرت پیامبر به مدینه به تصرف [[عقیل بن ابی‌طالب]] درآمد. [[معاویة بن ابی‌سفیان]] آن خانه را خرید و تبدیل به مسجد کرده و از خانه پدرش [[ابوسفیان]] دری به آن باز کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]؛ الجامع اللطیف، ص 286؛ التاریخ القویم، ج1، ص 289.</ref> ازرقی در جایی دیگر می‌گوید خانه را [[معتب]]، پسر [[ابولهب]] و پسرعموی پیامبر، از دشمنان سرسخت آن حضرت پس از مهاجرت [[پیامبر(ص)]] اشغال نمود<ref>الطبقات‌الکبری، ج4، ص45.</ref> و پیامبر(ص) پس از [[فتح مکه]]، خانه را مطالبه نکرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=245 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 245.]</ref> | به گفته ابوالولید ازرقی، تاریخ‌نگار شافعی قرن سوم قمری، خانه بعد از مهاجرت پیامبر به مدینه به تصرف [[عقیل بن ابی‌طالب]] درآمد. [[معاویة بن ابی‌سفیان]] آن خانه را خرید و تبدیل به مسجد کرده و از خانه پدرش [[ابوسفیان]] دری به آن باز کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=199 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 199.]؛ الجامع اللطیف، ص 286؛ التاریخ القویم، ج1، ص 289.</ref> این خانه بعدها به نام دار ابی سفیان نامیده می‌شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85_%D8%AC%DB%B1.pdf&page=289 التاریخ القویم، ج1، ص 289]</ref> ازرقی در جایی دیگر می‌گوید خانه را [[معتب]]، پسر [[ابولهب]] و پسرعموی پیامبر، از دشمنان سرسخت آن حضرت پس از مهاجرت [[پیامبر(ص)]] اشغال نمود<ref>الطبقات‌الکبری، ج4، ص45.</ref> و پیامبر(ص) پس از [[فتح مکه]]، خانه را مطالبه نکرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%A7%D8%B2%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%AC2.pdf&page=245 أخبار مکة، الأزرقی، ج2، ص 245.]</ref> | ||
== | ==تاریخچه بنا== | ||
اطلاعات مربوط به خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] و مشخصات آن، در منابع تاریخی، جغرافیایی و سفرنامه‌های مکه در دوره‌های مختلف ثبت و ضبط شده است و حاجیان به زیارت این خانه می‌رفتند. برخی از این گزارش‌ها عبارت است از: | اطلاعات مربوط به خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] و مشخصات آن، در منابع تاریخی، جغرافیایی و سفرنامه‌های مکه در دوره‌های مختلف ثبت و ضبط شده است و حاجیان به زیارت این خانه می‌رفتند. برخی از این گزارش‌ها عبارت است از: | ||
*ابن جبیر(م. ۶۱۴ق) در سفرنامه مربوط به قرن ششم قمری‌اش، این خانه را معرفی کرده و از وجود بنایی به نام [[گنبد وحی]] ([[قبة الوحی]]: جایی که بر پیامبر وحی می‌شده) در این خانه و گنبدی کوچک بر محل به دنیا آمدن [[حضرت فاطمه (س)]] خبر داده و گفته است که حسنین (ع) نیز در این خانه به دنیا آمده‌اند.<ref>رحلة ابن جبیر، ص81 – 82.</ref> | *[[ابن جبیر]] (م. ۶۱۴ق) در سفرنامه مربوط به قرن ششم قمری‌اش، این خانه را معرفی کرده و از وجود بنایی به نام [[گنبد وحی]] ([[قبة الوحی]]: جایی که بر پیامبر وحی می‌شده) در این خانه و گنبدی کوچک بر محل به دنیا آمدن [[حضرت فاطمه (س)]] خبر داده و گفته است که حسنین (ع) نیز در این خانه به دنیا آمده‌اند.<ref>رحلة ابن جبیر، ص81 – 82.</ref> | ||
*در زمان فاسی (م. ۸۳۲ ق) نیز خانه را «[[مولد فاطمه]]» می‌خوانده‌اند و از مکان‌هایی بوده که زائران به زیارتش می‌رفته‌اند و در نظر مردم با فضیلت‌ترین خانه مکه بوده است.<ref>الزهور المقتطفة من تاریخ مکة المشرفة، ص 99.</ref> | *در زمان [[تقی الدین فاسی|فاسی]] (م. ۸۳۲ ق) نیز خانه را «[[مولد فاطمه]]» می‌خوانده‌اند و از مکان‌هایی بوده که زائران به زیارتش می‌رفته‌اند و در نظر مردم با فضیلت‌ترین خانه مکه بوده است.<ref>الزهور المقتطفة من تاریخ مکة المشرفة، ص 99.</ref> | ||
*علی طبری (م. ۱۰۷۰ق) از سه مکان زیارتی جدا در این محل ـ [[مولد فاطمه]]، خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] و [[قبة الوحی]] ـ یاد کرده که هر کدام دری جداگانه داشته‌اند.<ref>الأرج المسکی فی التاریخ المکی، ص 70.</ref> | *علی طبری (م. ۱۰۷۰ق) از سه مکان زیارتی جدا در این محل ـ [[مولد فاطمه]]، خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] و [[قبة الوحی]] ـ یاد کرده که هر کدام دری جداگانه داشته‌اند.<ref>الأرج المسکی فی التاریخ المکی، ص 70.</ref> | ||
*بنابر گزارشی در سال ۱۲۶۵ قمری، در محل خانه تکیه‌ای مشهور به «تکیة السیدة فاطمة» برای استفاده فقرا ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85_%D8%AC%DB%B1.pdf&page=289 التاریخ القویم، ج1، ص289-290.]</ref> | |||
*نویسنده مرآة الحرمین (تألیف: ۱۳۱۸–۱۳۲۵ق) درباره مشاهداتش از خانه و اشیای درون آن، تاریخچه‌ای از تعمیرات و بازسازی‌های آن نیز به دست داده است.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص 189ـ 192.</ref> | *نویسنده مرآة الحرمین (تألیف: ۱۳۱۸–۱۳۲۵ق) درباره مشاهداتش از خانه و اشیای درون آن، تاریخچه‌ای از تعمیرات و بازسازی‌های آن نیز به دست داده است.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص 189ـ 192.</ref> | ||
* | *در سفرنامه‌ای از اواخر دوره [[ناصرالدین شاه قاجار]] (حک: ۱۳۱۳–۱۲۶۴ق) در وصف خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] آمده است که صحنی سنگفرش از مرمر داشته، گنبدی بر [[مولد فاطمه|تولدگاه حضرت فاطمه (س)]] بوده و یک اتاق درآن با عنوان عبادتگاه [[پیامبر (ص)]] مشهور بوده است.<ref>میقات حج، ش63، ص70.</ref> | ||
*در جمادی الاول سال | *محمدحسنین هیکل (م.1376ق) نویسنده مصری که در سال 1354ق از این مکان بازدید کرده است، در این باره می نویسد : وهابی ها ... محل ولادت حضرت فاطمه (س) را تخریب کرده اند و در حال حاضر این محل فضای خالی است و اثری از آن نیست.<ref>فی منزل الوحی، ص 227.</ref> محمد لطفی جمعه نیز در سفرنامه خود تخریب خانه را تایید کرده است.<ref>الأیام المبرورة فی البقاع المقدسه، ص 78.</ref> | ||
*سر انجام در سال | *در جمادی الاول سال 1370 قمری ساختمانی برای مدرسه حفظ قرآن کریم در زمین خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] ساخته شد.<ref>دار سیدة خدیجه بنت خویلد، ص 58؛ اعلام الحجاز في القرن الرابع عشر، ص 85.</ref>محمد طاهر کردی (م. ۱۴۰۰ق) نیز از این تکیه یاد کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%85_%D8%AC%DB%B1.pdf&page=290 التاریخ القویم، ج1، ص 290]</ref> | ||
*سر انجام در سال ١۴١٠ ساختمان حفظ قرآن براى توسعه فضاهاى ضلع شرقى حرم تخريب شد. دست اندركاران طرح در ضمن عمليات تخريب مستقلات منطقه، به وجود مكان‌هايى باستانى پى‌بردند و معلوم شد مكانى كه اين آثار تاريخى در آن يافت شده همان خانه [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه(س)]] است.<ref>دار سیدة خدیجه بنت خویلد، ص 60؛ الأماكن المأثورة المتواترة في مكة المكرمة ، ص 249.</ref> | |||
==گالری== | ==گالری== | ||