مسجد امام علی (مناخه): تفاوت میان نسخه‌ها

'''مسجد امام علی (ع)''' یکی از مساجد تاریخی [[مدینه]] است که در یکی از اماکن مصلی پیامبر(ص) ساخته شده است. مصلی مکان‌های بازی بودند که پیامبر در آنها نماز عید برپا می‌کرد. این مسجد در محله [[مناخه]] در غرب [[مسجد نبوی]] قرار دارد. بنابر گزارش‌هایی امام علی(ع) در زمانی که عثمان در حصر مخالفانش بود، در این مکان نماز عید برپا کرد.  

این مسجدها در اماکنی ساخته شده‌اند که بنابر گزارش‌ها پیامبر در آنها نماز عید برپا کرده است. در ابتدا این اماکن مسجد نبوده و فضای باز یا صحرا بوده است اما بعدها به مسجد تبدیل شده است. برخی برآنند که نخستین بار عمر بن عبدالعزیز (حاکم مدینه در فاصله سالهای 87-93ق.) این مکان‌ها را به مسجد تبدیل کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=122 وفاء الوفاء، ج3، ص 122]</ref>

سمهودی (م.911ق.)، تاریخ‌نگاری مدینه، برآن بود که این مسجد نخستین بار در زمان عمر بن عبدالعزیز (حک:87-93ق.) ساخته شد. اما بعدها از میان رفت و مکان آن محل دفن حاجیانی شد که در موسم حج وفات می‌کردند. تا اینکه در سال 881 زین الدین ضیغم منصوری، امیر مدینه، آن مسجد را بازسازی کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=123 وفاء الوفاء، ج3، ص 123]</ref>

علی بن موسی در 1303ق/ 1885م از مسجد علی بن ابیطالب در مناخه که یک مناره دارد یاد کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D8%B5%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=1 وصف المدینه المنوره، ص 17]</ref> ابراهیم رفعت نیز از مسجد علی(ع) در سفرش در سال 1318 قمری از این مسجد یاد کرده است.<ref>[https://wikihaj.com/images/9/9e/%D9%85%D8%B1%D8%A2%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%81%D8%B9%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%AC1.pdf مراة الحرمین، ج1، ص 422]</ref>

در کتیبه‌ای که بنابر گزارشی تا سال‌های ابتدای قرن بیستم میلادی بر دیوار مسجد باقی مانده بود، اشعاری درج شده بود که نشان می‌داد مسجد در زمان سلطان عبدالمجید اول عثمانی و در تاریخ 1269ق/1852م. بازسازی شده است.<ref>[https://wikihaj.com/images/a/aa/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf المدینه المنوره، ص 158]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=489 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 489]

مسجد امام علی در مناخه در سال 1411 قمری (1991م.) به دلیل فرسودگی پس از تخریب کامل دوباره بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=243 مساجد الاثریه، ص 243]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=490 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 490]</ref> مسجد در این بازسازی به همان شکل و معماری قبلی‌اش بازسازی شد جز اینکه محل نماز زنان و سرویس بهداشتی به آن اضافه شد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=490 معالم المدینه المنوره، جزء4، مجلد1، ص 490]</ref> در سال 1429ق/2009م. نیز تعمیراتی بر روی مسجد انجام شد.<ref name=":0" />

مسجد امام علی(ع) بنایی مستطیلی دارد. در سمت شمال یک صحن روباز است و در سمت جنوبی رواقی (بخش سقف‌دار) دارد که هفت گنبد دارد که بزرگترین آنها گنبد محراب است. درهای این رواق به صحن مسجد باز می‌شود. رواق 30 متر طول و 6 متر عرض دارد. این مسجد یک گلدسته  دارد که در گوشه جنوب شرقی مسجد قرار گرفته است.<ref>معالم المدینه المنوره بین العماره والتاریخ جلد1 ص490</ref>