پرش به محتوا

ارکان کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح نشانی وب، اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نشانی وب، اصلاح ارقام، اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۱: خط ۱:
'''ارکان کعبه'''، گوشه‌های چهار‌گانه این بنا است که هر یک در برابر یکى از جهات چهارگانه یعنی شرق، غرب، شمال و جنوب قرار گرفته است. به هر یک از گوشه‌ها، رکن گفته مى‌شود که عبارتند از: رکن حجرالاسود (شرقی)، رکن شامی (غربی)، رکن عراقی (شمالی) و رکن یمانی (جنوبی).
'''ارکان کعبه'''، گوشه‌های چهارگانه این بنا است که هر یک در برابر یکی از جهات چهارگانه یعنی شرق، غرب، شمال و جنوب قرار گرفته است. به هر یک از گوشه‌ها، رکن گفته می‌شود که عبارتند از: رکن حجرالاسود (شرقی)، رکن شامی (غربی)، رکن عراقی (شمالی) و رکن یمانی (جنوبی).


==نمای کلی==
==نمای کلی==
خط ۶: خط ۶:
هر یک از این رکن‌ها نام‌های دیگری هم دارد. برای نمونه هر رکن را به نام سرزمینی که در جهت آن قرار گرفته می خوانند: رکن عراقی، شامی، یمانی.
هر یک از این رکن‌ها نام‌های دیگری هم دارد. برای نمونه هر رکن را به نام سرزمینی که در جهت آن قرار گرفته می خوانند: رکن عراقی، شامی، یمانی.


ارکان کعبه در جانمایی برخی از آداب و مناسک حج کاربرد دارد. از جمله [[رکن حجرالاسود]] خط ابتدا و انتهای [[طواف]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B1%D8%A2%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%81%D8%B9%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%AC1.pdf&page=264 مرآه الحرمین، ج2، ص 264]</ref> [[پرونده:ارکان کعبه.jpg|وسط|بی‌قاب|500px|جایگزین=]]
ارکان کعبه در جانمایی برخی از آداب و مناسک حج کاربرد دارد. از جمله [[رکن حجرالاسود]] خط ابتدا و انتهای [[طواف]] است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمرآة_الحرمین_ابراهیم_رفعت_پاشا_ج1.pdf&page=264 مرآه الحرمین، ج2، ص 264]</ref> [[پرونده:ارکان کعبه.jpg|وسط|بی‌قاب|500px|جایگزین=]]
==رکن حجرالاسود==
==رکن حجرالاسود==
{{اصلی|رکن حجرالاسود}}
{{اصلی|رکن حجرالاسود}}
رکن شرقی به نام [[رکن حجرالاسود]] مشهور است و رکن آغاز [[طواف]] است. این رکن در جنوب شرقي [[کعبه]] واقع است.<ref>اخبار مکه، الازرقی ج1، ص65؛ التاریخ القویم، ج3، ص236؛ رحلة ابن جبير، ص 53</ref> اين رکن نزديک‌ترين رکن به [[باب الکعبه|درِ ورودي کعبه]] است و روبروي [[زمزم|چاه زمزم]] قرار دارد. در مقابل رکن حجرالاسود، کوه معروف [[کوه ابوقبیس|ابوقُبيس]] واقع است.<ref>احسن التقاسیم، ص72</ref>[[ملتزم]] بخشی از دیوار کعبه در نزدیکی این رکن است.
رکن شرقی به نام [[رکن حجرالاسود]] مشهور است و رکن آغاز [[طواف]] است. این رکن در جنوب شرقی [[کعبه]] واقع است.<ref>اخبار مکه، الازرقی ج1، ص65؛ التاریخ القویم، ج3، ص236؛ رحلة ابن جبیر، ص 53</ref> این رکن نزدیک‌ترین رکن به [[باب الکعبه|درِ ورودی کعبه]] است و روبروی [[زمزم|چاه زمزم]] قرار دارد. در مقابل رکن حجرالاسود، کوه معروف [[کوه ابوقبیس|ابوقُبیس]] واقع است.<ref>احسن التقاسیم، ص72</ref>[[ملتزم]] بخشی از دیوار کعبه در نزدیکی این رکن است.
==رکن عراقی==
==رکن عراقی==
{{اصلی|رکن عراقی}}
{{اصلی|رکن عراقی}}
رکن عراقي دومين رکن از [[ارکان کعبه]] در مسير [[طواف]]،<ref>. مراصد الاطلاع ج2، ص629؛ المسالک و الممالک، ص16.</ref> بعد از [[رکن حجرالاسود]] و قبل از [[رکن شامي]] و در سمت [[باب العمره]] است.<ref>. بهجة النفوس ج2، ص763؛ ؛ التاریخ القویم ج3، ص248؛رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>
رکن عراقی دومین رکن از [[ارکان کعبه]] در مسیر [[طواف]]،<ref>. مراصد الاطلاع ج2، ص629؛ المسالک و الممالک، ص16.</ref> بعد از [[رکن حجرالاسود]] و قبل از [[رکن شامی]] و در سمت [[باب العمره]] است.<ref>. بهجة النفوس ج2، ص763؛ ؛ التاریخ القویم ج3، ص248؛رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>
اين رکن به سبب واقع شدن در سمت [[عراق]] و [[قبله]] اهل عراق بودن، به رکن عراقي شهرت يافته است<ref>. المصباح المتهجد، ص27؛ فلاح السائل 129؛المعالم الاثیره ص129.</ref>.
این رکن به سبب واقع شدن در سمت [[عراق]] و [[قبله]] اهل عراق بودن، به رکن عراقی شهرت یافته است<ref>. المصباح المتهجد، ص27؛ فلاح السائل 129؛المعالم الاثیره ص129.</ref>.
==رکن شامی==
==رکن شامی==
{{اصلی|رکن شامی}}
{{اصلی|رکن شامی}}
خط ۱۹: خط ۱۹:
==رکن یمانی==
==رکن یمانی==
{{اصلی|رکن یمانی}}
{{اصلی|رکن یمانی}}
رکن يماني بر اساس مسير طواف، پيش از [[حجر الاسود]]، به عنوان آخرين و چهارمين رکن [[بیت‌الله|کعبه]] شناخته مي‌شود.<ref>معجم البلدان، ج4، ص 465، رحله ابن بطوطه، ج1، ص 374، سفرنامه فرهادمیرزا، ص 375</ref>رکن در جنوب [[بیت‌الله|کعبه]] واقع شده و از اين رو به رکن جنوبي هم شهرت دارد.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص 129، ترحال فی الجزیره العربیه، ص 176، موسوعه العتیبات المقدسه، ج2، ص 333</ref>
رکن یمانی بر اساس مسیر طواف، پیش از [[حجر الاسود]]، به عنوان آخرین و چهارمین رکن [[بیت‌الله|کعبه]] شناخته می‌شود.<ref>معجم البلدان، ج4، ص 465، رحله ابن بطوطه، ج1، ص 374، سفرنامه فرهادمیرزا، ص 375</ref>رکن در جنوب [[بیت‌الله|کعبه]] واقع شده و از این رو به رکن جنوبی هم شهرت دارد.<ref>سفرنامه ناصرخسرو، ص 129، ترحال فی الجزیره العربیه، ص 176، موسوعه العتیبات المقدسه، ج2، ص 333</ref>
در [[روايات]]، از فرشته‌اي نزد رکن يماني ياد شده که کار او، آمين گفتن به دعاي مؤمنان است. نيز اين فرشته، صلوات مؤمنان بر [[پيامبر(ص)|پيامبر]] را، به آن حضرت مي‌رساند.<ref>الکافي، ج4، ص408</ref>[[مستجار]]، قسمتی از دیوار کعبه در نزدیکی این رکن است.
در [[روایات]]، از فرشته‌ای نزد رکن یمانی یاد شده که کار او، آمین گفتن به دعای مؤمنان است. نیز این فرشته، صلوات مؤمنان بر [[پیامبر(ص)|پیامبر]] را، به آن حضرت می‌رساند.<ref>الکافی، ج4، ص408</ref>[[مستجار]]، قسمتی از دیوار کعبه در نزدیکی این رکن است.


==پانویس==
==پانویس==
خط ۳۲: خط ۳۲:
  | توضیحات منبع =  
  | توضیحات منبع =  
}}
}}
* '''اثارة الترغيب و التشويق الي المساجد الثلاثة و البيت العتيق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمي، تحقيق محمدحسين الذهبي، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفي الباز، 1418ق.
* '''اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمی، تحقیق محمدحسین الذهبی، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۸ق.
* '''احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم'''، محمد بن احمد المقدسي البشاری ، قاهره، مکتبه مدبولي، 1411ق.
* '''احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم'''، محمد بن احمد المقدسی البشاری ، قاهره، مکتبه مدبولی، ۱۴۱۱ق.
اخبار مکه، الازرقی ج1، ص65؛
اخبار مکه، الازرقی ج۱، ص۶۵؛
* '''بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار'''، عبدالله بن عبدالملک المرجاني (م.770ق.)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بيروت، دار الغرب الاسلامي، 2002م.
* '''بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار'''، عبدالله بن عبدالملک المرجانی (م.۷۷۰ق.)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بیروت، دار الغرب الاسلامی، ۲۰۰۲م.
* '''التاريخ القويم لمکه و بيت الله الکريم'''، محمد طاهر الكردي المکي، تحقيق عبد الملک ابن دهيش، بيروت، دار الخضر، 1420ق.
* '''التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم'''، محمد طاهر الکردی المکی، تحقیق عبد الملک ابن دهیش، بیروت، دار الخضر، ۱۴۲۰ق.
* '''ترحال في الجزيرة العربية (يتضمن تاريخ مناطق الحجاز المقدسة عند المسلمين‏)'''، جان لوئيس بورکهارت، ترجمه صبري محمد حسن، قاهره، المرکز القومي للترجمه، 2007م.
* '''ترحال فی الجزیرة العربیة (یتضمن تاریخ مناطق الحجاز المقدسة عند المسلمین‏)'''، جان لوئیس بورکهارت، ترجمه صبری محمد حسن، قاهره، المرکز القومی للترجمه، ۲۰۰۷م.
* '''رحلة ابن جبير'''، محمد بن احمد ابن جبير، بيروت، دار مكتبة الهلال، 1986م.
* '''رحلة ابن جبیر'''، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، دار مکتبة الهلال، ۱۹۸۶م.
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار في غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی، تحقيق عبدالهادي تازي، ریاض، اکاديميه المملکه المغربيه، 1417ق.  
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی، تحقیق عبدالهادی تازی، ریاض، اکادیمیه المملکه المغربیه، ۱۴۱۷ق.  
* '''سفرنامه فرهاد ميرزا (هداية السبيل و کفاية الدليل)'''،  فرهاد ميرزا معتمد الدوله، تصحيح غلام رضا طباطبايي، تهران، علمي، 1366ش.  
* '''سفرنامه فرهاد میرزا (هدایة السبیل و کفایة الدلیل)'''،  فرهاد میرزا معتمد الدوله، تصحیح غلام رضا طباطبایی، تهران، علمی، ۱۳۶۶ش.  
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو، تصحيح محمد دبير سياقي، تهران، زوار، 1381ش.
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، ۱۳۸۱ش.
* '''صبح الاعشي في صناعة الانشاء'''، احمد بن علي القلقشندي ، تحقيق محمد حسین شمس الدین، بيروت، دارالکتب العلمیه، بی تا.
* '''صبح الاعشی فی صناعة الانشاء'''، احمد بن علی القلقشندی ، تحقیق محمد حسین شمس الدین، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا.
* '''فلاح السائل ونجاح المسائل فی عَمَلِ الْيوم و اللَّيل'''،  علی بن موسی بن طاووس (سید بن طاووس) (م.664ق.)، قم، انتشارات الاسلامی.
* '''فلاح السائل ونجاح المسائل فی عَمَلِ الْیوم و اللَّیل'''،  علی بن موسی بن طاووس (سید بن طاووس) (م.۶۶۴ق.)، قم، انتشارات الاسلامی.
* '''مرآة الحرمین'''، ابراهیم رفعت پاشا، قاهره، دارالکتب العلمیه، 1925م.
* '''مرآة الحرمین'''، ابراهیم رفعت پاشا، قاهره، دارالکتب العلمیه، ۱۹۲۵م.
* '''الکافي'''،  محمد بن يعقوب الکليني ، تحقيق علي‌اکبر غفاري، تهران، دار الکتب اسلاميه، 1363ش.  
* '''الکافی'''،  محمد بن یعقوب الکلینی ، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب اسلامیه، ۱۳۶۳ش.  
* '''مراصد الاطلاع علي اسماء الامکنه و البقاع‌'''، صفي‌الدين عبدالمومن بن عبدالحق (م.739ق.)، تحقیق علي محمد البجاوي، بيروت، دار الجيل، 1412ق.  
* '''مراصد الاطلاع علی اسماء الامکنه و البقاع‌'''، صفی‌الدین عبدالمومن بن عبدالحق (م.۷۳۹ق.)، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق.  
* '''المسالک و الممالک'''، ابراهیم بن محمد الفارسی الاصطخری(الکرخی) (م.346ق)، تحقیق احمد بن سهل ابوزید، بیروت، دار صادر، 1927م.
* '''المسالک و الممالک'''، ابراهیم بن محمد الفارسی الاصطخری(الکرخی) (م.۳۴۶ق)، تحقیق احمد بن سهل ابوزید، بیروت، دار صادر، ۱۹۲۷م.
* '''مصباح المتهجد و سلاح المتعبد'''، محمد بن حسن الطوسي (شيخ طوسي) ، تصحيح اسماعيل انصاري زنجاني، اعداد علي اصغر مرواريد، بيروت، فقه الشيعه، 1411ق.
* '''مصباح المتهجد و سلاح المتعبد'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) ، تصحیح اسماعیل انصاری زنجانی، اعداد علی اصغر مروارید، بیروت، فقه الشیعه، ۱۴۱۱ق.
* '''المعالم الأثيرة في السنة و السيرة'''، محمد محمد حسن شراب، بيروت، دار القلم، 1411ق.
* '''المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة'''، محمد محمد حسن شراب، بیروت، دار القلم، ۱۴۱۱ق.
* '''معجم البلدان'''، ياقوت بن عبدالله الحموي (م.626.ق.)، بيروت، دار صادر، 1995م.
* '''معجم البلدان'''، یاقوت بن عبدالله الحموی (م.۶۲۶.ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م.
* '''موسوعه العتبات المقدسه'''، جعفر خليلي، بيروت، الاعلمي، 1407ق.
* '''موسوعه العتبات المقدسه'''، جعفر خلیلی، بیروت، الاعلمی، ۱۴۰۷ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
==مقاله‌های مرتبط==