پرش به محتوا

آق قویونلوها: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ۹ ژوئیه
جز
جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس'
جز (حذف مطالب زاید و کوتاه کردن عبارتها و اصلاح تقسیمات)
جز (جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس')
 
خط ۲۳: خط ۲۳:
اختلاف و رقابت آق قویونلوها با [[ممالیک مصر]] سبب رقابت و درگیری آنان در امور [[حج]] و حجاج شد؛ ممالیک تلاش می‌کرد که ارتباط رقیب را با [[حرمین شریفین]] کم‌تر کند. آق قویونلوها بر بخش حساسی از [[راه حج]] تسلط داشتند و با از بین بردن راهزنان، راه حج را برای حجاج امن کردند. آنها بعد از نزدیک دو دهه که اعزام محمل دچار توقف شده بود، محمل عراق را به‌راه‌ انداختند. از دیگر اقدامات آنان ارسال [[جامه‌ کعبه]] بود.
اختلاف و رقابت آق قویونلوها با [[ممالیک مصر]] سبب رقابت و درگیری آنان در امور [[حج]] و حجاج شد؛ ممالیک تلاش می‌کرد که ارتباط رقیب را با [[حرمین شریفین]] کم‌تر کند. آق قویونلوها بر بخش حساسی از [[راه حج]] تسلط داشتند و با از بین بردن راهزنان، راه حج را برای حجاج امن کردند. آنها بعد از نزدیک دو دهه که اعزام محمل دچار توقف شده بود، محمل عراق را به‌راه‌ انداختند. از دیگر اقدامات آنان ارسال [[جامه‌ کعبه]] بود.
==پیشینه تاریخی==  
==پیشینه تاریخی==  
سلسله آق قویونلوها به‌دست قراعثمان از طایفه بایندر تاسیس شد که از جانب [[امیر تیمور]] به حکومت دیاربکر منصوب شده بود. بعد از او، پسرانش، علی بیک ترکمان و حمزه بیک ترکمان مدتی با یکدیگر به نزاع پرداختند. عاقبت حسن بیک، پسر علی بیک، قدرت را به‌دست گرفت. وی در سال ٨٧٢ق پس از غلبه بر جهان‌شاه قراقویونلو قدرت زیادی به‌دست آورد تا جایی که در سال ٨٨١ق، تفلیس را فتح کرد.
سلسله آق قویونلوها به‌دست قراعثمان از طایفه بایندر تأسیس شد که از جانب [[امیر تیمور]] به حکومت دیاربکر منصوب شده بود. بعد از او، پسرانش، علی بیک ترکمان و حمزه بیک ترکمان مدتی با یکدیگر به نزاع پرداختند. عاقبت حسن بیک، پسر علی بیک، قدرت را به‌دست گرفت. وی در سال ٨٧٢ق پس از غلبه بر جهان‌شاه قراقویونلو قدرت زیادی به‌دست آورد تا جایی که در سال ٨٨١ق، تفلیس را فتح کرد.


بعد از مرگ حسن بیک، فرزندش، سلطان خلیل (٨٨٣ - 896ق) جانشین او شد. بر اثر بی‌کفایتی‌اش، یعقوب بیک بر او شورید و در سال ٨٨٣ق او را کشت و خود، زمام امور را به‌دست گرفت و در سال ٨٩٣ق به کمک فرخ یسار والی شیروان رفت و در این حادثه سلطان حیدر، پدر [[شاه اسماعیل صفوی]] کشته شد و فرزندانش به فرمان یعقوب بیک در قلعه استخر فارس زندانی شدند.  
بعد از مرگ حسن بیک، فرزندش، سلطان خلیل (٨٨٣ - 896ق) جانشین او شد. بر اثر بی‌کفایتی‌اش، یعقوب بیک بر او شورید و در سال ٨٨٣ق او را کشت و خود، زمام امور را به‌دست گرفت و در سال ٨٩٣ق به کمک فرخ یسار والی شیروان رفت و در این حادثه سلطان حیدر، پدر [[شاه اسماعیل صفوی]] کشته شد و فرزندانش به فرمان یعقوب بیک در قلعه استخر فارس زندانی شدند.  


بعد از مرگ یعقوب بیک، به‌دلیل اختلاف داخلی، دولت آنها ضعیف شد و سرانجام شاه اسماعیل صفوی در سال ٩٠٧ق پس از غلبه بر الوند بیک ترکمان، مراد بیک را نیز در سال ٩٠٨ق در نزدیک همدان شکست داد. سلطان مراد از طریق بغداد به بلاد روم گریخت، ولی در سال ٩٢٠ق در دیاربکر به‌دست سپاهیان اسماعیل کشته شد و بدین‌ترتیب، دوران زمام‌داری این سلسله نیز به پایان رسید.
بعد از مرگ یعقوب بیک، به‌دلیل اختلاف داخلی، دولت آنها ضعیف شد و سرانجام شاه اسماعیل صفوی در سال ٩٠٧ق پس از غلبه بر الوند بیک ترکمان، مراد بیک را نیز در سال ٩٠٨ق در نزدیک همدان شکست داد. سلطان مراد از طریق بغداد به بلاد روم گریخت، ولی در سال ٩٢٠ق در دیاربکر به‌دست سپاهیان اسماعیل کشته شد و بدین‌ترتیب، دوران زمام‌داری این سلسله نیز به پایان رسید.
بعدها یکی از اعقاب سلسله آق‌قویونلو سلسله قطب شاهیه را در [[هندوستان]] تاسیس کرد. قلمرو سلسله آق‌قویونلو، دیاربکر و آذربایجان و حتی مدتی، فارس و عراق بود.<ref>تاریخ تطبیقی ایران با کشورهای جهان، ص٣٨6-٣٨٩.</ref>
بعدها یکی از اعقاب سلسله آق‌قویونلو سلسله قطب شاهیه را در [[هندوستان]] تأسیس کرد. قلمرو سلسله آق‌قویونلو، دیاربکر و آذربایجان و حتی مدتی، فارس و عراق بود.<ref>تاریخ تطبیقی ایران با کشورهای جهان، ص٣٨6-٣٨٩.</ref>
===امیران آق‌قویونلو===
===امیران آق‌قویونلو===