بارگاه امامان(ع) در بقیع: تفاوت میان نسخه‌ها

در سده پنجم و در حدود سال 490 قمری<ref>[https://miqat.hajj.ir/article_110494.html «تاریخچه اجمالی گنبد ائمه بقیع»، ص123]</ref> [[مجدالملک براوستانی]] (درگذشت: 492ق)، وزیر سلجوقیان، بارگاه و گنبدی بلند بر قبور امامان شیعه و عباس ساخت.<ref>الکامل، ج10، ص352.</ref> مَطَری، تاریخ‌نگار مدینه، ساخت گنبد بر قبر عباس بن عبدالمطلب را به ناصر لدین الله، خلیفه عباسی (حک: 575-622ق)، نسبت داده؛<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص119.</ref> اما [[ابن‌نجار]] (درگذشت: 643ق) که هم‌عصر با ناصر عباسی است، به قدمت گنبد تصریح دارد<ref>الدرة الثمینه، ص166.</ref> و گفته شده گزارش مطری نادرست است.<ref>بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص19</ref>

بقعه عباس بن عبدالمطلب و امامان بقیع طی سده‌های پیاپی تعمیر و مرمت شد. منابع از نصب صندوقچه چوبی روی قبر عباس در سال 519ق به دستور [[مسترشد عباسی|مُسْتَرْشِد عباسی]] (حک: 512-529ق) و نیز در ساخت محرابی در ضلع جنوبی بنا در روزگار [[مستنصر عباسی|مُسْتَنْصِر عباسی]] (حک: 623-640ق) گزارش داده‌اند.<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص100.</ref>

[[ابن جبیر]] گنبد ساخته شده بر این قبرها را بسیار مرتفع شمرده که نزدیک در ورودی بقیع قرار داشت. قبرهای درون بقعه، بزرگ و از سطح زمین بلندتر بودند. این قبرها ضریحی چوبین داشتند که با نقوشی برجسته از جنس مس با میخ‌کوبی‌هایی تزیین شده بود.<ref>رحلة ابن جبیر، ص174.</ref> [[ابوعبدالله محمد بن محمد عبدری|عَبْدَری]] (درگذشت: بعد از 700ق) در سفرنامه خود، این بقعه را همراه با [[قبر عثمان بن عفان|بقعه عثمان بن عفان]] بزرگ‌ترین و زیباترین بارگاه‌ بقیع دانسته است.<ref>رحلة العبدری، ج1، ص423.</ref> ابن‌نجار از وجود دو در برای بقعه یاد می‌کند که تنها یکی از آن دو هنگام [[زیارت]] گشوده می‌شد.<ref>الدرة الثمینه، ص166.</ref> از دیگر کسانی که از گنبد و ضریح قبور امامان شیعه یاد کرده‌اند می‌توان از [[ابن‌بطوطه]]،<ref>رحلة ابن بطوطه، ص125.</ref> [[خالد بن عیسی]] (زنده به سال 740ق) <ref>تاج المفرق، ج1، ص289.</ref> و [[سمهودی]] (درگذشت: 911ق)<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص100.</ref> یاد کرد. بارگاه عباس بن عبدالمطلب و امامان(ع) در بقیع، در نگاره‌های متعددی که از قبرستان بقیع در نسخه‌های خطی نقاشی شده، اغلب به صورت بنای بزرگ و گنبد‌داری نقاشی شده است.<ref>نک: بقیع در آینه نگاره‌های هنری، ص 71 به بعد</ref>