| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[مهر]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| | |
| | |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | تصویر = بیوتات کربلاء القدیمة (کتاب).jpg | | | تصویر = بیوتات کربلاء القدیمة (کتاب).jpg |
| |نویسنده=سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، محمدعلی القصیر|تاریخ نگارش=سده پانزدهم قمری|موضوع=سرگذشتنامه، نسبنامه، قبایل، [[کربلا]]|زبان=عربی|تعداد جلد=۱|صفحه=۶۱۳|قطع=وزیری|ناشر=مؤسسة البلاغ|محل انتشارات=[[بیروت]]|تاریخ نشر=۱۴۳۲ق.}} | | |نویسنده=سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، محمدعلی القصیر|تاریخ نگارش=سده پانزدهم قمری|موضوع=سرگذشتنامه، نسبنامه، قبایل، [[کربلا]]|زبان=عربی|تعداد جلد=۱|صفحه=۶۱۳|قطع=وزیری|ناشر=مؤسسة البلاغ|محل انتشارات=[[بیروت]]|تاریخ نشر=۱۴۳۲ق.}} |
| '''بیوتات کربلاء القدیمة'''، با نام کامل بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة، کتابی است، به زبان عربی، نوشته سید عبدالصاحب نصرالله، که به گردآوری و پژوهش در خاندان‌ها، قبیله‌ها و عشیره‌های [[کربلا|کربلای]] قدیم پرداخته است.
| |
|
| |
|
| این کتاب، دربرگیرنده نسخه خطی «لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة»، نوشته محمدعلی القیصر، شرح آن و افزودنی‌هایی بر آن است. این کتاب، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.
| | '''بیوتات کربلاء القدیمة'''، با نام کامل '''بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة مخطوط للمرحوم العلامة الشیخ محمد علی القصیر'''، به زبان عربی، تألیف سید عبدالصاحب نصرالله، که به |
|
| |
|
| ==پدیدآورندگان== | | ==پدیدآورندگان== |
| | '''سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله الکلیدار:'''<ref>التضحیة و الرمز، المقدمة، ص۱۳.</ref> |
|
| |
|
| *'''سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله الکلیدار:'''<ref>التضحیة و الرمز، المقدمة، ص۱۳.</ref>
| | وی نویسنده معاصر، از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 نکته‌هایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص167.]</ref> و دارای آثاری مانند تاریخ کربلاء،<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/1081411129 Tārīkh Karbalāʼ, worldcat]</ref> [[کربلاء فی ادب الرحلات (کتاب)|کربلاء فی ادب الرحلات]]، الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء<ref>[http://www.lib.ir/book/86897514/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1/ الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> و التضحیة و الرمز<ref>[http://www.lib.ir/book/38523738/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B6%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2/ التضحیة و الرمز، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> است. |
|
| |
|
| :وی نویسنده معاصر، از خاندان آل نصرالله [[عراق]]<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/167 نکته‌هایی از مسافران کربلا در «کربلاء فی ادب الرحلات»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص167.]</ref> و دارای آثاری مانند تاریخ کربلاء،<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/1081411129 Tārīkh Karbalāʼ, worldcat]</ref> [[کربلاء فی ادب الرحلات (کتاب)|کربلاء فی ادب الرحلات]]، الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء<ref>[http://www.lib.ir/book/86897514/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%AB-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%B9-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1/ الحوادث و الوقائع فی تاریخ کربلاء، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> و التضحیة و الرمز<ref>[http://www.lib.ir/book/38523738/%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B6%D8%AD%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%B2/ التضحیة و الرمز، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> است. | | '''محمدعلی القصیر''': |
|
| |
|
| *'''محمد علی القصیر''':
| | وی ملقب به قصیر الأدبا، |
|
| |
|
| :وی ملقب به قصیر الأدبا،<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۳۱؛ گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> فرزند حسین،<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref> از خاندان آل قاضی در [[کربلا]] است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۳؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص31 – 32.</ref> نسب او به محمد بغدادی، تولیت [[حرم امام حسین(ع)]] و [[حرم حضرت عباس(ع)|حضرت عباس(ع)]] که در سده دهم قمری از [[بغداد]] به کربلا هجرت کرد، برمی‌گردد.<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref>
| | <br /> |
|
| |
|
| ==ساختار== | | ==ساختار== |
| کتاب بیوتات کربلاء القدیمة، با نام کامل «بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلاء و الغاضریة»، از نظر ساختار، به سه بخش کلی زیر تقسیم شده است: | | کتاب بیوتات کربلاء القدیمة، با نام کامل «بیوتات کربلاء القدیمة و شرح و تحقیق لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة مخطوط للمرحوم العلامة الشیخ محمد علی القصیر»، از نظر ساختارِ مفهومی، به سه بخش کلی: |
| | |
| | * رساله خطی، نوشته محمدعلی القیصر، |
| | * شرح و تحقیق آن توسط عبدالصاحب ناصر، |
| | * آنچه عبدالصاحب ناصر به آن افزوده |
| | |
| | تقسیم شده است. این کتاب از نظر چینش ظاهری در ۴ فصل به شرح زیر تنظیم شده است: |
| | |
| | *'''فصل اول''': رساله خطی «لمعة تاریخیة بیوتات کربلا و الغاضریة» نوشته محمدعلی القصیر |
|
| |
|
| #رساله لمعة تاریخیة، نوشته محمدعلی القیصر، که در فصل اول درج شده است.
| | *'''فصل دوم''': شرح و تحقیق اعلام مندرج در این رساله. (نیمی از کتاب) |
| #شرح و تحقیق آن، توسط عبدالصاحب ناصر، در فصل دوم که نیمی از کتاب را به خود اختصاص داده است.
| |
| #مطالبی که عبدالصاحب ناصر به کتاب افزوده و در فصل سوم و چهارم قرار داده است.
| |
|
| |
|
| اصل رساله لمعة تاریخیة، در ۱۹ صفحه، با قلمِ درشت، تنظیم شده و برخی از مفهوم‌ها و أعلام آن، شماره‌گذاری شده و در فصل پَسین، شرح شده است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، تمام کتاب.</ref>
| | *'''فصل سوم''': معرفی بیوتات کربلای قدیم که در رساله نیامده‌اند. |
| | *'''فصل چهارم''': معرفی عشایر کربلا و بیوتات پیوسته به قبایل.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶.</ref> |
|
| |
|
| ==محتوا== | | ==محتوا== |
| این کتاب، که دربرگیرنده رساله لمعة تاریخیة{{یادداشت|این رساله کوتاه، اشاراتی گذرا به خاندان‌ها، شخصیتها، حوادث و برخی مکان‌های جغرافیایی و شخصیت‌های تاریخی [[کربلا]] دارد.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> در این رساله، ۱۰۳ خاندان، از خاندان‌های کربلا معرفی شده‌اند. این رساله، به همراه شرح و تحقیق، در کتاب حاضر، درج شده است.این رساله خطی، پیش از این، در سال ۱۴۱۸ق. با تصحیح و تحقیق احمد بن محمدرضا الحائری، در قم، به چاپ رسیده است.<ref>أضواء على مدينة الحسين(ع)، ج۱، ص۴۰۴.</ref>}} است، به نقد، تصحیح، شرح و تحقیق این رساله پرداخته، خاندان‌ها، قبیله‌ها، مکان‌های جغرافیایی، شخصیتها و رویدادهای تاریخی موجود در آن را توضیح داده است. نویسنده، جای برخی قبیله‌ها و عشیره‌های مؤثر در شکل‌گیری اجتماعات کربلا را، در این رساله خالی دیده و در دو فصل جداگانه به معرفی آنها پرداخته است.
| |
|
| |
|
| :مطالب کتاب، به ترتیب فهرست عبارتند از: | | رساله خطی |
| | '''مقدمه''': پیشینه و تاریخ شکل‌گیری کربلا، رویدادهای تاریخیِ مؤثر کربلا در رخدادهای کنونی آن، معرفی شخصیت‌های مؤثر در فرازهای تاریخی کربلا<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> |
|
| |
|
| *'''فصل اول''': مقدمه، تاریخ شکل‌گیری کربلا، معرفی نویسنده رساله لمعة تاریخیة و درج اصل رساله.<ref>بیوتات کربلاء القدیمه، ص ۷ – ۵۲؛ گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷ و ۱۸۳.</ref>
| | از بحث م |
|
| |
|
| *'''فصل دوم''': نقد رساله لمعة تاریخیة<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۴ و ۱۸۵.</ref> و شرح أعلام مندرج در رساله.
| | ==منابع کتاب== |
| | منبع اصلی کتاب، رساله خطی محمدعلی القیصر است. تمام مطالبی که تدوین ش ده، متکی به مصادر موثق و مس تند میباشد و مؤلف کوشیده |
|
| |
|
| :در این فصل، خاندان‌ها، قبیله‌ها، مکان‌ها، عنوان‌های جغرافیایی، شخصیتها و رویدادهای تاریخی مندرج در رساله، شرح و تحقیق شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۳؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۳-۳۶۱.</ref> نویسنده در توضیح این موارد، دیدگاه مورخان یا جغرافی‌دانان را آورده، به ارزیابی آن پرداخته است.{{یادداشت|برای نمونه، درباره «طف»، پس از بررسی واژگانی آن، به گزارش‌هایی از [[یاقوت حموی]] و ابی سعید و گفتاری از [[هبة‌الدین شهرستانی]] پرداخته است و سروده‌هایی از ابو دعبل الجمحی و الافیشر الاسدی که طف در آنها به کار رفته آورده است. ارزیابی نویسنده این است که طف، وسیع‌تر از کربلا و کربلا جزئی از طف محسوب می‌شود و به تدریج در گفتار شاعران و دیگران به جای سرزمین کربلا به کار رفته است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۷ و ۵۸؛ گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۵.</ref>}} در این فصل، به مکان‌هایی مانند [[طف]] و المدرسة العظیمة و رویدادهایی مانند [[حمله وهابیان]] به کربلا پرداخته شده است.<ref>بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۷ و ۱۴۸ و ۳۰۷.</ref>
| | اس ت تا هنگام تألیف اثر، تمام منابع و مآخذی را که به گونهای با بحثهای مندرج در این |
| :برخی از خاندان هایی که در فصل دوم معرفی شده‌اند، عبارتند از:
| |
| {{ستون-شروع|۴}}
| |
| #آل ابی الفائز
| |
| #بیت زحیک
| |
| #آل عیسی
| |
| #سادات طباطبایی
| |
| #بیت ابوالحب
| |
| #بیت آل الهر
| |
| #بیت ابوالحب
| |
| #بیت کمونه
| |
| #آل فتونی
| |
| #آل قندیل
| |
| #آل مستوفی
| |
| #آل سلالمه
| |
| #بیت آل عواد
| |
| #آل ماجد (آل سید طالب)
| |
| #بیت آل مخبوص
| |
| #آل کفن نویس
| |
| #آل مایشه
| |
| #بیت آل ابوشویلیه
| |
| #بنی سعد
| |
| #آل غریب
| |
| #آل بهبهانی
| |
| #آل استرآبادی
| |
| #آل عصفور
| |
| #آل زینی
| |
| #بیت آل عمران
| |
| #آل سید خلیل الحکیم
| |
| #آل فخرالدین
| |
| #آل الرضوی
| |
| #آل الحمیری
| |
| #آل صافی
| |
| #بیت آل سیبویه<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۸۸-۱۹۶؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۵۳-۳۶۱.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| *'''فصل سوم''': معرفی خاندان‌های کربلای قدیم که در رساله نیامده‌اند. برخی از این خاندان‌ها عبارتند از:
| | کتاب مرتبط اس ت، ملاحظه کند و به محک تحقیق و تطبیق قرار دهد، آنگاه به آنها استناد |
| {{ستون-شروع|۴}}
| |
| #بیت الاطرش
| |
| #آل اعرجی
| |
| #بیت الانباری
| |
| #بیت البارودی
| |
| #بیت البازی
| |
| #بیت بحر
| |
| #بیت بحرانی
| |
| #بیت برسیم
| |
| #بیت بغدادی
| |
| #آل البیاتی
| |
| #بیت الحفّار
| |
| #آل حکیم
| |
| #بیت الحلّی
| |
| #بیت الحیدری
| |
| #آل خزرجی
| |
| #آل خطیب
| |
| #بیت دبّاغ
| |
| #بیت دردوش
| |
| #بیت ابورکه
| |
| #بیت الرماحی
| |
| #بیت السباح
| |
| #بیت السّراج
| |
| #بیت السعدی
| |
| #بیت سلطان (کلابی)
| |
| #بیت حاج سهیل النجم
| |
| #آل شالجی
| |
| #آل شریفی
| |
| #بیت شعیب
| |
| #آل صافی
| |
| #آل صفار
| |
| #آل صیقل
| |
| #آل طیار
| |
| #آل غریفی
| |
| #آل القرعاوی
| |
| #آل قفطون
| |
| #بیت الکرباسی
| |
| #آل مطیری
| |
| #آل المعمار
| |
| #آل موسوی
| |
| #آل شنّو
| |
| #آل نجار
| |
| #آل هدّو
| |
| #آل وکیل
| |
| #سادات آل یاسر<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۹۶-۱۹۹؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۳۶۱-۴۹۷.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| *'''فصل چهارم''': علل کوچ عشایر عرب به کربلا<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۲۰۰.</ref> و معرفی عشایر کربلا و بیوتات پیوسته به قبایل.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶.</ref> برخی از آنها عبارتند از:
| | کند.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۷.</ref> |
| {{ستون-شروع|۴}}
| |
| #[[قبیله بنی اسد]]
| |
| #قبیله خفاجه
| |
| #طهامزه
| |
| #قبیله شمّر
| |
| #قبیله حمیر
| |
| #قبیله بنی سعد
| |
| #عشیره سلالمه
| |
| #قبیله ربیعه
| |
| #قبیله مسعود
| |
| #قبیله بنی تمیم
| |
| #قبیله سیار
| |
| #قبیله جیور
| |
| #قبیله عنزه<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۲۰۱-۲۰۵؛ بیوتات کربلاء القدیمة، ص۴۹۷-۵۸۶.</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| ==چاپ== | | ==چاپ== |
| این کتاب، توسط مؤسسه البلاغ، در بیروت، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶؛ [http://www.worldcat.org/oclc/762984674 Buyūtāt Karbalā' al-qadīmah, worldcat]</ref> | | این کتاب، توسط مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، در بیروت، در سال ۱۴۳۲ق. چاپ شده است.<ref>گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۱۷۶؛ [http://www.worldcat.org/oclc/762984674 Buyūtāt Karbalā' al-qadīmah, worldcat]</ref> |
| | |
| | ==پیوند به بیرون== |
|
| |
|
| ==پانوشت== | | ==پانوشت== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}}{{برگرفتگی
| | |
| | {{برگرفتگی |
| | پیش از لینک = مقاله | | | پیش از لینک = مقاله |
| | منبع = جوامع انسانی کربلا در گذر تاریخ و بستر جغرافیایی-گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، | | | منبع = جوامع انسانی کربلا در گذر تاریخ و بستر جغرافیایی-گذر و نظری بر کتاب «بیتوتات کربلا»، |
| خط ۱۴۸: |
خط ۶۷: |
| }} | | }} |
|
| |
|
| *'''[https://books.google.com/books?id=NC1ACgAAQBAJ&lpg=PA1&pg=PA1#v=onepage&q&f=true أضواء على مدينة الحسين(ع) دائرة المعارف الحسینیة]'''، محمدصادق محمد الکرباسی، مرکز تحقیقات حسینیه(ع) (Hussaini Centre for Research)، لندن، ۲۰۱۱م.
| |
| *[http://www.lib.ir/ '''پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.''']
| |
| *'''التضحیة و الرمز'''، السید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، بیروت، مؤسسة البلاغ، ۱۴۳۰ق، ۲۰۰۹م.
| |
| *'''کتاب بیوتات کربلاء القدیمة'''، سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، بیروت، ۱۴۳۲ق. | | *'''کتاب بیوتات کربلاء القدیمة'''، سید عبدالصاحب ناصر آل نصرالله، مؤسسه البلاغ (دارسلونی)، بیروت، ۱۴۳۲ق. |
| *'''https://www.worldcat.org'''
| |
|
| |
|
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
| {{کتاب‌شناسی عتبات عالیات}}
| |
|
| |
|
| [[رده:کتاب‌های تاریخ کربلا]] | | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] |
| [[رده:کتاب‌های معاصر]]
| |
| [[رده:کتاب‌های قرن پانزدهم قمری]]
| |
| [[رده:کتاب‌های عبدالصاحب ناصر آل نصرالله]]
| |
