در حال ویرایش حج در اندیشه اسلامی(کتاب)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| عنوان اصلی = | | عنوان اصلی = | ||
| تصویر =تصویر | | تصویر =تصویر کتاب حج در اندیشه اسلامی.png | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح_تصویر = | | توضیح_تصویر = | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
|سایر مشخصات = | |سایر مشخصات = | ||
}} | }} | ||
کتاب حج در اندیشه اسلامی نوشته سیدعلی قاضی عسکر است. این کتاب شامل 22 بخش | کتاب حج در اندیشه اسلامی نوشته سیدعلی قاضی عسکر است. این کتاب شامل 22 بخش می باشد که در دو شاخص عمده به اهمیت [[حج]] و حج‌گزاری و آداب آن، و نیز اعمال و اماکن مورد توجه به هنگام [[حج]] مانند [[طواف]]، [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، [[برائت از مشرکان|برائت از مشرکین]]، [[صفا و مروه]] و نظایر آن پرداخته است. | ||
==آداب اعمال ارکان حج == | |||
در این بخش با تکیه بر آیات و روایات ابتدا اهمیت حج و گزاری را بیان می کند. سپس آداب و رفتار برتر به هنگام حج را برمی شمرد. همچنین با بیان مفاهیم حج باطنی و حج ظاهری اهمیت و جان مایه حج را باطن اعمال که همانا تسلیم بودن برابر اراده الهی و دوری از گناهان است می داند. برکات سفر حج نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است، برکاتی نظیر آشنایی مسلمانان جهان به هنگام حج، بالارفتن معلومات دینی آنان و نیز منافع اقتصادی و فرهنگی ناشی از مراسم حج. | |||
به شاخص ها و ویژگی های شهر مکه به عنوان شهر دربردارنده کعبه و برپا کننده حج مورد توجه قرار گرفته است. این ویژگی ها براساس آیات قرآن ام القری بودن، امن بودن برای تمامی موجودات، پاکی اقتصاد و ولایت صالحان تعریف شده است. همچنین هنگامه حج را محلی برای وحدت امت اسلامی ذکر می کند و با آیات و روایات همگرایی مومنان در مراسم حج را عنوان می کند.زیر فصل های این بخش بدین شرح است: | |||
در | ===حج در قرآن=== | ||
آیات 96و 97 سوره آل عمران، آیه 37 سوره ابراهیم، آیات 26و27 سوره حج | |||
===حج در روایات=== | |||
در روایات شیعه و سنی مورد اهمیت بوده و همواره از سوی پیامبر و امامان معصوم به ترویج حج توصیه شده است. | |||
===پیشینه حج گزاری=== | |||
پیش از حیات آدم توسط فرشتگان آغاز شده و تا زمان پیامبر اسلام در جریان بوده است. | |||
=== | ===آداب سفر حج=== | ||
اخلاص در نیت ، توبه و استغفار، وصیت، تأمین مخارج زن و فرزند، غسل، صدقه، لباس تمیز پوشیدن، خدمت به دیگر حاجیان، نماز خواندن در مسجد | |||
=== | ===اسرار و معارف حج=== | ||
توجه به باطن اعمال، تسلیم خدا بودن و پرهیز از گناهان | |||
=== | ===اهداف معنوی سفر حج=== | ||
با توجه به آیات متعدد، اهمیت حج گزاری و آداب و هدف آن که همانا خلوص انسان را بیان می کند. | |||
=== | ===برکات حج=== | ||
در | آشنایی مسلمانان مناطق مخلتف با هم، تصمیم گیری در مورد مشکلات جهان اسلام، بهره‌گیری از مراسم حج برای بالابردن معلومات دینی حجاج، منافع اقتصادی و فرهنگی، وحدت [[امت اسلامی]] | ||
=== | ===مکه مکرمه مرکز فرهنگی جهان اسلام=== | ||
در این | بر اساس آیات قرآن، مکه، [[ام القری]] و مادر شهرها، شهری که در پی پایه گذاری [[بیت‌الله|کعبه]] توسط [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم(ع)]] مدنیت یافت، امن بودن شهر [[مکه]] و اطراف برای تمام جانداران، دارا بودن اقتصاد سالم، توجه مسلمانان جهان به این سرزمین، برابری مردم [[مکه]] با مسلمانان سایر مناطق جهان اسلام، اداره شهر [[مکه]] به‌وسیله صالحان، قرارداشتن [[بیت‌الله|کعبه]] در این شهر، تبادل افکار مسلمانان جهان به موقع [[حج]] در این شهر، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] و [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] که محل زدودن گناهان است در [[مکه]]، بقای جامعه دینی و تحقق اهداف پیامبر که در توجه مردم به [[حج]] است که در مکه برگزار می شود، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] که محور توحید و رهاسازی انسان از هر بردگی است و این شهر محور آزادی را در خود جای داده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 154-170</ref> | ||
===نقش و جایگاه حج در تحقق همگرایی اسلامی=== | |||
بنا بر روایات و آیات و فضایلی که برای [[حج]] برمی شمرد، هنگامه [[حج]] را برترین جایگاه برای وحدت [[امت اسلامی]] می داند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 171-186</ref> | |||
==ارکان و اعمال حج== | ==ارکان و اعمال حج== | ||
در این بخش به ارکان و اعمال و مفاهیم مرتبط با | در این بخش به ارکان و اعمال و مفاهیم مرتبط با حج مانند طواف، صفا و مروه، عرفات، حج اکبر، برائت از مشرکین، مزدلفه، منا پرداخته شده است. ابتدا تاریخچه طواف و سپس کیفیت و انواع آن را ذکر می کند. سپس به ترتیب اعمال و مکان هایی که حجاج برای اتمام مراسم حج باید بدان اهتمام ورزند را بیان بیان می کند. اهمیت سعی بین صفا و مروه و وجوب آن از دید آیات و روایات، سرزمین مقدس عرفات که حج گزاران باید مدتی را در آن به عبادت مشغول باشند تا برای زیارت مجدد کعبه آماده شوند. برائت از مشرکین و دعای عرفه از اعمال سرزمین عرفات است. همچنین روایات در باره حج اکبر و تفاسیر مختلف از آن را بیان می‌کند. به مفهوم برائت از مشرکین می پردازد و به سیره پیامبران و ائمه را در برائت جستن از مشرکان و کافران می پردازد.وقوف در مزدلفه و مشعرالحرام ومطرح شدن آیات و روایات در این باره، بخش دیگری را به خود اختصاص داده است. مبحث بعدی منا است، با آیات و روایات وجه تسمیه آن را برمی شمرد و از اهمیت آن خبر می دهد و نیز اعمال منا یعنی رمی جمره و برگزاری عیدقربان و قربانی کردن را ذکر می کند. زیر فصل های این فصل بدین شرح است: | ||
=== | ===پیشینه تاریخی طواف=== | ||
=== | ===طواف و اهمیت آن در روایات=== | ||
در این بخش بنابر روایات اهمیت [[طواف]] ذکر شده و پاداش [[طواف]] را آمرزش گناهان برشمرده شده است. سپس به کیفییت [[طواف]] نظیر هفت شوط [[طواف]]، طواف در شب، دعا و ذکر در [[طواف]]، [[طواف نیابتی]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص206-224</ref> | |||
===صفا و مروه=== | |||
یادآور سعی هاجر مابین این دو کوه، شکستن نخوت و غرور انسان با سعی بین صفاو مروه | |||
===سرزمین عرفات=== | |||
وقوف در این سرزمین از ارکان حج است، سرزمین آمرزش گناهان و حاجیان در آن به دعا و نیایش می پردازند. | |||
===حج اکبر=== | |||
در | بنابر روایات روایات و تفاسیر، روز عید قربان، روز عرفه ای که مقارن با جمعه باشد را روز اکبر دانسته و نیز در جایی حج اکبر را حج و حج اصغر را عمره برشمرده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص355</ref> | ||
===حج و برائت از مشرکین=== | |||
برائت و مطرود شمردن مشرکان و دشمنان در زمان پیامبران و ائمه معصومین و نیز بیان فتوای برائت از مشرکین در عصر حاضر توسط امام خمینی | |||
===مزدلفه=== | |||
مطرح شدن | مطرح شدن مفاهیم، جمع، مشعرالحرام، قزح، مزدله یا همان مشعرالحرام مکانی است که وقوف در آن از ارکان حج است. در این بخش به مسجد و نماز گزادن در آن و نیز وقوف امیرالحاج در این مکان اشاره شده است. | ||
===سرزمین منا=== | |||
وجه تسمیه | وجه تسمیه منا، منا در دوره جاهلی، و بیان اعمال منا یعنی رمی جمره و نیز عیدقربان | ||
==اماکن برجسته در موسم حج== | ==اماکن برجسته در موسم حج== | ||
===مقام ابراهیم=== | |||
در این بخش بنا بر آیات و روایت اهمیت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]] را بیان می کند. سپس به کیفیت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، نظیر فرو رفتگی پا در سنگ، اندازه [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، فاصله [[مقام ابراهیم(ع)|مقام]] تا [[بیت‌الله|کعبه]]، پرده [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، نماز پشت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 233-244</ref> | |||
===زمزم=== | |||
روایات تاریخی مختلف در پیدایش آب [[زمزم]] مطرح شده و | ابتدا روایات تاریخی مختلف در پیدایش آب [[زمزم]] مطرح شده و پس از اشاره به [[هاجر]] و [[اسماعیل بن ابراهیم|اسماعیل]] و چگونگی ایجاد این چشمه، به آبادانی شهر [[مکه]] در اثر بروز این چشمه پرداخته است. احیای مجدد چشمه [[زمزم]] توسط [[عبدالمطلب]] جد [[پیامبر اسلام|پیامبر]] و توصیف [[زمزم]] در سفرنامه ها و اشعار از دیگر مطالب این بخش است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص259-291</ref> | ||
===شعب ابی طالب=== | |||
با بیان محل تولد [[پیامبر]]، مکان سکونت [[بنی هاشم]] به مشخص محل تقریبی [[شعب ابی‌طالب|شعب ابی طالب]] می پردازد و به این نتیجه می رسد که [[پیامبر اسلام|پیامبر]] در [[شعب ابی‌طالب|شعب ابی طالب]] متولد شده و این مکان در نزدیکی [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] بوده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص420</ref> نیز به محاصره [[پیامبر اسلام|پیامبر]] و یارانش در شعب و اسامی آنان می پردازد و شعب های دیگر [[مکه]] نیز نام می برد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 420-430</ref> | |||
===قبرستان ابوطالب(جنه المعلاه)=== | |||
این قبرستان در منطقه [[حجون]] واقع شده<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 437</ref> و بزرگان اسلام نظیر: [[قصی بن کلاب]]، [[عبدالمطلب]]، [[هاشم]]، [[ابوطالب]]، [[خدیجه(س)|خدیجه]] در این قبرستان دفن شده اند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص442-443</ref> | این قبرستان در منطقه [[حجون]] واقع شده<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 437</ref> و بزرگان اسلام نظیر: [[قصی بن کلاب]]، [[عبدالمطلب]]، [[هاشم]]، [[ابوطالب]]، [[خدیجه(س)|خدیجه]] در این قبرستان دفن شده اند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص442-443</ref> | ||
==مشکلات حاجیان از زبان سفرنامه نویسان== | ==مشکلات حاجیان از زبان سفرنامه نویسان== | ||
نمود مشکلات و سختی های مسیر [[حج‌گزاری|حج‌گزاران]] ایرانی در سفرمانه های ایرانی و اشعار فارسی مورد توجه قرار گرفته است. <ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 449-450</ref>ومشکلاتی نظیر حمل و نقل نامناسب، دزدی و ناامنی، سفر با کشتی،قرنطینه [[حج‌گزار|حاجیان]] و برخورد نامناسب با آنان در [[جده]]، نبود امکانات بهداشتی از این دست هستند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص453-496</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||