در حال ویرایش حج در اندیشه اسلامی(کتاب)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
|سایر مشخصات = | |سایر مشخصات = | ||
}} | }} | ||
کتاب حج در اندیشه اسلامی نوشته سیدعلی قاضی عسکر است. این کتاب شامل 22 بخش است که در سه شاخص عمده قابل دسته بندی | کتاب حج در اندیشه اسلامی نوشته سیدعلی قاضی عسکر است. این کتاب شامل 22 بخش است که در سه شاخص عمده قابل دسته بندی است: | ||
* آداب و اهمیت [[حج]]؛ فصل‌های آغازین کتاب به بیان اهمیت [[حج]] و [[حج‌گزاری]] در آیات و روایات، آداب سفر [[حج]] و اهمیت [[حج]] برای وحدت [[امت اسلامی]] می پردازد. | * آداب و اهمیت [[حج]]؛ فصل‌های آغازین کتاب به بیان اهمیت [[حج]] و [[حج‌گزاری]] در آیات و روایات، آداب سفر [[حج]] را بیان می کند و سپس به اهمیت مراسم [[حج]] برای وحدت [[امت اسلامی]] می پردازد. | ||
* ارکان و اعمال [[حج]]؛ برخی از فصل‌های کتاب [[ارکان حج]] شامل [[طواف]]، [[سعی]] بین [[صفا و مروه]]، وقوف در [[عرفات]]، وقوف در [[مزدلفه]]، ورود به سرزمین [[منا]]، را شرح می‌دهند و نیز مفاهیمی مانند [[حج اکبر]]، [[برائت از مشرکان|برائت از مشرکین]] را با تأکید بر آیات و روایات معرفی می‌کنند. | * ارکان و اعمال [[حج]]؛ برخی از فصل‌های کتاب [[ارکان حج]] شامل [[طواف]]، [[سعی]] بین [[صفا و مروه]]، وقوف در [[عرفات]]، وقوف در [[مزدلفه]]، ورود به سرزمین [[منا]]، را بنابر آیات و روایات شرح می‌دهند و اعمال هر یک را برمی شمرد و نیز مفاهیمی مانند [[حج اکبر]]، [[برائت از مشرکان|برائت از مشرکین]] را با تأکید بر آیات و روایات معرفی می‌کنند. | ||
* اماکن مرتبط با حج گزاری؛ موضوع چند فصل از کتاب نیز به | * اماکن مرتبط با حج گزاری؛ موضوع چند فصل از کتاب نیز به [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]] و جایگاه آن و نیز چاه [[زمزم]] پرداخته است. همچنین به [[شعب ابی‌طالب|شعب ابی طالب]] و [[جنة المعلاة|قبرستان ابوطالب]] ([[جنة المعلاة|جنه المعلاه]]) می پردازد. | ||
در فصل پایانی کتاب نیز سختی های سفر ایرانیان به [[حج]] را مورد توجه قرار می دهد و نمود آن در سفرنامه های ایرانی و اشعار فارسی را بیان می کند. | |||
==آداب و اهمیت حج == | ==آداب و اهمیت حج == | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
فصل‌های زیر را می‌توان در این دسته موضوعی قرار داد: | فصل‌های زیر را می‌توان در این دسته موضوعی قرار داد: | ||
'''حج در قرآن''' | |||
بررسی آیات 96و 97 [[سوره آل عمران]]، آیه 37 [[سوره ابراهیم]]، آیات 26و27 [[سوره حج]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص17-22</ref> | بررسی آیات 96و 97 [[سوره آل عمران]]، آیه 37 [[سوره ابراهیم]]، آیات 26و27 [[سوره حج]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص17-22</ref> | ||
===حج در روایات=== | |||
بررسی روایات [[شیعه]] و [[سنی]] درباره اهمیت و ترویج حج.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 32-31</ref> | بررسی روایات [[شیعه]] و [[سنی]] درباره اهمیت و ترویج حج.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 32-31</ref> | ||
===پیشینه حج گزاری=== | |||
سابقه مناسک حج بر اساس روایات که به پیش از حیات [[حضرت آدم(ع)|آدم]] می‌رسد و توسط فرشتگان آغاز شده و تا زمان [[پیامبر اسلام]] در جریان بوده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 43-46</ref> | سابقه مناسک حج بر اساس روایات که به پیش از حیات [[حضرت آدم(ع)|آدم]] می‌رسد و توسط فرشتگان آغاز شده و تا زمان [[پیامبر اسلام]] در جریان بوده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 43-46</ref> | ||
===آداب سفر حج=== | |||
در این فصل از کتاب ۴۶ نکته که در سفر حج باید مورد توجه زائر باشد معرفی و هر یک با استفاده از یک یا چند روایت از بیان معصومان شرح داده شده است، آدابی همچون اخلاص در نیت، [[توبه]] و [[استغفار]]، [[وصیت]]، تأمین مخارج زن و فرزند، [[غسل زیارت|غسل]]، صدقه، لباس تمیز پوشیدن، خدمت به دیگر [[حج گزار|حاجیان]]، نماز خواندن در مسجد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص47-82</ref> | در این فصل از کتاب ۴۶ نکته که در سفر حج باید مورد توجه زائر باشد معرفی و هر یک با استفاده از یک یا چند روایت از بیان معصومان شرح داده شده است، آدابی همچون اخلاص در نیت، [[توبه]] و [[استغفار]]، [[وصیت]]، تأمین مخارج زن و فرزند، [[غسل زیارت|غسل]]، صدقه، لباس تمیز پوشیدن، خدمت به دیگر [[حج گزار|حاجیان]]، نماز خواندن در مسجد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص47-82</ref> | ||
===اسرار و معارف حج=== | |||
در این فصل با توجه به آیات و روایات مختلف، اولویت را با [[حج باطنی]] دانسته که ماحصل آن تسلیم خدا بودن و پرهیز از گناهان است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 83-116</ref> نویسنده در این فصل [[حدیث شبلی]] و حدیثی از امام صادق درباره تقویت جنبه‌های معنوی حج نقل کرده است. | در این فصل با توجه به آیات و روایات مختلف، اولویت را با [[حج باطنی]] دانسته که ماحصل آن تسلیم خدا بودن و پرهیز از گناهان است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 83-116</ref> نویسنده در این فصل [[حدیث شبلی]] و حدیثی از امام صادق درباره تقویت جنبه‌های معنوی حج نقل کرده است. | ||
===اهداف معنوی سفر حج=== | |||
در این فصل با استناد به روایات، نویسنده برخی از اهداف و آموزه‌هایی که می‌توان در سفر حج در بعد شخصی و اجتماعی بدان‌ها دست یافت، مطرح کرده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص117-138</ref> | در این فصل با استناد به روایات، نویسنده برخی از اهداف و آموزه‌هایی که می‌توان در سفر حج در بعد شخصی و اجتماعی بدان‌ها دست یافت، مطرح کرده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص117-138</ref> | ||
===برکات حج=== | |||
آشنایی مسلمانان مناطق مخلتف با هم، تصمیم گیری در مورد مشکلات جهان اسلام، بهره‌گیری از مراسم [[حج]] برای بالابردن معلومات دینی [[حج گزار|حجاج]]، منافع اقتصادی و فرهنگی، وحدت [[امت اسلامی]] از نتایج حج است که هر یک به اختصار مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص139-149</ref> | آشنایی مسلمانان مناطق مخلتف با هم، تصمیم گیری در مورد مشکلات جهان اسلام، بهره‌گیری از مراسم [[حج]] برای بالابردن معلومات دینی [[حج گزار|حجاج]]، منافع اقتصادی و فرهنگی، وحدت [[امت اسلامی]] از نتایج حج است که هر یک به اختصار مورد بررسی قرار گرفته است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص139-149</ref> | ||
===مکه مکرمه مرکز فرهنگی جهان اسلام=== | |||
بر اساس آیات قرآن، ویژگی های مکه این گونه بیان شده: [[ام القری]] و مادر شهرها، تمدن شهری [[مکه]] در پی پایه گذاری [[بیت‌الله|کعبه]] توسط [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم(ع)]] ، امن بودن شهر [[مکه]] و اطراف برای تمام جانداران، دارا بودن اقتصاد سالم، توجه مسلمانان جهان به این سرزمین، برابری مردم [[مکه]] با مسلمانان سایر مناطق جهان اسلام، اداره شهر [[مکه]] به‌وسیله صالحان، قرارداشتن [[بیت‌الله|کعبه]] در این شهر، تبادل افکار مسلمانان جهان به موقع [[حج]] در این شهر، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] و [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] که محل زدودن گناهان است در [[مکه]]، بقای جامعه دینی و تحقق اهداف [[پیامبر اسلام|پیامبر]] که در توجه مردم به [[حج]] است و در [[مکه]] برگزار می شود، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] که محور توحید و رهاسازی انسان از هر بردگی است و این شهر محور آزادی را در خود جای داده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 154-170</ref> | بر اساس آیات قرآن، ویژگی های مکه این گونه بیان شده: [[ام القری]] و مادر شهرها، تمدن شهری [[مکه]] در پی پایه گذاری [[بیت‌الله|کعبه]] توسط [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم(ع)]] ، امن بودن شهر [[مکه]] و اطراف برای تمام جانداران، دارا بودن اقتصاد سالم، توجه مسلمانان جهان به این سرزمین، برابری مردم [[مکه]] با مسلمانان سایر مناطق جهان اسلام، اداره شهر [[مکه]] به‌وسیله صالحان، قرارداشتن [[بیت‌الله|کعبه]] در این شهر، تبادل افکار مسلمانان جهان به موقع [[حج]] در این شهر، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] و [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] که محل زدودن گناهان است در [[مکه]]، بقای جامعه دینی و تحقق اهداف [[پیامبر اسلام|پیامبر]] که در توجه مردم به [[حج]] است و در [[مکه]] برگزار می شود، قرار داشتن [[بیت‌الله|کعبه]] که محور توحید و رهاسازی انسان از هر بردگی است و این شهر محور آزادی را در خود جای داده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 154-170</ref> | ||
===نقش و جایگاه حج در تحقق همگرایی اسلامی=== | |||
نویسنده در این فصل بنا بر روایات و آیات و فضایلی که برای [[حج]] برمی شمرد، هنگامه [[حج]] را برترین جایگاه برای وحدت [[امت اسلامی]] می داند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 171-186</ref>و به ده ویژگی مکه که زمینه چنین کارکردی را فراهم می‌کند اشاره کرده است. | نویسنده در این فصل بنا بر روایات و آیات و فضایلی که برای [[حج]] برمی شمرد، هنگامه [[حج]] را برترین جایگاه برای وحدت [[امت اسلامی]] می داند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 171-186</ref>و به ده ویژگی مکه که زمینه چنین کارکردی را فراهم می‌کند اشاره کرده است. | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۰: | ||
==== پیشینه تاریخی طواف ==== | ==== پیشینه تاریخی طواف ==== | ||
بحث این فصل از روایات | بحث این فصل از روایات طواف فرشتگان آغاز شده و به آداب طواف در عصر جاهلیت و سپس اسلام پرداخته شده است. | ||
==== طواف و اهمیت آن در روایات ==== | ==== طواف و اهمیت آن در روایات ==== | ||
در این بخش بنابر روایات اهمیت [[طواف]] ذکر شده و پاداش [[طواف]] را آمرزش گناهان برشمرده شده است. سپس به | در این بخش بنابر روایات اهمیت [[طواف]] ذکر شده و پاداش [[طواف]] را آمرزش گناهان برشمرده شده است. سپس به کیفییت [[طواف]] نظیر هفت شوط [[طواف]]، طواف در شب، دعا و ذکر در [[طواف]]، [[طواف نیابتی]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص206-224</ref> | ||
==== صفا و مروه ==== | ==== صفا و مروه ==== | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۹: | ||
==== سرزمین عرفات ==== | ==== سرزمین عرفات ==== | ||
پیشینه و روایات در خصوص عرفات و آداب [[وقوف در عرفات]] در این فصل مطرح شده<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص320</ref> و با بیان حدود و کیفیات [[عرفات]] آن راسرزمین آمرزش گناهان معرفی | پیشینه و روایات در خصوص عرفات و آداب [[وقوف در عرفات]] در این فصل مطرح شده<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص320</ref> و با بیان حدود و کیفیات [[عرفات]] آن راسرزمین آمرزش گناهان معرفی می‌شود.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 322-335</ref> | ||
==== حج اکبر ==== | ==== حج اکبر ==== | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۵: | ||
==== حج و برائت از مشرکین ==== | ==== حج و برائت از مشرکین ==== | ||
[[برائت از مشرکان|برائت]] و مطرود شمردن مشرکان و دشمنان در زمان [[پیامبران]] و [[ائمه معصومین]] و نیز بیان فتوای [[برائت از مشرکان|برائت]] از مشرکین در عصر حاضر توسط | [[برائت از مشرکان|برائت]] و مطرود شمردن مشرکان و دشمنان در زمان [[پیامبران]] و [[ائمه معصومین]] و نیز بیان فتوای [[برائت از مشرکان|برائت]] از مشرکین در عصر حاضر توسط امام خمینی(ره) موضوع این فصل است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 364</ref> | ||
==== مزدلفه ==== | ==== مزدلفه ==== | ||
مطرح شدن مفاهیم معرفی [[مزدلفه]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص370-371</ref> که همان [[مشعر|مشعرالحرام]] و مکانی است که وقوف در آن از [[ | مطرح شدن مفاهیم معرفی [[مزدلفه]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص370-371</ref> که همان [[مشعر|مشعرالحرام]] و مکانی است که وقوف در آن از ارکان [[حج]] است موضوع این فصل است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص378</ref> در این بخش به مفاهیم مرتبط به مشعر مانند [[جمع]] و [[قزح]] و مسجد مشعر الحرام و نماز گزاردن در آن و نیز وقوف [[امیر الحاج|امیرالحاج]] در این مکان اشاره شده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص379-385</ref> | ||
==== سرزمین منا ==== | ==== سرزمین منا ==== | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۶: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||