در حال ویرایش حره شوران

{{در دست ویرایش|ماه=[[دی]]|روز=[[۲۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}

[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
<br />

==حره==
«حَرَّة»، واژه‌ای عربی و به معنای زمین سختی است، که از سنگ‌های سیاه شکل گرفته،<ref>جمهرة اللغة، ج‏1، ص96؛ معجم مقاییس اللغه، ج‏2، ص7.</ref> گویی با آتش سوخته باشد.<ref>کتاب العین، ج‏3، ص24.</ref> ریشه این واژه «ح، ر، ر» به معنای گرما بوده<ref>معجم مقاییس اللغه، ج‏2، ص7؛ الصحاح، ج‏2، ص626.</ref> و جمع آن «حِرار» است.<ref>کتاب العین، ج‏3، ص24؛ جمهرة اللغة، ج‏1، ص96؛ معجم مقاییس اللغه، ج‏2، ص7.</ref> به گفته برخی، «حرّه» به نام «لابة» نیز خوانده شده است.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۴۳۹.</ref> واژه‌نامه‌های پارسی، حرّه را «سنگلاخ سوخته»<ref>فرهنگ لغت دهخدا، ذیل واژه حره.</ref> و «سنگستان» معنا کرده‌اند.<ref>فرهنگ معین، ذیل واژه حره.</ref>

زمین‌های حرّه، انبوهی از سنگ‌های سخت سیاه‌رنگ و متخلخل{{یادداشت|تخلخل، برابرِ پارسی «porosity»، اصطلاح زمین‌شناسی بوده و به معنای وجود حفره‌ها و فضاهای خالی در خاک، رسوب یا سنگ است.}}<ref>[https://wiki.apll.ir/word/index.php/Porosity واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی]، دفتر پنجم.</ref> است، که زمینه زیست بشری و کشاورزی در آن فراهم نیست. علت به وجود آمدن این مناطق، گسل‌های فراوانی است، که گاه گدازه‌های آتش‌فشانی از آن فوران کرده و سطح زمین را به صورت گسترده، بدون آنکه کوه‌زایی کند، می‌پوشاند. این گدازه‌ها پس از سرد شدن به رنگ تیره درمی‌آیند.<ref>اسماعیلی، ۱۳۸۹ش، ص۷۰.</ref>

==نام==
حره شَوْران،<ref name=":1">معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص496.</ref> در نزد بیشتر مردم به حره شوران شناخته می‌شود.<ref name=":0">وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، ج۴، ص۱۰۲؛ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج2، ص 494-496.</ref>  از گذشته نیز به همین نام شناخته می‌شده است.<ref name=":1" />

يحتمل أنه مشتق من شرت الدابة شورا إذا عرضتها عليّ، و لعل هذا الموضع قد كانت تعرض فيه الدواب‏<ref name=":1" />

به گمان مجدالدین فیروزآبادی، واژه‌شناس، نام این حره از «شرت الدابة» به معنای «عرضه کردن حیوان برای فروش» گرفته شده است؛ زیرا شاید این حره، محل آوردن حیوانات برای فروش بوده باشد.<ref>معجم البلدان، ج‏3، ص371؛</ref>شَوْران، در لغت به معنای «ماده‌ای زردرنگ»<ref>كتاب الجيم ؛ ج‏2 ؛ ص143</ref> و گیاهی به نام «قِرطِم»{{یادداشت|برخی، قرطم را به زبان پارسی، گل رنگ یا کاجیره دانسته‌اند.}}<ref>فرهنگ ابجدي، ص612 و 690.</ref> نیز آمده است.<ref>الطراز الأول، ج‏8، ص211.</ref> برخی، تلفظ آن را با این معانی، شُوران دانسته‌اند.<ref>المحيط في اللغة، ج‏7، ص320؛ لسان العرب، ج‏13، ص236؛ القاموس المحيط، ج‏4، ص234.</ref>
==مکان==
حرة شَوران در جنوب مدینه واقع شده<ref name=":0" />

این حره بخش جنوب را از حرة شرقى تا غربى پوشانده و آنها را به یکدیگر متصل کرده است.<ref name=":0" />

در مشخص کردن محدوده آن اختلاف است. لکن حول عقیق مدینه است.<ref>المعالم الأثيرة فى السنة و السيرة، ص99.</ref>

==‌ویژگی==
حرة جنوبیه به دو قسم تقسیم می‌شود؛ جزء بزرگتر این حره به نام «حره معصم العلیا» است و جزء کوچکتر آن، که از حره‌های کوچک تشکیل شده و دارای نام‌های محلی هستند، حرة میطان و حرة العصبه هم از اجزاء این حره می‌باشند.<ref name=":0" />
این حره دارای نباتات و محل طبیعی برای چراگاه حیوانات بوده است.<ref name=":0" />

حرة شوران از پرگیاه و پرآب‌ترین حره‌های مدینه است؛ لذا درآن، زراعت و دامداری وجود دارد و مزارع و بستانهای زیادی در آن وجود دارد<ref name=":0" />

==در حدیث==
بر پایه روایتی در منابع [[اهل سنت]]، حضرت محمد(ص) شتری را در بازار دید و از چاقی آن ابراز شگفتی کرده، از منطقه‌ای که در آن می‌چریده پرسید. پاسخ شنید که در حره شوران چریده است. وی از خدا خواست به این حره برکت بدهد؛ از این رو، برخی این حره را مبارک دانسته‌اند.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة و التاريخ، ج‏1، ص496.</ref>
==در تاریخ==
بنی سُلَیم آنجا را محل سکونت برگزیده بودند.<ref name=":0" />

==پانوشت==
{{پانویس}}
==منابع==
{{برگرفتگی

| پیش از لینک = مقاله

| منبع = بررسی جغرافیای طبیعی مدینه

| پس از لینک = یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰

| لینک = http://miqat.hajj.ir/article_70564.html

}}

*'''جمهرة اللغة'''، محمد بن حسن بن درید (ابن درید)، دار العلم للملایین، بیروت، ۱۹۸۸م.
*'''الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة'''، اسماعیل بن حماد جوهری، تحقیق احمد عبد الغفور عطار، دار العلم للملایین، بیروت، ۱۳۷۶ق.
*'''الطراز الأول والكناز لما عليه من لغة العرب المعول'''، على خان بن احمد مدنى، موسسة آل البيت(ع) لاحياء التراث، مشهد، 1384ش.
*'''فرهنگ ابجدى'''، فواد افرام بستانى، اسلامي، تهران، 1375ش.
*[https://apll.ir/ '''فرهنگستان زبان و ادب فارسی'''.]
*'''قاموس المحیط'''، مجدالدین فیروز آبادی، المیریه، مصر، ۱۴۰۲ق.

*'''كتاب الجيم'''، اسحاق بن مرار شيبانى، الهيئه العامه لشئون المطابع الاميريه، قاهره، 1975م.

*'''کتاب العین'''، خلیل بن احمد فراهیدی، نشر هجرت، قم، ۱۴۰۹ق.
*'''لسان العرب'''، محمد بن مكرم بن منظور (ابن منظور)، دار صادر، بيروت، 1414ق.

*'''المحيط فى اللغة'''، اسماعيل بن عباد صاحب، عالم الكتب& بيروت، 1414ق.

*'''المعالم الأثيرة فى السنة و السيرة'''، محمد محمد حسن شراب، دار الشاميه-دار القلم، بيروت-دمشق، 1411ق.

*'''معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.

*'''معجم مقاییس اللغة'''، احمد بن فارس (ابن فارس)، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، ۱۴۰۴ق.
*'''معجم البلدان'''، ‏ياقوت حموى، دار صادر، بيروت، 1995م.
*'''وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی'''، علی سمهودی،‌ دار الکتب العلمیه، بیروت، ۲۰۰۶م.