در حال ویرایش خان مصلی

| عنوان           = خان مصلی

| تصویر           =  

| اندازه تصویر     =

| بنيانگذار        = محمدحسين خان اصفهانى یا حسن بن احمد مرزه یا نجیب پاشا

| تأسیس           = سده 13قمری

| کاربری           =

| مکان             = با فاصله 51 کیلومتر، در شمال شرقی شهر [[نجف]]

| نام‌های دیگر     =

| وقایع مرتبط     =

| ظرفیت           =

| وضعیت           = غیر فعال، آثاری از آن باقیمانده

| مساحت           = بیش از 20 متر مربع

| امکانات         =

| شماره ثبت       =

| معمار           =

| سبک             =

| بازسازی         = 1890م (۱۳۰۷ق)

| وبگاه           =  

 

خان مصلی، با فاصله 51 کیلومتر، در شمال شرقی شهر [[نجف]]، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و [[کربلا]] بوده است. ساخت آن در سده سیزده قمری صورت گرفته و اکنون (1426ق) بقایایی از آن موجود است.

خان مصلی، با فاصله 51 کیلومتر، در شمال شرقی شهر [[نجف]] قرار دارد.<ref>پایگاه رسمی آستان قدس علوی.  https://www.imamali.net/?id=4835</ref> این بنا که در سده سیزده قمری ساخته شده، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و [[کربلا]] بوده است.  

در نام سازنده آن اختلاف است. حسن بن احمد مرزه (متوفی1305ق)<ref>وی تاجری بود که برای ادای نذرش یک سوم اموالش را به این امر اختصاص داد. اسدى، ثورة النجف، ص۴٨.</ref> ، محمدحسين خان اصفهانى (متوفی1239ق)<ref>او که از نزدیکان شاه قاجار و صدراعظم [[محمدعلی شاه]]، این کاروانسرا را ساخت و حسن بن احمد مرزه آن را تجدید بنا کرد. النجف الاشرف مدينة العلم و العمران، ص۶١.</ref> و [[نجیب پاشا]]،<ref>وی که والی [[بغداد]] بود در سال 1258ق آن را ساخت. فى بلاد الرافدين، ص٨٢.</ref> را به عنوان سازنده خان مصلی نام برده‌اند. برخی<ref>حیدر الجد.</ref> بین سه قول، جمع کرده، معتقدند بنای اولیه را محمدحسین خان به انجام رساند و حسن بن احمد مرزه بازسازی کرده، و کاروانسرای دیگری کنار آن ساخت. نجیب پاشا کاروانسرایی که حسن بن احمد مرزه ساخته بود را بازسازی کرد. تا سال  1426ق بقایای دو کاروانسرا در آن محل گزارش شده است.<ref>منزل‌گاه‌هاى راه كربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره7، ص69.</ref>

وقتی مسافران، هنگام صبح، پیاده از [[نجف]] حرکت می کردند، موقع اذان ظهر به خان مصلی می رسیدند و هنگامی که بعد از ظهر حرکت می کردند، هنگام اذان مغرب به این کارونسرا می‌رسیدند؛ بنابراین نماز را در این کاروانسرا می‌خواندند؛ به همین دلیل به خان مصلی مشهور شد.<ref>پایگاه رسمی آستان قدس علوی.  https://www.imamali.net/?id=4835</ref>

کسانی که [[نجیب پاشا]] را سازنده خان مصلی معرفی می کنند، معتقدند وی پیش از رسیدن به نجف در مکانی برای [[نماز]] ایستاد و همانجا بنای این کاروانسرا را گذارد؛ به همین دلیل به خان مصلی معروف شد.<ref>فى بلاد الرافدين، ص٨٢</ref>

جان پيترزِ جهان‌گرد، در سال1890م (۱۳۰۷ق)، از خان مصلى ديدن كرده و به نظر مى‌رسد اين ديدار هنگام ترميم و بازسازى خان صورت گرفته است. واموسيل، يكى ديگر از گردشگران اروپايى و حسن حکیم<ref>وى در روز پنج شنبه ١۴ رجب ١۴١٩ق. از خان مصلى ديدن كرده است.</ref>، خان مصلی را ساختمانی مستطیل شکل، احاطه شده با دیوارهای بلند آجری که درِ آن به سمت مشرق باز می‌شود، توصیف کرده‌اند.

بر پایه آخرین آمار در سال 1426ق، بقایای این کاروانسرا که خود شامل دو کاروانسرای کنار هم هستند، وجود دارد. مساحت آن بیش از 20 متر مربع بوده و آثاری از آشپزخانه و ایوان‌های آجری که پناهگای برای مسافران بوده، دیده شده است.<ref>منزل‌گاه‌هاى راه كربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره7، ص69.</ref>

| منبع = منزل‌گاه‌هاى راه كربلا و نجف، حيدر الجد/محمد مهدى رضايى،

| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، سال هشتم، شماره هفتم، تابستان 1390،

[[رده:بناهای تاریخی مذهبی نجف]]