در حال ویرایش رکن شامی

{{کعبه عمودی}}
'''رکن شامی''' یکی از چهار گوشه بنای کعبه ([[ارکان کعبه]]) است که در قسمت غرب کعبه و در سمت سرزمین [[شام]] قرار گرفته و از این رو بدین نام خوانده می‌شود. رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر [[طواف]] است.
==موقعیت مکانی==

==== سومین رکن در مسیر طواف ====
رکن شامی سومین رکن از [[ارکان کعبه]] در مسیر [[طواف]] است. این رکن بعد از [[رکن عراقی]] و قبل از [[رکن یمانی]] در سمت [[باب الزیاده]] قرار دارد.<ref>. اثارة الترغیب ج1، ص289 _ 290؛ بهجة النفوس ج2، ص763؛ رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref> 

==== روبروی سرزمین شام ====
وجه نامگذاری آن به رکن شامی، به سبب واقع شدن در سمت غرب [[کعبه]]، روبروی [[شام]] است.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص129، فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36.</ref> رکن شامی  [[قبله]] سوریه، مصر و دیگر کشورهای افریقایی است.<ref>. مصباح المتهجد ج1، ص27؛ فلاح السائل 129؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص61.</ref>

==== فاصله از دیگر ارکان ====
فاصله رکن شامی از رکن عراقی را 9،90 (یا  11،28) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61 – 62.</ref> متر و از رکن یمانی 12،04 (یا12،11) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61-62.</ref> متر ثبت کرده‌اند.<ref>. معجم البلدان، ج4، ص465؛ آثار  اسلامی مکه و مدینه، ص80.</ref> 

==== حجر اسماعیل ====
{{اصلی|حجر اسماعیل}}
حد فاصل رکن شامی و عراقی، مقام [[حــِجــر اسماعیل|حــِـجـْـر اسماعیل]] است که هنگام آمدن [[حضرت ابراهیم]] به همراه همسرش [[هاجر]] و فرزندش [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]] با راهنمایی [[جبرئیل|جبرئیل امین]] در آنجا نزول کردند و بعدها خانه حضرت اسماعیل شد.<ref>  فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36؛آثار اسلامی مکه و مدینه ص8؛سفرنامه میرزا داود ص127</ref>

== نام‌ها ==
این رکن با نام رکن بحری و رکن غربی هم شناخته می‌شود.<ref>. التاریخ القویم، ج3، ص452؛ تذکرة بالاخبار، ص61؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص234-235.</ref> گاه به خطا نام آن را ر[[کن عراقی]] گفته‌اند<ref>. الارج المسکی، ص159؛ اثارة الترغیب، ج2، ص224، 227؛ العقد الثمین، ج1، ص247.</ref>. 

==احکام==
{{اصلی|استلام}}
در مورد [[استلام]] دو رکن شامی و عراقی، نزد [[شیعه]] دو دسته روایات وجود دارد که برخی از آنها از عدم استلام این رکن توسط [[پیامبر|پیامبر(ص)]] حکایت دارد<ref>. الکافی، ج4، ص 408؛ وسائل الشیعه, ج13، ص 337-338.</ref> و برخی از استلام همه ارکان توسط پیامبر(ص) و [[امامان|امامان(ع)]] خبر می‌دهد.<ref>. تهذیب الاحکام، ج5، ص 106-107؛ الکافی، ج4، ص 408، 429.</ref>  برخی از [[فقیهان شیعه]] با استناد به این [[روایات]]، استلام همه ارکان از جمله رکن شامی را [[مستحب]] دانسته‌اند.<ref>. الاستبصار ج2، ص216؛ المصباح المتهجد ج2، ص681؛ السرائر ج1،ص572</ref> برخی منابع [[اهل سنت]]، استلام و بوسیدن رکن شامی را [[سنت]] نداسته‌اند<ref>. التاریخ القویم ج3، ص248.</ref> در عین حال در منابع دیگری گفته شده [[دعا]] در رکن شامی مستجاب می‌گردد.<ref>.  شفاء الغرام ص374؛ عدة الانابه فی اماکن الاجابه ص44</ref>
==جستارهای وابسته==
* [[ارکان کعبه]]
==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
 | پیش از لینک = مقاله
 | منبع = 
 | لینک = 
 | توضیحات منبع = 
}}
* '''آثار اسلامی مكه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیق'''، محمد بن اسحاق الخوارزمی (م.827ق.)، تحقیق محمدحسین الذهبی، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفی الباز، 1418ق.
* '''الارج المسکی فی التاریخ المکی'''، علی بن عبدالقادر الطبری (م.1070ق.)، تصحیح اشرف احمد جمال، مکه، مکتبه التجاریه، 1416ق. 
* '''الاستبصار فیما اختلف من الاخبار'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقیق سید حسن موسوی الخرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1363ش.
* '''بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دارهجره النبی المختار'''، عبدالله بن عبدالملک المرجانی (م.770ق.)، تحقیق محمد عبدالوهاب فضل، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 2002م.
* '''التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم'''، محمد طاهر الكردی المکی، تحقیق عبد الملک ابن دهیش، بیروت، دار الخضر، 1420ق.
* '''تاریخ الیمن'''، عبد الواسع بن یحیى‏ واسعى یمانى، قاهره‏، مطبعه السلفیه‏،1346ق.
* '''تاریخ و آثار اسلامی مكه مكرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''تذکرة بالاخبار عن اتفاقات الاسفار (رحلة ابن جبیر)'''، محمد بن احمد بن الجبیر (م.614ق.)، ابوظبی، بیروت، المؤسسة العربیة دارالسویدی، 2008 م. 
* '''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تحقیق سید حسن موسوی خرسان و علی آخوندی، تهران، انتشارات دارالکتب اسلامیه، 1365ش. 
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی (م.۷۷۹ ق.)، تحقیق عبدالهادی تازی، ریاض، اکادیمیه المملکه المغربیه، 1417ق. 
* '''السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی'''، محمد بن احمد ابن ادریس (م.598ق.)، قم، انتشارات الاسلامی ، 1410ق.
* '''سفرنامه میرزا داوود وزیر طایف'''، میرزا داود بن علی نقی (م.1277ق.)، تحقیق قاضی عسکر، تهران، مشعر، 1386ش. 
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو (م.481ق.)، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، 1381ش.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.)، تحقیق گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق.
* '''عدة الإنابة فى أماكن الإجابه'''، عبدالله بن ابراهیم‏ میرغنى (م. 1193ق)، ‏تحقیق عبدالله نذیر مزى، مكه مكرمه‏، المكتبه المكیه‏، 1429ق.
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.) تحقیق محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
* '''فرهنگ اعلام جغرافیایی ـ تاریخی در حدیث و سیره نبوی'''، محمد محمد حسن شراب، ترجمه شیخی، تهران، مشعر، 1386ش.
* '''فلاح السائل ونجاح المسائل فی عَمَلِ الْیوم و اللَّیل'''،  علی بن موسی بن جعفر بن طاووس (سید بن طاووس) (م.664ق.)، قم، انتشارات الاسلامی.
* '''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی (م.329ق.)، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب اسلامیه، 1363ش. 
* '''مرآة الحرمین'''، ابراهیم رفعت باشا (م.1353ق.)، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، بی‌تا. 
* '''مصباح المتهجد و سلاح المتعبد'''، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی) (م.460ق.)، تصحیح اسماعیل انصاری زنجانی، اعداد علی اصغر مروارید، بیروت، فقه الشیعه، 1411ق.
* '''معجم البلدان'''، یاقوت بن عبدالله الحموی (م.626.ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م.
* '''مفرحة الأنام فى تأسیس بیت الله الحرام‏'''، زین العابدین بن نور الدین حسینى كاشانى‏، تحقیق عمار عبودى نصار، تهران‏، مشعر، 1428ق.‏
* '''موسوعة العتبات المقدسه'''، جعفر خلیلی، بیروت، الاعلمی، 1407ق.
* '''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (م.1104ق.)، الحر العاملی (م.1104ق.)، قم، آل البیت، 1414ق.