در حال ویرایش غری

'''غَری'''، منطقه‌ای است در [[عراق]]، در منطقه [[ظهر الکوفه]]، که محل دفن شدن پیکر [[امام علی(ع)]] است. از این رو، به [[نجف]] نیز غری گفته شده است. واژه غری در روایات بسیاری به کار رفته، که در برخی از آن‌ها به مکان پنهان [[آستان مقدس امام علی(ع)|قبر امام علی(ع)]] اشاره شده است.

==موقعیت==
غری، در منطقه [[ظهر الکوفه]] قرار داشته که پیکر [[امام علی(ع)]] برای دفن به آن‌جا برده شد. از این رو به [[نجف]]، غری هم گفته می‌شد و کتاب‌هایی همچون «شعراء الغری» یا «فرحة الغری» مربوط و منسوب به آن است. اهل نجف و ساکنان نجف را نیز به همین سبب، «غروی» می‌گویند.<ref name=":0">فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۵، ص 14.</ref>

==واژه‌شناسی==
غری را، بسیاری از واژه‌شناسان، به صورت ترکیب وصفیِ «رجلٌ غَرِیٌ‏» آورده و آن را مرد زیبارو معنا کرده‌اند.<ref>تهذیب اللغة، ج‏8، ص160؛ المحیط فی اللغة، ج‏5، ص123؛ الصحاح، ج‏6، ص2446.</ref> برخی واژه‌های دیگر، از همین اصل، به معنای زیبایی و نیکویی آمده است.<ref>الصحاح، ج‏6، ص2446.</ref> ابن فارس لغت‌شناس، اصل این کلمه را به معنای شگفتی از زیبایی شیئ دانسته است.<ref>معجم مقاییس اللغه، ج‏4، ص419.</ref>

==علت نامگذاری==
اصل غری و غریّان، نام دو بنای شبیه به صومعه بوده که پشت کوفه{{یادداشت|[[ظهر الکوفه]].}} و نزدیک [[آستان مقدس امام علی(ع)|محل دفن امام علی(ع)]] قرار داشته و در گذشته، زمان منذر بن امرء القیس، ساخته شد، تا بنای یادبودی باشد برای دو ندیم او، که در حال مستی کشته بود. وی در حال مستی، دستور داد دو گودال بکنند و آن دو را زنده در آن دفن کنند. وقتی صبح بیدار شد و آن دو را خواند، او را به کاری که انجام داده بود آگاه کردند. وی غمگین شده، دستور داد روی دو حفره، دو بنای بلند بسازند.<ref>مروج الذهب، ج٣ ص٣٢٠؛ آثار البلاد و اخبار العباد، ص426.</ref> 

==در روایات==
در روایتی از [[امام صادق(ع)|امام صادق(ع)]] نقل شده که غری، بخشی از کوهی بوده که خداوند با [[حضرت موسی(ع)]] در آن‌جا سخن گفت و [[حضرت عیسی(ع)|عیسی(ع)]] را به قداست برگزید.<ref>وسائل الشیعة، ج‏14، ص384.</ref> 

در ماجرای آشکار شدن مکان پنهان [[آستان مقدس امام علی(ع)|قبر امام علی(ع)]] در زمان هارون الرشید نیز نام غری و [[ثویه (کوفه)|ثویّه]] برده شده است.{{یادداشت|ماجرای آشکار شدن [[آستان مقدس امام علی(ع)|مکان دفن امام علی(ع)]]، بنابر روایاتی از زبان عبدالله بن حازم (از نزدیکان هارون الرشید) به این شکل روایت شده است: روزی همراه هارون برای شکار از [[کوفه]] خارج شدیم. به ناحیه غَری و [[ثویه (کوفه)|ثویه]] رسیدیم. در آن محل، آهوانی را دیدیم. بازها و سگ‌های شکاری را به سوی آنها فرستادیم. آهوان پا به فرار گذاشتند و خود را به تپه‌ای که در آنجا بود، رساندند و بالای آن تپه ایستادند. بازها و سگ‌های شکاری از تپه بالا نرفتند و برگشتند. آهوان از آن تپه پایین آمدند. بازها و سگ‌های شکاری آنها را تعقیب کردند. آهوان دوباره به آن تپه پناه بردند و بازها و سگ‌ها دوباره برگشتند. این حادثه، بار سوم نیز تکرار شد. هارون گفت بروید و هرکس را پیدا کردید، نزد من بیاورید. آنها پیرمردی از بنی‌اسد را پیدا کردند و نزد هارون آوردند. هارون از او پرسید: «این تپه چیست؟» پیرمرد گفت: «اگر به من امان دهی، تو را باخبر می‌سازم». هارون گفت: «برای تو نزد خدا عهد و پیمان می‌بندم که آزار و اذیتی به تو نرسانم. پیرمرد پاسخ داد: پدرم از پدرانشان نقل کرده‌اند که آنها می‌گفتند: این تپه، قبر علی بن ابی‌طالب(ع) است که خداوند آنجا را حرم قرار داد و هرکس به آنجا پناه ببرد، در امان است. هارون از اسبش پیاده شد و آب خواست و وضو گرفت و کنار آن تپه، نماز خواند و دعا و گریه و زاری کرد. سپس از آنجا رفتند. بعد از این قضیه، هارون دستور داد تا گنبدی روی قبر امام علی(ع) بنا کردند.}} <ref>ارشاد، ج ١ ص ٢۶.</ref> 

==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = فرهنگ‌نامه زیارت،
| پس از لینک = جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره پنجم، زمستان ۱۳۸۹، ص ۱۴ و ۱۵
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1279/1/14
}}

*'''تهذیب اللغة'''، محمد بن احمد ازهری، دار احیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۱ق.
*'''الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة،''' اسماعیل بن حماد جوهری، دار العلم للملایین، بیروت، ۱۳۷۶ق.
*'''المحیط فی اللغة'''، اسماعیل بن عباد صاحب، عالم الکتب، بیروت، ۱۴۱۴ق.
*'''معجم مقاییس اللغة'''، احمد بن فارس ابن فارس، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، ۱۴۰۴ق.
*'''وسائل الشیعه'''، محمد بن حسن شیخ حر عاملی، مؤسسة آل البیت(ع)، مؤسسة آل البیت(ع)، قم‏، 1409ق‏.
*'''آثار البلاد و اخبار العباد'''، زکریا بن محمد قزوینی، دار صادر، بیروت‏، 1998م.

{{پایان}}

[[رده:نام‌های نجف]]