در حال ویرایش مراقد البصره (کتاب)

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۲: خط ۲:
| نویسنده = ولید المحمد
| نویسنده = ولید المحمد
| تاریخ نگارش = سده پانزدهم قمری
| تاریخ نگارش = سده پانزدهم قمری
| موضوع = آرامگاه‌ها [[عراق]] [[بصره]]
| موضوع = آرامگا‌هها‌ [[عراق‌]] [[بصره‌]]
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| تعداد جلد = ۱
| تعداد جلد = ۱
| صفحه = ۱۷۵
| صفحه = ۱۷۵
| قطع =
| قطع =  
| ناشر = دار و مکتبة عدنان
| ناشر = دار و مکتبة‌ عدنا‌ن‌
| محل انتشارات = [[بغداد]]
| محل انتشارات = [[بغداد]]
| تاریخ نشر = ۱۳۹۲ش.
| تاریخ_نشر = ۱۳۹۲ش.
| نوع رسانه =
| نوع رسانه = مصور (رنگی)
}}
}}


'''مراقد البصرة لها قصص و حکایات'''، کتابی است به زبان عربی، تألیف ولید المحمد، که به معرفی مرقدها و [[قدمگاه|قدمگاه‌ها]] در استان [[بصره]] پرداخته است؛ پس از معرفی مرقد و صاحب آن، حکایتی درباره او بیان شده است. این کتاب، در سال ۱۳۹۲ش. به چاپ رسیده است.
'''کتاب مراقد البصرة لها قصص و حکایات'''، از معدود آثار مستقلی است که تاکنون درباره مراقد و مکان‌های مقدس استان بصره نگاشته شده است. این کتاب، تالیف [[ولید المحمد]] است که به سال ٢٠١٣ میلادی در بغداد به چاب رسیده است.
 
این کتاب با یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده و تلاش مؤلف بر آن است که ضمن معرفی تمام مراقد استان بصره از [[صحابه]]، [[تابعان]]، [[اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)]]،  سادات و شاعران، حتی بزرگانی را که در بصره دفن شده‌اند؛ ولی جای قبر آنها مشخص نیست، شرح حال کوتاهی از صاحبان این مراقد و حکایت‌ها یا کرامت‌هایی از آنان بیان کند. مؤلف کتاب همچنین از قدمگاه چهار امام معصوم (علیهم‌السّلام) در استان بصره نیز یاد می‌کند که اکنون زیارتگاه شیعیان این شهر است.


==مؤلف==
==مؤلف==
ولید شریدة جاسم محمد،  نویسنده معاصر، دارای آثاری مانند «[[صحابه|صحابة]] و [[تابعین]] نزلو البصرة و اثرو فیها»،<ref>طیور تفضل المشی، ص۸۸.</ref> «السیبة قبل خرابها، قصة حضارة»<ref>[http://www.lib.ir/book/87382836/%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A8%D9%84-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7-%D9%82%D8%B5%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D9%87/ کتاب‌شناسی السیبه؛ قبل خرابها قصه حضاره، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> و «قصص الانبیاء و الحضارات»<ref>[http://www.lib.ir/book/79300088/قصص-الانبیاء-و-الحضارات/ کتاب‌شناسی قصص الانبیاء و الحضارات، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> است.
وليد شريدة جاسم المحمد،
 
برخی از دیگر آثار او عبارتند از: السيبة قبل خرابها قصة حضارة،<ref>[http://www.lib.ir/book/87382836/%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A8%D9%84-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7-%D9%82%D8%B5%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D9%87/ کتاب‌شناسی السیبه؛ قبل خرابها قصه حضاره، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref> صحابة و تابعین نزلو البصرة و اثرو فیها، قصص‌ الانبیا‌ء‌ و الحضا‌رات‌<ref>[http://www.lib.ir/book/79300088/قصص-الانبیاء-و-الحضارات/ کتاب‌شناسی قصص‌ الانبیا‌ء‌ و الحضا‌رات‌، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.]</ref>
 
==توصیف کتاب==
این کتاب از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده است.
===مقدمه===
مؤلف در مقدمه، شناسایی مراقد بزرگان و نیکان را امری بایسته و لازم می‌داند؛ سپس حدیثی از [[امیرمومنان علی(ع)]] در این باره آورده در وصیت خود به [[امام حسن(ع)]] می‌فرماید:
 
«احی قلبک بالموعظه... و اعرض علیه اخبار الماضین... و سِر فی دیارهم و آثارهم، فانظر فیما فعلوا، و عما انتقلوا... ‌ای بنی انی و ان لم اکن عمرت عمر من کان قبلی فقد نظرت فی اعمالهم و فکرت فی اخبارهم، و سرت فی آثارهم حتی عدت کاحدهم، بل کانی بما انتهی الی امورهم قد عمرت مع اولهم الی آخرهم». <ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج١6، ص6٢.</ref>
===فصل اول===
فصل اول کتاب شامل مراقد [[صحابه]]، [[تابعین]]، [[اهل‌بیت]]، سادات و شاعران در بصره می‌باشد:
 
 
*مرقد امام احمد بن علی (ابوشاجور) در المدینه؛
*[[مرقد عبدالله بن عقیل بن ابی‌طالب]](ع)؛
*[[مرقد سیدصالح بن علی]] بن امام علی‌هادی(ع) در مطوعه؛
*[[مرقد سیدحسن جبیلی]] (مشهور به ظاهر بن علی) در جبیله؛
*[[مرقد سیدجاسم موسوی]] در فاو؛
*[[مرقد سیدحسن بن علی‌ هادی]](ع) در کوت الزین؛
*مرقد سلیمان در دیر؛
*[[مرقد سهل ابوعبدالله]] در ابوخصیب؛
*[[مرقد سیداحمد یاسری]] در الزبیر؛
*[[مرقد ثروان بن حسن]] در المدینه؛
*[[مرقد طلحة بن عبیدالله|مرقد صحابی طلحة بن عبیدالله]] در الزبیر؛
*[[مرقد سیدرجب رفاعی]] در ابی‌خصیب؛
*[[مرقد سید‌هاشم موسوی]] در سیبه؛
*[[مرقد سیدمحمد بن علی]] بن حمزة بن حسن بن عبیدالله بن عباس(ع) در ناحیه الثغر؛
*[[مرقد زید بن صوحان عبدی|مرقد صحابی زید بن صوحان عبدی]] در کوت الزین؛
*[[مرقد انس بن مالک|مرقد صحابی انس بن مالک]] در الزبیر؛
*[[مرقد زبیر بن عوام|مرقد صحابی زبیر بن عوام]] در الزبیر؛
*[[مرقد حسن بصری]] در الزبیر؛
*[[مرقد ابن‌سیرین]] در الزبیر؛
*[[مرقد علی بن یقطین]] در بصره؛
*مرقد ابی‌الحمد در ابی‌الخصیب؛
*[[مرقد عباس بن مرداس سلمی|مرقد صحابی عباس بن مرداس سلمی]] در روستای فیاضی در ابی‌الخصیب؛
*مرقد شیخ محمدامین کواز در محله مشراق؛
*مرقد ابی‌الجوزی در منطقه عبدالیان علی طریق ابی‌الخضیب؛
*مرقد شاعر بدر شاکر سیاب در الزبیر.


==ساختار==
===فصل دوم===
کتاب مراقد البصرة لها قصص و حکایات، از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده است. مرقدها، در فصل اول و قدمگاه‌ها، در فصل دوم جای گرفته‌اند. برای دفن‌شدگان در استان [[بصره]] که جای دفنشان معلوم نیست، فصل سوم تنظیم شده و برای مرقدهایی که بیان حکایت آن، تحقیق بیشتری نیاز دارد، فصل چهارم اختصاص یافته است.<ref>مراقد البصرة لها قصص و حکایات، تمام کتاب.</ref>
فصل دوم کتاب درباره قدمگاه‌های مبارک اهل‌بیت در سرزمین بصره است:


==محتوا==
این کتاب، به معرفی مرقدها و [[قدمگاه|قدمگاه‌ها]] در استان [[بصره]] پرداخته است. پس از معرفی مرقد، توضیحی کوتاه درباره صاحب قبر داده شده و کرامت یا حکایتی از او بیان شده است. معرفی مرقدها، شامل مرقدهای [[شیعه|شیعیان]] و [[اهل سنت]] است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/234 پژوهشی نو درباره مراقد بصره،  فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ص۲۳۴.]</ref> مطالب این کتاب، به ترتیب فهرست عبارتند از:


*'''مقدمه:''' در مقدمه، به لازم بودن شناسایی مرقدهای بزرگان و نیکان پرداخته شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/234 پژوهشی نو درباره مراقد بصره،  فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ص۲۳۴.]</ref>
*[[قدمگاه امام علی (بصره)|قدمگاه امام علی]](ع) در الزبیر؛
*[[قدمگاه امام موسی کاظم (بصره)|قدمگاه امام موسی کاظم]](ع) در ناحیه الدیر؛
*[[​قدمگاه امام رضا (بصره)|قدمگاه امام رضا]](ع) در شط العرب؛
*[[قدمگاه امام مهدی (بصره)|قدمگاه امام مهدی(عج)]] در ناحیه الدیر.


*'''فصل اول''': مرقدهای [[صحابه]]، [[تابعین]]، امامزادگان، سادات و شاعران.
===فصل سوم===
{{ستون-شروع|۲}}
فصل سوم کتاب، در مورد صحابه، تابعین، سادات و شاعرانی می‌باشد که در بصره دفن شده‌اند، اما جای قبورشان نامعلوم است:
# مرقد امام احمد بن علی (ابوشاجور) در المدینه؛
# [[مرقد عبدالله بن عقیل بن ابی‌طالب(ع)]]؛
# [[مرقد سید صالح بن علی]] بن [[امام هادی(ع)]]، در مطوعه؛
# مرقد سید حسن جبیلی، مشهور به ظاهر بن علی، در جبیله؛
# مرقد سید جاسم موسوی، در فاو؛
# [[مرقد سید حسن بن علی هادی(ع)]] در کوت الزین؛
# مرقد سلیمان، در دیر؛
# [[مرقد سهل ابوعبدالله]]، در ابوخصیب؛
# [[مرقد سید احمد یاسری]]، در الزبیر؛
# [[مرقد ثروان بن حسن]]، در المدینه؛
# [[مرقد طلحة بن عبیدالله|مرقد صحابی، طلحة بن عبیدالله]]، در الزبیر؛
# [[مرقد سید رجب رفاعی]]، در ابی‌خصیب؛
# [[مرقد سید هاشم موسوی]]، در سیبه؛
# [[مرقد سید محمد بن علی بن حمزة]] بن حسن بن عبیدالله بن عباس(ع)، در ناحیه الثغر؛
# [[مرقد زید بن صوحان عبدی|مرقد صحابی، زید بن صوحان عبدی]]، در کوت الزین؛
# [[مرقد انس بن مالک|مرقد صحابی، انس بن مالک]]، در الزبیر؛
# [[مرقد زبیر بن عوام|مرقد صحابی، زبیر بن عوام]]، در الزبیر؛
# [[مرقد حسن بصری]]، در الزبیر؛
# [[مرقد ابن سیرین]]، در الزبیر؛
# [[مرقد علی بن یقطین]]، در بصره؛
# مرقد ابی الحمد، در ابی‌الخصیب؛
# [[مرقد عباس بن مرداس سلمی|مرقد صحابی عباس بن مرداس سلمی]]، در روستای فیاضی، در ابی‌الخصیب؛
# مرقد شیخ محمدامین کواز، در محله مشراق؛
# مرقد ابی‌الجوزی، در منطقه عبدالیان، در راه ابی‌الخضیب؛
# مرقد شاعر بدر شاکر سیاب، در الزبیر.
{{پایان}}


*'''فصل دوم''': قدمگاه‌های برخی از [[امامان(ع)]]
{{ستون-شروع|۲}}
# [[قدمگاه امام علی (بصره)|قدمگاه امام علی(ع)]]، در الزبیر؛
# [[قدمگاه امام موسی کاظم (بصره)|قدمگاه امام موسی کاظم(ع)]]، در ناحیه الدیر؛
# [[قدمگاه امام رضا (بصره)|قدمگاه امام رضا(ع)]]، در شط العرب؛
# [[قدمگاه امام مهدی (بصره)|قدمگاه امام مهدی(ع)]]، در ناحیه الدیر.
{{پایان}}


*'''فصل سوم''': صحابه، تابعین، سادات و شاعرانی که در استان بصره دفن شده‌اند، اما جای قبر آن‌ها معلوم نیست.
*[[حکیم بن جبله عبدی]]؛
{{ستون-شروع|۲}}
*[[جعفر بن اسحاق بن موسی کاظم]](ع)؛
# [[حکیم بن جبله عبدی]]؛
*[[ابوداود سجستانی]]؛
# [[جعفر بن اسحاق بن موسی کاظم(ع)]]؛
*صحابی [[نفیع بن حارث]] (ابوبکره)؛
# [[ابوداود سجستانی]]؛
*[[سفیان ثوری]]؛
# صحابی [[نفیع بن حارث]] (ابوبکره)؛
*صحابی [[عبدالرحمن بن سمره قرشی]]؛
# [[سفیان ثوری]]؛
*صحابی [[عائذ بن عمرو مزنی]] (ابوهبیره)؛
# صحابی [[عبدالرحمن بن سمره قرشی]]؛
*[[هند بن ابی‌هاله]]؛
# صحابی [[عائذ بن عمرو مزنی]] (ابوهبیره)؛
*[[حارث بن نوفل|حارث]] بن [[نوفل بن حارث|نوفل]] بن [[حارث بن عبدالمطلب]]؛
# [[هند بن ابی‌هاله]]؛
*[[خلیل بن احمد فراهیدی]]؛
# [[حارث بن نوفل]] بن حارث بن عبدالمطلب؛
*جعبری؛
# [[خلیل بن احمد فراهیدی]]؛
*شاعر سریجی اوالی؛
# جعبری؛
*[[مالک بن دینار]]؛
# شاعر سریجی اوالی؛
*اسماعیل بن محمود آل بالیل موسوی؛
# [[مالک بن دینار]]؛
*مفجع بصری؛
# اسماعیل بن محمود آل بالیل موسوی؛
*حریری؛
# مفجع بصری؛
*[[تنوخی]]؛
# حریری؛
*شیخ محسن بن شیخ محمد؛
# [[ابوالقاسم تنوخی]]؛
*محمد بن ابراهیم شیرازی؛
# شیخ محسن بن شیخ محمد؛
*مسلم بن عبدالله.
# محمد بن ابراهیم شیرازی؛
# مسلم بن عبدالله.
{{پایان}}


*'''فصل چهارم''': مرقدهایی که بیان حکایت آن‌ها، نیاز به تحقیق بیشتر دارد.
===فصل چهارم===
{{ستون-شروع|۲}}
فصل چهارم کتاب، با این عنوان شروع می‌شود: «مراقد فی البصره قید التحقق لمعرفه حکایاتها» و دربردارنده مرقدهای ذیل است:
# [[مرقد صالح بن علی هادی]]، در قرنه (شافی)؛
# [[مرقد عون بن علی]]، در قرنه؛
# مرقد شخصی که صاحب آن ناشناخته است، در جنوب ابی‌الخصیب (فاو)؛
# [[مرقد عاصف بن علی]]، در معقل؛
# [[مرقد خلیفة بن علی]]، در محله مناوی لجم، در عشار؛
# [[مرقد عبدالله بن علی]]، در عشار.<ref>پژوهشی نو درباره مراقد بصره، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ۲۳۲.</ref>
{{پایان}}


==ویژگی‌ها==


*معرفی همه مرقدهای استان [[بصره]]، که شامل شهرهای  المدینه، القرنه، شط العرب، البصره، ابوالخصیب، الفاو و الزبیر است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/233 پژوهشی نو درباره مراقد بصره،  فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ص۲۳۳ و ۲۳۴.]</ref>
*[[مرقد صالح بن علی‌ هادی]] در قرنه (شافی)؛
*نو بودن موضوع.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/232 پژوهشی نو درباره مراقد بصره،  فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ۲۳۲.]</ref>
*[[مرقد عون بن علی]] در قرنه؛
*مرقد شخصی که صاحب آن شناخته شده نیست در جنوب ابی‌الخصیب (فاو)؛
*[[مرقد عاصف بن علی]] در معقل؛
*[[مرقد خلیفة بن علی]] در محله مناوی لجم فی عشار؛
*[[مرقد عبدالله بن علی]] در عشار.


==منابع کتاب==
==روش مؤلف در نگارش==
نویسنده کتاب، کم به منابع مراجعه کرده و در صورت مراجعه، منبع را بیان نکرده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/234 پژوهشی نو درباره مراقد بصره،  فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ص۲۳۴.]</ref>
مؤلف کوشیده است تا تمام مراقد استان بصره را معرفی و شرح کوتاهی از شخصیت مدفون در آن و حکایات مربوط به آن را بیان کند. استان بصره شامل شهرهای المدینه، القرنه، شط العرب، البصره، ابوالخصیب، الفاو و الزبیر می‌باشد و مؤلف تمام مراقد این شهرها را معرفی کرده است. وی همه این مراقد را با صرف‌نظر از مذهب شخصیت مدفون در آن معرفی کرده است و پس از توضیحی کوتاه درباره هر شخصیت، کرامت یا حکایتی از صاحب قبر بیان می‌کند. یکی از ضعف‌های کتاب این است که بسیار کم به منابع مراجعه کرده و اگر هم مراجعه کرده، مصدر را بیان نکرده است. کتاب «مراقد البصرة لها قصص و حکایات»، در 175 صفحه از سوی "مکتبه عدنان" در سال ١٣٩٢ش منتشر شده است.


==چاپ==
==چاپ==
این کتاب، در ۱۷۵ صفحه، توسط دار و مکتبة عدنان، در [[بغداد]]، در سال ۱۳۹۲ش. (۲۰۱۳م) چاپ شده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/76830076/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D8%A9-%D9%84%D9%87%D8%A7-%D9%82%D8%B5%D8%B5-%D9%88-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA/ کتاب‌شناسی مراقد البصرة لها قصص و حکایات، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران؛] [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/232 پژوهشی نو درباره مراقد بصره، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 21،  ص۲۳۲.]  [http://www.worldcat.org/oclc/914181524 Marāqid al-Baṣrah la-hā qiṣaṣ wa-ḥikāyāt, worldcat]</ref>
این کتاب، در ۱۷۵ صفحه، توسط دار و مکتبة عدنان، در بغداد، در سال ۱۳۹۲ش. (۲۰۱۳م) چاپ شد.<ref>[http://www.lib.ir/book/76830076/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D8%A9-%D9%84%D9%87%D8%A7-%D9%82%D8%B5%D8%B5-%D9%88-%D8%AD%DA%A9%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA/ کتاب‌شناسی مراقد البصرة لها‌ قصص‌ و حکا‌یا‌ت‌، پایگاه‌ اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران؛] [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/232 پژوهشى نو درباره مراقد بصره، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 21،  ص۲۳۲.]  [http://www.worldcat.org/oclc/914181524 Marāqid al-Baṣrah la-hā qiṣaṣ wa-ḥikāyāt, worldcat]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
|پیش از لینک =مقاله
|پیش از لینک =مقاله
|منبع = پژوهشی نو درباره مراقد بصره،
|منبع = پژوهشى نو درباره مراقد بصره،
|پس از لینک = علی احمدی، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش ۲۱، ص۲۳۱-۲۳۴
|پس از لینک = علی احمدی، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 21، ص231-234
| لینک =http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/231
| لینک =http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/231
}}
}}
*[http://www.lib.ir/ '''پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.''']
* '''شرح نهج البلاغه'''، ابن ابی‌الحدید، به کوشش اعلمی، بیروت، ١4١5ق.
*'''شرح نهج البلاغه'''، ابن ابی‌الحدید، به کوشش اعلمی، بیروت، ۱۴۱۵ق.
*'''[https://books.google.com/books?id=lPDHBAAAQBAJ&num=100 طیور تفضل المشی]'''، اکرم الامیر، دار و مکتبة عدنان، بغداد، ۲۰۱۳م.
*[https://www.uoanbar.edu.iq/HumanitarianEducationCollege//index.php '''کلیة التربیة للعلوم الإنسانیة جامعة الأنبار'''].
* '''مراقد البصرة لها قصص و حکایات'''، ولید المحمد، دار و مکتبة عدنان، بغداد، ۱۳۹۲ش. (۲۰۱۳م).
*'''[https://www.worldcat.org www.worldcat.org]'''
{{پایان}}
{{پایان}}
{{کتاب‌شناسی زیارت}}
{{کتاب‌شناسی زیارت}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:کتاب‌های راهنمای اماکن زیارتی]]
[[رده:کتاب‌های راهنمای اماکن زیارتی]]
[[رده:کتاب‌های معاصر]]
[[رده:کتاب‌های قرن پانزدهم قمری‏]]
[[رده:کتاب‌های ولید المحمد]]
[[رده:کتاب‌های مزارشناسی]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)

این صفحه عضوی از یک ردهٔ پنهان است: