در حال ویرایش نهر سلیمانی

[[پرونده:نهر حسینی.jpg|بندانگشتی|نهر حسینی، کنار [[مقام حضرت مهدی (کربلا)|مقام امام زمان(ع)]]، در [[کربلا]].]]
'''نهر سلیمانی''' یا '''نهر حسینی''' یا '''نهر الحسینیه'''، یکی از شاخه‌های [[فرات|رود فرات]]، در [[عراق]] است، که از نزدیکی شهرک مسیب، در استان بابل آغاز شده و به [[کربلا]] می‌رود. نهر حسینی، در آبادنی این شهر، نقش زیادی دارد. این نهر، در سال ۹۴۱ق. به دستور سلیمان قانون [[حکومت عثمانی|عثمانی]]، حفر شده و از نظر مهندسی، مورد شگفتی برخی کارشناسان قرار گرفته است.

==موقعیت==
[[پرونده:نهر الحسینیه۲.PNG|بندانگشتی|موقعیت نهر حسینی، که از [[فرات]] در نزدیکی مسیب آغاز شده و به [[کربلا]] می‌رود.]]
نهر سلیمانی یا نهر حسینی<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۸، ص۹۰، به نقل از [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]].</ref> یا نهر الحسینیه،<ref>بغیة النبلاءفی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲.</ref> از [[فرات|رود فرات]]، در [[عراق]]، در نزدیکی شهرک مسیب،{{یادداشت|مسیب، مرکز شهرستان مسیب، در استان بابل، در منطقه فرات اوسط است. از دیگر نواحی این شهرستان، اسکندریه و سد هندی است.}}<ref>[https://yaqein.net/infographics/167238 انفوجرافیک || المسیب.. مدینة عراقیة یشطرها نهر الفرات]، وکالة یقین للأنباء.</ref> در استان بابل گرفته شده و به «ناحیة الحسینیة»، یکی از مناطق [[کربلا]] می‌رود.<ref name=":0">[https://c-karbala.com/section9/1384# الخصائص الاداریة لمحافظة کربلاء]، مرکز کربلاء للدراسات و البحوث، العتبةالحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۹ آذر ۱۳۹۸ش.</ref> میرزا ابوطالب (م.۱۲۲۱ق.) سفرنامه نویس، این نهر را در عرض نهر هندی دانسته و دریچه اصلی آن را منتهی به هور سلطانیه، که در شرق کربلا قرار دارد، معرفی کرده است. به گفته وی، از شاخه فرعی آن، برای آبرسانی به خانه‌ها و زمین‌های دورتادور شهر از سه جهت استفاده می‌شود. این نهر، به سمت شمال و غرب، سپس به سمت جنوب تغییر مسیر داده و به سوی شرق رفته تا این که به هور سلطانیه متصل می‌شود.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، ص۱۱۴، به نقل از سفرنامه [[مسیر طالبی (کتاب)|مسیر طالبی]].</ref> تشخیص مکان دهانه اصلی نهر حسینی، مشکل است؛ زیرا پس از ساخت سد هندی{{یادداشت|سدی است که روی رود فرات ساخته شده و نزدیک شهرک مسیب قرار دارد. این سد را حکومت عثمانی، در سال ۱۹۰۹م. توسط مهندسی انگلیسی به نام بالسیر ولیام ویلکوکس ساخته است.}}<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15128/120/text?q=%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D9%87%20%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87&rowNumber=1&score=275.39294 ساعة فی سد الهندیة]، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.</ref> بر رود فرات، مجرای این رود، تغییر کرده است. به گمانِ برخی، دهانه نهر حسینی، نزدیک دهانه [[نهر نینوا|نهر قدیمی نینوا]] بوده باشد.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۵.</ref>

==نام==
بر پایه برخی مدارک قدیمی، به این نهر، نهر شریف سلیمانی گفته می‌شد.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۳.</ref> میرزا ابوطالب خان، در [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]]، در سال ۱۲۱۷ق. این نهر را، مشهور به نهر حسینی دانسته است.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۴، به نقل از [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]].</ref> امروزه به آن، نهر الحسینیة گفته می‌شود.<ref name=":0" />

==پیشینه==
سلیمان قانونی [[حکومت عثمانی|عثمانی]]، در آغاز سال ۹۴۱ق، در اوائل پادشاهی شاه طهماسب اول، وارد [[عراق]] شده و در  ۲۸ [[جمادی‌الاول]] ۹۴۱ق، برای [[زیارت]]، به [[کربلا]] رفت و دستور داد نهر بزرگی از [[فرات]] گرفته شده و به کربلا کشیده شود. حفر این نهر، باعث آبادانی زمین‌های اطراف آن و تأمین آب شرب  بسیاری از ساکنان آن منطقه شد. گاهی تندبادها، کف نهر را از سنگ، کلوخ و ریگ پر می‌کرد که با زحمت زیاد لایروبی می‌شد.

به گفته برخی تاریخ‌نگاران، مهندسان این نهر، سطح آب فرات و ارتفاع زمین کربلا را طوری تنظیم کرده‌اند که آب به کربلا برسد؛ زیرا زمین کربلا بالاتر از سطح فرات است. برخی جریان آب را به سمت کربلا، معجزه‌ای از [[امام حسین(ع)]] دانسته‌اند و برخی مهندسان، از دیدن این نهر تعجب کرده و سازندگان آن را تحسین کرده‌اند.<ref>گلشن خلفا، ص۹۷؛ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲ و ۱۱۳.</ref>

== جستارهای وابسته ==
* [[نهر علقمه]]

==پانوشت==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = نهرهای کربلا در منابع تاریخی،
| پس از لینک = سید عبدالحسن کلیدار، ترجمه محمدحسین خوشنویس، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و هشتم، پاییز ۱۳۹۵، ص۸۹
| لینک =
}}
*'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق.
*'''[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15128/120/text?q=%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D9%87%20%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87&rowNumber=1&score=275.39294 ساعة فی سد الهندیة]'''، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.
*.'''گلشن خلفا'''، مرتضی نظمی‌زاده، مطبعة الادب، نجف، ۱۹۷۱م.
*[https://c-karbala.com/ '''مرکز کربلاء للدراسات و البحوث''']، العتبة الحسینیة المقدسة.
*'''[https://yaqein.net وکالة یقین للأنباء]'''.
{{پایان}}

[[رده:رودخانه‌های عراق]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]