در حال ویرایش نهر غازانی

'''نهر غازانی'''، یکی از رودهای از میان رفته [[عراق]] است، که شاخه‌ای از [[فرات]] بوده و از بالای شهر [[حله]] گرفته شده بود. غازان‌خان، پنجمین پادشاه تاتارها، در سال ۶۹۸ق، این نهر را حفر کرده و پس از وی، به علت ویرانی‌های دیگر پادشاهان مغول، خشکید.

[[غازان خان|غازان‌خان]]، از آل چنگیز و پنجمین پادشاه تاتارها بوده، که پس از سقوط خلافت [[بنی‌عباس|عباسی]]، بر [[عراق]] حکومت کردند.<ref name=":0" /> در سال ۶۹۴ق،<ref name=":1" /> امیر نوروز، یکی از پادشاهان اقلیم [[خراسان]] به غازان‌خان وعده داد او را حمایت کند تا به مقام‌های بالای خلافت برسد، به شرط آنکه مسلمان شود.<ref name=":0">الحوادث الجامعة، ص315.</ref> غازان‌خان، اسلام آوردن خود را اعلام کرده و گروه زیادی از مغول او را همراهی کردند. به گفته غازان‌خان، وی پس از مسلمان شدن، خواب دید [[حضرت محمد(ص)]] میان او و [[امام علی(ع)]] صیغه برادری خوانده است. او به سبب این خواب به [[شیعه|شیعیان]] خدمت زیادی کرد. وی دستور داد در نقاط مختلف کشور، برای آنها خانه ساخته شده، نام این خانه‌ها را دارالسیادة{{یادداشت|خانه بزرگان.}} گذاشت. وی برای رسیدگی به حرم‌های امامان(ع) و زیارت آنها تلاش زیادی می‌کرد.<ref name=":1">بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۰۹.</ref>

==موقعیت==

نهر غازانی، شاخه‌ای از [[فرات]] بود که از بالای شهر [[حله]]، از فرات گرفته می‌شد.<ref name=":2" /> پٌلی که روی نهر غازانی بود در موقعیت شهرک مسیبِ کنونی قرار داشته و در سوی شرقی آن، به فاصله دو میل، قصر ابن هبیره قرار داشت،<ref>البلدان، ص۷۲.</ref> که از آن، نهری به نام نیل یا صراط{{یادداشت|نهر نیل یا صراط، از فرات گرفته می‌شد.}} عبور می‌کرد. به همین مکان، در نزدیکی [[مزار حسن بن قاسم]]، تل هبیره گفته می‌شود.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۱.</ref> این نهر امروزه از میان رفته است.<ref name=":3">تراث کربلاء، ص۴۰.</ref>

در سال ۶۹۸ق، سلطان غازان، برای زیارت حرم [[امامان(ع)]]، به [[حله]] رفته و دستور داد نهری از بالای [[حله]] کشیده شود. متولی آن، شمس‌الدین صواب معروف به غرس‌الدولة بود. این نهر، به نهر غازانی نام‌گذاری شد.<ref name=":2">الحوادث الجامعة، ص479.</ref>

مغول، بخش بالای [[نهر علقمه]] را، که از فرات گرفته می‌شد، قطع کرده و بخش دیگر آن را، به نهر غازانی متصل کردند. پس از آن، نام علقمی بر این نهر باقی نمانده، به غازانی نام گرفت.<ref name=":3" />

*'''البلدان'''، احمد بن یعقوب یعقوبی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۲ق.

*'''تراث کربلاء'''، سلمان هادی طعمه، پژوهشکده حج و ز یارت،نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۳ش.

*'''الحوادث الجامعة'''، بجلی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۵ق.