در حال ویرایش وادی قناة
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
'''وادی قناة''' یا '''سیل سیدنا حمزة''' یا '''وادی شَظاة'''، یکی از مهم‌ترین و بزرگترین رودهای فصلی [[مدینه]] است. این وادی، از شرق مدینه آغاز شده، به سمت شمال رفته و از شمال شرقی وارد مدینه شده، از جنوب [[مزار شهدای احد]] گذشته و به [[وادی عقیق]] می‌پیوندد. طول این وادی، نزدیک به ۲۳ کیلومتر است. | '''وادی قناة''' یا '''سیل سیدنا حمزة''' یا '''وادی شَظاة'''، یکی از مهم‌ترین و بزرگترین رودهای فصلی [[مدینه]] است. این وادی، از شرق مدینه آغاز شده، به سمت شمال رفته و از شمال شرقی وارد مدینه شده، از جنوب [[مزار شهدای احد]] گذشته و به [[وادی عقیق]] می‌پیوندد. طول این وادی، نزدیک به ۲۳ کیلومتر است. | ||
پس از این که [[حضرت محمد(ص)]]، | پس از این که [[حضرت محمد(ص)]]، طلب باران کرد، به مدت یک ماه آب از این وادی در جریان بود. آب این وادی بارها طغیان کرده است. | ||
==واژه‌شناسی== | ==واژه‌شناسی== | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
واژه «قناة»، به معنای کندن چندین چاه و وصل کردن آنها به یکدیگر است؛ به طوری که پس از جریان آب در این چاه‌ها، آب به سطح زمین می‌رسد.<ref name=":0">عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۳۳۹؛ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۵؛ الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608.</ref> برخی نیز، قناة را شکافِ حفر شده‌ای که در آن آب جاری است معنا کرده‌اند.<ref name=":6">معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> | واژه «قناة»، به معنای کندن چندین چاه و وصل کردن آنها به یکدیگر است؛ به طوری که پس از جریان آب در این چاه‌ها، آب به سطح زمین می‌رسد.<ref name=":0">عمدة الاخبار فی مدینة المختار، ص۳۳۹؛ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۵؛ الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608.</ref> برخی نیز، قناة را شکافِ حفر شده‌ای که در آن آب جاری است معنا کرده‌اند.<ref name=":6">معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> | ||
==نام== | ==نام== | ||
وادی قناة، به «سیل سیدنا حمزة بن عبدالمطّلب»<ref name=":4">معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۴.</ref> و «شَظاة» نیز نامیده شده است.<ref name=":5">الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608.</ref> به گفته بسیاری از تاریخ‌نگاران، «ملک حمیر تُبّع» در این وادی فرود آمده و آن را «قناتِ زمین» | وادی قناة، به «سیل سیدنا حمزة بن عبدالمطّلب»<ref name=":4">معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۴.</ref> و «شَظاة» نیز نامیده شده است.<ref name=":5">الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608.</ref> به گفته بسیاری از تاریخ‌نگاران، «ملک حمیر تُبّع» در این وادی فرود آمده و آن را «قناتِ زمین» خواند. از آن پس، این وادی «قناة» نامیده شد.<ref>الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608؛ المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص35؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص198 و ص636.</ref> علت نامگذاری آن به «سیل سیدنا حمزة»، گذر کردن آن از جنوب [[مزار شهدای احد|قبر حمزة بن عبدالمطلب]]، عموی [[حضرت محمد(ص)]] است.<ref name=":4" /> | ||
به گفته برخی، به مسیر این وادی به صورت عام، «قناة» گفته شده و به بخشی که از نزدیک مزار شهدای احد می‌گذرد، «سیل سیدنا حمزة» گفته می‌شود.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> برخی نیز بر این باورند که در گذشته، از آغازِ این وادی تا [[کوه احد]]، «شظاة» نام داشته است.<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص۱۴۹ و 150.</ref>{{یادداشت|در این که به همه مسیر یا بخشی از آن و در این که به کدام بخش «شظاة» گفته می‌شود، اختلاف است.}}<ref>الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608؛ المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص35؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص198.</ref> | به گفته برخی، به مسیر این وادی به صورت عام، «قناة» گفته شده و به بخشی که از نزدیک مزار شهدای احد می‌گذرد، «سیل سیدنا حمزة» گفته می‌شود.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> برخی نیز بر این باورند که در گذشته، از آغازِ این وادی تا [[کوه احد]]، «شظاة» نام داشته است.<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص۱۴۹ و 150.</ref>{{یادداشت|در این که به همه مسیر یا بخشی از آن و در این که به کدام بخش «شظاة» گفته می‌شود، اختلاف است.}}<ref>الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608؛ المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص35؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص198.</ref> | ||
==مکان== | ==مکان== | ||
[[پرونده:وادی قناة.PNG|بندانگشتی|موقعیت وادی قناة.]] | [[پرونده:وادی قناة.PNG|بندانگشتی|موقعیت وادی قناة.]] | ||
نخستین آبی که در این وادی می‌ریزد، | نخستین آبی که در این وادی می‌ریزد، مفیض قاع العاقول است که در شرق مدینه قرار دارد.<ref name=":9">اطلس الحج و العمرة، ص۲۷۸.</ref> پس از آن به سمت شمال رفته و از شمال شرقی وارد مدینه می‌شود.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص434.</ref> آنگاه به سوی جنوب رفته و از پایینِ «پل مصمم» که در پایین «طریق المطار» است، به سمت غرب می‌رود. آنگاه از جنوب [[کوه احد]]<ref name=":8" /> و جنوب [[مزار شهدای احد]] گذر کرده،<ref name=":5" /> به [[وادی عقیق]] پیوسته<ref name=":8" /> و با نام «وادی حمض»،<ref name=":9" /> تا «غابه»، جای گرد آمدن وادی‌های مدینه، می‌رود.<ref name=":8">معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> | ||
==ویژگی== | ==ویژگی== | ||
وادی قناة، یکی از مهم‌ترین و بزرگترین وادی‌های [[مدینه]] بوده<ref name=":0" /> و آب آن، از گواراترین آبِ وادی‌های مدینه شمرده شده است.<ref name=":1">الجواهر الثمینة فی محاسن المدنیة، ص188.</ref> آبِ این وادی، از وادی وجّ طائف می‌آید<ref>تاریخ المدینة المنورة، ابن شبه، ج1، ص172؛ الجواهر الثمینة فی محاسن المدنیة، ص188؛ الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> و در مسیر، آب بسیاری از دیگر وادی‌ها<ref name=":10">معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۵.</ref> و از ارتفاعات و دره‌ها در آن سرازیر می‌شود؛ مانندآبِ دره‌های [[کوه احد|کوه اُحدِ جنوبی]] و کوه تیم.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> | وادی قناة، یکی از مهم‌ترین و بزرگترین وادی‌های [[مدینه]] بوده<ref name=":0" /> و آب آن، از گواراترین آبِ وادی‌های مدینه شمرده شده است.<ref name=":1">الجواهر الثمینة فی محاسن المدنیة، ص188.</ref> آبِ این وادی، از وادی وجّ طائف می‌آید<ref>تاریخ المدینة المنورة، ابن شبه، ج1، ص172؛ الجواهر الثمینة فی محاسن المدنیة، ص188؛ الرحلة الورثیلانیة، ج2، ص608؛ معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> و در مسیر، آب بسیاری از دیگر وادی‌ها<ref name=":10">معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۲، ص۶۳۵.</ref> و از ارتفاعات و دره‌ها در آن سرازیر می‌شود؛ مانندآبِ دره‌های [[کوه احد|کوه اُحدِ جنوبی]] و کوه تیم.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص197.</ref> | ||
پس از قطع شدن جریان آب، گاهی تا دو ماه، در بخش‌هایی از وادی قناة، آب باقی می‌ماند. بهترینِ آن بخش‌ها را «غدیر الکبیر»، در شمال | پس از قطع شدن جریان آب، گاهی تا دو ماه، در بخش‌هایی از وادی قناة، آب باقی می‌ماند. بهترینِ آن بخش‌ها را «غدیر الکبیر»، در شمال مصرع دانسته‌اند.<ref name=":1" /> | ||
این وادی، از دریاچه عاقول در شرق مدینه، تا پیوستن به [[وادی عقیق]]، نزدیک به ۲۳ کیلومتر طول دارد. بیشترین پهنای آن، نزدیک به ۱۸۰ متر و کمترین پهنای آن، ۱۰ متر است.<ref name=":8" /> | این وادی، از دریاچه عاقول در شرق مدینه، تا پیوستن به [[وادی عقیق]]، نزدیک به ۲۳ کیلومتر طول دارد. بیشترین پهنای آن، نزدیک به ۱۸۰ متر و کمترین پهنای آن، ۱۰ متر است.<ref name=":8" /> | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | |||
[[رده:رودهای فصلی مدینه]] | [[رده:رودهای فصلی مدینه]] | ||