در حال ویرایش کوه عیر

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| تصویر = جبل عیر.jpg
| مکان = در جنوب [[مدینه]] و در شرق [[وادی عقیق]] و منطقه [[ابیار علی]]، نزدیک مسجد شجره.
| نام‌های دیگر = عایر، عیر الوارد
}}
'''عَیر''' یا '''عایِر'''، کوهی است که در جنوب [[مدینه]] و در شرق [[وادی عقیق]]، نزدیک مسجد شجره بوده و [[حضرت محمد(ص)]] آن را یکی از حدود حرم [[مدینه]] دانسته است.

==نام==
واژه عَیر، به معنی خر چموش و وحشی است.<ref>قاموس المحیط، ص 574.</ref> گفته شده این خر، از آنِ مویلع کافر بوده که مورد خشم خدا قرار گرفته و خدا بر قنات یا ملک او آتشی زده، آن را سوزانده است.<ref>الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار'''،''' ج1، ص44؛ الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه'''،''' ص169؛ معجم البلدان، ج4، ص172</ref> به گمانِ برخی، علت نامگذاری آن به عیر، شباهت پشت و کمر این کوه به پشت خر وحشی است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۴۱.</ref>

به کوه عیر، عایِر نیز گفته شده است.<ref>تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، ص۳۲۲ و ۳۳۹.</ref>
==مکان==
کوه عیر، در جنوب [[مدینه]] و در شرق [[وادی عقیق]] و منطقه [[آبار علی]]، نزدیک مسجد شجره است.<ref name=":0">معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۵۵.</ref>

==ویژگی==
کوه عیر کوه بزرگی است، که طول آن پنج و نیم کیلومتر و عرض آن از یک و نیم تا سه و نیم کیلومتر و ارتفاع آن سیصد متر از سطح دریا است.<ref name=":0" /> بخشی از این کوه، دارای آب فراوانی است.<ref>معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص339.</ref>

==حدّ حرم مدینه==
این کوه، حدّ حرم مدینه است؛ چنانچه بر پایه روایتی، [[حضرت محمد(ص)]] مدینه را حرمی میان دو کوه عیر و ثَوْر دانسته است.{{یادداشت|المَدِینَة حَرَمٌ مَا بَیْنَ عَیْرٍ إلی ثَوْر.}}<ref>دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام‏، ج1، ص295؛ دلائل النبوه، ج7، ص227 ؛ مجمع البلدان، ج2، ص87</ref>

==دو کوه به نام عیر==
در جنوب و نزدیک کوه عیر، کوه دیگری است که آن نیز به نام عیر شناخته می‌شود. برای تشخیص دادن بین آن دو، به کوه اول، «عیر الوارد» و به کوه دیگر «عیر الصادر» گفته می‌شود.<ref>مراصد الاطلاع علی اسماع الامکنه و البقاع، ج۲، ص۹۷۴ ؛ فتح الباری، ج۱، ص۴۵۱ ؛ وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، ج۱، ص۷۸؛ معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۳۴۱.</ref>

==پانوشت==
{{پانویس}}
==منابع==

{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = بررسی جغرافیای طبیعی مدینه
| پس از لینک = یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰
| لینک = http://miqat.hajj.ir/article_70564.html
}}

*'''الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه'''، محمد بن موسی '''حازمی'''، بی‌نا، بی جا، بی تا.
*'''الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار'''، نصر بن عبدالله اسکندری، مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه، ریاض، ۱۴۲۵ق.
*'''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین احمد خیاری، عامه، عربستان، ۱۴۱۹ق‏.
*'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، محمدامین شنطیقی، مؤسسه علوم قرآن، بیروت.
*'''دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام‏'''، قاضی نعمان، موسسة آل البیت، قم، ۱۳۸۵ش.
*'''دلائل النبوه'''، احمد بیهقی، دارالکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۰۵ق.
*'''فتح الباری'''، احمد بن حجر عسقلانی، دارالمکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۲۴ق.
*'''قاموس المحیط'''، مجدالدین فیروز آبادی، المیریه، مصر، ۱۴۰۲ق.
*'''مراصد الاطلاع علی اسماع الامکنه و البقاع'''، صفی الدین ابن عبد الحق بغدادی، دارالجیل، بیروت، ۱۴۱۲ق.
*'''المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة'''، محمد محمد حسن شراب، دار الشامیه-دار القلم،  بیروت-دمشق، ۱۴۱۱ق.
*'''معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
*'''معجم البلدان'''، یاقوت حموی، دار صادر، بیروت، ۱۹۹۵م.
{{پایان}}

[[رده:کوه‌های مدینه]]