بوی خوش (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی۲
{{مقاله فقهی۲
| پوشاندن پا|پوشاندن پا}}
| بوی خوش|بوی خوش}}
==چگونگی==
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = بوی خوش
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| فیلم =
| توضیح فیلم =
| دسته = [[محرمات احرام]]
| مربوط به آیین = [[احرام]] در [[عمره]] و [[حج]]
| مکان = [[حرم مکی]]
| زمان = در هنگام [[احرام]]
| عمل قبلی =
| عمل بعدی =
| حکم = حرام است
| کفاره = دارد
| پیامد فقهی = 
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته = عطر، گل،‌ میوه و سبزی خوش‌بو
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته = [[محرمات احرام]]
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع =
| جستارهای وابسته = [[بوی خوش]]
}}
==حکم استفاده از مواد خوش‌بو==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله استعمال عطریات
! مسئله استعمال عطریات
خط ۲۰: خط ۴۸:
{{ارجاع مساله|*}}
{{ارجاع مساله|*}}
|}
|}
{{سخ}}
==عطر==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 335
! مسئله 335
خط ۳۳: خط ۶۱:
{{ارجاع مساله|335}}
{{ارجاع مساله|335}}
|}
|}
{{سخ}}
 
== خوردن چیز خوش‌بو ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 336
! مسئله 336
خط ۴۶: خط ۷۵:
{{ارجاع مساله|336}}
{{ارجاع مساله|336}}
|}
|}
{{سخ}}


== در صورت ضرورت ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 337
! مسئله 337
خط ۶۰: خط ۸۹:
{{ارجاع مساله|337}}
{{ارجاع مساله|337}}
|}
|}
{{سخ}}
 
== گل‌ها و سبزی‌ها ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 338
! مسئله 338
خط ۷۰: خط ۱۰۰:
* '''آیت‌الله تبریزى:''' چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر [[احتیاط مستحب]] است.
* '''آیت‌الله تبریزى:''' چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر [[احتیاط مستحب]] است.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر [[محرم]] حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم [[حرام]] است.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر [[محرم]] حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم [[حرام]] است. خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' باید از گل‌هایی که برای عطرگیری کاشته می‌شوند مانند گل محمدی، یاسمن، نیلوفر پرهیز کرد ولی در غیر این نوع گل‌ها اجتناب لازم نیست و از بوییدن نعنا و کلیه سبزی‌های خوشبو خودداری شود، ولی استفاده از آنها برای خوراک اشکال ندارد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' باید از گل‌هایی که برای عطرگیری کاشته می‌شوند مانند گل محمدی، یاسمن، نیلوفر پرهیز کرد ولی در غیر این نوع گل‌ها اجتناب لازم نیست و از بوییدن نعنا و کلیه سبزی‌های خوشبو خودداری شود، ولی استفاده از آنها برای خوراک اشکال ندارد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' این حکم مخصوص گیاهانی است که برای بوییدن مورد استفاده واقع می‌شود، چه از آن [[عطر]] گرفته شود و چه نشود.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' این حکم مخصوص گیاهانی است که برای بوییدن مورد استفاده واقع می‌شود، چه از آن [[عطر]] گرفته شود و چه نشود.
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.
}} مگر بعضی انواع که صحرایی است؛ مثل «بومادران» و «درمنه» و «خزامی» که می‌گویند از خوشبوترین گل‌هاست.
}}
 
مگر بعضی انواع که صحرایی است؛ مثل «بومادران» و «درمنه» و «خزامی» که می‌گویند از خوشبوترین گل‌هاست.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|338}}
{{ارجاع مساله|338}}
|}
|}
{{سخ}}
 
== دارچین و هل و زنجبیل ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 339
! مسئله 339
خط ۹۳: خط ۱۲۳:
* '''آیت‌الله تبریزى:''' چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر احتیاط مستحب است.
* '''آیت‌الله تبریزى:''' چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر احتیاط مستحب است.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر [[محرم]] حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم [[حرام]] است.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر [[محرم]] حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم [[حرام]] است. خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.
}}
}}
خط ۱۰۱: خط ۱۳۰:
{{ارجاع مساله|339}}
{{ارجاع مساله|339}}
|}
|}
{{سخ}}
 
== میوه‌های خوش‌بو ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 340
! مسئله 340
خط ۱۱۹: خط ۱۴۹:
{{ارجاع مساله|340}}
{{ارجاع مساله|340}}
|}
|}
{{سخ}}
 
== بوی بد ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 341
! مسئله 341
خط ۱۳۵: خط ۱۶۶:
{{ارجاع مساله|341}}
{{ارجاع مساله|341}}
|}
|}
{{سخ}}
==خرید و فروش ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 342
! مسئله 342
خط ۱۴۸: خط ۱۷۹:
{{ارجاع مساله|342}}
{{ارجاع مساله|342}}
|}
|}
{{سخ}}
==کفاره==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 343
! مسئله 343
خط ۱۶۴: خط ۱۹۵:
{{ارجاع مساله|343}}
{{ارجاع مساله|343}}
|}
|}
{{سخ}}
==خلوق کعبه==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 344
! مسئله 344
خط ۱۸۲: خط ۲۱۳:
{{ارجاع مساله|344}}
{{ارجاع مساله|344}}
|}
|}
{{سخ}}
==کفاره در صورت تکرار==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 345
! مسئله 345
خط ۲۰۳: خط ۲۳۴:
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|345}}
{{ارجاع مساله|345}}
|}
==استفتائات==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 495
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سئوال: صابون و بعضی از شامپوها که بویی دارد، آیا می‌شود برای بدن استعمال کرد یا خیر؟ ضمناً خیلی بوی خوشی هم نیست.
جواب: اگر صدق بوی خوش می‌کند، از آن اجتناب کنند{{توضیح مساله|495|
* '''آیت‌الله بهجت، آیت‌الله خویی:''' بنا بر احتیاط.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' استفاده مُحرم از صابون عطری و شامپوی معطر بنا بر احتیاط جایز نیست.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' محرم نمی‌تواند با صابون معطر، صورت خود را بشوید و شستن اعضای دیگر با صابون معطر در صورتی جایز است که بوی خوش آن به مشام او نرسد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط واجب اجتناب از استعمال آنهاست، در صورتی که بوی خوش داشته باشند.
}}و در غیر این صورت مانع ندارد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|495}}
|}
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1407
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''سوال''': خوردن نعنا و سایر سبزی‌های خوشبو در حال احرام چه حکمی دارد؟
|-style="background:#fefef9;"
| '''پاسخ مراجع:'''
* '''آیت‌الله تبریزی:''' مانعی ندارد و احتیاط مستحب آن است که آن را نبوید، والله العالم.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب، محرم از بوییدن هرچیز معطر مانند گل‌ها، سبزیجات و میوه‌های خوشبو اجتناب کند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' خوردن سبزیجات خوشبو برای محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ولو با گرفتن بینی که بوی خوش آن به مشامش نرسد.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' بوییدن حرام است ولی خوردن بدون بوییدن مانع ندارد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' جایز است ولی به احتیاط واجب باید در وقت خوردن، از بوییدن آنها خودداری نماید.
* '''آیت‌الله صافی:''' بنا بر احتیاط از خوردن نعنا وسبزی‌های خوشبو اجتناب شود، والله العالم.
* '''آیت‌الله فاضل:''' احتیاطاً جایز نیست.
* '''آیت‌الله مکارم:''' اشکالی ندارد.
* '''آیت‌الله نوری:''' جایز نیست.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1408
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''سوال''': کسی که حس بویایی ندارد یا به علت زکام و سرماخوردگی بویی را احساس نمی‌کند، استعمال طیب و عطر زدن به بدن و لباس و گرفتن بینی از بوی بد بر او حرام است یا نه؟
|-style="background:#fefef9;"
| '''پاسخ مراجع:'''
* '''آیت‌الله تبریزی:''' استعمال طیب بر او حرام است و نسبت به گرفتن بینی از بو، چنانچه شخص بو را احساس می‌کند ولو مختصر، گرفتن بینی از بوی بد جایز نیست.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' استعمال طیب در هر صورت جایز نیست، اگرچه بوی آن به مشامش نرسد، و در گرفتن بینی حکم سایر مُحرمین را دارد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' استعمال طیب مانند عطر زدن و خوردن زعفران و... حرام است و بر کسی که اصلاً بوی بد را احساس نمی‌کند گرفتن بینی حرام نیست.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' الف) نمی‌تواند به بدن و لباس خود عطر بزند و یا غذای معطر میل کند. ب) احتیاطاً بینی خود را از بوی بد نگیرد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' استعمال و عطر زدن حرام است ولی اگر احساس بوی بد نمی‌کند گرفتن بینی حرام نیست.
* '''آیت‌الله صافی:''' استعمال طیب وگرفتن بینی از بوی بد برای چنین کسی هم حرام است.
* '''آیت‌الله فاضل:''' بلی، در فرض سؤال نیز استعمال طیب و عطر زدن و بینی را از بوی بد گرفتن حرام است.
* '''آیت‌الله مکارم:''' استعمال عطر برای او نیز اشکال دارد ولی گرفتن بینی از بوهای خوب و بد لازم نیست.
|}
==منبع==
{{برگرفتگی
| پیش از لینک =
| منبع = صفحه 196 تا 200 کتاب مناسک حج
| لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=196
| توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
}}
[[رده:فتواها درباره محرمات احرام]]
== مقالات مرتبط ==
*[[بوی خوش]]
{{فتواهای محرمات احرام}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۹

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام بوی خوش است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله بوی خوش.
بوی خوش
دسته محرمات احرام
مربوط به آیین احرام در عمره و حج
مکان حرم مکی
زمان در هنگام احرام
حکم حرام است
کفاره دارد
اشیای وابسته عطر، گل،‌ میوه و سبزی خوش‌بو
مفاهیم فقهی وابسته محرمات احرام
جستارهای وابسته بوی خوش

حکم استفاده از مواد خوش‌بو[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله استعمال عطریات

امام خمینی: [از محرمات احرام است:] استعمال عطریات؛ از قبیل مشک و زعفران و کافور و عود و عنبر، بلکه مطلق عطر، هر قسم که باشد.[م* ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: حرمت در غیر طیب مسلم الحرمه؛ مانند مشک و زعفران و عنبر و کافور و ورس، معلوم نیست، بلکه جواز آن شمّاً و استعمالاً خالی از وجه نیست، اگرچه احتیاط در اجتناب عامه بوی خوش است.
    • آیت‌الله تبریزى: این حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و مشک و ورس، مبنی بر احتیاط مستحب است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط، استعمال صابون و شامپوی معطر [در حال احرام] جایز نیست.
    • آیت‌الله خویی: احوط اجتناب از هر بوی خوشی غیر از اینهاست.
    • آیت‌الله زنجانی: بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر محرم حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم حرام است.
    • آیت‌الله سبحانی: استعمال عطریات چه به عنوان بوییدن و یا مالیدن به لباس و بدن و یا خوردن باشد و استعمال صابون‌ها و شامپوهای معطر نیز برای محرم جایز نیست.
    • آیت‌الله سیستانی: بر محرم حرام است استعمال هر ماده‌ای که برای خوشبو کردن بدن یا لباس یا خوراک یا غیر آنها مورد استفاده واقع می‌شود چه استعمال به بوییدن باشد یا خوردن یا مالیدن یا رنگ کردن یا بخور دادن و احتیاط واجب آن است که از شامپو و صابون و سیگاری که بوی خوش دارد نیز اجتناب کند.
    • آیت‌الله نوری: اگر صابون و شامپو دارای بوی خوش باشد، باید مُحرم از آن اجتناب کند.

عطر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 335

امام خمینی: مالیدن عطر بر بدن و لباس جایز نیست و همین طور پوشیدن لباسی که بوی عطر می‌دهد، اگرچه قبلاً به آن عطر مالیده شده باشد. [م335 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر محرم حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم حرام است.
    • آیت‌الله مکارم: یا پراکندن در فضا به وسیله اسپری و مانند آن.

خوردن چیز خوش‌بو[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 336

امام خمینی: خوردن چیزی که در آن چیزی است که بوی خوش می‌دهد؛ مثل زعفران، جایز نیست. [م336 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله خامنه‌ای: خوردن غذایی که در آن زعفران وجود دارد، برای محرم جایز نیست.
    • آیت‌الله زنجانی: خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.

در صورت ضرورت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 337

امام خمینی: اگر به پوشیدن لباس یا خوردن غذایی که بوی خوش می‌دهد اضطرار پیدا کند، بايد دماغ خود را بگيرد که بوي خوش به آن نرسد.[م337 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط لازم.
    • آیت‌الله زنجانی، آیت‌الله مکارم: مگر اینکه موجب عسر و حرج باشد.

گل‌ها و سبزی‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 338

امام خمینی: از گل‌ها یا سبزی‌هایی که بوی خوش می‌دهد باید اجتناب کند،[م338 ۱] مگر بعضی انواع که صحرایی است؛ مثل «بومادران» و «درمنه» و «خزامی» که می‌گویند از خوشبوترین گل‌هاست.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: حرمت در غیر طیب مسلم الحرمه؛ مانند مشک و زعفران و عنبر و کافور و ورس، معلوم نیست، بلکه جواز آن شمّاً و استعمالاً خالی از وجه نیست، اگرچه احتیاط در اجتناب عامه بوی خوش است.
    • آیت‌الله خویی: احوط اجتناب از هر بوی خوشی غیر از اینهاست.
    • آیت‌الله تبریزى: چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر احتیاط مستحب است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
    • آیت‌الله زنجانی: بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر محرم حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم حرام است. خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
    • آیت‌الله سبحانی: باید از گل‌هایی که برای عطرگیری کاشته می‌شوند مانند گل محمدی، یاسمن، نیلوفر پرهیز کرد ولی در غیر این نوع گل‌ها اجتناب لازم نیست و از بوییدن نعنا و کلیه سبزی‌های خوشبو خودداری شود، ولی استفاده از آنها برای خوراک اشکال ندارد.
    • آیت‌الله سیستانی: این حکم مخصوص گیاهانی است که برای بوییدن مورد استفاده واقع می‌شود، چه از آن عطر گرفته شود و چه نشود.
    • آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم: بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.

دارچین و هل و زنجبیل[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 339

امام خمینی: احتیاط آن است که از «دارچین» و «زنجبیل» و «هل» و امثال آنها اجتناب کند، اگرچه اقوی حرام نبودن آنهاست. [م339 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله سبحانی: از بوییدن و خوردن چیزهای خوشبویی مثل زنجبیل و دارچین خودداری شود.
    • آیت‌الله سیستانی: حرمت شامل آنها نیز می‌شود.
    • آیت‌الله بهجت: حرمت در غیر طیب مسلم الحرمه؛ مانند مشک و زعفران و عنبر و کافور و ورس، معلوم نیست، بلکه جواز آن شمّاً و استعمالاً خالی از وجه نیست، اگرچه احتیاط در اجتناب عامه بوی خوش است.
    • آیت‌الله خویی: احوط اجتناب از هر بوی خوشی غیر از اینهاست.
    • آیت‌الله تبریزى: چنان‌که گذشت حکم در غیر زعفران و عود و عنبر و ورس و مشک، مبنی بر احتیاط مستحب است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب، باید محرم از بوییدن هر چیز معطر اجتناب کند، هرچند به آن عطر اطلاق نشود، مانند گل‌ها و سبزیجات و میوه‌های خوشبو.
    • آیت‌الله زنجانی: بوییدن مطلق اشیاء خوشبو، خواه از عطریات باشد یا گل‌ها و سبزیجات خوشبو، بلکه بوییدن میوه‌جات خوشبو بر محرم حرام است؛ لکن حرمت انواع دیگر استعمال عطریات مانند مالیدن آنها به بدن و لباسی که پوشیده مخصوص زعفران و مشک و عود و عنبر و ورس و عطرهایی است که در این سطح یا قوی‌تر از آنهاست و لذا هرگونه استفاده از عطرهایی که امروزه متداول است بر محرم حرام است. خوردن چیزهای خوشبویی که در سطح زعفران یا قوی‌تر از آن است جایز نیست؛ بنابراین خوردن گل‌ها و سبزیجات و میوه‌جات خوشبو بر محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ـ ولو با گرفتن بینی ـ که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
    • آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم: بنا بر احتیاط واجب از تمام گل‌ها اجتناب کند.

میوه‌های خوش‌بو[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 340

امام خمینی: از میوه‌های خوشبو؛ از قبیل سیب و بِه، اجتناب لازم نیست و خوردن آنها و بوییدن آنها مانع ندارد، لیکن احتیاط[م340 ۱]آن است که بوییدن را ترک کند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله تبریزى: اولی این است که از بوییدن آنها هنگام خوردن خودداری شود.
    • آیت‌الله خامنه‌ای، آیت‌الله فاضل: بنا بر احتیاط واجب از بوییدن آنها خودداری کند.
    • آیت‌الله خویی، آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط از بوییدن آنها هنگام خوردن باید خودداری شود.
    • آیت‌الله زنجانی: باید مواظبت کند که بوی خوش آنها به مشامش نرسد.
    • آیت‌الله سبحانی: بهتر است از بوییدن آنها خودداری شود.
    • آیت‌الله صافی: بنا بر احتیاط واجب.
    • آیت‌الله گلپایگانی: نهایت احتیاط در آن... .

بوی بد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 341

امام خمینی: اقوی حرمت گرفتن دماغ است از بوی بد،[م341 ۱]لکن فرار کردن از بوی بد به تند رفتن عیب ندارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: بنا بر احوط بلکه اقوی.
    • آیت‌الله تبریزى: بنا بر احتیاط واجب.
    • آیت‌الله سبحانی: کسانی ‌که حس بویایی ندارند و یا به علت زکام و یا سرماخوردگی بویی را احساس نمی‌کنند نمی‌توانند به بدن و لباس خود عطر بزنند و یا غذای معطر میل کنند و چنین کسانی بنا بر احتیاط، بینی خود را از بوی بد نگیرند.
    • آیت‌الله فاضل: و اگر گرفت معصیت کرده ولی کفاره ندارد.

خرید و فروش[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 342

امام خمینی: خرید و فروش عطریات اشکال ندارد لیکن نباید آنها را برای امتحان بو کند یا استعمال کند. [م342 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: همچنین رفتن محرم در اماکن خوشبو مانند مغازه‌های عطرفروشی جایز نیست.
    • آیت‌الله سبحانی: حتی برای آزمایش.

کفاره[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 343

امام خمینی: کفاره استعمال بوی خوش یک گوسفند است بنا بر احتیاط واجب. [م343 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: کفاره‌اش بنا بر مشهور یک گوسفند است، ولی ثبوت کفاره در غیر خوردن، محل اشکال است هرچند احوط کفاره دادن است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که برای استفاده عمدی از عطریات و بوی خوش، چه آنهایی که در خوراک از آن استفاده می‌شود مانند زعفران و چه غیر آنها، یک گوسفند کفاره بدهد.
    • آیت‌الله زنجانی: کفاره خوردن زعفران و مانند آن، یک گوسفند است و سایر انواع استفاده از عطریات، کفاره ندارد.
    • آیت‌الله سبحانی: کفاره بوی خوش در صورت استفاده خوردنی یک گوسفند است و در استعمالات دیگر مانند مالیدن به لباس و بدن و بوییدن بنا بر احتیاط باید گوسفند کفاره داده شود.
    • آیت‌الله سیستانی: هرگاه محرم عمداً مقداری از چیزهای خوشبو را بخورد و یا چیزی را بپوشد که اثر بوی خوش از سابق در آن مانده باشد، بنا بر احتیاط واجب باید یک گوسفند کفاره بدهد، ولی در غیر این دو مورد، در استفاده از بوی خوش، کفاره واجب نیست، هرچند احوط کفاره دادن است.

خلوق کعبه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 344

امام خمینی: مشهور آن است که استعمال خلوق کعبه و آن چیزی است که کعبه را به آن خوشبو می‌کنند حرام نیست، لکن چون معلوم نیست که خلوق چیست [م344 ۱]احتیاط [م344 ۲]آن است که اجتناب کند از بوی خوشی که در کعبه است.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله فاضل: ماده خوشبوی مخصوصی است که برای نظافت کعبه استعمال می‌شود.
  2. ↑
    • آیت‌الله بهجت: این احتیاط در صورتی است که معلوم باشد دخول آنچه جایز نیست بوییدن آن (ولو به حسب احتیاط ممنوع باشد) در آن، و معلوم نباشد نامیده شدن آن به خلوق کعبه که خوشبو‌کننده کعبه است با خصوصیتی در ساخت آن) والاّ اقوی عدم حرمت است.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، فاضل: این احتیاط لازم نیست.
    • آیت‌الله سبحانی: این احتیاط لازم نیست و رسیدن بوی خوش پرده کعبه اشکال ندارد و اجتناب از آن لازم نیست و همچنین اگر بدن و یا لباس محرمی در طواف و یا صف جماعت و یا غیر آن بر اثر تماس با دیگران بوی خوش گرفت، اشکال ندارد ولی اختیارا نباید آن را ببوید و اگر در حال احرام کسی به او عطر و یا گلاب پاشید، چون خارج از اختیار است، مانع ندارد ولی نباید اختیارا آن را ببوید.
    • آیت‌الله سیستانی: خلوق کعبه عطری است که از زعفران و غیر آن گرفته می‌شده است، ولی بعید نیست که اجتناب از بوی خوش کعبه لازم نباشد و بتوان آن را استشمام کرد.

کفاره در صورت تکرار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 345

امام خمینی: اگر بوی خوش را مکرر استعمال کرد در وقتِ واحد، بعید نیست یک گوسفند کفایت کند، [م345 ۱]لیکن احتیاط در تعدد است، و اگر در اوقات متعدده استعمال کرد احتیاط ترک نشود ،[م345 ۲] و اگر بعد از استعمال کفاره داد و باز استعمال کرد واجب است که باز کفاره بدهد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: با تخلل تکفیر کفاره دارد و بدون آن احتیاط است.
    • آیت‌الله تبریزى: چنانچه گذشت کفاره در غیر خوردن مبنی بر احتیاط وجوبی است و در صورت تکرار احتیاط در تعدد کفاره است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: تکرر استعمال طیب در یک زمان تا حدی که عرفاً آن را یک بار استعمال کردن بدانند، کفاره را متعدد نمی‌کند و در غیر آن علی ‌الظاهر باید کفاره را به تعداد استعمال تکرار کند و عدم تخلل کفاره تأثیری ندارد.
    • آیت‌الله خویی: متعرض این مسئله نشده‌اند.
    • آیت‌الله سبحانی: کفاره استعمال بوی خوش در صورتی که خوردنی باشد یک گوسفند است و در استعمالات دیگر مانند مالیدن به لباس و بدن و بوییدن آنها احتیاطاً یک گوسفند است؛ اگر در یک وقت چند بار بوی خوش استفاده کرد یک کفاره واجب است و اگر در اوقات مختلف این کار را انجام داد کفاره مکرر می‌شود و اگر غذای خوشبویی را خورد و فوراً کفاره را داد و سپس دوباره از آن استفاده کرد کفاره تکرار می‌شود و این حکم در بوییدن تنها بنا بر احتیاط است.
    • آیت‌الله گلپایگانی: در صورت تکرار کفاره هم تکرار شود.
  2. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: اگر در یک احرام باشد یک کفاره کافی است، مگر در خوردن غذای معطر که چنانچه بعد از کفاره دادن، دوباره غذای معطر بخورد باید دوباره کفاره بدهد.
    • آیت‌الله سیستانی: کفاره با تعدد لبس یا خوردن طیب مکرر می‌شود چه در بین آن کفاره داده باشد یا نداده باشد.
    • آیت‌الله فاضل: بنا بر اقوی کفاره را باید متعدد بدهد.

استفتائات[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 495

امام خمینی: سئوال: صابون و بعضی از شامپوها که بویی دارد، آیا می‌شود برای بدن استعمال کرد یا خیر؟ ضمناً خیلی بوی خوشی هم نیست. جواب: اگر صدق بوی خوش می‌کند، از آن اجتناب کنند[م495 ۱]و در غیر این صورت مانع ندارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت، آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: استفاده مُحرم از صابون عطری و شامپوی معطر بنا بر احتیاط جایز نیست.
    • آیت‌الله زنجانی: محرم نمی‌تواند با صابون معطر، صورت خود را بشوید و شستن اعضای دیگر با صابون معطر در صورتی جایز است که بوی خوش آن به مشام او نرسد.
    • آیت‌الله سیستانی: احتیاط واجب اجتناب از استعمال آنهاست، در صورتی که بوی خوش داشته باشند.


مسئله 1407

سوال: خوردن نعنا و سایر سبزی‌های خوشبو در حال احرام چه حکمی دارد؟

پاسخ مراجع:
  • آیت‌الله تبریزی: مانعی ندارد و احتیاط مستحب آن است که آن را نبوید، والله العالم.
  • آیت‌الله خامنه‌ای: بنا بر احتیاط واجب، محرم از بوییدن هرچیز معطر مانند گل‌ها، سبزیجات و میوه‌های خوشبو اجتناب کند.
  • آیت‌الله زنجانی: خوردن سبزیجات خوشبو برای محرم جایز است، ولی باید مواظبت کند ولو با گرفتن بینی که بوی خوش آن به مشامش نرسد.
  • آیت‌الله سبحانی: بوییدن حرام است ولی خوردن بدون بوییدن مانع ندارد.
  • آیت‌الله سیستانی: جایز است ولی به احتیاط واجب باید در وقت خوردن، از بوییدن آنها خودداری نماید.
  • آیت‌الله صافی: بنا بر احتیاط از خوردن نعنا وسبزی‌های خوشبو اجتناب شود، والله العالم.
  • آیت‌الله فاضل: احتیاطاً جایز نیست.
  • آیت‌الله مکارم: اشکالی ندارد.
  • آیت‌الله نوری: جایز نیست.


مسئله 1408

سوال: کسی که حس بویایی ندارد یا به علت زکام و سرماخوردگی بویی را احساس نمی‌کند، استعمال طیب و عطر زدن به بدن و لباس و گرفتن بینی از بوی بد بر او حرام است یا نه؟

پاسخ مراجع:
  • آیت‌الله تبریزی: استعمال طیب بر او حرام است و نسبت به گرفتن بینی از بو، چنانچه شخص بو را احساس می‌کند ولو مختصر، گرفتن بینی از بوی بد جایز نیست.
  • آیت‌الله خامنه‌ای: استعمال طیب در هر صورت جایز نیست، اگرچه بوی آن به مشامش نرسد، و در گرفتن بینی حکم سایر مُحرمین را دارد.
  • آیت‌الله زنجانی: استعمال طیب مانند عطر زدن و خوردن زعفران و... حرام است و بر کسی که اصلاً بوی بد را احساس نمی‌کند گرفتن بینی حرام نیست.
  • آیت‌الله سبحانی: الف) نمی‌تواند به بدن و لباس خود عطر بزند و یا غذای معطر میل کند. ب) احتیاطاً بینی خود را از بوی بد نگیرد.
  • آیت‌الله سیستانی: استعمال و عطر زدن حرام است ولی اگر احساس بوی بد نمی‌کند گرفتن بینی حرام نیست.
  • آیت‌الله صافی: استعمال طیب وگرفتن بینی از بوی بد برای چنین کسی هم حرام است.
  • آیت‌الله فاضل: بلی، در فرض سؤال نیز استعمال طیب و عطر زدن و بینی را از بوی بد گرفتن حرام است.
  • آیت‌الله مکارم: استعمال عطر برای او نیز اشکال دارد ولی گرفتن بینی از بوهای خوب و بد لازم نیست.

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از صفحه 196 تا 200 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

مقالات مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=بوی_خوش_(فتاوای_مراجع)&oldid=46831»