قربانی (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| مساله = ۱۰۲۰ | | مساله = ۱۰۲۰ | ||
| واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، ذبح یک [[هدی]]؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.{{توضیح مساله|۱۰۲۰| | | واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، ذبح یک [[هدی]]؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.{{توضیح مساله|۱۰۲۰| | ||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' کسی که حج تمتع | * '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' کسی که حج تمتع به‌جا می‌آورد، باید یکی از چهارپایان سه‌گانه، یعنی شتر یا گاو یا گوسفند یا بز را قربانی کند، تفاوتی ندارد که قربانی نر باشد یا ماده و بهتر آن است که شتر باشد، اما غیر از چهارپایان مذکور، قربانی کردن سایر حیوانات کفایت نمی‌کند. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' ذبح شتر از فضیلت بیشتری برخوردار است و پس از آن گاو و در آخر گوسفند و در میان اقسام گوسفند، قوچ و بره نر افضل است و در مرتبه بعد بز نر و در صورتی که اینها یافت نشود میش ثواب بیشتری دارد تا بز ماده. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' ذبح شتر از فضیلت بیشتری برخوردار است و پس از آن گاو و در آخر گوسفند و در میان اقسام گوسفند، قوچ و بره نر افضل است و در مرتبه بعد بز نر و در صورتی که اینها یافت نشود میش ثواب بیشتری دارد تا بز ماده. | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۶۲: | خط ۱۶۲: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۲۹ | | مساله = ۱۰۲۹ | ||
| یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که رسول خدا(ص) صد شتر همراه آوردند، سی و چهار تای آنها را برای حضرت امیرالمؤمنین(ع) نحر کردند و شصت و شش تای آنها را برای خودشان. | | یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که [[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] صد شتر همراه آوردند، سی و چهار تای آنها را برای [[امام علی(ع)|حضرت امیرالمؤمنین(ع)]] نحر کردند و شصت و شش تای آنها را برای خودشان. | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۷۲: | خط ۱۷۲: | ||
* '''آیت‌الله بهجت:''' در ادامه این فرع می‌فرماید: و احوط آن است که در صورت تأخیر از ذی‌حجه همان سال، جمع کند بین آن و صوم ده روز. | * '''آیت‌الله بهجت:''' در ادامه این فرع می‌فرماید: و احوط آن است که در صورت تأخیر از ذی‌حجه همان سال، جمع کند بین آن و صوم ده روز. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' و نتواند تا فراهم شدن قربانی، در [[مکه]] بماند... . | * '''آیت‌الله زنجانی:''' و نتواند تا فراهم شدن قربانی، در [[مکه]] بماند... . | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر تا روز سیزدهم یافت نشود بعید نیست کفایت روزه (که در بخش بعد، مسئله ۱۰۵۱ خواهد آمد) ولی احتیاط مستحب این است که جمع کند بین روزه و ذبح در بقیه ذی‌حجه اگر ممکن باشد هرچند با سپردن به شخص امین.}} قیمت آن را پیش شخص امینی بگذارد که در بقیه ذی‌حجه بگیرد و در منا ذبح کند و اگر در این سال ممکن نشود، سال بعد این کار را بکند. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر تا روز سیزدهم یافت نشود بعید نیست کفایت روزه (که در بخش بعد، مسئله ۱۰۵۱ خواهد آمد) ولی احتیاط مستحب این است که جمع کند بین روزه و ذبح در بقیه [[ذی‌حجه]] اگر ممکن باشد هرچند با سپردن به شخص امین.}} قیمت آن را پیش شخص امینی بگذارد که در بقیه ذی‌حجه بگیرد و در [[منا]] ذبح کند و اگر در این سال ممکن نشود، سال بعد این کار را بکند. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۳۰}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۳۰}} | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۸۲: | ||
* '''آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی:''' به ذیل مسئله ۱۰۲۴ مراجعه شود. | * '''آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی:''' به ذیل مسئله ۱۰۲۴ مراجعه شود. | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' اگر تا آخر ذی‌حجه هدی تام پیدا می‌کند باید صبر کند ولی اگر فعلا متمکن نیست و احتمال می‌دهد تا آخر ادامه پیدا کند می‌تواند هدی ناقص ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد باید اعاده کند. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' اگر تا آخر ذی‌حجه هدی تام پیدا می‌کند باید صبر کند ولی اگر فعلا متمکن نیست و احتمال می‌دهد تا آخر ادامه پیدا کند می‌تواند هدی ناقص ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد باید اعاده کند. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' هدی ناقص کافی نیست، بلکه باید تا آخر ذی‌حجه صبر کند و هدی تام، قربانی کند و پس از آن حلق و تقصیر کرده اعمال بعدی را انجام دهد، البته در صورتی که این تأخیر، حرجی است یا مجبور است به وطن برگردد بدون قربانی، اعمال بعدی را انجام می‌دهد و در باقیمانده ذی‌حجه و اگر نشد در سال بعد، قربانی می‌کند و در هر حال، وظیفه او روزه گرفتن نیست. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' هدی ناقص کافی نیست، بلکه باید تا آخر ذی‌حجه صبر کند و هدی تام، قربانی کند و پس از آن [[حلق و تقصیر]] کرده اعمال بعدی را انجام دهد، البته در صورتی که این تأخیر، حرجی است یا مجبور است به وطن برگردد بدون قربانی، اعمال بعدی را انجام می‌دهد و در باقیمانده ذی‌حجه و اگر نشد در سال بعد، قربانی می‌کند و در هر حال، وظیفه او روزه گرفتن نیست. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در مورد خصی در مسائل قبل متعرض شده‌ایم لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن به خاطر خصی بودن نباشد بلکه از جهات دیگر ناقص باشد را قربانی کند کفایت می‌کند و آنچه در متن به عنوان احتیاط واجب آمده احتیاط مستحب است. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' در مورد خصی در مسائل قبل متعرض شده‌ایم لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن به خاطر خصی بودن نباشد بلکه از جهات دیگر ناقص باشد را قربانی کند کفایت می‌کند و آنچه در متن به عنوان احتیاط واجب آمده احتیاط مستحب است. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط این است که بین ذبح ناقص و روزه اگر در ایام تشریق یافت نشد جمع نماید. و اگر در بقیه ذی‌حجه هدی تام یافت شود به احتیاط واجب آن را نیز اضافه کنند و همچنین است اگر پول هدی واجد شرایط را ندارد. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط این است که بین ذبح ناقص و روزه اگر در [[ایام تشریق]] یافت نشد جمع نماید. و اگر در بقیه ذی‌حجه هدی تام یافت شود به احتیاط واجب آن را نیز اضافه کنند و همچنین است اگر پول هدی واجد شرایط را ندارد. | ||
* '''آیت‌الله فاضل:''' و بعید نیست اکتفا به همین هدی. | * '''آیت‌الله فاضل:''' و بعید نیست اکتفا به همین هدی. | ||
* '''آیت‌الله مکارم:''' هرگاه صحیح یافت نشود ناقص کافی است و احتیاط مزبور لازم نیست.}} و یک هدی تام هم در بقیه ذی‌حجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد. | * '''آیت‌الله مکارم:''' هرگاه صحیح یافت نشود ناقص کافی است و احتیاط مزبور لازم نیست.}} و یک هدی تام هم در بقیه ذی‌حجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد. | ||
| خط ۲۰۶: | خط ۲۰۶: | ||
* '''آیت‌الله بهجت:''' واجب است ذبح هدی در روز عید، و اما بعد از عید پس مجزی است در بقیه ذی‌حجه اگرچه خلاف احتیاط است تکلیفاً تأخیر از آن بدون عذر خصوصاً تأخیر از [[ایام تشریق|ایام تشریق سه‌گانه]]. | * '''آیت‌الله بهجت:''' واجب است ذبح هدی در روز عید، و اما بعد از عید پس مجزی است در بقیه ذی‌حجه اگرچه خلاف احتیاط است تکلیفاً تأخیر از آن بدون عذر خصوصاً تأخیر از [[ایام تشریق|ایام تشریق سه‌گانه]]. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' اختیاراً می‌تواند ذبح را تا روز دوازدهم به تأخیر بیندازد و در صورت عذر، تأخیر آن تا زمانی که بتواند بعد از قربانی، [[حلق و تقصیر]] کرده و اعمال مکه آخر را در ذی‌حجه به جا آورد، مانعی ندارد ولی در هر حال باید ترتیب بین اعمال روز عید و همچنین بین حلق یا تقصیر و اعمال مکه رعایت شود، هرچند شرطیت ترتیب بین اعمال منا مخصوص عالم عامد است. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' اختیاراً می‌تواند ذبح را تا روز دوازدهم به تأخیر بیندازد و در صورت عذر، تأخیر آن تا زمانی که بتواند بعد از قربانی، [[حلق و تقصیر]] کرده و [[اعمال مکه]] آخر را در ذی‌حجه به جا آورد، مانعی ندارد ولی در هر حال باید ترتیب بین اعمال روز [[عید قربان|عید]] و همچنین بین حلق یا تقصیر و اعمال مکه رعایت شود، هرچند شرطیت ترتیب بین [[اعمال منا]] مخصوص عالم عامد است. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' این احتیاط مستحب است و می‌تواند در روزهای تشریق هم قربانی کند. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' این احتیاط مستحب است و می‌تواند در [[ایام تشریق|روزهای تشریق]] هم قربانی کند. | ||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط اختیاراً جایز نیست ذبح هدی را از روز عید تأخیر بیندازد اگرچه اقوی جواز آن است. | * '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط اختیاراً جایز نیست ذبح هدی را از روز عید تأخیر بیندازد اگرچه اقوی جواز آن است. | ||
* '''آیت‌الله مکارم:''' تا روز سیزدهم جایز است.}} | * '''آیت‌الله مکارم:''' تا روز سیزدهم جایز است.}} | ||
| خط ۲۲۱: | خط ۲۲۱: | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' بلکه بدون تردید لازم است. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' بلکه بدون تردید لازم است. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' به ذیل مسئله قبل مراجعه شود. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' به ذیل مسئله قبل مراجعه شود. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' افراد معذور تا غروب روز سیزدهم ذی‌حجه فرصت دارند قربانی کنند و اگر امکان نپذیرفت، تا آخر ماه می‌توانند وظیفه قربانی را انجام دهند ولی رمی خود را در روز یازدهم و دوازدهم انجام دهند هرچند قربانی به تأخیر افتاده باشد. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' افراد معذور تا غروب روز سیزدهم ذی‌حجه فرصت دارند قربانی کنند و اگر امکان نپذیرفت، تا آخر ماه می‌توانند وظیفه قربانی را انجام دهند ولی [[رمی]] خود را در روز یازدهم و دوازدهم انجام دهند هرچند قربانی به تأخیر افتاده باشد. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اقوی آن است که می‌تواند در روزهای تشریق قربانی کند. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' اقوی آن است که می‌تواند در روزهای تشریق قربانی کند. | ||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' این احتیاط واجب نیست اگرچه مطلوب اسـت ولکن اگر در غیر [[ایـام نحر]] (روز عید و سه روز بعـد از آن) بـود بنا بر احتیـاط قصد ادا و قضـا نکند، بلکه به قصد ما فی الذمه ذبـح کند. | * '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' این احتیاط واجب نیست اگرچه مطلوب اسـت ولکن اگر در غیر [[ایـام نحر]] (روز عید و سه روز بعـد از آن) بـود بنا بر احتیـاط قصد ادا و قضـا نکند، بلکه به قصد ما فی الذمه ذبـح کند. | ||
| خط ۲۸۰: | خط ۲۸۰: | ||
| مساله = ۱۰۴۰ | | مساله = ۱۰۴۰ | ||
| احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را [[صدقه]] بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچ‌یک از این احتیاط‌ها واجب نیست.{{توضیح مساله|۱۰۴۰| | | احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را [[صدقه]] بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچ‌یک از این احتیاط‌ها واجب نیست.{{توضیح مساله|۱۰۴۰| | ||
* '''آیت‌الله بهجت:''' احوط آنست که قدری از ذبیحه بخورند و قدری هدیه دهند و قدری صدقه دهند و لازم نیست بنا بر اظهر که مقدار هر یک از هدیه و صدقه ثلث ذبیحه باشد و نیز در خصوص سهم صدقه احوط آن است که بر مؤمنین بوده باشد و اگر به اختیار خود به غیر مؤمن بدهد احوط ضمان اوست یعنی قیمت قدری از آن را به عنوان صدقه به فقیر می‌دهد و همین احتیاط در سهم هدیه به مثل اتلاف و بیع | * '''آیت‌الله بهجت:''' احوط آنست که قدری از ذبیحه بخورند و قدری هدیه دهند و قدری صدقه دهند و لازم نیست بنا بر اظهر که مقدار هر یک از هدیه و صدقه ثلث ذبیحه باشد و نیز در خصوص سهم صدقه احوط آن است که بر مؤمنین بوده باشد و اگر به اختیار خود به غیر مؤمن بدهد احوط ضمان اوست یعنی قیمت قدری از آن را به عنوان صدقه به فقیر می‌دهد و همین احتیاط در سهم هدیه به مثل اتلاف و بیع جاری است و عمل به احتیاط به مثل توسیط [[فقیر]] یا استیکال او ممکن است، و در صورت عدم امکان، این تکلیف ساقط است. | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' این احتیاط واجب است ولی نسبت به صدقه انسان می‌تواند از فقیر مؤمن و نسبت به هدیه از مؤمن دیگری ولو از شهر خودش وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول و قبض کرده و بعد اعراض نماید و در صورتی که در منا متمکن از تقسیم نیست اخذ وکالت مزبور لازم است و اگر این عمل را با فرض تمکن انجام ندهد بنا بر احتیاط واجب ضامن است. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' این احتیاط واجب است ولی نسبت به صدقه انسان می‌تواند از فقیر مؤمن و نسبت به هدیه از مؤمن دیگری ولو از شهر خودش [[وکالت]] در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول و قبض کرده و بعد اعراض نماید و در صورتی که در منا متمکن از تقسیم نیست اخذ وکالت مزبور لازم است و اگر این عمل را با فرض تمکن انجام ندهد بنا بر احتیاط واجب ضامن است. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی واجب است حداقل ثلث قربانی را به فقیری که در حرم حضور دارد ـ هرچند [[زائر]] باشد ـ صدقه بدهد و برای این کار کافی است از فقیر وکالت بگیرد و از طرف فقیر، سهم او را تحویل بگیرد. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی واجب است حداقل ثلث قربانی را به فقیری که در حرم حضور دارد ـ هرچند [[زائر]] باشد ـ صدقه بدهد و برای این کار کافی است از فقیر [[وکالت]] بگیرد و از طرف فقیر، سهم او را تحویل بگیرد. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' به احتیاط واجب قسمت فقرا به آنها داده شود و چون عمل به این قسمت در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست می‌تواند از فقیری در شهر خود یا نقطه دیگر وکالت بگیرد که در غیاب او به وی تملیک کند و سپس آن را رها کند و اگر این کار را هم نتواند انجام دهد اذن فقیر ساقط است. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' به احتیاط واجب قسمت فقرا به آنها داده شود و چون عمل به این قسمت در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست می‌تواند از فقیری در شهر خود یا نقطه دیگر وکالت بگیرد که در غیاب او به وی تملیک کند و سپس آن را رها کند و اگر این کار را هم نتواند انجام دهد اذن فقیر ساقط است. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' در دو قسم اول با متن موافق هستند و اما در قسم سوم می‌فرمایند: بنا بر احتیاط واجب آن را به فقرای مسلمانان صدقه دهد. و اگر صدقه دادن ممکن نباشد یا موجب مشقت و زحمت زیادی شود وجوب آن ساقط می‌شود و رساندن آن به خود فقیر لازم نیست بلکه کفایت می‌کند به وکیل او داده شود اگرچه وکیل خود قربانی‌کننده باشد آن‌گاه وکیل بر حسب اجازه موکل در آن تصرف می‌کند به هدیه دادن یا فروش یا اعراض از آن و یا غیر اینها. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' در دو قسم اول با متن موافق هستند و اما در قسم سوم می‌فرمایند: بنا بر احتیاط واجب آن را به فقرای مسلمانان صدقه دهد. و اگر صدقه دادن ممکن نباشد یا موجب مشقت و زحمت زیادی شود وجوب آن ساقط می‌شود و رساندن آن به خود فقیر لازم نیست بلکه کفایت می‌کند به وکیل او داده شود اگرچه وکیل خود قربانی‌کننده باشد آن‌گاه وکیل بر حسب اجازه موکل در آن تصرف می‌کند به هدیه دادن یا فروش یا اعراض از آن و یا غیر اینها. | ||
| خط ۲۹۷: | خط ۲۹۷: | ||
| جایز است که ذبح را کسی دیگر به [[نیابت]] انجام دهد و [[نیت]] را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. {{توضیح مساله|۱۰۴۱| | | جایز است که ذبح را کسی دیگر به [[نیابت]] انجام دهد و [[نیت]] را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. {{توضیح مساله|۱۰۴۱| | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' باید نیت از صاحب قربانی تا هنگام کشتن مستمر باشد و کشنده لازم نیست نیت کند هرچند احوط و اولی نیت نمودن اوست. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' باید نیت از صاحب قربانی تا هنگام کشتن مستمر باشد و کشنده لازم نیست نیت کند هرچند احوط و اولی نیت نمودن اوست. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' در ذبح قربانی و [[کفاره|کفارات]]، مباشرت، معتبر نیست، پس حاجی می‌تواند از کسی بخواهد یا به او اجازه دهد برایش ذبح کند، بلکه می‌تواند دیگری را در این کار، نایب خود قرار دهد و در صورت اول ـ که متعارف موارد است ـ هنگام ذبح باید خود حاجی، قصد داشته باشد که «برای حج تمتع قربانی می‌کنم قربة الی الله» و کافی است این قصد به طور اجمال در ذهن او باشد و لازم نیست ذابح، قصد قربت یا نیت انجام قربانی برای حج داشته باشد؛ بلکه همین که حیوان او را ذبح می‌کند کافی است، هرچند اصلاً کسی را نیت نکرده باشد و چون کار ذابح، نیابت نیست، بدون تردید، ایمان در او معتبر نمی‌باشد و حکمی که در متن مناسک آمده است مربوط به صورت دوم یعنی صورت نیابت است که به ندرت پیش می‌آید. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' در ذبح قربانی و [[کفاره|کفارات]]، مباشرت، معتبر نیست، پس حاجی می‌تواند از کسی بخواهد یا به او اجازه دهد برایش ذبح کند، بلکه می‌تواند دیگری را در این کار، نایب خود قرار دهد و در صورت اول ـ که متعارف موارد است ـ هنگام ذبح باید خود حاجی، قصد داشته باشد که «برای [[حج تمتع]] قربانی می‌کنم قربة الی الله» و کافی است این قصد به طور اجمال در ذهن او باشد و لازم نیست ذابح، قصد قربت یا نیت انجام قربانی برای [[حج]] داشته باشد؛ بلکه همین که حیوان او را ذبح می‌کند کافی است، هرچند اصلاً کسی را نیت نکرده باشد و چون کار ذابح، نیابت نیست، بدون تردید، ایمان در او معتبر نمی‌باشد و حکمی که در متن مناسک آمده است مربوط به صورت دوم یعنی صورت نیابت است که به ندرت پیش می‌آید. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' هرگاه انسان دیگری را برای قربانی نایب بگیرد، در این صورت خود شخص فقط قصد قربت کند ولی نایب باید عمل را آگاهانه و با تعیین نوع عمل (اینکه قربانی برای حج تمتع است و اینکه برای خود است یا نیابتا و فردی که حج را برای او انجام می‌دهد و یا نایب در ذبح است) انجام دهد، اما هرگاه فقط ذبح را به دیگری واگذار می‌کند، در این صورت اعمال مربوط به نیت (آگاهانه بودن- تعیین نوع عمل- کار برای خدا انجام شود) مربوط به خود اوست. پس در شق اول حج‌گزار فقط قصد قربت کند و بقیه بر عهده نایب است و در شق دوم فقط ذبح به دیگری واگذار می‌شود و اعمال مربوط به نیت بر عهده حج‌گزار است، بنابراین آنچه امروز بیشتر مرسوم است که نایب بدون واسطه و یا با اذن در توکیل به غیر، به قربانگاه می‌رود و پس از صورت برداری از اسامی افراد مختلف به ترتیب نام یک یک افراد را در نظر می‌آورد و قصد می‌کند آنچه بر ذمه فلانی است، انجام می‌دهم خواه حجة الاسلام یا نیابتی یا مستحبی باشد، کافی است و ذبح کلی از طرف موکلین کافی نیست و باید به هنگام ذبح تک تک افراد را مشخص کند. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' هرگاه انسان دیگری را برای قربانی نایب بگیرد، در این صورت خود شخص فقط قصد قربت کند ولی نایب باید عمل را آگاهانه و با تعیین نوع عمل (اینکه قربانی برای حج تمتع است و اینکه برای خود است یا نیابتا و فردی که حج را برای او انجام می‌دهد و یا نایب در ذبح است) انجام دهد، اما هرگاه فقط ذبح را به دیگری واگذار می‌کند، در این صورت اعمال مربوط به نیت (آگاهانه بودن- تعیین نوع عمل- کار برای خدا انجام شود) مربوط به خود اوست. پس در شق اول حج‌گزار فقط قصد قربت کند و بقیه بر عهده نایب است و در شق دوم فقط ذبح به دیگری واگذار می‌شود و اعمال مربوط به نیت بر عهده حج‌گزار است، بنابراین آنچه امروز بیشتر مرسوم است که نایب بدون واسطه و یا با اذن در توکیل به غیر، به قربانگاه می‌رود و پس از صورت برداری از اسامی افراد مختلف به ترتیب نام یک یک افراد را در نظر می‌آورد و قصد می‌کند آنچه بر ذمه فلانی است، انجام می‌دهم خواه [[حجة الاسلام]] یا نیابتی یا [[حج مستحبی|مستحبی]] باشد، کافی است و ذبح کلی از طرف موکلین کافی نیست و باید به هنگام ذبح تک تک افراد را مشخص کند. | ||
* '''آیت‌الله صافی:''' و احوط آن است که علاوه بر نایب خودش هم اگر در وقت ذبح حاضر باشد نیت کند و اگر حاضر نیست موقعی که نایب یا وکیلی را که از طرف او برای ذبح نایب می‌گیرد می‌فرستد نیت کند و نیت را تا وقت ذبح مستمر بدارد. | * '''آیت‌الله صافی:''' و احوط آن است که علاوه بر نایب خودش هم اگر در وقت ذبح حاضر باشد نیت کند و اگر حاضر نیست موقعی که نایب یا وکیلی را که از طرف او برای ذبح نایب می‌گیرد می‌فرستد نیت کند و نیت را تا وقت ذبح مستمر بدارد. | ||
* '''آیت‌الله گلپایگانی:''' علاوه بر خودش ذابح نیز باید نیت کند. | * '''آیت‌الله گلپایگانی:''' علاوه بر خودش ذابح نیز باید نیت کند. | ||
| خط ۳۱۱: | خط ۳۱۱: | ||
| احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.{{توضیح مساله|۱۰۴۲| | | احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.{{توضیح مساله|۱۰۴۲| | ||
* '''آیت‌الله بهجت:''' ایمان شرط نیست ولی شرایط دیگر را باید دارا باشد. | * '''آیت‌الله بهجت:''' ایمان شرط نیست ولی شرایط دیگر را باید دارا باشد. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی:''' اگر مسلمان باشد کفایت می‌کند و شیعه بودن ذابح لزومی ندارد. | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی:''' اگر مسلمان باشد کفایت می‌کند و [[شیعه|شیعه بودن]] ذابح لزومی ندارد. | ||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب ذبح‌کننده باید | * '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' بنا بر احتیاط واجب ذبح‌کننده باید شیعه اثنی عشری باشد اما اگر نیت را خودش انجام دهد و فقط برای اجرای آن نایب بگیرد در این صورت بعید نیست که شیعه بودن ذبح‌کننده شرط نباشد. | ||
* '''آیت‌الله فاضل، آیت‌الله نوری:''' در صورتی که ذابح را در انجام قربانی نایب کرده باشد و اما اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نیست مؤمن باشد و خودش باید قصد قربانی و قربت را انجام دهد. | * '''آیت‌الله فاضل، آیت‌الله نوری:''' در صورتی که ذابح را در انجام قربانی نایب کرده باشد و اما اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نیست مؤمن باشد و خودش باید قصد قربانی و قربت را انجام دهد. | ||
* '''آیت‌الله مکارم:''' تمام مسلمانان که ذبیحه آنان پاک و حلال است می‌توانند ذبح کنند.}} بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح کفارات. | * '''آیت‌الله مکارم:''' تمام مسلمانان که ذبیحه آنان پاک و حلال است می‌توانند ذبح کنند.}} بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح [[کفاره|کفارات]]. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۴۲}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۴۲}} | ||
| خط ۳۵۷: | خط ۳۵۷: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۴۷ | | مساله = ۱۰۴۷ | ||
| اگر به کسی نیابت داد برای خریداری کردن و ذبح، و نایب انجام داد، و بعد از آن شخص محرم احتمال داد که نایب به شرایط عمل نکرده باشد، به این احتمال اعتنا نکند و ذبح کافی است.}}{{سخ}} | | اگر به کسی [[نیابت]] داد برای خریداری کردن و ذبح، و نایب انجام داد، و بعد از آن شخص محرم احتمال داد که نایب به شرایط عمل نکرده باشد، به این احتمال اعتنا نکند و ذبح کافی است.}}{{سخ}} | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۴۸ | | مساله = ۱۰۴۸ | ||
| خط ۳۹۶: | خط ۳۹۶: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۱ | | مساله = ۱۰۵۱ | ||
| اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در حج و هفت روز پس از مراجعت از حج [[روزه]] بگیرد. | | اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در [[حج]] و هفت روز پس از مراجعت از حج [[روزه]] بگیرد. | ||
| | | | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
| خط ۴۰۳: | خط ۴۰۳: | ||
| مساله = ۱۰۵۲ | | مساله = ۱۰۵۲ | ||
| مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۵۲| | | مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۵۲| | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' مراد از عدم قدرت در ذبحی که به روزه بدل می‌شود، عبارت است از اینکه پول خریدن آن را نداشته باشد و یا نتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و یا اینکه ما به ازای قرض را جهت ادا در مکه یا وطن نداشته باشد و اما اگر پول خریدن قربانی را دارد ولی به هر دلیل مثل نبودن گوسفند و یا امر دیگر نتوانست تا غروب روز سیزدهم قربانی کند، حلق یا تقصیر را انجام دهد و در مورد قربانی اگر می‌تواند تا آخر ذی‌حجه انجام دهد و در غیر این صورت سال بعد قربانی را ولو با استنابه در منا انجام دهد و در آن صورت که به خاطر عدم توانایی مالی، نمی‌تواند قربانی تهیه کند، اگر از اول می‌داند باید سه روز قبل از عید و هفت روز بعد از برگشتن روزه بگیرد و اگر نتوانست باید تا آخر ذی‌حجه سه روز را در مکه و بقیه را در محل بماند، و باز هم اگر نتوانست به عللی در مکه بماند، سه روز را در راه و هفت روز را در محل و باز هم اگر نشد سه روز را در محل و با فاصله هفت روز بعدی را نیز در محل بگیرد.}} آن است که نه هدی را داشته باشد و نه پولش را. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' مراد از عدم قدرت در ذبحی که به روزه بدل می‌شود، عبارت است از اینکه پول خریدن آن را نداشته باشد و یا نتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و یا اینکه ما به ازای قرض را جهت ادا در مکه یا وطن نداشته باشد و اما اگر پول خریدن قربانی را دارد ولی به هر دلیل مثل نبودن گوسفند و یا امر دیگر نتوانست تا غروب روز سیزدهم قربانی کند، [[حلق و تقصیر|حلق یا تقصیر]] را انجام دهد و در مورد قربانی اگر می‌تواند تا آخر ذی‌حجه انجام دهد و در غیر این صورت سال بعد قربانی را ولو با استنابه در [[منا]] انجام دهد و در آن صورت که به خاطر عدم توانایی مالی، نمی‌تواند قربانی تهیه کند، اگر از اول می‌داند باید سه روز قبل از [[عید قربان|عید]] و هفت روز بعد از برگشتن روزه بگیرد و اگر نتوانست باید تا آخر ذی‌حجه سه روز را در [[مکه]] و بقیه را در محل بماند، و باز هم اگر نتوانست به عللی در مکه بماند، سه روز را در راه و هفت روز را در محل و باز هم اگر نشد سه روز را در محل و با فاصله هفت روز بعدی را نیز در محل بگیرد.}} آن است که نه هدی را داشته باشد و نه پولش را. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۵۲}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۵۲}} | ||
| خط ۴۱۷: | خط ۴۱۷: | ||
| مساله = ۱۰۵۴ | | مساله = ۱۰۵۴ | ||
| اگر می‌تواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و [[هدی]] بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.{{توضیح مساله|۱۰۵۴| | | اگر می‌تواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و [[هدی]] بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.{{توضیح مساله|۱۰۵۴| | ||
* '''آیت‌الله بهجت، آیت‌الله صافی:''' فرق بین لباس و غیر آن در صورتی که زائد بر مؤونه باشد | * '''آیت‌الله بهجت، آیت‌الله صافی:''' فرق بین لباس و غیر آن در صورتی که زائد بر مؤونه باشد نیست. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی:''' فرقی بین لباس و غیر لباس نیست. | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی:''' فرقی بین لباس و غیر لباس نیست. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' ولی در لباسی که به آن حاجت دارد اگر بفروشد و قربانی تهیه نماید احتیاط آن است که روزه هم بگیرد. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' ولی در لباسی که به آن حاجت دارد اگر بفروشد و قربانی تهیه نماید احتیاط آن است که روزه هم بگیرد. | ||
| خط ۴۴۶: | خط ۴۴۶: | ||
| این سه روز روزه را باید در [[ماه ذی‌حجه]] بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۷| | | این سه روز روزه را باید در [[ماه ذی‌حجه]] بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۷| | ||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی:''' و سه روز اول را می‌تواند پس از شروع به [[اعمال عمره تمتع]] از اول ماه ذی‌حجه بگیرد. | * '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی:''' و سه روز اول را می‌تواند پس از شروع به [[اعمال عمره تمتع]] از اول ماه ذی‌حجه بگیرد. | ||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' باید این سه روز یا کاملاً قبل از [[عید قربان]] قرار گیرد هفتم و هشتم و نهم. و یا پس از بازگشت از منا و تا آخر ذی‌حجه. | * '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' باید این سه روز یا کاملاً قبل از [[عید قربان]] قرار گیرد هفتم و هشتم و نهم. و یا پس از بازگشت از [[منا]] و تا آخر ذی‌حجه. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' لیکن اگر قبل از ایام منا یعنی روز هشتم و نهم را روزه گرفت می‌تواند یک روز را بعد از [[ایام تشریق]] روزه بگیرد کما اینکه این سه روز را می‌تواند از اول ذی‌حجه روزه بگیرد.}} | * '''آیت‌الله سبحانی:''' لیکن اگر قبل از ایام منا یعنی روز هشتم و نهم را روزه گرفت می‌تواند یک روز را بعد از [[ایام تشریق]] روزه بگیرد کما اینکه این سه روز را می‌تواند از اول ذی‌حجه روزه بگیرد.}} | ||
| خط ۴۵۹: | خط ۴۵۹: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۹ | | مساله = ۱۰۵۹ | ||
| اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از [[منا]] بگیرد و احتیاط آن است که بعد از ایام | | اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از [[منا]] بگیرد و احتیاط آن است که بعد از [[ایام تشریق]]، که یازدهم و دوازدهم و سیزدهم است، بگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۹| | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' کسی که باید در حج روزه بگیرد چنانچه نتواند روز هفتم را روزه بگیرد هشتم و نهم را روزه گرفته و روز دیگر را پس از بازگشت از منا روزه بگیرد. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' کسی که باید در حج روزه بگیرد چنانچه نتواند روز هفتم را روزه بگیرد هشتم و نهم را روزه گرفته و روز دیگر را پس از بازگشت از منا روزه بگیرد. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' و باید بعد از روز سیزدهم بگیرد، مگر به جهت ضرورت. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' و باید بعد از روز سیزدهم بگیرد، مگر به جهت ضرورت. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' روزه در ایام تشریق برای کسی که در منا است جایز نیست چه حج‌گزار باشد و چه غیر آن لذا اگر قبل از ایام منا روزه نگرفت باید بعد از ایام تشریق سه روز در مکه روزه بگیرد و هفت روز در محل خود و اگر در مکه نشد در راه بازگشت و اگر آن هم ممکن نشد در محل سه روز و بعد فاصله انداخته و هفت روز را روزه بگیرد و به احتیاط واجب هفت روز روزه که باید در محل بگیرد متوالیاً بگیرد. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' روزه در ایام تشریق برای کسی که در منا است جایز نیست چه حج‌گزار باشد و چه غیر آن لذا اگر قبل از ایام منا روزه نگرفت باید بعد از ایام تشریق سه روز در مکه روزه بگیرد و هفت روز در محل خود و اگر در مکه نشد در راه بازگشت و اگر آن هم ممکن نشد در محل سه روز و بعد فاصله انداخته و هفت روز را روزه بگیرد و به احتیاط واجب هفت روز روزه که باید در محل بگیرد متوالیاً بگیرد. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' مکلفی که باید سه روز در حج روزه بگیرد اگر موفق نشود همه سه روز را پیش از روز عید به جا آورد، بنا بر احتیاط کفایت نمی‌کند آنها را در روز هشتم و نهم و یک روز دیگر پس از برگشت از منا بگیرد، و افضل این است که پس از سپری شدن روزهای تشریق این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه جایز است که از روز سیزدهم شروع کند، در صورتی که قبل از آن از منا برگشته باشد، بلکه بنا بر اظهر اگرچه در خود روز سیزدهم برگشته باشد.}} | * '''آیت‌الله سیستانی:''' مکلفی که باید سه روز در حج روزه بگیرد اگر موفق نشود همه سه روز را پیش از روز عید به جا آورد، بنا بر احتیاط کفایت نمی‌کند آنها را در روز هشتم و نهم و یک روز دیگر پس از برگشت از منا بگیرد، و افضل این است که پس از سپری شدن روزهای تشریق این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه جایز است که از روز سیزدهم شروع کند، در صورتی که قبل از آن از منا برگشته باشد، بلکه بنا بر اظهر اگرچه در خود روز سیزدهم برگشته باشد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۵۹}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۵۹}} | ||
| خط ۴۷۰: | خط ۴۶۹: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۶۰ | | مساله = ۱۰۶۰ | ||
| این سه روز روزه را در ایام | | این سه روز روزه را در [[ایام تشریق]]، در [[منا]]، جایز نیست بگیرد،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' مگر برای ضرورتی باشد ـ مثلاً روز چهاردهم، مجبور است مراجعت کند ـ در این صورت روز سیزدهم را روزه می‌گیرد.}} بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | * '''آیت‌الله زنجانی:''' مگر برای ضرورتی باشد ـ مثلاً روز چهاردهم، مجبور است مراجعت کند ـ در این صورت روز سیزدهم را روزه می‌گیرد.}} بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | ||
* '''آیت‌الله بهجت:''' نسبت به غیرناسک خالی از تأمّل نیست. | * '''آیت‌الله بهجت:''' نسبت به غیرناسک خالی از تأمّل نیست. | ||
* '''آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} چه حج به جا بیاورد یا نه. | * '''آیت‌الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} چه حج به جا بیاورد یا نه. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۶۰}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۶۰}} | ||
}}{{سخ}} | }}{{سخ}} | ||
| خط ۶۲۱: | خط ۶۲۰: | ||
== مسائل متفرقه == | == مسائل متفرقه == | ||
{{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۷ | تقسیم قربانی به سه قسم واجب نیست،{{توضیح مساله|۱۰۷۷| نظر آیات عظام در ۱۰۴۰ گذشت.}} و فروش یا هبه سهم | {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۷ | تقسیم قربانی به سه قسم واجب نیست،{{توضیح مساله|۱۰۷۷| نظر آیات عظام در ۱۰۴۰ گذشت.}} و فروش یا هبه سهم [[فقیر]]،{{توضیح مساله|۱۰۷۷| | ||
* '''آیت‌الله فاضل:''' توسط فقیر یا وکیل او.}} قبل از قربانی و بدون قبض آن باطل است.{{توضیح مساله|۱۰۷۷| | * '''آیت‌الله فاضل:''' توسط فقیر یا وکیل او.}} قبل از قربانی و بدون قبض آن باطل است.{{توضیح مساله|۱۰۷۷| | ||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی:''' جایز است قبل از قبض، از فقیری در وطنش وکالت بگیرد که در یک سوم قربانی طبق خواسته او تصرف کند. | * '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی:''' جایز است قبل از قبض، از فقیری در وطنش [[وکالت]] بگیرد که در یک سوم قربانی طبق خواسته او تصرف کند. | ||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' نسبت به [[صدقه]] و اهدا، انسان می‌تواند از فقرا و مؤمنین آشنا در شهر خود وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول کرده و بدون تقسیم اعراض نماید. | * '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' نسبت به [[صدقه]] و اهدا، انسان می‌تواند از فقرا و مؤمنین آشنا در شهر خود وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول کرده و بدون تقسیم اعراض نماید. | ||
* }} بنابراین، عمل بعضی، که به ادعای فقر یا وکالت از فقیر، ثلث فقیر را از قربانی بخود حاجی می‌فروشند یا هبه می‌کنند صحیح نیست. | * }} بنابراین، عمل بعضی، که به ادعای فقر یا وکالت از فقیر، ثلث فقیر را از قربانی بخود حاجی می‌فروشند یا هبه می‌کنند صحیح نیست. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۸ | گفته می‌شود که در [[منا]]، مسلخ فعلی،{{توضیح مساله|۱۰۷۸|در زمان حاضر به خارج از منا (مکانی به نام [[ قربانگاه معیصم|معیصم]]) منتقل شده است.}} کمی در [[وادی محسر|وادی مُحسِّر]] ساخته شده و در این صورت، هرچند در صورت امکان ولو تا آخر ذی‌حجه باید در منا قربانی کنند لکن قربانی در مسلخ جدید مجزی است.{{توضیح مساله|۱۰۷۸| | | {{ارجاع مساله|۱۰۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۸ | گفته می‌شود که در [[منا]]، مسلخ فعلی،{{توضیح مساله|۱۰۷۸| | ||
* در زمان حاضر به خارج از منا (مکانی به نام [[ قربانگاه معیصم|معیصم]]) منتقل شده است.)}} کمی در [[وادی محسر|وادی مُحسِّر]] ساخته شده و در این صورت، هرچند در صورت امکان ولو تا آخر ذی‌حجه باید در منا قربانی کنند لکن قربانی در مسلخ جدید مجزی است.{{توضیح مساله|۱۰۷۸| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' اگر به علت تغییر محل، ذبح در منا ممکن نباشد و تأخیر انداختن آن، ولو تا آخر ماه ذی‌حجه موجب عُسر و حرج نوعی باشد، در این صورت ذبح در خارج از منا اشکال ندارد. | * '''آیت‌الله بهجت:''' اگر به علت تغییر محل، ذبح در منا ممکن نباشد و تأخیر انداختن آن، ولو تا آخر ماه ذی‌حجه موجب عُسر و حرج نوعی باشد، در این صورت ذبح در خارج از منا اشکال ندارد. | ||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' پس اگر متمکن از تأخیر و ذبح در منا باشد، اگرچه تا آخر ذی‌حجه، حلق یا تقصیر نماید و مُحل شود و ذبح را تأخیر بیندازد و همچنین طواف و نماز طواف و سعی را تأخیر بیاندازد والاّ جایز است به ذبح در مذبح فعلی اکتفا کند، [لازم به تذکر است اگر در روز عید متمکن از ذبح در منا نبود و احتمال بقای عذر تا آخر ذی‌حجه را بدهد، می‌تواند طبق فتوای آیت‌الله خویی در مسلخ‌های جدید ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد اعاده نماید.] و آیت‌الله تبریزی اضافه فرموده‌اند: و جایی که مشکوک است که منا باشد مبیت و ذبح و تقصیر در حال اختیار هم مجزی است. | * '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' پس اگر متمکن از تأخیر و ذبح در منا باشد، اگرچه تا آخر ذی‌حجه، [[حلق و تقصیر|حلق یا تقصیر]] نماید و [[تحلل|مُحل]] شود و ذبح را تأخیر بیندازد و همچنین [[طواف]] و [[نماز طواف]] و [[سعی]] را تأخیر بیاندازد والاّ جایز است به ذبح در مذبح فعلی اکتفا کند، [لازم به تذکر است اگر در روز عید متمکن از ذبح در منا نبود و احتمال بقای عذر تا آخر ذی‌حجه را بدهد، می‌تواند طبق فتوای آیت‌الله خویی در مسلخ‌های جدید ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد اعاده نماید.] و آیت‌الله تبریزی اضافه فرموده‌اند: و جایی که مشکوک است که منا باشد [[بیتوته در منا|مبیت]] و ذبح و [[تقصیر]] در حال اختیار هم مجزی است. | ||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' محل انجام ذبح، منا است و در صورتی که از ذبح در منا ممانعت شود، انجام آن در محل تعیین شده در حال حاضر، بلامانع است. | * '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' محل انجام ذبح، منا است و در صورتی که از ذبح در منا ممانعت شود، انجام آن در محل تعیین شده در حال حاضر، بلامانع است. | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' در شرایط کنونی، قربانی کردن در مسلخ‌هایی که در خارج منا و وادی محسَّر ولی نزدیک منا احداث شده است مجزی است و تأخیر برای ذبح در منا لازم نیست ولی اگر تأخیر انداخت اعمال بعدی را هم به تأخیر بیندازد. | * '''آیت‌الله زنجانی:''' در شرایط کنونی، قربانی کردن در مسلخ‌هایی که [[قربانی در خارج از منا|در خارج منا]] و وادی محسَّر ولی نزدیک منا احداث شده است مجزی است و تأخیر برای ذبح در منا لازم نیست ولی اگر تأخیر انداخت اعمال بعدی را هم به تأخیر بیندازد. | ||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' ذبح در مسلخ جدید مجزی است. | * '''آیت‌الله سبحانی:''' ذبح در مسلخ جدید مجزی است. | ||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' در صورت زیاد بودن حجاج و گنجایش نداشتن منا برای همه آنها در وقت اراده ذبح، بعید نیست کشتن در وادی محسِّر نیز جایز باشد، اگرچه احوط ترک آن است مگر آنکه بداند که نمی‌تواند در منا تا روز سیزدهم قربانی کند. و چنانچه ذبح در منا یا وادی محسر تا آخر ایام تشریق میسور نبود در هر کجای حرم بخواهد می‌تواند ذبح کند و جواز اکتفا در حال اختیار به ذبح در مکانی که مشکوک است از منا یا وادی محسر می‌باشد به علت شک در صحت علائم منصوبه در آن مکان‌ها محل اشکال است. | * '''آیت‌الله سیستانی:''' در صورت زیاد بودن حجاج و گنجایش نداشتن منا برای همه آنها در وقت اراده ذبح، بعید نیست کشتن در وادی محسِّر نیز جایز باشد، اگرچه احوط ترک آن است مگر آنکه بداند که نمی‌تواند در منا تا روز سیزدهم قربانی کند. و چنانچه ذبح در منا یا وادی محسر تا آخر [[ایام تشریق]] میسور نبود در هر کجای [[حرم مکی|حرم]] بخواهد می‌تواند ذبح کند و جواز اکتفا در حال اختیار به ذبح در مکانی که مشکوک است از منا یا وادی محسر می‌باشد به علت شک در صحت علائم منصوبه در آن مکان‌ها محل اشکال است. | ||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' در صورت تمکن از ذبح در ایام تشریق، لازم است ذبح را تأخیر نماید بلکه لزوم تأخیر تا آخر ذی‌حجه بعید نیست ولی حلق را روز عید انجام دهد و با این عمل از احرام مخیط خارج می‌شود و باقی اعمال را به ترتیب به جا آورد. و اگر به کلی ذبح در منا ممکن نبود ذبح در وادی محسِّر کافی است. | * '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' در صورت تمکن از ذبح در ایام تشریق، لازم است ذبح را تأخیر نماید بلکه لزوم تأخیر تا آخر ذی‌حجه بعید نیست ولی حلق را روز عید انجام دهد و با این عمل از [[احرام]] مخیط خارج می‌شود و باقی اعمال را به ترتیب به جا آورد. و اگر به کلی ذبح در منا ممکن نبود ذبح در وادی محسِّر کافی است. | ||
* '''آیت‌الله فاضل:''' اولا خارج بودن مذبح فعلی از منا ثابت نیست بلکه به احتمال قوی قسمتی از آن داخل منا است و بر فرض اینکه مسلخ فعلی خارج از منا باشد، صبر کردن لازم نیست بلکه می‌توانند در روز عید در مذبح فعلی قربانی کنند و بقیه اعمال را انجام دهند. | * '''آیت‌الله فاضل:''' اولا خارج بودن مذبح فعلی از منا ثابت نیست بلکه به احتمال قوی قسمتی از آن داخل منا است و بر فرض اینکه مسلخ فعلی خارج از منا باشد، صبر کردن لازم نیست بلکه می‌توانند در روز عید در مذبح فعلی قربانی کنند و بقیه اعمال را انجام دهند. | ||
* '''آیت‌الله مکارم:''' از روز سیزدهم تأخیر نیندازد.}} | * '''آیت‌الله مکارم:''' از روز سیزدهم تأخیر نیندازد.}} | ||
| خط ۶۴۷: | خط ۶۴۷: | ||
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط کفایت نمی‌کند.}} | * '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط کفایت نمی‌کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۱ | کسانی که وکیل دیگری هستند که برای او قربانی کنند، می‌توانند قبل از اینکه حلق یا تقصیر کنند، قربانی دیگری را ذبح نمایند.{{توضیح مساله|۱۰۸۱| | | {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۱ | کسانی که وکیل دیگری هستند که برای او قربانی کنند، می‌توانند قبل از اینکه حلق یا تقصیر کنند، قربانی دیگری را ذبح نمایند.{{توضیح مساله|۱۰۸۱| | ||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' البته چون قربانی کردن باعث نجس شدن بدن یا لباس محرم می‌شود، تا در منا حلق یا تقصیر نکرده نباید قربانی دیگری را ذبح کند و در هر حال اگر قربانی کرد، صحیح است.}} | * '''آیت‌الله زنجانی:''' البته چون قربانی کردن باعث نجس شدن بدن یا [[لباس احرام|لباس محرم]] می‌شود، تا در منا حلق یا تقصیر نکرده نباید قربانی دیگری را ذبح کند و در هر حال اگر قربانی کرد، صحیح است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} | ||
نسخهٔ ۲۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۵۴
|
این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام قربانی است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله قربانی. |
نوع حیوان قربانی
| مسئله ۱۰۲۰ |
|---|
| امام خمینی: واجب است بر کسی که حج تمتع به جا می‌آورد، ذبح یک هدی؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.[م۱۰۲۰ ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۲۲ |
|---|
| امام خمینی: سایر حیوانات، غیر از سه حیوان مذکور، کافی نیست.
|
| مسئله ۱۰۲۵ |
|---|
| امام خمینی: گاومیش در ذبح واجب، کافی است،[م۱۰۲۵ ۱] لکن گفته‌اند کراهت دارد.
|
مراجع دیگر:
|
یک قربانی برای چند نفر
| مسئله ۱۰۲۱ |
|---|
| امام خمینی: کفایت نمی‌کند[م۱۰۲۱ ۱] برای چند نفر به شرکت، یک هدی در حال اختیار، بلکه در حال ضرورت نیز محل اشکال است و احتیاط واجب جمع بین شرکت در ذبح و روزه است که ذکر می‌شود.[م۱۰۲۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
ویژگی‌های حیوان قربانی
| مسئله ۱۰۲۳ |
|---|
| امام خمینی: در هدی چند چیز معتبر است و باید مراعات شود:
اول ـ آنکه اگر شتر باشد سن آن کمتر از پنج سال نباشد و داخل در شش سال شده باشد[م۱۰۲۳ ۱] و اگر گاو است بنا بر احتیاط واجب، کمتر از دو سال نباشد و داخل در سه سال شده باشد و همچنین در «بز» کمتر از سن گاو نباشد[م۱۰۲۳ ۲]و در میش به احتیاط واجب کمتر از یک سال نباشد و داخل در سال دوم شده باشد.[م۱۰۲۳ ۳] دوم ـ باید صحیح باشد، پس حیوان مریض کافی نیست[م۱۰۲۳ ۴] حتی مثل کچلی بنا بر احتیاط. سوم ـ باید خیلی پیر نباشد.[م۱۰۲۳ ۵] چهارم -[م۱۰۲۳ ۶] باید تام الأجزاء باشد و ناقص کافی نیست. پس اگر واضح باشد کوری یا لنگی آن بنا بر اقوی کافی نیست و اگر واضح نباشد به احتیاط واجب کافی نیست[م۱۰۲۳ ۷] و احتیاط واجب آن است که چشمش سفید نشده باشد و باید گوش بریده[م۱۰۲۳ ۸] و دم بریده و شاخ داخل آن شکسته یا بریده نباشد. پنجم ـ باید لاغر نباشد و اگر در گُرده او پیه باشد کافی است، و احتیاط آن است که آن را در عرف لاغر نگویند.[م۱۰۲۳ ۹] ششم ـ باید «خصی» نباشد،[م۱۰۲۳ ۱۰] یعنی باید خصیتین آن را بیرون نیاورده باشند. هفتم ـ باید بیضه آن را نکوبیده باشند به احتیاط واجب.[م۱۰۲۳ ۱۱] هشتم ـ باید در اصل خلقت بی‌دم نباشد به احتیاط واجب و اگر گوش یا شاخ در خلقت اصلی نداشته باشد، بعید نیست کفایت، اگرچه خلاف احتیاط است.[م۱۰۲۳ ۱۲] نهم ـ در اصل خلقت بی‌بیضه نباشد.[م۱۰۲۳ ۱۳]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۲۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر غیر از خصی یافت نشود، بعید نیست کفایت ذبح خصی، گرچه احتیاط در جمع بین آن و سالم است در ماه ذی‌حجه همان سال و اگر نشد سال دیگر،[م۱۰۲۴ ۱]یا جمع بین ناقص و روزه. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۲۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر حیوان، شاخ خارجش شکسته یا بریده باشد اشکال ندارد و شاخ خارج؛ شاخ سخت سیاهی است که به منزله غلاف است از برای شاخ داخل که آن شاخ سفید است.[م۱۰۲۶ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۲۷ |
|---|
| امام خمینی: شکاف داشتن گوش و سوراخ بودن آن مانع ندارد[م۱۰۲۷ ۱] و احتیاط آن است که چنین نباشد.
|
مراجع دیگر:
|
تعداد حیوان‌های قربانی
| مسئله ۱۰۲۹ |
|---|
| امام خمینی: یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که رسول خدا(ص) صد شتر همراه آوردند، سی و چهار تای آنها را برای حضرت امیرالمؤمنین(ع) نحر کردند و شصت و شش تای آنها را برای خودشان. |
| مراجع دیگر: |
اگر حیوان قربانی یافت نشد
| مسئله ۱۰۳۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر هدی یافت نشود[م۱۰۳۰ ۱] قیمت آن را پیش شخص امینی بگذارد که در بقیه ذی‌حجه بگیرد و در منا ذبح کند و اگر در این سال ممکن نشود، سال بعد این کار را بکند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۳۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر هدی ناقص یافت شود (از غیر جهت خصی بودن که گذشت) احتیاط واجب آن است که آن را ذبح کند[م۱۰۳۱ ۱] و یک هدی تام هم در بقیه ذی‌حجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد.
|
مراجع دیگر:
|
زمان قربانی
| مسئله ۱۰۲۸ |
|---|
| امام خمینی: باید ذبح را بعد از رمی جمره عقبه بکند به احتیاط واجب.[م۱۰۲۸ ۱]
|
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۱۰۳۲ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط واجب آن است که ذبح هدی را از روز عید تأخیر نیندازد.[م۱۰۳۲ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
اگر در روز عید قربان، قربانی نکند
| مسئله ۱۰۳۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر به واسطه عذری مثل فراموشی یا غیر آن، ذبح را در روز عید نکرد، احتیاط واجب آن است که در ایام تشریق ذبح کند[م۱۰۳۳ ۱] و اگر نشد در بقیه ماه ذی‌حجه و در تأخیر عمدی نیز همین حکم است.[م۱۰۳۳ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
اگر پس از ذبح، معلوم شود حیوان ناقص یا لاغر بوده است
| مسئله ۱۰۳۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر حیوانی را به گمان آنکه صحیح و سالم است ذبح کرد بعد معلوم شد که مریض یا ناقص بوده، کافی نیست و باید دوباره ذبح کند.[م۱۰۳۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۳۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر حیوانی را به گمان چاقی ذبح کرد بعد معلوم شد لاغر است، کافی است.[م۱۰۳۵ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۳۶ |
|---|
| امام خمینی: {اگر حیوانی را به گمان لاغری خرید و به امید آنکه چاق درآید، برای اطاعت خدا رجائاً ذبح کرد و بعد معلوم شد چاق است، کافی است. |
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۱۰۳۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر احتمال نمی‌داد که حیوان چاق است یا احتمال می‌داد لکن از روی بی‌مبالاتی ذبح کرد نه به امید موافقت امر خداوند، کافی نیست[م۱۰۳۷ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۳۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر لاغری آن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد، بعد معلوم شد چاق است، احتیاط واجب در اعاده است.[م۱۰۳۸ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۳۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر ناقص بودن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد و بعد معلوم شد صحیح است ظاهراً کافی باشد. |
| مراجع دیگر: |
موارد مصرف قربانی
| مسئله ۱۰۴۰ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را صدقه بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچ‌یک از این احتیاط‌ها واجب نیست.[م۱۰۴۰ ۱] و اگر صدقه را به فقرای کفار بدهد یا آنکه تمام ذبیحه را به آنها بدهد اشکال ندارد و ضامن حصه فقراء نیست.[م۱۰۴۰ ۲] لیکن احتیاط؛ خصوصاً در خوردنِ قدری از ذبیحه، خیلی مطلوب است.
|
مراجع دیگر:
|
نیابت از ذبح قربانی
| مسئله ۱۰۴۱ |
|---|
| امام خمینی: جایز است که ذبح را کسی دیگر به نیابت انجام دهد و نیت را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. [م۱۰۴۱ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
شرایط ذبح و ذبح کننده
| مسئله ۱۰۴۲ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.[م۱۰۴۲ ۱] بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح کفارات.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۴۳ |
|---|
| امام خمینی: در صورتی که قربانی به دست غیر مؤمن انجام گیرد، کفایت نمی‌کند و باید دو مرتبه قربانی کند، هرچند در وقت قربانی متوجه نشود که ذابح مؤمن نیست یا جاهل به مسئله باشد.[م۱۰۴۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۴۴ |
|---|
| امام خمینی: ذبح هم از عبادات است و در آن نیت خالص و قصد اطاعت خداوند لازم است. |
| مراجع دیگر: |
بررسی سالم بودن حیوان قبل از ذبح
| مسئله ۱۰۴۵ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط آن است که اگر احتمال نقص یا مرض در گوسفند بدهند، آن را معاینه کنند، اگرچه اقوی در احتمال آنکه عیبی حادث شده باشد، مثل آنکه احتمال بدهد گوش یا دمش را بریده‌اند یا آن را خصی کرده‌اند، عدم لزوم معاینه است و احتیاط در عیب‌هایی که محتمل است از حال تولد داشته و مادرزاد بوده، ترک نشود.[م۱۰۴۵ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
شک در سالم بودن حیوان بعد از ذبح
| مسئله ۱۰۴۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از ذبح کردن، احتمال داد ناقص بودن یا نداشتن سایر شرایط را، اعتنا نکند.[م۱۰۴۶ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
دیگر مسائل نیابت
| مسئله ۱۰۴۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر به کسی نیابت داد برای خریداری کردن و ذبح، و نایب انجام داد، و بعد از آن شخص محرم احتمال داد که نایب به شرایط عمل نکرده باشد، به این احتمال اعتنا نکند و ذبح کافی است. |
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۱۰۴۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر کسی را نایب کرد برای خریداری و ذبح، باید علم پیدا کند یا اطمینان[م۱۰۴۸ ۱] به اینکه عمل کرده است و گمان کفایت نمی‌کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۴۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر نایب عمداً بر خلاف دستور شرع، در اوصاف ذبیحه یا در کشتن آن، عمل کرد ضامن است و باید غرامت آن را بدهد و باید دو مرتبه ذبح کنند. |
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۱۰۵۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر نایب از روی اشتباه یا جهل، بر خلاف دستور عمل کند،[م۱۰۵۰ ۱] اگر برای عمل اجرت گرفته است ضامن است والاّ معلوم نیست ضامن باشد.[م۱۰۵۰ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
بدل قربانی
| مسئله ۱۰۵۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در حج و هفت روز پس از مراجعت از حج روزه بگیرد.
|
| مسئله ۱۰۵۲ |
|---|
| امام خمینی: مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،[م۱۰۵۲ ۱] آن است که نه هدی را داشته باشد و نه پولش را.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر می‌تواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و در ازای قرض چیزی که ادا کند داشته باشد باید قرض کند و ذبح کند. [م۱۰۵۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر می‌تواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و هدی بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.[م۱۰۵۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۵ |
|---|
| امام خمینی: لازم نیست کسب کند و پول هدی را تهیه کند،[م۱۰۵۵ ۱] لیکن اگر کسب کرد و تهیه کرد، باید ذبح کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۶ |
|---|
| امام خمینی: اگرچه لباس را لازم نیست بفروشد لکن اگر لباس زاید داشت و فروخت، ظاهراً باید ذبح کند و احتیاط آن است که روزه هم بگیرد.[م۱۰۵۶ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۷ |
|---|
| امام خمینی: این سه روز روزه را باید در ماه ذی‌حجه بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.[م۱۰۵۷ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۵۸ |
|---|
| امام خمینی: باید این سه روز دنبال هم باشد.
|
| مسئله ۱۰۵۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از منا بگیرد و احتیاط آن است که بعد از ایام تشریق، که یازدهم و دوازدهم و سیزدهم است، بگیرد.[م۱۰۵۹ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۰ |
|---|
| امام خمینی: این سه روز روزه را در ایام تشریق، در منا، جایز نیست بگیرد،[م۱۰۶۰ ۱] بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،[م۱۰۶۰ ۲] چه حج به جا بیاورد یا نه.
|
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۱۰۶۱ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط مستحب برای کسی که روز هفتم را روزه نگرفته و هشتم و نهم را گرفته، آن است که بعد از مراجعت از منا، سه روز روزه بگیرد ـ که اول آن، روز کوچ کردن است؛ یعنی سیزدهم[م۱۰۶۱ ۱]ـ و متوالی بگیرد و قصدش آن باشد که سه روز از پنج روز برای ادای روزه واجب باشد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر روز هشتم را روزه نگرفت، روز نهم را هم نگیرد و بعد از مراجعت از منا[م۱۰۶۲ ۱] سه روز دنبال هم بگیرد. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۳ |
|---|
| امام خمینی: جایز است اگر از هشتم روزه تعویق افتاد، تا آخر ذی‌حجه هر وقت بخواهد این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه احتیاط آن است که بعد از ایام تشریق فوراً بگیرد.[م۱۰۶۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۴ |
|---|
| امام خمینی: این سه روز را در سفر می‌تواند روزه بگیرد و لازم نیست در مکه قصد اقامت کند، بلکه اگر برای ماندن سه روز در مکه مهلت نیست بین راه هم جایز است بگیرد.[م۱۰۶۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر سه روز روزه را گرفت و بعد از آن متمکن شد از هدی، لازم نیست ذبح کند[م۱۰۶۵ ۱] لیکن اگر قبل از تمام شدن سه روز متمکن شد باید ذبح کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر این سه روز روزه را نگرفت تا ماه ذی‌حجه تمام شد باید هدی را خودش یا نایبش در منا ذبح کند[م۱۰۶۶ ۱] و روزه فایده ندارد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۷ |
|---|
| امام خمینی: باید این سه روز روزه را، بعد از احرام به عمره به جا آورد و قبل از آن نمی‌تواند.[م۱۰۶۷ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۶۸ |
|---|
| امام خمینی: هفت روز بقیه را باید بعد از مراجعت از سفر حج، روزه بگیرد.
|
| مسئله ۱۰۶۹ |
|---|
| امام خمینی: احتیاط واجب آن است که پی‌درپی به جا آورد.[م۱۰۶۹ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۰ |
|---|
| امام خمینی: جایز نیست این هفت روز را در مکه یا در راه روزه بگیرد، مگر آنکه بنای اقامت در مکه داشته باشد، [م۱۰۷۰ ۱] در این صورت اگر مدتی بگذرد که در آن مدت می‌توانست به وطن خود مراجعت کند، جایز است به جا آورد و همچنین جایز است اگر یک ماه بماند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۱ |
|---|
| امام خمینی: در این ایام که با هواپیما مراجعت می‌کنند، بعید نیست برای کسی که در مکه اقامت کرده جایز باشد به همان مقداری که هواپیما اشخاص را به محل می‌رساند صبر کند و روزه بگیرد لیکن احتیاط خلاف آن است[م۱۰۷۱ ۱] و به احتیاط واجب جمع بین سه روز و هفت روز را نکند.[م۱۰۷۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر در غیر مکه؛ چه در راه یا در بلدی غیر از وطن خودش، اقامت کرد ظاهراً نتواند هفت روز روزه را در آنجا بگیرد[م۱۰۷۲ ۱] اگرچه به مقداری صبر کند که اگر راه می‌پیمود به وطن می‌رسید.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۳ |
|---|
| امام خمینی: ابتدای ماهی را که اگر بماند در مکه جایز است روزه را بگیرد و همین طور ابتدای حساب موقع رسیدن به وطن را ظاهراً باید از وقتی که بنای مجاورت یا اقامت به مکه کرد حساب کند.[م۱۰۷۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر متمکن از روزه گرفتن شد و قبل از آنکه روزه بگیرد مرد، واجب است ولی او سه روز را قضا کند بنا بر اقوی، و هفت روز دیگر را بنا بر احتیاط واجب.[م۱۰۷۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۵ |
|---|
| امام خمینی: لازم نیست بعد از برگشتن به بلد خود، در همان جا روزه بگیرد، پس اگر در جای دیگر قصد اقامت کرد می‌تواند بگیرد.
|
| مسئله ۱۰۷۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر متمکن از سه روز روزه نشد، در مکه و برگشت به محل خود، در صورتی که ماه ذی‌حجه باقی است می‌تواند در محل بگیرد، لیکن با هفت روز روزه فاصله بدهد[م۱۰۷۶ ۱] و اگر ماه گذشته باشد باید در منا هدی ذبح کند[م۱۰۷۶ ۲] اگرچه به وسیله شخص امینی باشد. |
| مراجع دیگر: |
مسائل متفرقه
| مسئله ۱۰۷۷ |
|---|
| امام خمینی: تقسیم قربانی به سه قسم واجب نیست،[م۱۰۷۷ ۱] و فروش یا هبه سهم فقیر،[م۱۰۷۷ ۲] قبل از قربانی و بدون قبض آن باطل است.[م۱۰۷۷ ۳] بنابراین، عمل بعضی، که به ادعای فقر یا وکالت از فقیر، ثلث فقیر را از قربانی بخود حاجی می‌فروشند یا هبه می‌کنند صحیح نیست. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۸ |
|---|
| امام خمینی: گفته می‌شود که در منا، مسلخ فعلی،[م۱۰۷۸ ۱] کمی در وادی مُحسِّر ساخته شده و در این صورت، هرچند در صورت امکان ولو تا آخر ذی‌حجه باید در منا قربانی کنند لکن قربانی در مسلخ جدید مجزی است.[م۱۰۷۸ ۲] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۷۹ |
|---|
| امام خمینی: کسی که اجیر در حج است، می‌تواند برای قربانی شخص ثالثی را وکیل کند و وکیل مزبور، نیت قربانی حجی که موکلش از طرف موکل خود انجام می‌دهد را می‌نماید.[م۱۰۷۹ ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۸۰ |
|---|
| امام خمینی: تأخیر ذبح از روز عید عمداً، جایز نیست علی الأحوط،[م۱۰۸۰ ۱] لکن اگر تأخیر شد عمداً یا جهلاً یا نسیاناً، ذبح در شب کفایت می‌کند.[م۱۰۸۰ ۲] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۱۰۸۱ |
|---|
| امام خمینی: کسانی که وکیل دیگری هستند که برای او قربانی کنند، می‌توانند قبل از اینکه حلق یا تقصیر کنند، قربانی دیگری را ذبح نمایند.[م۱۰۸۱ ۱]
|
| مراجع دیگر: |
منبع
این مقاله برگرفته از صفحه ۴۸۶ تا ۵۰۷ کتاب مناسک حج مطابق با فتاوای امام خمینی(ره) و مراجع معظم تقلید تهیه و تنظیم در پژوهشکده حج و زیارت، منتشر شده به سال ۱۳۹۷، است.