کلیددار: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[آبان]]|روز=[[۲۲]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}
[[پرونده:کلید ضریح امام رضا(ع).jpg|بندانگشتی|کلید ضریح امام رضا(ع).|جایگزین=|345x345px]]
'''کلیددار''' در مکان‌های مقدس، حرم‌ها و زیارتگاه‌ها، کسی است که  نگهبان بوده، یا کلید [[ضریح]] یا کلید خزانه در دست او باشد.


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
کلیدداری از گذشته، منصب مهمی بوده و پیشینه آن در برخی معبدها به پیش از [[اسلام]] بازمی‌گردد. یکی از سمت‌های خادمان [[کعبه]]، [[حجابت]] است که به معنای کلیدداری است.  
كليدار، كسى است كه كليد را نگه مى‌دارد. در مكان‌هاى مذهبى، كارخانه‌ها، تيمچه‌ها، بازارچه‌ها و قصرها، كليدهاى قسمت‌هاى مختلف را به كسى مى‌سپارند كه امين و هوشيار باشد و باز و بسته كردن درهاى اين مكان‌ها را در آغاز و پايان روز، به عهده گيرد.


== در مکان‌های مقدس ==
در [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، منصب کلیدداری، به ریاست خادمان و آستان گفته می‌شود.
کلیددار، در مكان‌هاى مقدس، حرم‌ها و زيارتگاه‌ها، کسی است که  نگهبان بوده، يا كليد ضريح يا کلید خزانه در دست او باشد. کلیدداری، منصب مهمى بوده و


=== کعبه ===
==معرفی==
پیشینه کلیدداری، درباره [[كعبه]]، به پيش از [[اسلام]] بازگشته و براى دودمانى كه نسل در نسل اين سمت را داشتند، افتخار به شمار مى‌آمده است. يكى از منصب‌هاى [[قريش]]، مقارن ظهور اسلام، «حجابت» و «سدانت» ، يعنى دربانى، كليد دارى، خادمى و پرده دارى بوده است.<ref>تاريخ پيامبر اسلام، ص۶۶.</ref> در روز فتح [[مكه]]، [[حضرت محمد(ص)]] كليد كعبه را از عثمان بن ابى طلحه گرفته، در كعبه را گشوده و وارد آن شد و دو ركعت [[نماز]] خواند. او پس از سخنانى كه در عفو و گذشت از قريش بر زبان آورد، دوباره كليددارِ در كعبه را خواسته و كليد كعبه را به او داد و او را در همان منصب، ابقا كرد.<ref>تاریخ پیامبر اسلام، ص۵۶۹.</ref>
کلیددار، کسی است که در مکان‌های مذهبی، کارخانه‌ها، تیمچه‌ها، بازارچه‌ها و قصرها، کلیدهای بخش‌های گوناگون را به او می‌سپارند. او امین و هوشیار بوده و باز و بسته کردن درهای این مکان‌ها، در آغاز و پایان روز، به عهده اوست.<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۳۶.</ref> واژه کلیددار را به دربان، نیز معنا کرده‌اند.<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کلیددار.</ref>  


=== آستان امام حسین(ع) ===
==در مکان‌های مقدس==
در [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، كليددارى، منصب رياست بر خادمان و آستان به شمار مى‌رود. در [[كربلا]]، از ۲۰۰ سال پيش، خاندان آل طعمه به كليددار معروف بوده و توليت حرم امام حسين(ع) و [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم حضرت عباس(ع)]] را بر عهده داشتند، كه بعدها در توليت حرم حسينى انحصار يافت و «آل‌كليددار» ، عهده دار اين منصب شدند كه تا همين اواخر ادامه داشت. سيد عبدالحسين كليددار آل‌طعمه، مؤلف «[[بغيه النبلاء فى تاريخ كربلا]]»،<ref>ر. ك: فصلنامۀ فرهنگ زيارت، شماره ١٠ و ١١ (ويژه نامۀ كربلاى معلى).</ref> و سيد سلمان آل‌طعمه از بزرگان همين خاندان است.
کلیددار، در مکان‌های مقدس، حرم‌ها و زیارتگاه‌ها، کسی است که نگهبان بوده، یا کلید [[ضریح]] یا کلید خزانه در دست او باشد. کلیدداری، از گذشته، منصب مهمی بوده و پیشینه آن در برخی معبدها به پیش از اسلام بازمی‌گردد.<ref name=":0" />
 
===کعبه===
{{اصلی|حجابت}}
پیشینه کلیدداری، درباره [[کعبه]]، به پیش از اسلام بازگشته و برای دودمانی که نسل در نسل این سمت را داشتند، افتخار به شمار می‌آمده است. یکی از منصب‌های [[قریش]]، مقارن ظهور اسلام، «[[حجابت]]» و «سدانت» ، یعنی دربانی، کلید داری، خادمی و پرده داری بوده است.<ref>تاریخ پیامبر اسلام، ص۶۶.</ref> در روز فتح [[مکه]]، [[حضرت محمد(ص)]] کلید کعبه را از عثمان بن ابی طلحه گرفته، در کعبه را گشوده و وارد آن شد و دو رکعت [[نماز]] خواند. او پس از سخنانی که در عفو و گذشت از قریش بر زبان آورد، دوباره کلیددارِ در کعبه را خواسته و کلید کعبه را به او داد و او را در همان منصب، ابقا کرد.<ref>تاریخ پیامبر اسلام، ص۵۶۹.</ref>
 
===آستان امام حسین(ع)===
در [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، کلیدداری، منصب ریاست بر خادمان و آستان به شمار می‌رود. در [[کربلا]]، از ۲۰۰ سال پیش، خاندان آل طعمه به کلیددار معروف بوده و تولیت حرم امام حسین(ع) و [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم حضرت عباس(ع)]] را بر عهده داشتند، که بعدها در تولیت حرم حسینی انحصار یافت و «آل‌کلیددار» ، عهده دار این منصب شدند که تا همین اواخر ادامه داشت.<ref name=":1">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص3۷.</ref> سید عبدالحسین کلیددار آل‌طعمه، مؤلف «[[بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء (کتاب)|بغیه النبلاء فی تاریخ کربلا]]»،<ref>ر. ک: فصلنامهٔ فرهنگ زیارت، شماره ١٠ و ١١ (ویژه نامهٔ کربلای معلی).</ref> و سید سلمان آل‌طعمه از بزرگان همین خاندانند.<ref name=":1" />


==پانوشت==
==پانوشت==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
 
{{منابع}}
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = فرهنگ نامه زیارت،
| منبع = فرهنگ نامه زیارت،
| پس از لینک =  جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هجدهم، بهار 1393، ص36
| پس از لینک =  جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هجدهم، بهار ۱۳۹۳، ص۳۶
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/36
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/36
}}
}}
'''تاریخ پیامبر اسلام'''، محمدابراهیم آیتی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ پنجم.
* '''تاریخ پیامبر اسلام'''، محمدابراهیم آیتی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ پنجم.
 
{{پایان}}
{{پایان}}