ستون سریر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز جایگزینی متن - '<gallery>' به '<gallery mode="packed" heights="150px">'
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =ستون سریر
| عنوان            =ستون سریر
| تصویر            =ستون سریر.jpg|File.png|270px|thumb|left
| تصویر            =ستون سریر..jpg
| اندازه تصویر    =
| اندازه تصویر    =
| توضیح تصویر      =
| توضیح تصویر      =
| بنيانگذار       =
| بنیانگذار       =
| تأسیس            =
| تأسیس            =
| کاربری          =
| کاربری          =
| مکان            =مسجدالنبی
| مکان            =[[مسجدالنبی]]
| نام‌های دیگر      =ستون اعتکاف
| نام‌های دیگر      = ستون اعتکاف
| وقایع مرتبط      = پیامبر به هنگام اعتکاف، بستر خود را کنار این ستون پهن می‌نمود.
| وقایع مرتبط      = [[پیامبر(ص)]] به هنگام [[اعتکاف]]، بستر خود را کنار این ستون پهن می‌کرد.
| تخریب            =
| تخریب            =
| ظرفیت            =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =ستون سرير در سوی شرقی ستون توبه قرار دارد و نخستين ستون از سوي قبله و پيوسته به ديواره غربي حجره پيامبر است. این ستون از زمان بیبرس از دسترس زائرین خارج شد.
| وضعیت            =ستون سریر در سوی شرقی ستون توبه قرار دارد و نخستین ستون از سوی [[قبله]] و پیوسته به دیواره غربی [[حجره پیامبر]] است. این ستون از زمان بیبرس از دسترس زائران خارج شد.
| مساحت            =
| مساحت            =
| امکانات          =
| امکانات          =
خط ۲۱: خط ۲۱:
| وبگاه            =  
| وبگاه            =  
}}
}}
'''ستون سریر'''، محل اعتکاف پیامبر
'''ستون سریر''' از [[ستون‌های مسجدالنبی]] که محل اعتکاف [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] بوده است. این ستون در زمان بازسازی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] توسط [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|بیبرس مملوکی]] به عنوان ستون‌های [[ضریح رسول الله|ضریح پیامبر]] استفاده شد و از آن زمان از دسترس زائران برای [[تبرک|تبرک جستن]] خارج گردید. بنا بر روایاتی، [[تبرک|تبرک جستن]] به این ستون مستحب است.


سریر به معنای بستر و ستون سریر مکانی است که گفته شده، [[پیامبر]] به هنگام [[اعتکاف]] بستر خویش را کنار آن پهن می‌کرد.
==مکان==
ستون سریر در [[مسجد النبی|مسجدالنبی]]، در محدوده [[روضةالنبی|روضةالنبی]]، سمت شرقی [[ستون توبه]] قرار دارد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]؛ المعالم الاثیره، ص۴۰.</ref> و نخستین ستون از سوی [[قبله]] و متصل به دیواره غربی [[ضریح پیامبر|حجره پیامبر]] است.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص۱۹۳.</ref>


این ستون در زمان بازسازی [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] توسط [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|بیبرس مملوکی]] به صورت ستون‌های ضریح درآمد و از آن زمان تا به امروز از دسترس زائرین خارج گردید.
==محل اعتکاف پیامبر==
 
نامیده شدن ستون سریر (تخت) به این نام از آن رو است که پیامبر در روزهای [[اعتکاف|اعتکاف]]، تختخواب یا بستر خود را که از برگ و چوب نخل یا حصیر<ref>اخبار المدینه، ص۱۰۳؛ التعریف بما آنست الهجره، ص۹۱؛ الدره الثمینه، ص۲۹۸.</ref> بود، کنار آن جای‌می‌داد و به اعتکاف می‌پرداخت و هنگام استراحت بر آن می‏آرمید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%8A_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE.pdf&page=53 المسجد النبوی عبر التاریخ، ص۵۳]؛ موسوعة مکة المکرمة، ج۲، ص۴۳۰.</ref>  
بنا بر روایاتی، تبرک جستن به این ستون مستحب دانسته شده‌است.
 
==مکان ستون سریر==
ستون سرير در سمت شرقی ستون توبه قرار دارد<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۳-۱۸۴؛ المعالم الاثيره، ص۴۰.</ref> و نخستين ستون از سوی [[قبله]] و متصل به ديواره غربی [[حجره پيامبر]] است.<ref>تاريخ و آثار اسلامي، ص۱۹۳.</ref>
 
==ستون سریر، محل اعتکاف پیامبر==
ناميده شدن اين ستون به سرير (تخت) از آن رو است که پيامبر در روزهای [[اعتکاف|اعتكاف]]، تختخواب يا بستر خود را كه از برگ و چوب نخل يا حصير<ref>اخبار المدينه، ص۱۰۳؛ التعريف بما آنست الهجره، ص۹۱؛ الدره الثمينه، ص۲۹۸.</ref> بود، كنار آن جای‌می‌داد و به اعتکاف می‌پرداخت و هنگام استراحت بر آن می‌‏آرميد.<ref>المسجد النبوي عبر التاريخ، ص۵۳-۵۴؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۳۰.</ref>  


==ستون سریر همان ستون توبه است؟! ==
==ستون سریر همان ستون توبه است؟! ==


[[تاریخ نگاری محلی مدینه|تاريخ‌نگاران محلی مدينه]]، همچون ابن زباله و ابن نجار و مطري، به معرفي اين ستون نپرداخته و تنها اشاره کرده‌اند که در روزهای اعتکاف [[ماه رمضان]]، تخت رسول خدا ميان [[ستون توبه]] و قنديلی که نزديک قبر شريف قرار دارد<ref>اخبار المدينه، ص۱۰۳.</ref> يا نزد ستون توبه<ref>الدره الثمينه، ص۲۹۸.</ref> يا پشت اين ستون از سمت شرق جاي می‌گرفت.<ref>التعريف بما آنست الهجره، ص۹۱.</ref> از اين رو، برخي ستون سرير را همان ستون توبه دانسته‌اند.  
[[تاریخ نگاری محلی مدینه|تاریخ‌نگاران محلی مدینه]]، همچون ابن زباله و ابن نجار و مطری، به معرفی ستون سریر نپرداخته‌اند. آنها تنها اشاره کرده‌اند که در روزهای اعتکاف [[ماه رمضان]]، تخت رسول خدا میان [[ستون توبه]] و قندیلی که نزدیک [[قبر پیامبر]] قرار دارد<ref>اخبار المدینه، ص۱۰۳.</ref> یا نزد ستون توبه<ref>الدره الثمینه، ص۲۹۸.</ref> یا پشت آن از سمت شرق قرار می‌گرفت.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۹۱.</ref> از این رو، برخی ستون سریر را همان ستون توبه دانسته‌اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=71 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 71]</ref>


اما درست آن است که تخت رسول خدا گاه کنار ستون توبه و گاه کنار ستون سرير بوده است.<ref>تعمير و توسعه مسجد شريف نبوي، ص۷۴؛ موسوعه مکه المکرمه، ج۲، ص۴۳۰.</ref> ايوب صبری پاشا و احمد بن عبدالحميد بر اين باورند که تا پيش از [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه مسجدالنبی]] که پس از [[غزوه خیبر|غزوه خيبر]] انجام شد، اعتکاف پيامبر کنار [[ستون توبه]] صورت می‌پذيرفت و سپس به کنار ستون سرير منتقل شد.<ref>مرآه الحرمين، ج۳، ص۲۳۵- ۲۳۶؛ عمده الاخبار،
اما درست آن است که تخت رسول خدا گاه کنار ستون توبه و گاه کنار ستون سریر بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=72 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 72]؛ موسوعة مکة المکرمة، ج۲، ص۴۳۰.</ref> ایوب صبری پاشا و احمد بن عبدالحمید بر این باورند که تا پیش از [[بازسازی مسجدالنبی|توسعه مسجدالنبی]] که پس از [[غزوه خیبر|غزوه خیبر]] انجام شد، اعتکاف پیامبر کنار [[ستون توبه]] صورت می‌پذیرفت و سپس به کنار ستون سریر منتقل شد.<ref>مرآه الحرمین، ج۳، ص۲۳۵- ۲۳۶؛ عمده الاخبار،
ص ۹۹-۱۰۰.</ref>  
ص ۹۹-۱۰۰.</ref>  


==عدم دسترسی زائرین به ستون سریر==
==دسترسی نداشتن زائران به ستون ==
پس از قرار گرفتن نيمی از اين ستون درون ضریح که به فرمان [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|ملک ظاهر بِيْبَرَس]] (حک: ۸۲۵ـ۸۴۲ق.) از [[مماليک]] [[مصر]] ساخته شد، مردم از تبرک جستن به آن محروم شدند.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۸۴.</ref>  
پس از قرار گرفتن نیمی از ستون سریر درون [[ضریح رسول الله|ضریح]]<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=184 وفاءالوفا، ج2، ص 184]</ref> در بازسازی مسجدالنبی در [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|دوران ملک ظاهر بِیْبَرَس]] (حک: ۸۲۵ـ۸۴۲ق) از [[ممالیک]] [[مصر]]،<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> امکان [[تبرک|تبرک جستن]] زائران به آن وجود ندارد. 


==فضیلت ستون سریر==
==فضیلت==
بر روی اين ستون عبارت «هذه اسطوانه السرير» نوشته شده<ref>مرآه الحرمين، ج۳، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref> و بر پايه پاره‌ای روايات، تبرک به آن مستحب است.<ref>الغدير، ج۵، ص۱۲۴.</ref>
بر روی ستون سریر عبارت «هذه اسطوانة السریر» نوشته شده<ref>مرآه الحرمین، ج۳، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref> و بر پایه پاره‌ای روایات، [[تبرک]] به آن مستحب است.<ref>الغدیر، ج۵، ص۱۲۴.</ref>
 
==نگارخانه==
<gallery mode="packed" heights="150px">
پرونده:نقشه مسجدالنبی و ستون‌های آن.webp|نقشه [[مسجدالنبی]] که در آن شماره ۲، محل قرار گرفتن ستون سریر را نشان می‌دهد.
پرونده:ستون حرس و ستون سریر.png|ستون سریر در کنار [[ستون حرس]].
ستون سریر و ستون توبه.png|تصویری که از جهت [[قبله]] گرفته شده و درآن ستون سریر و [[ستون توبه]] دیده می‌شوند.
پرونده:ستون سریر۲.jpg|نوشته‌ای که بالای ستون سریر نقش شده است: «هذه أسطوانة السریر».
</gallery>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[مسجدالنبی]]
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
* [[بیبرس بندقداری|بیبرس]]
* [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)]]
* [[ستون توبه]]
* [[ستون توبه]]


خط ۶۱: خط ۶۰:
{{منابع}}
{{منابع}}


*'''اخبار المدينه'''، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، السعودي، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛  
*'''اخبار المدینه'''، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزیز، السعودی، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق؛  
 
*'''تاريخ و آثار اسلامي مکه مکرمه و مدينه منوره'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش؛


*'''التعريف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره'''، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، به کوشش محمد عبدالمحسن، مدينه، دار الهجره، ۱۴۲۶ق؛
*'''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش؛


*'''تعمير و توسعه مسجد شريف نبوي'''، ناجي محمد حسن، ترجمه: آيتي، مشعر، ۱۳۸۷ش؛
*'''التعریف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره'''، محمد المطری (م.۷۴۱ق.)، به کوشش محمد عبدالمحسن، مدینه، دار الهجره، ۱۴۲۶ق؛


*'''الدره الثمينه في اخبار المدينه'''، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۷ق؛  
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
*'''الدره الثمینه فی اخبار المدینه'''، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدین، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۷ق؛  


*'''عمده الاخبار في مدينه المختار'''، احمد بن عبدالحميد، به کوشش محمد الطيب، المدينه، المکتبه العلميه؛
*'''عمده الاخبار فی مدینه المختار'''، احمد بن عبدالحمید، به کوشش محمد الطیب، المدینه، المکتبه العلمیه؛


*'''الغدير'''، الاميني (م.۱۳۹۲ق.)، بيروت، دار الکتاب العربي، ۱۳۸۷ق؛  
*'''الغدیر'''، الامینی (م.۱۳۹۲ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۳۸۷ق؛  


*'''المسجد النبوي عبر التاريخ'''، محمد السيد الوکيل، دار المجتمع، جده، ۱۴۰۹ق؛  
*'''المسجد النبوی عبر التاریخ'''، محمد السید الوکیل، دار المجتمع، جده، ۱۴۰۹ق؛  


*'''المعالم الاثيره'''، محمد محمد حسن شراب‏، ترجمه: حميد رضا شيخي، مشعر، ۱۳۸۳ش؛  
*'''المعالم الاثیره'''، محمد محمد حسن شراب‏، ترجمه: حمید رضا شیخی، مشعر، ۱۳۸۳ش؛  


*'''موسوعه مرآه الحرمين الشريفين'''، ايوب صبري پاشا (م.۱۲۹۰ق.)، ترجمه: محمد عرب، قاهره، دار الآفاق العربيه، ۱۴۲۴ق؛  
*'''موسوعه مرآه الحرمین الشریفین'''، ایوب صبری پاشا (م.۱۲۹۰ق.)، ترجمه: محمد عرب، قاهره، دار الآفاق العربیه، ۱۴۲۴ق؛  


*'''موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره'''، احمد زکي يماني، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛  
*'''موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره'''، احمد زکی یمانی، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛  


*'''وفاء الوفاء'''، السمهودي (م.۹۱۱ق.)،‏ مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۴ق.
*'''وفاء الوفاء'''، السمهودی (م.۹۱۱ق.)،‏ مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۴ق.


[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[en:Al-Sarir pillar]]
[[ar:أسطوانة السرير]]