ایلیا ترویانوف

مشخصات فردی
نام کامل	ایلیا ترویانوف
زادروز	۱۹۶۵
زادگاه	بلغارستان، صوفیا
دین	نامعلوم
شغل	نویسنده
اطلاعات علمی و مذهبی
تالیفات	وسوسه‌های غربت،از بمبئی تا مکه: زیارت مکان‌های مقدس اسلام

«ایلیا ترویانوف»، متولد سال 1965م، نویسنده معاصر بلغاری و دارای پناهندگی سیاسی از کشور آلمان است.

او که از سرشناس‌ترین نویسندگان معاصر آلمان است، در رشته‌های حقوق و مردم‌شناسی تحصیل کرده و از سال ۱۹۸۸ به‌عنوان نویسنده، مترجم و ناشر فعالیت می‌کند و تاکنون جوایز ادبی بسیاری دریافت کرده است.

وی در سال 2003م به حج سفر کرده و سفرنامه بمبئی تا مکه ماحاصل این سفر می‌باشد. رمان «وسوسه‌های غربت»، یکی از تالیفات اوست که به فارسی ترجمه شده است.

معرفی اجمالی

الیا ترویانوف (Ilija Trojanow) در 23 آگوست 1965م. در صوفیا زاده شد. وی به سال 1971م. همراه خانواده‌اش از راه یوگسلاوی و ایتالیا به آلمان رفت و در آن جا پناهندگی سیاسی گرفت.

در سال 1972م. به کنیا سفر نمود و تا سال 1984م. در نایروبی، پایتخت کنیا، اقامت گزید. به سال 1985م. تحصیل در رشته‌های قوم‌شناسی و حقوق را در دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (Ludwig Maximilian) آغاز کرد و به سال 1989م. تحصیل را رها کرد و در دو انتشارات که در زمینه فرهنگ و ادبیات افریقایی فعال بودند، به کار پرداخت.

وی به سال 1999م. برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و زبان هندی به بمبئی رفت و در همین ایام به مکه سفر کرد. در ماه‌های پایانی سال 2003م. برای اقامت به کیپ تاون، پایتخت افریقای جنوبی، رفت و به سال 2007م. راهی وین در اتریش شد.

وی از سال 2002م. عضو انجمن قلم جمهوری فدرال آلمان بوده و از سال 1995م. تا کنون جوایز ادبی متعدد دریافت کرده است.

گزارشات ترویانوف از سفر حج

ترویانوف در این سفر به توصیف اماکن مذهبی و تاریخی مکه و شیوه انجام مناسک حج می‌پردازد و در پاره ای از موارد نیز انتقاداتی را به نحوه مدیریت مناسک حج مطرح می‌کند.

آغاز سفر

ترویانوف در ژانویه 2003م. در بمبئی محرم شد و با هواپیما به جده رفت. او نظام اجرایی جده را در روزگار سعودی برگرفته از عهد سلطنت عثمانی می‌داند و از معطلی 20 ساعته در فرودگاه جده برای بازرسی وسایل حاجیان انتقاد می‌کند.

ترویانوف پس از رسیدن به مکه، در هتلی نزدیک به مسجدالحرام جای گرفته و شتابان به سوی کعبه شتافته است.

توصیف کعبه

وی در نخستین نگاه، کعبه را به عروسی که در بهترین زینت قرار دارد، تشبیه کرده و از حال طواف‌گزارانی که گرداگرد کعبه موج می‌زدند و احساس لذت بر آنان مستولی گشته، یاد نموده و ابراز کرده که گویی رویایش به حقیقت پیوسته و اشتیاقی در جانش فوران کرده و چشمانش پر از اشک شده است.

وی با اشاره به این‌که درهای بهشت برای نماز‌گزاران مجاور کعبه گشوده می‌گردد، به نیابت از مادر و همسرش نماز به ‌جای آورده و پس از طواف و گزاردن نماز و نوشیدن جرعه‌ای از آب زمزم، سعی صفا و مروه را انجام داده است.

مناجات در عرفات

وی روز عرفه را مهم‌ترین روز اعمال حج شمرده و در صحرای عرفات تضرع و مناجاتی را که از خیمه‌های حاجیان شنیده، گزارش داده است. از گزارش نویسنده که کتاب ملا علی قاری را مبنای عمل قرار داده، برمی‌آید که بر پایه فقه حنفی، مناسکش را انجام داده است.

خیمه‌های حجاج در منا

او در غروب روز نهم ذی‌حجه پس از شنیدن سخنان راهنمای آلبانیایی کاروان، با اتوبوس به مزدلفه رفته و پس از پیاده شدن در منا، آن جا را به دلیل وجود چادر‌های فراوان، شهر خیمه‌ها خوانده است.

ترویانوف از رمی جمرات به سبب ازدحام و برخورد سنگ‌های فراوان به دیگر حاجیان انتقاد کرده و بازگشت زائران را پس از رمی و در برابر هجوم پلیس‌ سعودی، به لشکری در حال عقب‌نشینی تشبیه نموده است.

وضعیت کشتارگاه‌های عربستان

ترویانوف وضعیت کشتارگاه‌های عربستان سعودی با مدیریت بانک توسعه اسلامی را در عید قربان گزارش کرده و از توزیع گوشت قربانی در میان فقیران 20 کشور اسلامی، از جمله بوسنی و هرزگوین، یاد کرده است.

وی با اشاره به رعایت نظافت و اصول بهداشتی در هنگام ذبح قربانی، آن را تحولی بنیادین از زمان سفر ریچارد برتون به مکه دانسته است.

مرکز معارف اسلام در بمبئی

گاه نویسنده از میان یادداشت‌ها و گزارش‌هایش از مناسک حج به گذشته بازمی‌گردد و نکاتی را پیرامون موضوعی یاد می‌کند. از جمله، در پایان طواف و سعی صفا و مروه، از روزهایی یاد می‌آورد که به کتابخانه مرکز معارف اسلام در بمبئی می‌رفته است. این مرکز، نهادی برای توانمندسازی جوانان به زبان انگلیسی جهت پاسخ‌گویی به شبهات بوده است.

بازگشت به بمبئی

ترویانوف سپس برای زیارت حرم نبوی رهسپار مدینه شده و از مسیر هوایی به جده رفته و پس از حدود سه هفته اقامت در مکه و مدینه، به بمبئی بازگشته است.

انتشار کتاب

خاطرات سفر حج الیا ترویانوف نخستین بار به زبان آلمانی به سال 2004م. با نامZu den heiligen Quellen des Islam (به سوی مکان‌های مقدس اسلام) در 172 صفحه با قطع وزیری به همت انتشارات Malik Verlag در مونیخ به چاپ رسید و به سال 2007م. با عنوانFrom Mumbai to Mecca: A Pilgrimage to the Holy Sites of Islam (از بمبئی تا مکه: زیارت مکان‌های مقدس اسلام) در 215 صفحه به قلم ربکا موریسون (Rebecca Morrison) به انگلیسی ترجمه و در انتشارات‌هاوس در لندن چاپ گشت.

منابع

محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل ترويانوف، اليا.

• جمهرة الرحلات (رحلات الحج): احمد محمود، جده، دار السعودیه، 1430ق.

• From Mumbai To Mecca: Ilija Trojanow، london، Haus publishing، 2007.