ناودان کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[https://wikihaj.com/images/4/43/%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7_%28%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%29%DB%B1.PNG میزاب کعبه] | [https://wikihaj.com/images/4/43/%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7_%28%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%29%DB%B1.PNG میزاب کعبه] | ||
ناودان کعبه بر پشت بام در سمت [[حجر اسماعیل]] قرار دارد و مورد علاقه مردم هست و زمانی که [[باران]] ببارد و از ناودان سرازیر می‌شود مردم برای جمع کردن باران جمع می‌شوند. | ناودان کعبه بر پشت بام در سمت [[حجر اسماعیل]] قرار دارد و مورد علاقه مردم هست و زمانی که [[باران]] ببارد و از ناودان سرازیر می‌شود مردم برای جمع کردن باران جمع می‌شوند. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
[[امام باقر (ع)]] فرمودند: مقصود خداوند از «مُضْطَر» در [[آيه]]: «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ»<ref>بحار الانوار، ج 99، ص 230.</ref> [[حضرت ولىعصر|حضرت ولىعصر (ع)]] است كه هنگام فرا رسيدن دوران ظهورش، «جبرئيل به صورت پرندهاى سفيد، در حالى كه بر روى ناودان كعبه جاى گرفته است، اولين كسى است كه با او [[بيعت]] مىكند. سپس 313 يار باوفاى او بيعت مىكنند.» | [[امام باقر (ع)]] فرمودند: مقصود خداوند از «مُضْطَر» در [[آيه]]: «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ»<ref>بحار الانوار، ج 99، ص 230.</ref> [[حضرت ولىعصر|حضرت ولىعصر (ع)]] است كه هنگام فرا رسيدن دوران ظهورش، «جبرئيل به صورت پرندهاى سفيد، در حالى كه بر روى ناودان كعبه جاى گرفته است، اولين كسى است كه با او [[بيعت]] مىكند. سپس 313 يار باوفاى او بيعت مىكنند.» | ||
==در ادب فارسی== | ==در ادب فارسی== | ||
ناودان کعبه از مفاهیمی هست که در ادبیات | ناودان کعبه از مفاهیمی هست که در ادبیات فارسی<ref>شجاعى، محمد، حج در آئينه شعر فارسى، 1جلد، مشعر - تهران - ايران، چاپ: 2، 1388 ه.ش.</ref>، شعرا در مورد آن اشعاری سروده‌اند مثل محیی لاری<ref>محيى لارى، فتوح الحرمين، ص 46 و 47.</ref>، سنایی<ref>سنايى، ديوان، ص 104.</ref>، خاقانی<ref>خاقانى، ديوان، ص 404.</ref>،<ref>خاقانى، ديوان، ص 246.</ref> جامی<ref>جامى، سبحة الاسرار، سلسلة الذهب، ص 226.</ref>. | ||
نمونه‌ای از اشعار: | |||
* سنایی: جويد به تبرك آب دستت چون حاج ز ناودان كعبه<ref>سنايى، ديوان، ص 104.</ref> | |||
* خاقانی: اى تشنه ابر رحمت تو چون من لب ناودان كعبه<ref>خاقانى، ديوان، ص 246.</ref> | |||
==جستارهای ویژه== | ==جستارهای ویژه== | ||
* [[کعبه]] | * [[کعبه]] | ||
نسخهٔ ۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۳۷
ناودان کعبه بر پشت بام در سمت حجر اسماعیل قرار دارد و مورد علاقه مردم هست و زمانی که باران ببارد و از ناودان سرازیر می‌شود مردم برای جمع کردن باران جمع می‌شوند.
و این ناودان رو قریش ساختند و در طول تاریخ اشخاصی در ظاهر ناودان تغییراتی اضافه کردند. در احادیث معصومین، ناودان کعبه به عنوان مکان مبارک و محل عبادات انبیا و اهل بیت ذکر شده است.
موقعیت
ناودان کعبه در سمت حجر اسماعیل، یعنی در ضلع شمالی بر پشت بام کعبه نصب شده و آب باران را به حجر می‌ریزد.
تعریف
به زبان عربی، میزاب به معنای ناودان است. و بعضی بر این نظر هستند که میزاب دارای ریشه‌ی فارسی مرزآب است. [۱]
تاریخچه
کعبه‌ای که حضرت ابراهیم(ع) ساخت، سقف نداشت[۲]؛ بنابراین به ناودان نیازی نداشت. بعدا قصی بن کلاب برای کعبه، سقفی از چوب ساخت ولی ناودانی برای سقف در نظر نگرفت. قریش که نخستین سقف محکم را برای کعبه ساختند محلی نیز برای ریزش آب باران ساختند که آب‌ها را به حجر اسماعیل می‌ریخت[۳] ابن زبیر نیز در سال ۶۴ق که کعبه را دوباره ساختُ برای آن ناودانی گذاشت. [۴]
حجاج بن یوسف هم ناودانی از مس برای سقف کعبه ساخت که بین رکن عراقی و شامی قرار داشت و هنوز هم در همان مکان هست. بعدا ولید بن عبدالملک صفحه‌ای از طلا روی این ناودان کشید. در سال 959ق سلطان سلیمان، ناودانی از نقره ساخت و در سال 1021ق سلطان احمد آن را با زر و لاجورد رنگین نمود. در سال 1272ق سلطان عبدالمجید ناودانی از طلای خالص ساخت.
نام‌های دیگر ناودان
این ناودان با نام‌های میزاب الذهب(ناودان طلا) [۵][۶] و میزاب الرحمة [۷] (ناودان رحمت) مشهور می‌باشد.
در روایات
در روایات ناودان کعبه به عنوان:
- محل ایستادن و اذن حضرت جبرئیل برای رسیدن به خدمت پیامبر اکرم.[۸]
- محل عبادات اهل بیت[۹]..
- آب ناودان[۱۰]، سبب شفای[۱۱] بیمار[۱۲].[۱۳]
- محل نماز شَبِير و شَبَّر.[۱۴]
- استحباب نماز خواندن.[۱۵].[۱۶]
- استحباب دعا کردن.[۱۷].[۱۸]
سبب شفای بیمار
فردى از ياران امام صادق (ع) در مكه بيمار در حال مرگ بود. يكى از همراهانش نزد امام آمد و خبر داد. حضرت فرمودند: «اگر به جاى شما بودم از آب ناودان كعبه به او مىدادم.» آن مرد در طلب آب ناودان به سرعت به سمت مسجد رفت ولی چيزى نيافت. در همين حال، ابرى پديدار شد و آسمان شروع به باريدن كرد. ظرفى را زير ناودان پر از آب كرد و نزد بيمار برد. بيمار مقدارى از آن آب نوشيد و فوراً شفا يافت.[۱۹]
محل قیام امام زمان عج
امام باقر (ع) فرمودند: مقصود خداوند از «مُضْطَر» در آيه: «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ»[۲۰] حضرت ولىعصر (ع) است كه هنگام فرا رسيدن دوران ظهورش، «جبرئيل به صورت پرندهاى سفيد، در حالى كه بر روى ناودان كعبه جاى گرفته است، اولين كسى است كه با او بيعت مىكند. سپس 313 يار باوفاى او بيعت مىكنند.»
در ادب فارسی
ناودان کعبه از مفاهیمی هست که در ادبیات فارسی[۲۱]، شعرا در مورد آن اشعاری سروده‌اند مثل محیی لاری[۲۲]، سنایی[۲۳]، خاقانی[۲۴]،[۲۵] جامی[۲۶]. نمونه‌ای از اشعار:
- سنایی: جويد به تبرك آب دستت چون حاج ز ناودان كعبه[۲۷]
- خاقانی: اى تشنه ابر رحمت تو چون من لب ناودان كعبه[۲۸]
جستارهای ویژه
پانویس
- ↑ الرحلة الحجازیة، ص105.
- ↑ فی منزل الوحی، ص207.
- ↑ اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ج1، ص197 به بعد.
- ↑ راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
- ↑ راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
- ↑ راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
- ↑ الرحلة الحجازیة، ص105، موسوعة العتبات المقدسة، ص236.
- ↑ الكافي، ج 4، ص 557.
- ↑ مستدرك الوسائل، ج 9، ص 427.
- ↑ بحار الانوار، ج 62، ص 283.
- ↑ بحار الانوار، ج 47، ص 122.
- ↑ الكافي، ج 6، ص 387.
- ↑ بحار الانوار، ج 62، ص 286.
- ↑ مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
- ↑ مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
- ↑ بحار الانوار، ج 99، ص 230.
- ↑ مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
- ↑ بحار الانوار، ج 99، ص 230.
- ↑ الكافي، ج 6، ص 387.
- ↑ بحار الانوار، ج 99، ص 230.
- ↑ شجاعى، محمد، حج در آئينه شعر فارسى، 1جلد، مشعر - تهران - ايران، چاپ: 2، 1388 ه.ش.
- ↑ محيى لارى، فتوح الحرمين، ص 46 و 47.
- ↑ سنايى، ديوان، ص 104.
- ↑ خاقانى، ديوان، ص 404.
- ↑ خاقانى، ديوان، ص 246.
- ↑ جامى، سبحة الاسرار، سلسلة الذهب، ص 226.
- ↑ سنايى، ديوان، ص 104.
- ↑ خاقانى، ديوان، ص 246.
منابع
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل [ ناودان کعبه].
- اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ابوالوليد محمد بن عبدالله بن احمد (ازرقي)، بيروت، دارالاندلس، 1416 ه .ق.
- الكافي، ابوجعفر محمد بن يعقوب، كليني، چهارم، تهران، دارالكتب الإسلامية، 1407ه .ق.
- مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ميرزا حسين نوري، قم، مؤسسه آل‌البيت لاحياء التراث، 1408ه .ق.
- بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، مولي محمد باقر بن مولي محمدتقي مجلسي، بي‌جا، بي‌نا، بي‌تا.
- الرحلة الحجازیة.
- فی منزل الوحی.
- راهنمای حرمین شریفین.
- موسوعة العتبات المقدسة.