راهنمای محرمات احرام: کشیدن دندان

مقاله توصیفی فقهی این مقاله، راهنمای عملی احکام فقهی نیست. برای اطلاع از حکم و وظیفه شرعی به فتوای مرجع تقلید خود مراجعه کنید.

کشیدن دندان یکی از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید و کفاره آن بنابر احتیاط، یک گوسفند است. همچنین به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد.

کشیدن دندان
دسته محرمات احرام
مربوط به آیین احرام در عمره و حج
مکان حرم مکی
زمان هنگام احرام
حکم احرام است
کفاره دارد
مفاهیم فقهی وابسته محرمات احرام
صفحه فتواهای مراجع کشیدن دندان (فتاوای مراجع)

به نظر فقیهان شیعه، کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما بعضی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.

مفهوم‌شناسی ویرایش

از کشیدن دندان در منابع روایی و کتاب‌های فقهی به «قَلْعُ الضِرس»[۱] و «قلع السن»[۲] یاد شده است. در برخی کتاب‌های لغت، قلع، جدا کردن چیزی از ریشه خود و جابجا کردن چیزی از مکانش به مکان دیگر معنا شده است.[۳] همچنین «ضِرس» در لغت به معنای دندان آمده است؛[۴] امّا ابن فارس، لغت‌شناس قرن چهارم هجری، معتقد است ضرس بر دندان آسیاب اطلاق می‌گردد.[۵]

کشیدن دندان در ایام حج ویرایش

کشیدن دندان از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید.[۶] در کتاب‌های فقهی، در بحث از حج و عمره، به حرام بودن کشیدن دندان در حال احرام و کفاره داشتن این عمل اشاره شده است.[۷] اما به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد.[۸] همچنین بنابر نظر بهجت، تبریزی، خویی، زنجانی و سیستانی، کشیدن دندان اگر خون نیاید، مانعی ندارد و کفاره هم ندارد.

کفاره ویرایش

  • بنابر نظر مراجع تقلیدی که کشیدن دندان را در حال احرام حرام می‌دانند، کفاره کشیدن دندان در حال احرام بنابر احتیاط، یک گوسفند است.[۹]
  • کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما برخی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.[۱۰]

پانوشت ویرایش

  1. تهذیب الأحکام، ج۵، ص۳۸۵؛ الکافی فی الفقه، ص۲۰۴؛ المختصر النافع، ص۱۰۸.
  2. غایة المرام، ج۱، ص۴۹۹؛ کشف الغطاء، ج۴، ص۵۵۱؛ کتاب الحج، خوئی، ج۳، ص۳۶۰.
  3. لسان العرب، ج۸، ص۲۹۰؛ تاج العروس، ج۱۱، ص۳۹۴؛ لسان العرب، ج۸، ص۲۹۰.
  4. الصحاح ج۳، ص۹۴۱؛ لسان العرب، ج۶، ص۱۱۷؛ تاج العروس، ج۸، ص۳۳۳.
  5. معجم مقائیس اللغة، ج۳، ص۳۹۵.
  6. نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.
  7. نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.
  8. مناسک نوین، ص۱۰۹.
  9. مناسک نوین، ص۱۰۹.
  10. نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.

منابع ویرایش

  • تاج العروس من جواهر القاموس، مرتضی الزبیدی، تحقیق علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
  • تهذیب الاحکام، الطوسی (م. 460ق.)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
  • الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، اسماعیل بن حماد الجوهری، تحقیق احمد عبدالغفور العطار، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۴۰۷ق.
  • غایة المرام باخبار سلطنة البلد الحرام، عبدالعزیز بن عمر بن فهد المکی، تحقیق فهیم محمد شلتوت، مکه مکرمه، جامعة ام القری، ۱۴۰۶ق.
  • الکافی فی الفقه، ابوالصلاح الحلبی، به تحقیق رضا استادی، اصفهان مکتبة الامام امیرالمومنین علی(ع).
  • کتاب الحج، ابوالقاسم خویی (م.۱۴۱۳.ق.)، قم، لطفی، ۱۴۰۹ق.
  • کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، جعفر بن خضر کاشف الغطاء، به تحقیق عباس تبریزیان و دیگران، قم، انتشارات الإسلامی، ۱۴۲۲ق.
  • لسان العرب، ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
  • المختصر النافع فی فقه الامامیه (النافع فی مختصر الشرائع)، جعفر بن حسن محقق حلی، تهران، بنیاد بعثت، ۱۴۱۰ق.
  • معجم مقاییس اللغه، احمد بن فارس، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۰۴ق.
  • مناسک حج: پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۷ش.
  • مناسک نوین: مصطفی آخوندی و عبدالرحمان انصاری، تهران، محراب قلم، ۱۳۹۰ش.

مقاله‌های مرتبط ویرایش

احکام احرام
واجبات
شروع از میقاتنیتلباس احرامتلبیه
محرمات احرام
مشترک بین زن و مرد
شکار حیوانات خشکیکشتن جانوران بدنکندن درختانالتذاذ جنسیآمیزشاستمناءعقد ازدواجفسوقجدالزینتبوی خوشروغن مالیدن به بدننگاه کردن در آینهسرمه کشیدنازاله موناخن گرفتنخون برون آوردنکشیدن دندانحمل سلاح
ویژه مردان
پوشیدن لباس دوختهپوشاندن سراستظلال
ویژه زنان
پوشاندن صورتپوشاندن دست
دیگر احکام
مستحبات احرام
مکروهات احرام