امام حسن مجتبی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

امام حسن مجتبی(ع) (ویرایش)

نسخهٔ ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۰

۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴

←‏محل دفن

دیداریویکی‌متن

Kamran

Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران

۱۰٬۳۱۲

ویرایش

@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 منابع از حضور پر رنگ تر امام حسن(ع)در عصر عثمان نسبت به خلفاي پيشين خبر مي‌دهند. برخي گزارشها از حضور ايشان و برادرش امام حسين (ع) در برخي فتوحات مانند شمال آفريقا و طبرستان خبر مي‌دهند<ref>. الكامل فى التاريخ، ج3، ص6. </ref>. در حالي كه دلايل تاريخي زيادي حاكي از عدم شركت اهل بيت در فتوحات است<ref>. نک: الحياة السياسيه للامام الحسن، ص114 ـ 130. </ref>. امام حسن(ع) به هنگام محاصره عثمان در راستاي خواست پدر بزرگوارشان به خانه عثمان رفت و آمد داشت.<ref>. مروج الذهب, ج 2, ص344؛ الامامه و السياسه, ج1, ص44؛ تاريخ الطبرى، ج 4، ص388-389.</ref> بدرقه ابوذر از سوي امام حسن به همراه پدر به هنگام تبعيد اين صحابي<ref>. أنساب الأشراف، ج5، ص543؛ تاريخ اليعقوبى، ج2، ص172. </ref> از وقايع ديگر دوره عثمان است.
-== امام حسن(ع) در خلافت اميرمؤمنان ==
+=== امام حسن(ع) در خلافت اميرمؤمنان ===
- امام حسن(ع) مدت سى سال از عمر مبارك خود را در كنار پدر بزرگوارشان امام على (ع) سپري كردند كه بخشى از آن دوران خلافت آن حضرت بود. از مهمترين حوادث سرنوشت ساز عصرحضرت علي(ع) سه رويداد مهم جنگ‌هاى جمل، صفين، و نهروان با ناكثين و قاسطين و مارقين بود كه درهر رويداد امام حسن(ع) به عنوان سبط اكبر رسول خدا(ص) نقش مؤثر و برجسته اي را در حمايت از امام على(ع) ايفا كرده است. در آستانه جنگ جمل به عنوان نماينده اعزا مي‌حضرت علی(ع) براي بسيج مردم کوفه به آن شهر رفت<ref>. الجمل، ص132, 175.</ref>. آن حضرت در نبرد صفين نيز شرکت داشت. وي در جنگ خوارج نيز علاوه بر ايراد خطبه هاى مختلف در حمايت از امام و تشويق مردم به دفاع از آن حضرت خود نيز در صحنه هاي جنگ حضور پر نشاط و فعال داشت<ref>. حياة الامام الحسن بن علی ، ج1، ص481-486.</ref>.
+امام حسن(ع) مدت سى سال از عمر مبارك خود را در كنار پدر بزرگوارشان امام على (ع) سپري كردند كه بخشى از آن دوران خلافت آن حضرت بود. از مهمترين حوادث سرنوشت ساز عصرحضرت علي(ع) سه رويداد مهم جنگ‌هاى جمل، صفين، و نهروان با ناكثين و قاسطين و مارقين بود كه درهر رويداد امام حسن(ع) به عنوان سبط اكبر رسول خدا(ص) نقش مؤثر و برجسته اي را در حمايت از امام على(ع) ايفا كرده است. در آستانه جنگ جمل به عنوان نماينده اعزا مي‌حضرت علی(ع) براي بسيج مردم کوفه به آن شهر رفت<ref>. الجمل، ص132, 175.</ref>. آن حضرت در نبرد صفين نيز شرکت داشت. وي در جنگ خوارج نيز علاوه بر ايراد خطبه هاى مختلف در حمايت از امام و تشويق مردم به دفاع از آن حضرت خود نيز در صحنه هاي جنگ حضور پر نشاط و فعال داشت<ref>. حياة الامام الحسن بن علی ، ج1، ص481-486.</ref>.
 امام على (ع) توليت موقوفاتش را به امام حسن(ع) سپرد<ref>. شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد، ج15, ص 146-147.</ref>.حضرت علی(ع)، صدقات فراواني در مدينه و اطراف آن داشت که بعد از خود،امام حسن(ع) و بعد از امام حسن برادرش حسين (ع) متولي اين صدقات بودند<ref>. تهذيب الاحکام، ج9، صص145- 148.</ref>.اداره صدقات آن حضرت پس از فرزندانش در دست بنو حسن و بنو حسين بود<ref>.علل الشرائع، ج1, ص230؛ الإرشاد، ج2، ص21؛ کشف الغمه، ج2، ص199..</ref>. در زماني نيز بين آنان در توليت اين صدقات اختلاف شد<ref>. انساب الاشراف، ج3، ص230؛ تاريخ الاسلام ,ج3، ص27.</ref>. فرزندان امام حسن(ع) به جهت اين که آن حضرت فرزند بزرگ حضرت علي(ع) بود، بيشتر مدعي توليت موقوفات و صدقات حضرت علي(ع) بودند.حضرت علي(ع)علاوه بر صدقات املاک زيادي داشت که به فرزندانش به ارث رسيد.بخشي از اين املاک نخلستاني در ينبع بود<ref>. وفاءالوفا، ج4، ص30-31.</ref>و به بطور طبيعي بخشي از منابع مالي امام حسن(ع) در دوران پس از صلح به حساب مي‌آمد.امام حسن(ع) براي پرداخت قرض پدرش بعضي از املاک او را فروخت<ref>. كشف المحجة لثمرة المهجة، ص125.</ref>.
-==عصر امامت و خلافت امام حسن(ع)==
- امام حسن(ع) براساس باورهاي شيعي<ref>. الملل و النحل، ج1،ص170.</ref>از طريق نص به امامت رسيد. حضرت علي(ع)، بعد از ضربت خوردنش فرزندش حسن(ع) را به امامت منصوب کرد<ref>. کشف اللغمه، ج2، ص153-154؛ مسند الإمام المجتبى(ع)، ص36.</ref>، و آن حضرت زمام امور را بمدت تقريبا شش ماه بدست گرفت.
+== عصر امامت و خلافت امام حسن(ع) ==
+امام حسن(ع) براساس باورهاي شيعي<ref>. الملل و النحل، ج1،ص170.</ref>از طريق نص به امامت رسيد. حضرت علي(ع)، بعد از ضربت خوردنش فرزندش حسن(ع) را به امامت منصوب کرد<ref>. کشف اللغمه، ج2، ص153-154؛ مسند الإمام المجتبى(ع)، ص36.</ref>، و آن حضرت زمام امور را بمدت تقريبا شش ماه بدست گرفت.
 بيعت با امام حسن(ع) در روز بيست و يکم ماه مبارک رمضان سال چهلم هجري و بعد شهادت اميرمؤمنان 7 انجام گرفت<ref>. الارشاد؛ ج 2، ص9. </ref>.
 معاويه به محض شنيدن خبر بيعت مردم با امام حسن(ع)،آن را تقبيح كرد و در سخنان و نامه‌هايش تصميم صريح خود را به سركشى و عدم شناسايى امام به عنوان خليفه اعلام كرد<ref>. تاريخ اليعقوبى، ج2، ص214; شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديد، ج16، ص31.</ref>.
@@ خط ۳۸: / خط ۳۹: @@
 امام حسن(ع) بنا به قول مشهور در 28 صفر سال 50 ق<ref>. کشف الغمه، ج2، ص205؛ ترجمه الامام الحسن (ع)من الطبقات الکبری، ص91.</ref> مسموم و به شهادت رسيد. برخي سالهاي 47<ref>. البدء و التاريخ، ج5، ص74. </ref> و 49<ref>. تاريخ اليعقوبي، ج2، ص225؛ تاريخ مدينه دمشق، ج7، ص122. </ref>و نيز هفتم صفر<ref>. الدروس الشرعيه، ج2، ص7. </ref>را زمان شهادت امام دانسته‌اند. بنا به قول مشهور جعده همسر آن حضرت به تحريک معاويه امام(ع) را مسموم و به شهادت رساند<ref>. البدايه و النهايه، ج8،س 43؛ تاريخ ابن خلدون, ج2, ص 649.</ref>.
 ==محل دفن==
- اهل بيت بنابه وصيت آن حضرت (ادفنوني عند ابي)، خواستند او را در كنار قبر جدش رسول خدا(ص) به خاك بسپارند، اما بني اميه به سرکردگي مروان بن حکم حاکم مدينه<ref>. الوافي بالوفيات، ج12، ص68-69. </ref>، به همراهي برخي زنان رسول خدا(ص) <ref>. تذکره الخواص، ص193. </ref> مانع شدند. آنان که کينه دفن عثمان در حش کوکب<ref>. البدايه و النهايه، ج8،س 45. </ref> (قبرستان يهوديان) را به دل داشتند، سوگند ياد کردند تا مانع دفن امام(ع) در کنار پيامبر  شوند. بني هاشم براي مقابله با بني اميه اماده شدند که امام حسين (ع)، بنا به وصيت برادرش حسن(ع) مانع شد و به ناچار آن حضرت در بقيع به خاك سپرده شد<ref>. بحار الانوار، ج44، ص134.</ref> و بنا به نقلي سعيد بن عاص اموي بر آن حضرت نماز خواند<ref>. تاريخ الخميس، ج2، ص293. </ref>.
+اهل بيت بنابه وصيت آن حضرت (ادفنوني عند ابي)، خواستند او را در كنار قبر جدش رسول خدا(ص) به خاك بسپارند، اما بني اميه به سرکردگي مروان بن حکم حاکم مدينه<ref>. الوافي بالوفيات، ج12، ص68-69. </ref>، به همراهي برخي زنان رسول خدا(ص) <ref>. تذکره الخواص، ص193. </ref> مانع شدند. آنان که کينه دفن عثمان در حش کوکب<ref>. البدايه و النهايه، ج8،س 45. </ref> (قبرستان يهوديان) را به دل داشتند، سوگند ياد کردند تا مانع دفن امام(ع) در کنار پيامبر  شوند. بني هاشم براي مقابله با بني اميه اماده شدند که امام حسين (ع)، بنا به وصيت برادرش حسن(ع) مانع شد و به ناچار آن حضرت در بقيع به خاك سپرده شد<ref>. بحار الانوار، ج44، ص134.</ref> و بنا به نقلي سعيد بن عاص اموي بر آن حضرت نماز خواند<ref>. تاريخ الخميس، ج2، ص293. </ref>.
 امام حسن(ع) در قبرستان بقيع و کنار مرقد مادر بزرگش فاطمه بنت اسد و عباس عموي پيامبر  به خاک سپرده شد. خوارز مي‌قبه و بارگاه امام حسن(ع) را بلند ترين و عالي ترين عمارت مدينه وصف کرده است<ref>. رحله ابن جبير, ص 155؛ مدينه شناسی, ص 326.</ref>. قبر مطهر امام حسن(ع) و عمويش عباس و هم چنين امام زين العابدين و امام باقر8 زير يک قبه بوده است، ديار بکري در شرافت اين مکان وقبه گفته است: فللّه درّه من قبر ما أكرمه و أشرفه و أعلى قدره عند اللّه‏<ref>. تاريخ الخميس، ج2، ص287. </ref>. فاسي نيز در باره بارگاه آن حضرت گفته است: امام حسن(ع) داراي بارگاه و قبه عالي بوده بطوري که در مدينه عمارتي بالاتر از آن نبوده است<ref>. العقد الثمين، ج3، ص396. </ref>.در سال 495 مجد الملک براوستاني وزير برکيارق سلجوقي معماري از مردم قم را براي ساختن گنبدي بالاي آرامگاه امام حسن(ع) به مدينه فرستاد<ref>. الكامل فی التاريخ، ج10، ص352. </ref>.اين گنبد در روز هشتم شوال سال 1343 توسط وهابي هاي سعودي تخريب شد<ref>. تاريخ حرم ائمه بقيع(ع) و آثار ديگر در مدينه منوره، ص51</ref>.