پرش به محتوا

کاربر:Kamran/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
== مسجد بنی قریظه ==
== مسجد بنی قریظه ==
پیامبر(ص) در سال هجرت در هنگام محاصره یهود بنی‌قریظه در این مکان نماز خواند.<ref>تاریخ مکه المشرفه و المسجد الحرام و المدینة الشریفه، ج۱، ۳۰۱</ref>الیاس عبدالغنی می‌نویسد که مسجد مذکور در شرق [[مسجد فضیخ]] و جنوب [[مشربه ام ابراهیم]] قرار دارد؛ میان بیمارستان الزهراء و بیمارستان الوطنی. مسجد در یک راه فرعی به نام بن جُبَیر قرار گرفته است. این راه از شارع علی بن ابی‌طالب (شارع العوالی) جدا شده و به شارع امیر عبدالمجید منتهی می‌شود. <ref>المساجد الاثریه، ص ۱۷۳-۱۷۴</ref>این مسجد در دوران ملک فهد بازسازی و ترمیم شده ولی در سال ۱۴۲۲ تخریب گردید و امروزه اثری از آن نیست.<ref>تاریخ المدینة المنورة المصور، ص ۱۰۴</ref>
پیامبر(ص) در سال هجرت در هنگام محاصره یهود بنی‌قریظه در این مکان نماز خواند.<ref>تاریخ مکه المشرفه و المسجد الحرام و المدینة الشریفه، ج۱، ۳۰۱</ref>الیاس عبدالغنی می‌نویسد که مسجد مذکور در شرق [[مسجد فضیخ]] و جنوب [[مشربه ام ابراهیم]] قرار دارد؛ میان بیمارستان الزهراء و بیمارستان الوطنی. مسجد در یک راه فرعی به نام بن جُبَیر قرار گرفته است. این راه از شارع علی بن ابی‌طالب (شارع العوالی) جدا شده و به شارع امیر عبدالمجید منتهی می‌شود. <ref>المساجد الاثریه، ص ۱۷۳-۱۷۴</ref>این مسجد در دوران ملک فهد بازسازی و ترمیم شده ولی در سال ۱۴۲۲ تخریب گردید و امروزه اثری از آن نیست.<ref>تاریخ المدینة المنورة المصور، ص ۱۰۴</ref>
 
=== متن عنوان ===
== مسجد جمعه ==
== مسجد جمعه ==
مسجد جمعه در هفتصد متری شمال مسجد قبا و سمت راست کسی است که از مسجد قبا به سوی مرکز شهر مدینه می‌رود.<ref>المدینه بن الماضی و الحاضر، ص ۱۰۴</ref> پیامبر اسلام(ص) پس از هجرت به مدینه و توقف چند روزه در قباء در روز جمعه دوازدهم ربیع الاول از قبا به سمت مرکز شهر حرکت کرد<ref>العقد الثمین، ج۱، ص ۳۸۲</ref>و ظهر هنگام در محله بنو سالم بن عوف در بطن وادی رانوناء نخستین نماز جمعه را در مکانی که اکنون مسجد جمعه است برگزار کرد.<ref>الطبقات الکبری، ج۱، ص ۱۸۲</ref>
مسجد جمعه در هفتصد متری شمال مسجد قبا و سمت راست کسی است که از مسجد قبا به سوی مرکز شهر مدینه می‌رود.<ref>المدینه بن الماضی و الحاضر، ص ۱۰۴</ref> پیامبر اسلام(ص) پس از هجرت به مدینه و توقف چند روزه در قباء در روز جمعه دوازدهم ربیع الاول از قبا به سمت مرکز شهر حرکت کرد<ref>العقد الثمین، ج۱، ص ۳۸۲</ref>و ظهر هنگام در محله بنو سالم بن عوف در بطن وادی رانوناء نخستین نماز جمعه را در مکانی که اکنون مسجد جمعه است برگزار کرد.<ref>الطبقات الکبری، ج۱، ص ۱۸۲</ref>
==محمد بن ابراهیم الظواهری==
شیخ محمد بن ابراهیم الاحمدی الظواهری در سال 1295 قمری (1887م) در روستای «كفر الظواهری» در استان شرقی مصر دیده به جهان گشود. پدرش از عالمان معروف الأزهر بود.  عمده تحصیلاتش در جامع الأزهر گذشت و در همان جا بود که متأثر از اندیشه اصلاح  خواه استادش، شیخ محمد عبده (م1323ق) شد. الظواهری در سال 1914 میلادی شیخ جامع الاحمدی در طنطا شد و مجله ای را به نام «معهد طنطا» منتشر کرد. در سال 1923 میلادی شیخ بنیاد اسیوط و در میانه سال های 1349ق (1929م) تا 1354 قمری (1935م) سی و سومین شیخ جامع الأزهر شد؛ هرچند رویکرد اصلاحی او در الأزهر با مقاومت برخی منتقدان همراه و سرانجام ناچار به استعفا شد. (الخفاجی، 1432ق، ج2، ص376؛ الطُعمی، 1412ق، ص106؛ الساعدی، 1431ق، ج2، صص96- 94؛ جامع الازهر، 1964م، صص60 -  59؛ برانر، 2015م، ص165؛ صعیدی،1943م، صص119 و 128)
=== آثار ===
الظواهری در همان سال با دعوت رسمی عبدالعزیز آل سعود (م1373ق) برای شرکت هیئت مصری در کنگره اسلامی، در رأس هیئت مصری وارد حجاز شد و تلاش زیادی برای آزادی عمل پیروان مذاهب اسلامی در سرزمین وحی انجام داد. خاطراتِ ارزشمند الظواهری از آن سفر در بخشی از کتاب السیاسة والازهر من مذکرات شیخ الاسلام الظواهری برگرفته از اوراق به جای مانده از وی را فرزندش (دکتر فخرالدین الاحمدی الظواهری) تنظیم و منتشر کرده است. فخرالدین الظواهری در مقدمه آن کتاب تأکید دارد که پدرش در اواخر حیات تصمیم به نگارش کتاب خاطراتش داشت، ولی به دلیل بیماری فرصت مقتضی نصیب وی نشد و خاطرات مکتوب یا شفاهی به جا مانده از وی با اجازه و رضایتِ وی در قالب کتاب مذکور تنظیم شدند. (الاحمدی الظواهری،1945م، ص9 و 16) از دیگر آثار او عبارتند از:
1. العلم و العلماء
2. رسالة الأخلاق الكبرى
3. خواص المعقولات فی أول المنطق و سائر العقلیات
4. الوصایا و الآداب
5. صفوة الأسالیب
6. حكم الحكماء
7. براءة الإسلام من أوهام العوام
=== سفرهای حج ===
شیخ الظواهری دو بار حج به جا آورد. بار اوّل به سال 1344ق (1926م) و در جریان برگزاری کنگره اسلامی در مکه مکرمه بود که ریاست هیئت مصری را به نمایندگی از دولت ملک فؤاد اول (م1936م) برعهده داشت.
دومین سفر حج الظواهری سفری عادی و غیر رسمی به سال 1355 قمری (1937م) بود که هرچند اشاره  مستقیمی به اخوان وهابی ندارد، اما به صورت گذرا به برخی تحولات نظیر آزادی استفاده از برخی مظاهر جدید تمدن، مانند تلفن و تلگراف، در حجاز اشاره دارد (الاحمدی الظواهری، 1945م، ص262) که با سرکوب اخوان وهابی مرتبط است؛ هرچند در موضوع هدم قبور یا تضییع آزادی های مذهبی حاجیان تغییر محسوسی نیافته و در خاطرات سفر دوم خویش درباره گزارش نکرده است.
الظواهری در کتاب العلم والعلماء و نظام التعلیم ابتدای بحث در باب ضرورت اصلاح در آموزش علم توحید، بر پرهیز از جدل و تکفیر تأکید دارد؛ زیرا رواج تکفیر منجر به تفرقه میان مسلمانان، تعرض به جان و مال و نوامیس شان و تخریب بلاد اسلامی می شود. (الاحمدی الظواهری، 1904م، ص139) او مصادیق تکفیر را در خاطراتش از حجاز بیان کرده است؛ مانند رویکرد افراطی وهابیان در منع آزادی های مذهبی و تحریم استفاده از ابزار نوین زندگی همچون تلفن، تلگراف و راه آهن. در آن دوران وهابیان استفاده از آن ابزار را عملی شیطانی می دانستند (همان، 1945م، ص231) و مصرف کنندگان دخانیات را اولاد شیطان و «عصاة مارقون»  می نامیدند. (همان، ص232) امین الریحانی (م1359ق/1940م) مجازات مصرف کنندگان دخانیات در آن زمان را چهل تا هشتاد ضربه چوب گزارش کرده است. (الریحانی، 1987م، ص562؛ قزوینی، 1366ش، ج2، ص384) و بدیهی است برخی حاجیان تاب آن ضربات را نیاورند؛ یا معلول شدند یا بر اثر آن از دنیا رفتند. در سال های بعد نظایر چنین توصیف هایی از حجاز در گزارش منابع شیعی نیز به وفور دیده می شود.
کنگره اسلامی در موسم حج 1344 قمری
با افزایش فشار بر وهابیان، عبدالعزیز آل سعود که در آن زمان نیازمند کسب مشروعیت سیاسی و درآمدزایی از اقتصاد حج بود، ناچار به برگزاری کنگره ای برای اقناع افکار عمومی جهان اسلام کرد. شیخ الظواهری ریاست هیئت اعزامی مصریان را برعهده داشت. (همان، ص242) از اعضای آن هیئت می توان به محمد المسیری بک (مدیر اداره حج در وزارت داخله مصر) و استاد محمدتوفیق (کنسول مصر در شهر جده) اشاره کرد.
در روز پایانی کنگرۀ اسلامی شیخ الظواهری از پیشنهادهای هیئت هندی در کنگره حمایت قاطعی کرد که این کار حاکی از رویکرد تقریبی وی بود. لازم به ذکر است که در چنین پیشنهادهایی، متن پیشنهاد بیانگر نظر کلیه موافقان خود است و نقش شیخ الظواهری در طرح پیشنهاد مذکور، که در سه بند زیر خلاصه می شود، بسیار برجسته و حاکی از توجهش به متن پیشنهاد بود:
1. بازسازی بناهای اسلامی تخریب شده در اولین فرصت ممکن
2. اتخاذ تدابیری برای حفظ (بنا یا الواح) قبوری که هنوز تخریب نشده اند.
3. واگذاری بازسازی بنای قبوری که وهابیان ویران کردند، به هیئتی متشکل از علمای مذاهب اهل سنت و شیعه تا هیئت مذکور با بررسی موضوع، نظر نهایی خود را اعلام کند. نص این بخش از پیشنهاد عیناً چنین است: «... أن القبور التی هدمت یترک أمر إعادة بنائها إلی لجنة من علماء المذاهب السنیة والشیعة، فهذه اللجنة تنظر فی ذلک و یکون رأیها نهائیاً....». (الاحمدی الظواهری، 1945م، ص248)
بخش عمده ای از سخنرانی های الظواهری در آن کنگره به موضوع آزادی مذهبی حاجیان اختصاص داشت.