در حال ویرایش اخبار مدینه (کتاب)

 

{{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۲۰]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}

 

[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]

نورالدین علی (۸۴۴-۹۹۱ق)، فرزند قاضی عفیف‌الدین عبدالله، زاده «سمهود» یکی از شهرهای [[مصر]]، مکنی به ابوالحسن و معروف به سمهودی است. نسب او به [[حسن مثنی]]، فرزند [[امام حسن(ع)]] می‌رسد؛ از این رو به وی حسنی نیز گفته می‌شده است. وی از عالمان [[شافعی]] بوده و از استادانی مانند شمس جوهری، شریف مناوی، شهاب‌الدین ابشیطی و ابوالفرج مراغی بهره برده و ۳۳ سال ساکن [[مدینه]] بوده است. سرگذشت‌نگارانی مانند خیرالدین زرکلی و عبدالقادر بن عیدروس وی را ستوده‌اند.<ref>اخبار مدینه، مقدمه،‌ ص۲۱ و ۲۲؛ رک: الاعلام (زرکلی)، ج۵، ص۱۲۳؛ النور السافر عن اخبار القرن العاشر، ص۵۸؛ الضوء اللامع،‌ ج۵،‌ ص۲۴۵؛ معجم المطبوعات العربیة و المصریة، ص۱۰۵۲.</ref>

==ساختار==

کتاب اخبار مدینه، برگردان فارسی کتاب «خلاصة‌ الوفا باخبار دار المصطفی» است. نویسنده، در آغاز، کتاب «وفاء‌ الوفا باخبار دار المصطفی» را در چهار جلد، با صفحات بسیار نگاشته، و برای دسترسی آسان [[زائر|زائران]] و علاقه‌مندان، گزیده‌ای از آن را با نام «خلاصة الوفا باخبار دار المصطفی» تدوین کرده است. در این کتاب، مطالب مهم وفاء الوفا آمده و در برخی موارد، اسناد روایت‌های طولانی و روایت‌های گوناگونی که دارای یک موضوع بوده‌اند، آورده نشده است.<ref name=":0" /><br />کتاب اخبار مدینه، در یک مقدمه، یک پیشگفتار، هشت باب، تعلیقات و اضافات، و فهرست‌ها تنظیم شده است. پیشگفتار را مترجم به کتاب افزوده است. سه بخش «مقدمه»، «تعلیقات و اضافات» و «فهرست‌ها» را نیز، محققِ چاپ نخست،{{یادداشت|سيد كمال حاج‌سيدجوادى.}} به کتاب افزوده است.<ref>اخبار مدینه، تمام کتاب.</ref>  

این کتاب، که برگردان فارسی «خلاصة الوفاء باخبار دار المصطفی» است، به تاریخ و جغرافیای [[مدینه]] پرداخته<ref name=":0" /> و دارای موضوعاتی مانند ارزش مدینه، ساختمان مسجد‌النبی(ص)، مکان‌های تاریخی، دره‌ها، کوه‌ها و قلعه‌های مدینه است.<ref>اخبار مدینه، فهرست.</ref>

نویسنده، بر خلاف [[وهابیت|وهابیان]]، به خواستن [[شفاعت]] از [[معصوم(ع)]] و [[توسل]] به وی، باور دارد. او در باب دوم، احاديث مربوط به [[زیارت حضرت محمد(ص)|زيارت قبر حضرت محمد(ص)]]، توسل و شفاعت جستن به او پرداخته است. مؤلف، احاديثى را كه در فضائل[[امام على(ع)]] و دیگر [[اهل بیت|اهل بيت(ع)]] از حضرت محمد(ص) روايت شده را نیز، بیان کرده است.<ref name=":0" />

'''مقدمه'''، که توسط محقق چاپ نخست کتاب،{{یادداشت|سيد كمال حاج‌سيدجوادى.}} نگاشته شده و شامل معرفی كتاب‌هاى تاريخى، جغرافياى تاريخى، سفرنامه‌ها، سرگذشت نویسنده کتاب و معرفی مترجمان کتاب خلاصة الوفاء است.

 

'''پیشگفتار'''، که توسط مترجم نوشته شده، به معرفی کتاب پرداخته و فهرستی از موضوعات کتاب را آورده است.

 

'''باب اول'''، که به نام‌هاى مدينه{{یادداشت|۹۵ نام براى مدينه ذکر شده است.}}، فضيلت مدينه، برتری آن نسبت به دیگر شهرها، دعاى حضرت محمد(ص) در حق مدينه و مردم آن، خاك مدينه و ميوه‌هاى آن و دیگر موضوعات پرداخته است.

 

'''باب دوم'''، که به فضيلت زيارت و ارزش [[مسجد النبی(ص)]]، فضيلت [[زيارت حضرت محمد(ص)]] و فضیلت توسل به وی پرداخته است.

 

'''باب سوم'''، که دارای اخبار ساكنان مدينه از قديم تا زمان حضرت محمد(ص) است.

 

'''باب چهارم'''، که از ساختمان مسجدالنبی(ص)، متعلقات آن و حجره‌هاى همسران حضرت محمد(ص) سخن گفته است.

 

'''باب پنجم'''، که شامل معرفی مصلاى عيد، مساجد نبويه، مقبره‌های مدينه، فضل احد و شهیدان آن است.

 

'''باب ششم'''، که به چاه‌هاى مدينه، صدقات نبويه و آنچه به دست خود نهال كرده‌ پرداخته است.

 

'''باب هفتم'''، که به مساجدى كه حضرت محمد(ص) در سفرها و غزوه‌ها در آن نماز خوانده‌ پرداخته است.

 

'''باب هشتم'''، که به دره‌ها، چراگاه‌ها، قلعه‌ها و كوه‌هاى مدينه پرداخته است.<ref name=":0" />

 

**فصل سوم:در دعای آن [[حضرت محمد(ص)|حضرت(ص)]] در حق مدینه‌ و اهل آن

این کتاب، يكى از مهم‌ترين منابع، در تاريخ و جغرافياى [[مدينه]] معرفی شده و میان عالمان [[اهل سنت]]، به عنوان مرجع نخست [[مدینه|مدينه‌]]<nowiki/>شناسى شناخته شده و میان عالمان [[شيعه]] نيز مورد توجه قرار گرفته است.<ref name=":0" />

ابراهيم بن ابى الحرم مدنى (م.١٠۵۶ق)، درباره کتاب خلاصة‌ الوفا شعری سروده و این کتاب را در موضوع آثار مدینه یگانه دانسته است.{{یادداشت|من رام يستقصى معالم طيبة/ و يشاهد المعدوم بالموجود/ فعليه باستقصاء تاريخ الوفاء/ تأليف عالم طيبة السمهودى

برگردان فارسی: «آرى هيچ كس مانند وى نتوانسته آثار مدينه منوره چه آنچه در ابتدا وجود داشته و دستخوش نابودى قرار گرفته و چه آنها كه در زمان حياتش موجود بوده ثبت و ضبط كند.»}}<ref>اخبار مدینه، مقدمه، ص۲۳.</ref>

این کتاب، بار نخست، با تصحیح و تحقیق سيد كمال حاج‌سيدجوادى، در ۵٩٧ صفحه، توسط نشر مشعر، در [[تهران]]، در سال ۱۳۷۶ش. چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3470457 کتاب‌شناسی اخبار مدینه]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی  ایران.</ref>

 

| منبع = ‌کتاب شناسی زیارت،  

}}'''[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/882 اخبار مدینه]'''، نورالدين سمهودى، تصحیح و تحقیق سيدكمال حاج‌سيدجوادى، نشر مشعر، تهران، ١٣٧۶ش.

 

'''الاعلام'''، خیرالدین الزرکلی، بیروت، ۱۹۶۹م.

 

[http://www.nlai.ir/ '''سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی  ایران'''].

 

'''الضوء اللامع'''، السخاوی، مصر، ۱۳۵۳م.

 

'''النور السافر عن اخبار القرن العاشر'''، عبدالقادر بن شیخ عیدروس، بغداد، ۱۹۳۴م.