در حال ویرایش مسجد الرایه

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =مسجد الرایه
| تصویر            =مسجد_الرایه.jpg
| اندازه تصویر     =
| بنيانگذار        =
| تأسیس            =
| کاربری           =مسجد
| مکان             = [[عربستان]] - [[مکه]]
| نام‌های دیگر      =مسجد ردم الاعلی
| وقایع مرتبط      =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =فعال
| مساحت            =
| امکانات          =
| شماره ثبت        =
| معمار            =
| سبک              =
| بازسازی          =1361 ق و 1394ق
| وبگاه            = 
}}

'''مسجد ردم الاعلى یا مسجد الرایه'''، یکی از مساجد قدیمی [[شهر مکه]] در [[کشور عربستان]] است. 

این مسجد در قسمت بالای مکه در مسیر [[مسجدالحرام]] قرار دارد. برخی دیدگاه‌ها از نماز‌خواندن [[پیامبر(ص)]] در مکان مسجد حکایت دارد. 
گفته شده، رسول خدا(ص) در هنگام [[فتح مکه]] فرمان داد پرچم [[اسلام]] را در مکان این مسجد به اهتزاز دربیاورند.

مسجد الرایه یکبار در سال 1361ق بازسازی شده و در سال 1394ق محل آن کمی تغییر پیدا کرده است. 

==واژه‌شناسی==

ردْم به معنای سد است. اعلی هم قسمت عالی و بالای [[مکه]] (المَعْلاة) یعنی همین طریق [[مسجدالحرام]] (مسیر [[منا]]) است. در برابر آن، مَسْفله است که از [[اجیاد]] به آن سو؛ یعنی بخش پایین [[مکه]] است. به هر روی، مسجد رَدْم، مسجدی است که در آغاز بازار جَودریه است؛ جایی که در اواخر عنوان شارع ابی‌سفیان (یا به قول ایرانی‌ها بازار ابوسفیان) خوانده شد،<ref>معجم معالم الحجاز، ج2، ص185؛ اخبار مکه، فاکهی، ج3، ص99.</ref> واکنون تمامی آن در تخریب اخیر از میان رفته است.

==نماز پیامبر در محل مسجد==

فاکهی می‌نویسد: این مسجد در قسمت بالای مکه، در کنار الردم الاعلی و در نزدیکی چاه جُبَیر بن مطعم بن عدی بن نوفل قرار داشته است. نام این چاه را «[[بئر العلیا]]» هم گفته‌اند. او می‌افزاید: گفته شده که [[رسول‌ خدا(ص)]] در اینجا نماز خوانده است.

از یکی از [[صحابه]] نقل شده که گفت: رسول خدا(ص) را دیدم که نماز ظهر و عصر خویش را در نزدیکی بئر علیا می‌خواند. عبدالله بن عباس بن محمد در این محل مسجدی بنا کرد و در کنارش حوضی ساخت که در آن آب ریخته می‌شد. برخی از فقهای مکه می‌گفتند: خانه‌های مکه در قدیم تا اینجا بوده و همه خانه‌ها در حدّ فاصل مسجدالحرام تا بئر علیا بوده است.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج4، ص19.</ref>

درباره ورود پیامبر(ص) به مکه در جریان [[فتح مکه]] آمده است: حضرت از [[ثنیه اذاخر|ثنیّة اذاخر]] در نزدیکی معابده وارد مکه شدند و دستور دادند تا پرچم ایشان را در محل مسجد الرایه فعلی، در آغاز سوق جَوْدریه بر پا کنند.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص67.</ref> [[بئر جبیر بن مطعم]] نیز که تا این اواخر بوده، طبق اظهار نظر محقق کتاب ازرقی، در نزدیکی مسجدالحرام قرار داشته است.

==وجود سیل‌بند==

در اینجا سیل‌بندی بوده که در مسیر [[وادی ابراهیم]] قرار داشته است. مسیر این مَسیل، درست در راه مسجدالحرام بوده و از کنار [[کعبه]] می‌گذشته و به سمت اجیاد می‌رفته است. ایجاد این سدّ، برای حفاظت از خانه‌های مردم و خانه خدا بوده است. [[فاسی]] در ذیل حوادث سال 601 نوشته است: در این سال مسجد الرایه تعمیر شد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص261؛ العقد الثمین، ج5، ص290.</ref> و [[ابن‌فهد]] در ذیل حوادث سال 801 می‌نویسد: در این سال مسجد الرایه مرمّت گردید.<ref>اتحاف الوری، ج3، ص416؛ العقد الثمین، ج7، ص76.</ref> در سال 852 نیز طی مراسمی، محل مسجد الرایه را تا مسعی شمع روشن کردند.<ref>اتحاف الوری، ج4، ص278.</ref>

بر پایه نظر عبدالملک بن دهیش، محقق کتاب فاکهی، این مسجد همان است که اکنون در آغاز بازار جَودریه قرار دارد. یک سمت آن به سوی بازار و سمت دیگرش در همان طریق مسجدالحرام است. این مسجد بسیار بزرگ است و اکنون به نام مسجد الرایه شناخته می‌شود که نامی نسبتا جدید است.

==بازسازی==

مسجد الرایه در سال 1361 ق بازسازی شد و آخرین بار در سال 1394 قمری به دلیل مشکلات طرح‌های توسعه، محل آن‌ اندکی تغییر یافته، به ناحیه شمالی محل سابق انتقال یافت! مساحت فعلی آن 232 متر مربع است.
برخی از افراد محلی، مسجد الرایه را نه مسجدی که در آغاز سوق الجَوْدریه است بلکه مسجدی می‌دانند که پیش از پل سلیمانیه، دست راست کسی است که از حرم عازم [[مسجد جن]] است. این مسجد در سال‌های اخیر بازسازی شده است. روی تابلویی که در آنجا نصب شده است، مسجد مزبور به عنوان مسجد الرایه معرفی شده است نه مسجدی که در آغاز بازار جودریه قرار دارد.

==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع ==
{{منابع}}

{{برگرفتگی

|پیش از لینک = کتاب

|منبع = آثار اسلامی مکه و مدينه، رسول جعفریان.

|پس از لینک = بخش «مسجد الرایه»، ج1، ص144-147،

| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1077
}}
* '''اتحاف الورى بأخبار ام القرى'''، عمر بن فهد، مكه، دانشگاه‌ام القرى، ١٩٨٣.
* '''شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام'''، تقى الدين احمد الفاسى، مكه، داراحياء الكتب العربية، ١٩۵۶.
* '''التاريخ القويم لمكة و بيت الله الكريم'''، محمد طاهر كردى، ج ۵ مكه، مكتبة النهضة الحديثة، ١۴١٢ ق.
* '''اخبار مكة'''، ابوعبدالله محمد بن اسحاق الفاكهى، تصحيح عبدالملك بن دهيش، ١٩٩۴.
* '''معجم معالم الحجاز'''، عاتق بن غيث البلادى، مكه، دار مكه، ١٩٧٨.

{{پایان}}
{{مساجد}}

[[رده:مسجدهای مکه]]
[[رده:مکان‌های تاریخی مکه]]
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]