| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | |
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۵]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| | |
| | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| |نسخه الکترونیکی=[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 کتاب المزار شیخ مفید.]|تصویر=کتاب المز ار مفید.jpg|نویسنده=شیخ مفید|به تصحیح=سید محمدباقر موحد ابطحی|زبان=عربی|موضوع=[[زیارت|زیارات]]|تعداد جلد=۱|صفحه=|قطع=وزیری|ناشر=مدرسه امام المهدی(ع) و دیگران|محل انتشارات=[[قم]]، [[بیروت]]|تاریخ نشر=١۴٠٩ق|شابک=|تاریخ نگارش=سده چهارم قمری}} | | |نسخه الکترونیکی=[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 کتاب المزار شیخ مفید.]}} |
| | |
| '''کتاب المزار''' یا '''مناسک المزار''' یا '''مزار صغیر'''، کتابی است به زبان عربی، تألیف [[شیخ مفید]]، که به گردآوری روایات درباره ارزش و چگونگی [[زیارت]] [[معصومان(ع)]]، زیارت مؤمنان و قبرهای آنان پرداخته است. این کتاب پس از [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]]، برجسته‌ترین کتاب [[شیعه]] درباره زیارت است. بسیاری از روایات آن مستند، برخی مرسل و برخی بدون نسبت به [[معصوم(ع)]] ذکر شده‌اند. بزرگان شیعه از این کتاب نقل روایت کرده‌اند. این کتاب با تصحیح و تحقیق سید محمدباقر موحد ابطحی، در سال ۱۴۰۹ق چاپ شده است.
| |
|
| |
|
| ==مؤلف== | | ==نویسنده== |
| محمد بن محمد النعمان، معروف به [[شیخ مفید]]<small>(۳۳۶ یا ۳۳۸ ـ ۴۱۳ق)</small>،<ref>رجال النجاشی، ص۴۰۲ و ۴۰۳.</ref> از بزرگان [[شیعه]] و شاگرد استادانی مانند [[شیخ صدوق]]، [[ابن قولویه]] و [[ابن داود قمی]]<ref>ناگفته‌هایی از حیات شیخ مفید، ص۱۴۶ و ۱۴۹.</ref> است. [[نجاشی]]<ref>رجال النجاشی، ص۴۰۲.</ref> و [[شیخ طوسی]]<ref>فهرست کتب الشیعة و اصولهم، ص۴۴۶.</ref> از شاگردان بارز اویند. نجاشی، شاگرد او و رجال‌نگار شیعه، فضل او را در فقه، کلام، روایت، وثاقت و علم مشهورتر از آن می‌داند که توصیف شود.<ref>رجال النجاشی، ص۴۰۲.</ref> کتاب المقنعة، الارشاد<ref>فهرست کتب الشیعة و اصولهم، ص۴۴۵.</ref> و چند کتاب در [[مناسک حج]]،<ref>رجال النجاشی، ص۴۰۲.</ref> برخی از آثار فراوان{{یادداشت|طوسی رجال‌نگار شیعه، نوشته‌های او را نزدیک به ۲۰۰ اثر دانسته است.<ref>فهرست کتب الشیعة و اصولهم، ص۴۴۵.</ref>}} اوست.
| |
|
| |
|
| ==نام‌های دیگر== | | ==نام‌های دیگر== |
| مؤلف، در خطبه کتاب آن را، «مناسک زیارة الامامین» نامیده و در کتاب الارشاد خود، با عنوان «مناسک المزار»، به آن آدرس داده است. برخی از بزرگان، این کتاب را به نام‌های «المزار»، «مزار صغیر» و «مناسک المزارات» خوانده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/72 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۲.]</ref> | | مؤلف، این کتاب را در خطبه آن، «مناسک زیارة الامامین» نامیده و در کتاب الارشاد خود، با عنوان «مناسک المزار» به آن ارجاع داده است. برخی از بزرگان این کتاب را با نام‌های «المزار»، «مناسک المزار» و «مناسک المزارات» خوانده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/72 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۲.]</ref> |
|
| |
|
| ==المزار الکبیر==
| | علامه نجاشی هنگام برشمردن کتاب‌های شیخ مفید ، از مزار صغیر یاد می‌کند و علامه آقا بزرگ تهرانی هم مزار موجود را مزار صغیر می‌نامد. از این عبارت برمی‌آید که مؤلف، دارای دو کتاب مزار کبیر و صغیر بوده است و اکنون از کتاب مزار کبیر او اطلاعی در دست نیست. البته احتمال دیگری هم هست که مراد نجاشی، کوچکی حجم کتاب باشد نه وجود کتابی دیگر به نام المزار الکبیر.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> |
| [[نجاشی]]، رجال‌نگار [[شیعه]] هنگام برشمردن کتاب‌های شیخ مفید، از «مزار صغیر» یاد کرده است. [[آقا بزرگ تهرانی]] نیز کتاب مزار موجود را «مزار صغیر» خوانده است. از این، برمی‌آید که مفید، دارای دو کتاب مزار کبیر و صغیر بوده و اکنون از کتاب مزار کبیر او خبری در دست نیست.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> کتابی با نام المزار الکبیر، منسوب به شیخ مفید با تحقیق احمدعلی‌مجید الحلی، در سلسه مصادر بحارالانوار، توسط مکتبة العلامة المجلسی، در سال ۱۴۳۴ق چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3179991 المزار الکبیر، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.] [https://www.gisoom.com/book/11095918/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1/ المزار الکبیر، شبکه جامع کتاب گیسوم.]</ref> برخی این انتساب را رد کرده‌اند<ref>[http://ganjineh.kateban.com/post/3790 شاهدی درون متنی بر ردّ انتساب کتاب المزار (الکبیر) شیخ مفید به وی، پایگاه کاتبان.]</ref> و برخی احتمال داده‌اند مراد نجاشی، حجم کوچک کتاب باشد نه وجود کتابی دیگر به نام المزار الکبیر.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref>
| |
|
| |
|
| ==اشتباه با المزارِ شهید اول==
| | علامه آقا بزرگ تهرانی در الذریعه، هنگام معرفی مزار مفید، خطبه مزار شهید را ذکر کرده است و این، سبب اشتباهی شده و سبب شده برخی دیگر نیز نسخه‌های مزار شهید و مفید را خلط کرده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> |
| [[آقا بزرگ تهرانی]] در کتاب الذریعه، هنگام معرفی کتاب «المزارِ» مفید، به اشتباه خطبه کتاب «[[کتاب المزار (شهید اول)|المزارِ]]» [[شهید اول]] را ذکر کرده و این، سبب شده برخی دیگر نیز نسخه‌های مزار شهید اول و شیخ مفید را اشتباه بگیرند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref>
| |
|
| |
|
| ==ساختار== | | ==ساختار== |
| این کتاب، دارای دو بخش بوده، بخش اول شامل ۶٧ باب و بخش دوم دارای ٢٩ باب است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص217.]</ref> تصمیم نویسنده، تنها گردآوری بخش نخست، درباره [[زیارت امام علی(ع)]] و [[زیارت امام حسین(ع)|امام حسین(ع)]] بوده،<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387/1/3 المزار (مفید)، مقدمه، ص۳.]</ref> ولی بعدها آداب زیارت دیگر [[معصومان(ع)]] را در بخشی جداگانه به کتاب افزوده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref> | | حجم این اثر چندان نیست و اکنون با تصحیح و تعلیق آیت‌الله موحد ابطحی، بدون محاسبه فهارس، دویست صفحه است و اگر پاورقی‌ها و ارجاعات را در نظر نگیریم، نزدیک به صد صفحه معمولی وزیری است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref> |
|
| |
|
| حجم این کتاب کم است و بدون در نظر گرفتن تحقیقات در پاورقی، نزدیک به ۱۰۰ صفحه در قطع وزیری است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref>
| | کتاب مشتمل بر دو بخش اولی و ثانوی است و محقق در بخش اول ۶٧ باب و در بخش دوم ٢٩ باب آورده و پنج نوع فهرست برای کتاب استخراج کرده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص217.]</ref> |
|
| |
|
| ==محتوا== | | ==محتوا== |
| کتاب المزارِ شیخ مفید، به گردآوری روایات درباره ارزش و آداب [[زیارت]] [[معصومان(ع)]]، زیارت مؤمنان و قبرهای آنان پرداخته است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref> بخش اول کتاب، دارای روایات درباره ارزش و آداب [[زیارت امام علی(ع)]]، برخی از مکان‌های مقدس در کنار حرم او مانند [[مسجد کوفه]] و [[مسجد سهله]]، ارزش، آداب و وجوب [[زیارت امام حسین(ع)]]، زیارت او در روزهای خاص، ارزش و محدوده [[حائر]]، ارزش و ویژگی‌های [[تربت]] او، چگونگی [[زیارت حضرت علی اکبر(ع)]]، [[زیارت حضرت عباس(ع)|حضرت عباس(ع)]] و [[زیارت شهدا|شهدا]] است.<ref>المزار (مفید)، فهرس، ص۲۳۰-۲۳۴؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> بخش دوم کتاب، دارای روایات درباره ارزش و آداب زیارت دیگر معصومان(ع)، [[زیارت جامعه|زیارت‌های جامعه]]، آداب و ثواب [[زیارت نیابتی]]، ارزش زیارت شیعیان و قبر آنان و ارزش زیارت پدر و مادر است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref>
| | مؤلف در آغاز به گردآوری روایات فضیلت و آداب زیارت امام علی(ع) و امام حسین(ع) پرداخته است. مؤلف، بعدها آداب زیارت و روایات مربوط به دیگر معصومان(ع)، آداب و اعمال زیارت مؤمنین، زیارت قبور آنان و مطالب دیگری را به کتاب افزوده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref> |
| | |
| | بخش اول / روایات مربوط به فضیلت و آداب زیارت امیرالمؤمنین و بعضی از اماکنی که در جوار آن حضرت است، مثل مسجد کوفه و مسجد سهله. |
| | |
| | روایات مربوط به فضیلت و وجوب زیارت امام حسین(ع) و ثواب بسیار و آثار مادی و معنوی آن و آداب و مراسم ویژه زیارت آن حضرت و زیارات ایشان و همچنین زیارت حضرت علی اکبر و حضرت عباس(ص). |
| | |
| | بخش دوم / فضیلت زیارت رسول خدا(ص) و آداب زیارت آن |
| | |
| | حضرت، فضیلت زیارت حضرت فاطمه(علیها السلام) و آداب زیارت ایشان، فضیلت زیارت امام حسن(ع) و سایر ائمه(علیهم السلام) و آداب زیارت آنها، زیارات جامعه و مربوط به همه ائمه، زیارت نیابتی و آداب و ثواب آن، فضیلت زیارت قبور شیعیان.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> |
| | |
| | روایات این کتاب سه گونه است: |
| | |
| | ١. روایاتی که با ارائه سند کامل از استاد خود ابن قولویه نقل می‌کند که قسمت عمده این کتاب را تشکیل می‌دهد. گاهی نیز روایات را از دیگر استادان خود با سند کامل ذکر کرده است. |
| | |
| | ٢. روایاتی که به صورت مرسل از یکی از ائمه(علیهم السلام) نقل می‌کند و از |
| | |
| | ارائه منبع سند آن خودداری کرده است. |
| | |
| | ٣. آداب و زیاراتی که آن را نقل کرده، ولی به معصومی نسبت نداده است که در بسیاری موارد، بعید به نظر می‌رسد از روایات اخذ نشده باشد، به ویژه آن که برخی از آنها، در کتاب‌های دیگری به صورت مسند، از ائمه(علیهم السلام) روایت شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref> |
|
| |
|
| ===فهرست=== | | ===فهرست=== |
| '''بخش اول'''
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| <small>
| |
| #باب فضل [[کوفه|الکوفة]]؛
| |
| #باب فضل [[مسجد کوفه|مسجد الکوفة]]؛
| |
| #باب فضل الصلاة عند السابعة من أساطین المسجد؛
| |
| #باب فضل [[مسجد سهله|مسجد السهلة]]؛
| |
| #باب فضل [[فرات|الفرات]]؛
| |
| #باب فضل [[غسل زیارت|الاغتسال]] فی الفرات والشرب منه؛
| |
| #باب [[زیارت امام علی(ع)|زیارة أمیرالمؤمنین]] صلوات الله علیه؛
| |
| #باب فضل [[کربلا|کربلاء]]؛
| |
| #باب وجوب [[زیارت امام حسین(ع)|زیارة الحسین]] صلوات الله علیه؛
| |
| #باب حدّ وجوبها فی الزمان علی الاغنیاء والفقراء؛
| |
| #باب ثواب من زار الحسین(ع) راکباً و ماشیاً و مناجاة الله لزائره؛
| |
| #باب ما جاء فی زیادة العمر بزیارته(ع) و نقصانه بترکها؛
| |
| #باب ما جاء فی تفریج الکرب بزیارته(ع)؛
| |
| #باب ما جاء فی تمحیص الذنوب بزیارته(ع)؛
| |
| #باب ما جاء فی ثواب زیارته(ع)؛
| |
| #باب فضل زیارة أول [[ماه رجب|رجب]]؛
| |
| #باب زیارة النصف من رجب؛
| |
| #باب فضل زیارة النصف من [[ماه شعبان|شعبان]]؛
| |
| #باب فضل زیارته لیلة [[عید فطر|الفطر]]؛
| |
| #باب فضل زیارته [[روز عرفه|یوم عرفة]]؛
| |
| #باب فضل الجمع بین زیارة النصف من شعبان و لیلة الفطر و لیلة عرفة فی سنة واحدة؛
| |
| #باب فضل زیارته(ع) [[روز عاشورا|یوم عاشوراء]]؛
| |
| #باب فضل [[زیارت اربعین|زیارة الأربعین]]؛
| |
| #باب فضل زیارته [[شب قدر|لیلة القدر]]؛
| |
| #باب فضل الزیارة فی کل شهر؛
| |
| #باب انتقاص الدین بترک زیارته(ع)؛
| |
| #باب العزم علی الخروج علی الزیارات واختیار الایام لذلک؛
| |
| #باب الفعل والقول عند الخروج؛
| |
| #باب القول علی باب منزلک؛
| |
| #باب القول عند الرکوب؛
| |
| #باب اختیار اوقات السیر؛
| |
| #باب ذکرالله تعالی فی السیر و [[دعا|الدعاء]]؛
| |
| #باب القول فی صعود الآکام و القناطر و عبر الجسور؛
| |
| #باب القول عند الاشراف علی القریة؛
| |
| #باب الدعاء عند خوف السبع والهوام؛
| |
| #باب الدعاء عند خوف الشیاطین؛
| |
| #باب القول عند خوف الاعداء و اللصوص؛
| |
| #باب اختیار المنازل؛
| |
| #باب القول والفعل عند نزول المنزل؛
| |
| #باب القول والفعل عند الرحیل من المنزل؛
| |
| #باب الفعل والقول عند دخول [[کوفه|الکوفة]]؛
| |
| #باب الفعل والقول عند اتیان [[مشهد|المشهد]]؛
| |
| #باب شرح الزیارة؛
| |
| #باب [[نماز زیارت|صلاة الزیارة]]؛
| |
| #باب [[زیارت وداع|الوداع]]؛
| |
| #باب فضل الصلاة فی المسجد بالکوفة؛
| |
| #باب الصلاة [[روز غدیر|یوم الغدیر]] و دعائه؛
| |
| #باب فی زیارة الحسین بن علی صلوات الله علیه و شرائطها؛
| |
| #باب ورود کربلاء وموضع النزول منها و [[غسل زیارت|الغسل]]؛
| |
| #باب القول عند ورود المشهد؛
| |
| #باب القول عند معاینة الجدث(قبر)؛
| |
| #باب القول عند الوقوف علی الجدث؛
| |
| #باب زیارة علی بن الحسین(ع)؛
| |
| #باب [[زیارت شهدا|زیارة الشهداء]]؛
| |
| #باب [[زیارت حضرت عباس(ع)|زیارة العباس بن علی]] صلوات الله علیه؛
| |
| #باب وداع العباس بن علی؛
| |
| #باب الوداع؛
| |
| #باب وداع الشهداء رحمة الله علیهم؛
| |
| #باب فضل الصلاة فی مشهد الحسین بن علی صلوات الله علیهما؛
| |
| #باب فضل اتمام الصلاة فی الحرمین وفی المشهدین علی ساکنهما السلام؛
| |
| #باب فضل [[حائر|الحائر]] و حرمته وحدّه؛
| |
| #باب فضل [[تربت|طین قبرالحسین]] صلوات الله علیه؛
| |
| #باب مقدار ما یؤخذ منها للانتفاع؛
| |
| #باب (بدون نام؛ درباره کیفیت استفاده تربت امام حسین(ع))؛
| |
| #باب ما یقول الرجل اذا أخذ من طین قبر الحسین(ع)؛
| |
| #باب فضل السبحة والتسبیح بها؛
| |
| #باب دعاء یوم عرفة.
| |
| </small>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| '''بخش دوم''' | | |
| {{ستون-شروع|3}}
| | ١. باب فضل الکوفة؛ |
| <small>
| | |
| #باب مختصر فضل [[زیارت حضرت محمد(ص)|زیارة رسول‌الله(ص)]]؛
| | ٢. باب فضل مسجد الکوفة؛ |
| #باب مختصر شرح زیارة سیّدنا رسول‌الله(ص)؛
| | |
| #مختصر زیارة أخری له(ع)؛
| | ٣. باب فضل الصلاة عند السابعة من أساطین المسجد؛ |
| #زیارة أخری ایضاً؛
| | |
| #مختصر [[زیارت وداع|وداع]] رسول‌الله(ص)؛
| | ۴. باب فضل مسجد السهلة؛ |
| #باب مختصر فضل [[زیارت حضرت فاطمه(س)|زیارة فاطمة(س)]]؛
| | |
| #باب زیارتها(س)؛
| | ۵. باب فضل الفرات؛ |
| #مختصر زیارة أخری لها(س)؛
| | |
| #باب مختصر فضل [[زیارت امام حسن(ع)|زیارة سیّدنا أبی محمد الحسن بن علی(ع)]]؛
| | ۶. باب فضل الاغتسال فی الفرات والشرب منه؛ |
| #باب مختصر زیارته (علیه السلام) ؛
| | |
| #باب مختصر فضل [[زیارت امام سجاد(ع)|زیارة سیّدنا علی بن الحسین]] زین العابدین و أبی‌جعفر [[زیارت امام باقر(ع)|محمد بن علی]] باقر العلم و أبی‌عبدالله [[زیارت امام صادق(ع)|جعفر بن محمد]] الصادق؛
| | ٧. باب زیارة أمیرالمؤمنین صلوات الله علیه؛ |
| #باب مختصر زیارتهم؛
| | |
| #زیارة أخری لهم مختصرة؛
| | ٨. باب فضل کربلاء؛ |
| #باب مختصر فضل زیارة سیدنا أبی‌الحسن [[زیارت امام کاظم(ع)|موسی بن جعفر]] و أبی‌جعفر [[زیارت امام جواد(ع)|محمد بن علی بن موسی]](ع)؛
| | |
| #باب مختصر زیارتهما(ع)؛
| | ٩. باب وجوب زیارة الحسین صلوات الله علیه؛ |
| #باب فضل زیارة مولانا أبی‌الحسن [[زیارت امام رضا(ع)|علی بن موسی]] الرضا(ع)؛
| | |
| #باب مختصر زیارته(ع)؛
| | ١٠. باب حدّ وجوبها فی الزمان علی الاغنیاء والفقراء؛ |
| #باب مختصر فضل السیّدین أبی‌الحسن [[زیارت امام هادی(ع)|علی بن محمد]] و أبی‌محمد [[زیارت امام حسن عسکری(ع)|الحسن بن علی]] العسکریین(ع)؛
| | |
| #باب مختصر زیارتهما(ع)؛
| | ١١. باب ثواب من زار الحسین (علیه السلام) راکباً و ماشیاً و مناجاة الله لزائره؛ |
| #باب [[زیارت‌های جامعه|زیارة جامعة]] لسائر [[ائمه|الأئمة]]؛
| | |
| #باب فضل [[زیارت نیابی|التطوع بالزیارة]] عن الأئمة و عن أهل الایمان؛
| | ١٢. باب ما جاء فی زیادة العمر بزیارته (علیه السلام) و نقصانه بترکها؛ |
| #باب ثواب [[حج|الحج]] و الزیارة عن الاخوان بالأجر؛
| | |
| #باب ما یقول [[زائر|الزائر]] عن غیره بالأجر؛
| | ١٣. باب ما جاء فی تفریج الکرب بزیارته (علیه السلام) ؛ |
| #باب ما یقول الزائر عن أخیه تطوّعاً؛
| | |
| #باب حکم من أراد أن یزور عن أبویه واخوانه و ما یقول اذا أراد ذلک؛
| | ١۴. باب ما جاء فی تمحیص الذنوب بزیارته (علیه السلام) ؛ |
| #باب حکم من بعدت شقّته أو تعذر علیه قصد [[مشهد|المشاهد]] وهو یرید الزیارة کیف یصنع و کیف یقول؛
| | |
| #باب فضل زیارة قبول الشیعة رحمهم الله؛
| | ١۵. باب ما جاء فی ثواب زیارته (علیه السلام) ؛ |
| #باب شرح زیارة قبورهم و صفة العمل بذلک؛
| | |
| #باب النوادر.
| | ١۶. باب فضل زیارة أول رجب؛ |
| </small> | | |
| {{پایان}}
| | ١٧. باب زیارة النصف من رجب؛ |
| | |
| | ١٨. باب فضل زیارة النصف من شعبان؛ |
| | |
| | ١٩. باب فضل زیارته لیلة الفطر؛ |
| | |
| | ٢٠. باب فضل زیارته یوم عرفة؛ |
| | |
| | ٢١. باب فضل الجمع بین زیارة النصف من شعبان و لیلة الفطر و لیلة عرفة فی سنة واحدة؛ |
| | |
| | ٢٢. باب فضل زیارته (علیه السلام) یوم عاشوراء؛ |
| | |
| | ٢٣. باب فضل زیارة الأربعین؛ |
| | |
| | ٢۴. باب فضل زیارته لیلة القدر؛ |
| | |
| | ٢۵. باب فضل الزیارة فی کل شهر؛ |
| | |
| | ٢۶. باب انتقاص الدین بترک زیارته (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ٢٧. باب العزم علی الخروج علی الزیارات واختیار الایام لذلک؛ |
| | |
| | ٢٨. باب الفعل والقول عند الخروج؛ |
| | |
| | ٢٩. باب القول علی باب منزلک؛ |
| | |
| | ٣٠. باب القول عند الرکوب؛ |
| | |
| | ٣١. باب اختیار اوقات السیر؛ |
| | |
| | ٣٢. باب ذکرالله تعالی فی السیر والدعاء؛ |
| | |
| | ٣٣. باب القول فی صعود الآکام والقناطر و عبر الجسور؛ |
| | |
| | ٣۴. باب القول عند الاشراف علی القریة؛ |
| | |
| | ٣۵. باب الدعاء عند خوف السبع والهوام؛ |
| | |
| | ٣۶. باب الدعاء عند خوف الشیاطین؛ |
| | |
| | ٣٧. باب القول عند خوف الاعداء واللصوص؛ |
| | |
| | ٣٨. باب اختیار المنازل؛ |
| | |
| | ٣٩. باب القول والفعل عند نزول المنزل؛ |
| | |
| | ۴٠. باب القول والفعل عند الرحیل من المنزل؛ |
| | |
| | ۴١. باب الفعل والقول عند دخول الکوفة؛ |
| | |
| | ۴٢. باب الفعل والقول عند اتیان المشهد؛ |
| | |
| | ۴٣. باب شرح الزیارة؛ |
| | |
| | ۴۴. باب صلاة الزیارة؛ |
| | |
| | ۴۵. باب الوداع؛ |
| | |
| | ۴۶. باب فضل الصلاة فی المسجد بالکوفة؛ |
| | |
| | ۴٧. باب الصلاة یوم الغدیر و دعائه؛ |
| | |
| | ۴٨. باب فی زیارة الحسین بن علی صلوات الله علیه و شرائطها؛ |
| | |
| | ۴٩. باب ورود کربلاء وموضع النزول منها والغسل؛ |
| | |
| | ۵٠. باب القول عند ورود المشهد؛ |
| | |
| | ۵١. باب القول عند معاینة الجدث (قبر) ؛ |
| | |
| | ۵٢. باب القول عند الوقوف علی الجدث؛ |
| | |
| | ۵٣. باب زیارة علی بن الحسین (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ۵۴. باب زیارة الشهداء؛ |
| | |
| | ۵۵. باب زیارة العباس بن علی صلوات الله علیه؛ |
| | |
| | ۵۶. باب وداع العباس بن علی؛ |
| | |
| | ۵٧. باب الوداع؛ |
| | |
| | ۵٨. باب وداع الشهداء رحمة الله علیهم؛ |
| | |
| | ۵٩. باب فضل الصلاة فی مشهد الحسین بن علی صلوات الله علیهما؛ |
| | |
| | ۶٠. باب فضل اتمام الصلاة فی الحرمین وفی المشهدین علی ساکنهما السلام؛ |
| | |
| | ۶١. باب فضل الحائر و حرمته وحدّه؛ |
| | |
| | ۶٢. باب فضل طین قبرالحسین صلوات الله علیه؛ |
| | |
| | ۶٣. باب مقدار ما یؤخذ منها للانتفاع؛ |
| | |
| | ۶۴. باب (بدون نام؛ درباره کیفیت استفاده تربت امام حسین (علیه السلام)) ؛ |
| | |
| | ۶۵. باب ما یقول الرجل اذا أخذ من طین قبر الحسین (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ۶۶. باب فضل السبحة والتسبیح بها؛ |
| | |
| | ۶٧. باب دعاء یوم عرفة. |
| | <br /> |
| | |
| | '''القسم الثانی من الکتاب''' |
| | |
| | ١. باب مختصر فضل زیارة رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) ؛ |
| | |
| | ٢. باب مختصر شرح زیارة سیّدنا رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) ؛ |
| | |
| | ٣. مختصر زیارة أخری له (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ۴. زیارة أخری ایضاً؛ |
| | |
| | ۵. مختصر وداع رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) ؛ |
| | |
| | ۶. باب مختصر فضل زیارة فاطمة (علیها السلام) ؛ |
| | |
| | ٧. باب زیارتها (علیها السلام) ؛ |
| | |
| | ٨. مختصر زیارة أخری لها (علیها السلام) ؛ |
| | |
| | ٩. باب مختصر فضل زیارة سیّدنا أبی محمد الحسن بن علی (علیهما السلام) ؛ |
| | |
| | ١٠. باب مختصر زیارته (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ١١. باب مختصر فضل زیارة سیّدنا علی بن الحسین زین العابدین و أبی‌جعفر محمد بن علی باقر العلم و أبی‌عبدالله جعفر بن محمد الصادق: ؛ |
| | |
| | ١٢. باب مختصر زیارتهم: ؛ |
| | |
| | ١٣. زیارة أخری لهم مختصرة: ؛ |
| | |
| | ١۴. باب مختصر فضل زیارة سیدنا أبی‌الحسن موسی بن جعفر و أبی‌جعفر محمد بن علی بن موسی (علیهما السلام) ؛ |
| | |
| | ١۵. باب مختصر زیارتهما (علیهما السلام) ؛ |
| | |
| | ١۶. باب فضل زیارة مولانا أبی‌الحسن علی بن موسی الرضا (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ١٧. باب مختصر زیارته (علیه السلام) ؛ |
| | |
| | ١٨. باب مختصر فضل السیّدین أبی‌الحسن علی بن محمد و أبی‌محمد الحسن بن علی العسکریین (علیهما السلام) ؛ |
| | |
| | ١٩. باب مختصر زیارتهما (علیهما السلام) ؛ |
| | |
| | ٢٠. باب زیارة جامعة لسائر الأئمة: ؛ |
| | |
| | ٢١. باب فضل التطوع بالزیارة عن الأئمة: و عن أهل الایمان؛ |
| | |
| | ٢٢. باب ثواب الحج والزیارة عن الاخوان بالأجر؛ |
| | |
| | ٢٣. باب ما یقول الزائر عن غیره بالأجر؛ |
| | |
| | ٢۴. باب ما یقول الزائر عن أخیه تطوّعاً؛ |
| | |
| | ٢۵. باب حکم من أراد أن یزور عن أبویه واخوانه و ما یقول اذا أراد ذلک؛ |
| | |
| | ٢۶. باب حکم من بعدت شقّته أو تعذر علیه قصد المشاهد وهو یرید الزیارة کیف یصنع و کیف یقول؛ |
| | |
| | ٢٧. باب فضل زیارة قبول الشیعة رحمهم الله؛ |
| | |
| | ٢٨. باب شرح زیارة قبورهم وصفة العمل بذلک؛ |
| | |
| | ٢٩. باب النوادر؛<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/221 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۱-۲۲۵.]</ref> |
|
| |
|
| ==اهمیت== | | ==اهمیت== |
| این کتاب را پس از [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]] [[ابن قولویه]]، برجسته‌ترین کتاب [[شیعه]]، درباره [[زیارت]] دانسته‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/72 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۲.]</ref> المزار، نخستین کتابی است که «[[زیارت ناحیه مقدسه]]» را نقل کرده است. پس از وی، [[شیخ طوسی]] در «[[مصباح المصباح (کتاب)|المصباح]]» و پس از او [[سید بن طاووس]] در «[[مصباح الزائر (کتاب)|مصباح الزائر]]» آن را ذکر کرده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref>
| | پس از کامل‌الزیارات ابن‌قولویه، دومین کتاب مهم شیعه در باب زیارت است. آثار شیخ مفید همواره مورد اعتماد عالمان بزرگ بوده است و این کتاب نیز از مآخذ کتاب‌هایی چون تهذیب‌الاحکام، المصباح و بحارالانوار بوده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/72 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۲.]</ref> المزار نخستین کتابی است که «زیارت ناحیۀ مقدسه» را نقل کرده و با وجود حجم اندک، جامعیت، قدمت و جایگاه نویسنده، اعتبار ویژه‌ای به آن بخشیده است.<ref name=":0">[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص217.]</ref> |
| | |
| | المزار شیخ مفید، نخستین کتابی است که زیارت معروف به «زیارت ناحیه مقدسه» را نقل کرده است و پس از وی شیخ طوسی در «المصباح» و پس از او سید بن طاووس در «مصباح الزائر» آن را نقل کرده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/220 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص220.]</ref> |
| | |
| | ==ترجمه== |
| | |
| | ==چاپ== |
| | <br /> |
|
| |
|
| ==اعتبار== | | ===با تصحیح موحد ابطحی=== |
| روایت‌های کتاب المزار، از نظر سند، سه گونه است:
| | المزار (المناسک المزار) شیخ مفید ، به کوشش سیدمحمدباقر موحد ابطحی. چاپ اول: قم، انتشارات مدرسة الامام المهدی، ١۴٠٩ ق. (موضوع: مزارات اسلامی)<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/111 کتاب‌شناسی زیارت، ص111.]</ref> |
|
| |
|
| *روایت‌هایی که نویسنده، سند آن را از استاد خود [[ابن قولویه]] و در برخی موارد از دیگر استادان خود نقل کرده است. بیشتر روایات این کتاب از این دسته است.
| | این کتاب به عنوان نخستین اثر از مجموعه «موسوعة المزارات» توسط مدرسه امام المهدی(ع)، یکی از مراکز پژوهش‌های حدیثی قم و با اشراف سید محمدباقر موحد ابطحی اصفهانی تصحیح و تحقیق شده و در سال ١۴٠٩ق چاپ شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/218 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۱۸.]</ref> |
| *روایت‌هایی که به صورت مرسل از یکی از [[ائمه(ع)]] نقل و از بیان سند آن خودداری شده است.
| |
| *آداب و زیارت‌هایی که نقل شده، ولی به [[معصوم(ع)]] نسبت داده نشده است. برخی احتمال قوی داده‌اند بسیاری از این موارد، از روایات معصومان(ع) گرفته شده باشد؛ به ویژه که برخی از آنها، در کتاب‌های دیگر به صورت مسند، از ائمه(ع) روایت شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/73 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۳.]</ref>
| |
|
| |
|
| جامعیت، قدمت و جایگاه نویسنده کتاب، سبب شده بزرگان [[شیعه]] از آن روایت نقل کنند.<ref name=":0">[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص217.]</ref> بسیاری از کتاب‌ها مانند [[تهذیب الاحکام]]، [[مصباح الکفعمی|المصباح]] و [[بحارالانوار|بحار الانوار]] از این کتاب بهره برده‌اند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/72 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۲.]</ref>
| | محققِ دانشورِ اثر پنج نوع فهرست برای کتاب استخراج کرده که شامل موارد ذیل است: |
|
| |
|
| ==نسخه‌های خطی==
| | ١. فهارس آیات قرآن؛ |
| قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی این کتاب عبارتند از:
| |
|
| |
|
| *نسخه‌ای به شماره OR 8355، در کتابخانه بریتانیا، که در سال ۸۰۹ق استنساخ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/5131318 المزار، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.]</ref>
| | ٢. فهرست ابواب کتاب؛ |
| *نسخه‌ای در [[کتابخانه آستان قدس رضوی]]، که محمدقاسم استرآبادی در سال ۹۹۸ق کتابت کرده است.<ref>[https://opac.razavi.ir/simwebclt/WebAccess/SimWebPortal.dll/DExpRec نسخه خطی المزار، کتابخانه آستان قدس رضوی.]</ref>
| |
|
| |
|
| نسخه‌ای خطی از این کتاب با ترجمه و کتابت حاج ابوطالب بن ابوتراب، در [[کتابخانه مرعشی نجفی]] موجود است. ترجمه، با خط نستعلیق زیر سطرها نگاشته شده است.<ref>[http://aghabozorg.ir/showbookdetail.aspx?bookid=166295 المزار، بانک اطلاعات کتب و نسخ خطی.]</ref>
| | ٣. فهرست اسامی پیامبران و امامان (علیهم السلام) ؛ |
|
| |
|
| ==چاپ==
| | ۴. فهرست اسامی روایات؛ |
| کتاب المزار، به عنوان نخستین اثر از مجموعه «موسوعة المزارات» توسط مدرسه [[امام مهدی(ع)|امام المهدی(ع)]]، با اشراف سید محمدباقر موحد ابطحی تصحیح و تحقیق شده و در ۲۱۶ صفحه، در سال ١۴٠٩ق چاپ شده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/111 کتاب‌شناسی زیارت، ص111.] [https://opac.razavi.ir/simwebclt/WebAccess/SimWebPortal.dll/DubFullRec المزار، کتابخانه آستان قدس رضوی.] [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/218 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۱۸.]</ref> پس از آن، توسط الموتمر‌العالمی لالفیه الشیخ‌المفید، در [[قم]]، در ۲۳۴ صفحه، در سال ۱۴۱۳ق منتشر شد.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/871309 کتاب المزار: مناسک المزار، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.]</ref> این کتاب، با همین تصحیح و تحقیق، به ضمیمه [[الاعتقادات (کتاب)|الاعتقادات]]، توسط دارالمفید، در [[بیروت]]، در سال ۱۴۱۴ق به چاپ رسید.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/561458 تصحیح اعتقادات الامامیه، کتاب المزار، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.]</ref>
| |
|
| |
|
| در این تحقیق، دیگر منابع روایات، اختلاف عبارت‌ها با دیگر منابع روایی و اختلاف نسخه‌ها، در پاورقی ذکر شده<ref>کتاب المزار، با تحقیق موحد ابطحی، تمام کتاب.</ref> و ۵ فهرست، به شرح زیر استخراج شده است: | | ۵. فهرست اعلامِ دارای زندگی‌نامه در پاورقی‌ها و ارجاعات محقق و در مجموع، تراجم ٣٢ راوی را علامه ابطحی معرفی و منابع تراجم آنان را در پاورقی‌های مفید خویش آورده است. در مقدمه اثر نیز به زندگی‌نامه و جایگاه بلند مؤلف کتاب در نظر اولیای دین و علمای بزرگ شیعه پرداخته است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/221 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۱.]</ref> |
| {{ستون-شروع|۲}}
| |
| *فهارس آیات [[قرآن]]؛
| |
| *فهرست ابواب کتاب؛
| |
| *فهرست اسامی پیامبران و [[امامان(ع)]]؛
| |
| *فهرست اسامی روایات؛
| |
| *فهرست اعلام.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/221 مقاله کتاب «المزار» شیخ مفید، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۱.]</ref>
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| ==پیوند به بیرون== | | ==پیوند به بیرون== |
| | [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 خوانش و بارگیری کتاب المزار شیخ مفید.] |
|
| |
|
| * [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 خواندن و بارگیری کتاب المزار شیخ مفید.]
| | ==پانوشت== |
| * [https://ebookshia.com/books/view/1689/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1 خواندن و بارگیری کتاب المزار شیخ مفید، با تحقیق موحد ابطحی]
| |
| * [http://www.pishine.ir/wp-content/uploads/2013/07/%DA%A9%D8%AA%D8%A8-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF.pdf کتب شیخ مفید در آثار شیخ مفید، بخش کتاب المزار، ص۳۸.]
| |
|
| |
|
| == پانوشت ==
| |
| {{پانویس}}
| |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}}
| | |
| {{برگرفتگی | | {{برگرفتگی |
| | پیش از لینک = | | | پیش از لینک = کتاب |
| | منبع = [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/70 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۰] و مقاله [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 کتاب «المزار» شیخ مفید، محمود مهدی‌پور،] | | | منبع = [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762/1/70 کتاب‌شناسی زیارت، ص۷۰] و مقاله [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/217 کتاب «المزار» شیخ مفید، محمود مهدی‌پور،] |
| | پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان 1392، ص217 | | | پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان 1392، ص217 و |
| | لینک = | | | لینک = |
| }} | | }} |
|
| |
|
| *[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 '''المزار: مناسک المزار'''، المفید، با تحقیق محمدباقر موحد ابطحی،قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، ۱۴۱۳ق.] | | *[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/387 '''المزار: مناسک المزار'''، المفید، با تحقیق محمدباقر موحد ابطحی اصفهانی،قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، ۱۴۱۳ق.] |
| *'''[http://aghabozorg.ir/ بانک اطلاعات کتب و نسخ خطی.]'''
| | <references /> |
| *'''رجال النجاشی'''، احمد بن علی نجاشی، تحقیق موسی شبیری زنجانی، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی، قم، ۱۳۶۵ش.
| |
| *[https://library.razavi.ir/fa '''سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.''']
| |
| *'''[http://ganjineh.kateban.com/post/3790 شاهدی درون متنی بر ردّ انتساب کتاب المزار (الکبیر) شیخ مفید به وی، احمد خامه‌یار، پایگاه کاتبان.]'''
| |
| *[https://www.gisoom.com/ '''شبکه جامع کتاب گیسوم'''.]
| |
| *[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/762 '''کتاب‌شناسی زیارت'''، رضا باقریان موحد، مشعر، قم، 1387ش.]
| |
| *'''فهرست کتب الشیعة و اصولهم'''، محمد بن حسن طوسی، مکتبة المحقق الطباطبائی، قم، ۱۴۲۰ق.
| |
| *[https://ebookshia.com/books/view/809/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87+%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA+%D8%B4%DB%8C%D8%AE+%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF+(%D8%A8%D9%87+%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84+%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%87+%D9%85%D9%81%DB%8C%D8%AF) '''ناگفته‌هایی از حیات شیخ مفید'''، سید محمدجواد شبیری، مجله نور علم،شماره نهم، دوره سوم.]
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| {{کتاب‌شناسی زیارت}}
| |
| | |
| [[Category:کتاب‌های درباره آداب زیارت عتبات عالیات]]
| |
| [[Category:کتاب‌های شیخ مفید]]
| |
| [[Category:کتاب‌های قرن چهارم قمری]]
| |
| [[Category:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
| | |
| [[Category:کتاب‌های درباره آداب زیارت عتبات عالیات]]
| |
| [[Category:کتاب‌های شیخ مفید]]
| |
| [[Category:کتاب‌های قرن چهارم قمری]]
| |
| [[Category:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
| | |
| [[Category:کتاب‌های درباره آداب زیارت عتبات عالیات]]
| |
| [[Category:کتاب‌های شیخ مفید]]
| |
| [[Category:کتاب‌های قرن چهارم قمری]]
| |
| [[Category:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
| | |
| | |
| [[رده:کتاب‌های درباره آداب زیارت عتبات عالیات]]
| |
| [[رده:کتاب‌های شیخ مفید]]
| |
| [[رده:کتاب‌های قرن چهارم قمری]]
| |
| [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
| [[رده:کتاب‌ها با موضوع زیارت‌نامه]]
| |
