مسجد جمعه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
  | توضیح تصویر =  
  | توضیح تصویر =  
  | نام‌های دیگر = مسجد بنی سالم، الوادی، رانونا، عاتکه
  | نام‌های دیگر = مسجد بنی سالم، الوادی، رانونا، عاتکه
  | مکان = شهر [[مدینه]]  
  | مکان = شهر [[مدینه]] شمال [[مسجد قبا]]
  | کاربری = مسجد
  | کاربری = مسجد
  | بزرگداشت نزد =  
  | بزرگداشت نزد =  
خط ۱۷: خط ۱۷:
  | زمان پایه‌گذاری = صدر اسلام
  | زمان پایه‌گذاری = صدر اسلام
  | بنیانگذار =  
  | بنیانگذار =  
  | رویدادها = پیامبر(ص) نخستین نماز جمعه را در این مسجد خواند
  | رویدادها = پیامبر(ص) نخستین نماز جمعه خود در مدینه را در این مسجد خواند.
  | بازسازی‌ها =  
  | بازسازی‌ها =  
  | بازسازی کنندگان =  
  | بازسازی کنندگان =  
خط ۲۳: خط ۲۳:
  | ویژگی‌های تاریخی =  
  | ویژگی‌های تاریخی =  
  | متولیان =  
  | متولیان =  
  | مساحت =  
  | مساحت = 1630 متر مربع
  | طول =  
  | طول =  
  | عرض =  
  | عرض =  
  | ارتفاع =  
  | ارتفاع =  
  | وضعیت بنا = موجود و فعال
  | وضعیت بنا = موجود و فعال
  | گنجایش =  
  | گنجایش = 650 نمازگزار
  | امکانات =  
  | امکانات =  
  | بخش‌های بنا =  
  | بخش‌های بنا =  
خط ۵۰: خط ۵۰:
  | تاریخ ثبت =  
  | تاریخ ثبت =  
  | وبگاه =  
  | وبگاه =  
  | عرض جغرافیایی =24.445663020057882
  | عرض جغرافیایی = 24.939993064894356
  | طول جغرافیایی =  39.61527415139695
  | طول جغرافیایی =  39.3585201273568
}}
}}
'''مسجد جمعه''' یکی از مسجدهای شهر مدینه است که تاریخی کهن دارد. این مسجد در محل نخستین نماز جمعه‌ای که به امامت پیامبر(ص) در مدینه برپا شد ساخته شده است. این مسجد در نزدیکی مسجد قبا و در شمال آن قرار گرفته است.
'''مسجد جمعه''' یکی از مسجدهای کُهَن شهر [[مدینه]] است. این مسجد در محل نخستین نماز جمعه‌ای که به امامت پیامبر(ص) در مدینه برپا شد ساخته شده است. این مسجد در نزدیکی [[مسجد قبا]] و در شمال آن قرار گرفته است. این مسجد آخرین بار در سال ۱۴۱۲ق./۱۹۹۲م. بازسازی شد.


== مکان ==
== مکان ==
مسجد جمعه در حدود هفتصد متری شمال [[مسجد قبا]] و سمت راست کسی است که از مسجد قبا به مرکز شهر مدینه می‌رود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=104 المدینه بین الماضی و الحاضر، ص۱۰۰، ۱۰۴]</ref>
مسجد جمعه در [[مدینه|شهر مدینه]] در فاصله حدود هفتصد متری شمال [[مسجد قبا]] قرار دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=104 المدینه بین الماضی و الحاضر، ص۱۰۰، ۱۰۴]</ref>


== داستان مسجد ==
== داستان مسجد ==
پیامبر اسلام(ص) پس از هجرت به مدینه و توقف چند روزه در قبا در روز جمعه دوازدهم ربیع‌الاول از قبا به سمت مرکز شهر مدینه حرکت کرد.<ref>العقد الثمین، ج۱، ص۳۸۲</ref> او هنگام ظهر در محله بنو سالم بن عوف که در بطن وادی ([[وادی رانوناء|وادی رانونا]]) قرار داشت نماز جمعه را به جا آورد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=68 تاریخ المدینة المنورة، ج۱، ص ۶۸]؛ وفاء الوفاء، ج۳،‌ص ۳۲</ref> بنابر گزارشی اصحاب پیامبر در هنگام نماز صد تن بودند.<ref>الطبقات الکبری، ج۱، ص ۱۸۲</ref>
پیامبر اسلام(ص) در نخستین روزها پس از [[هجرت]] به مدینه و پس از چند روز توقف در [[محله قبا]] در روز جمعه از آنجا به سمت مرکز شهر مدینه حرکت کرد. او هنگام ظهر در محله بنو سالم بن عوف که در بطن وادی ([[وادی رانوناء|وادی رانونا]]) قرار داشت نماز جمعه را به جا آورد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=68 تاریخ المدینة المنورة، ج۱، ص ۶۸]</ref> بنابر گزارشی اصحاب پیامبر در هنگام نماز صد تن بودند.<ref>الطبقات الکبری، ج۱، ص ۱۸۲</ref>


== تاریخ بنا ==
== تاریخ بنا ==
مطری (م.۷۴۱ق.) در قرن هشتم مسجد را دیده و آن را چهاردیواری بسیار کوچک با دیوارهایی به ارتفاع نصف قامت یک انسان توصیف می‌کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=134 التعریف بما انست الهجرة، ص ۱۳۴]</ref> در پایان قرن نهم هجری قمری سمهودی طول مسجد را بیست ذراع و عرض را ۱۶ ذراع اندازه گرفته است. به گزارش او سقف مسجد را که خراب بود شمس الدین محمد قاوان (م889ق.) درست کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=169 وفاء‌ الوفاء، ج۳، ص 169]</ref>
[[جمال‌الدین مطری]] (م.۷۴۱ق.)،[[تاریخ نگاری محلی مدینه|تاریخ‌نگار مدینه]]، در قرن هشتم مسجد را دیده و آن را چهاردیواری بسیار کوچک با دیوارهایی به ارتفاع نصف قامت یک انسان توصیف می‌کند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=134 التعریف بما انست الهجرة، ص ۱۳۴]</ref> در پایان قرن نهم هجری قمری [[سمهودی]] طول مسجد را بیست [[ذراع]] و عرض آن را ۱۶ ذراع اندازه گرفته است. به گزارش او سقف مسجد را که خراب بود شمس الدین محمد قاوان (م889ق.) درست کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=169 وفاء‌ الوفاء، ج۳، ص 169]</ref>


عبدالقدوس انصاری در نیمه سده چهاردهم قمری این مسجد را دیده و آن را توصیف کرده است. به گفته او این مسجد که آن را سلطان بایزید عثمانی (حکومت 886-918ق.) بازسازی کرده بود، بنای زیبایی بود اما در آن زمان قدیمی شده و در حال سقوط بود. این مسجد یک گنبد داشت. طول مسجد هشت متر و عرض آن چهار و نیم متر و ارتفاعش پنج و نیم متر بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=88 آثار المدینه المنورة، ص88]</ref>
[[عبدالقدوس انصاری]] (م.۱۴۰۳ق./۱۹۸۳م.) در نیمه سده چهاردهم قمری این مسجد را دیده و آن را توصیف کرده است. به گفته او این مسجد که آن را سلطان بایزید عثمانی (حکومت 886-918ق.) بازسازی کرده بود، بنای زیبایی بود اما در آن زمان قدیمی شده و در حال سقوط بود. این مسجد یک گنبد داشت. طول مسجد هشت متر و عرض آن چهار و نیم متر و ارتفاعش پنج و نیم متر بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87.pdf&page=88 آثار المدینه المنورة، ص88]</ref>


== نام‌های دیگر ==
== نام‌های دیگر ==
خط ۷۰: خط ۷۰:


== بنای امروزین ==
== بنای امروزین ==
در سال ۱۴۱۲ قمری پس از تخریب ساختمان قدیم مسجد، آن را به شکل زیبایی بازسازی کردند. مساحت مسجد در حال حاضر ۱۶۳۰ متر مربع است و گنجایش ۶۵۰ نمازگزار را دارد. مسجد یک گنبد اصلی با قطر ۱۲ متر دارد و چهار گنبد فرعی که هر یک پنج متر قطر دارند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=68 المساجد الاثریة، ص 68-69]</ref>
در سال ۱۴۱۲ قمری/1992میلادی پس از تخریب ساختمان قدیم مسجد، آن را به شکل زیبایی بازسازی کردند. مساحت مسجد در حال حاضر ۱۶۳۰ متر مربع است و گنجایش ۶۵۰ نمازگزار را دارد. مسجد یک گنبد اصلی با قطر ۱۲ متر و چهار گنبد فرعی دارد که هر یک پنج متر قطر دارند. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=68 المساجد الاثریة، ص 68-69]</ref>


==گالری==
==گالری==
خط ۷۹: خط ۷۹:
پرونده:مسجد جمعه5.jpg
پرونده:مسجد جمعه5.jpg
</gallery>
</gallery>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۸۴: خط ۸۵:
== منابع ==
== منابع ==


* اثارة الترغیب
* '''اثارة الترغیب و التشويق الی المساجد الثلاثه و البیت العتیق'''، محمد بن اسحاق خوارزمی، مکه، مکتبة نزار مصطفی الباز،۱۹۹۸
* التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال الدین محمد المطری، سلیمان الرحیلی، دارة الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ق.
* '''التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة'''، جمال الدین محمد المطری، سلیمان الرحیلی، دارة الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ق.
* العقد الثمین،
* '''الطبقات الکبری، محمد بن سعد'''، تصحیح محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه.
* الطبقات الکبری
* '''المساجد الاثریه فی المدینة النبویة'''، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، بی‌نا
* المساجد الاثریه فی المدینة النبویة، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، بی‌نا
*'''المدینه بین الماضی و الحاضر'''، ابراهیم بن علی العیاشی، مدینه، المکتبة العلمیة، 1972م.
*المدینه بین الماضی و الحاضر
*'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان التراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
*وفاء الوفاء
 
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۸

مسجد جمعه
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر مسجد بنی سالم، الوادی، رانونا، عاتکه
مکان شهر مدینه شمال مسجد قبا
کاربری مسجد
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری صدر اسلام
رویدادها پیامبر(ص) نخستین نماز جمعه خود در مدینه را در این مسجد خواند.
وضعیت فعلی
مساحت 1630 متر مربع
وضعیت بنا موجود و فعال
گنجایش 650 نمازگزار

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد جمعه یکی از مسجدهای کُهَن شهر مدینه است. این مسجد در محل نخستین نماز جمعه‌ای که به امامت پیامبر(ص) در مدینه برپا شد ساخته شده است. این مسجد در نزدیکی مسجد قبا و در شمال آن قرار گرفته است. این مسجد آخرین بار در سال ۱۴۱۲ق./۱۹۹۲م. بازسازی شد.

مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد جمعه در شهر مدینه در فاصله حدود هفتصد متری شمال مسجد قبا قرار دارد.[۱]

داستان مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیامبر اسلام(ص) در نخستین روزها پس از هجرت به مدینه و پس از چند روز توقف در محله قبا در روز جمعه از آنجا به سمت مرکز شهر مدینه حرکت کرد. او هنگام ظهر در محله بنو سالم بن عوف که در بطن وادی (وادی رانونا) قرار داشت نماز جمعه را به جا آورد.[۲] بنابر گزارشی اصحاب پیامبر در هنگام نماز صد تن بودند.[۳]

تاریخ بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جمال‌الدین مطری (م.۷۴۱ق.)،تاریخ‌نگار مدینه، در قرن هشتم مسجد را دیده و آن را چهاردیواری بسیار کوچک با دیوارهایی به ارتفاع نصف قامت یک انسان توصیف می‌کند.[۴] در پایان قرن نهم هجری قمری سمهودی طول مسجد را بیست ذراع و عرض آن را ۱۶ ذراع اندازه گرفته است. به گزارش او سقف مسجد را که خراب بود شمس الدین محمد قاوان (م889ق.) درست کرد.[۵]

عبدالقدوس انصاری (م.۱۴۰۳ق./۱۹۸۳م.) در نیمه سده چهاردهم قمری این مسجد را دیده و آن را توصیف کرده است. به گفته او این مسجد که آن را سلطان بایزید عثمانی (حکومت 886-918ق.) بازسازی کرده بود، بنای زیبایی بود اما در آن زمان قدیمی شده و در حال سقوط بود. این مسجد یک گنبد داشت. طول مسجد هشت متر و عرض آن چهار و نیم متر و ارتفاعش پنج و نیم متر بود.[۶]

نام‌های دیگر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مسجد به نام‌های مسجد بنی سالم،[۷] مسجد الوادی،[۸] مسجد رانوناء،[۹] مسجد عاتکه[۱۰] و مسجد الغُبَیب (یا القُبیب)[۱۱] نیز خوانده شده است.

بنای امروزین[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در سال ۱۴۱۲ قمری/1992میلادی پس از تخریب ساختمان قدیم مسجد، آن را به شکل زیبایی بازسازی کردند. مساحت مسجد در حال حاضر ۱۶۳۰ متر مربع است و گنجایش ۶۵۰ نمازگزار را دارد. مسجد یک گنبد اصلی با قطر ۱۲ متر و چهار گنبد فرعی دارد که هر یک پنج متر قطر دارند. [۱۲]

گالری[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • اثارة الترغیب و التشويق الی المساجد الثلاثه و البیت العتیق، محمد بن اسحاق خوارزمی، مکه، مکتبة نزار مصطفی الباز،۱۹۹۸
  • التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال الدین محمد المطری، سلیمان الرحیلی، دارة الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ق.
  • الطبقات الکبری، محمد بن سعد، تصحیح محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  • المساجد الاثریه فی المدینة النبویة، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، بی‌نا
  • المدینه بین الماضی و الحاضر، ابراهیم بن علی العیاشی، مدینه، المکتبة العلمیة، 1972م.
  • وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان التراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.