تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب).jpg
| نویسنده = سید عبدالجواد الکلیدار
| برگرداننده = محمد صدرهاشمی، مسلم صاحبی
| تاریخ نگارش = ۱۳۷۴ق. (۱۳۳۳-۱۳۳۴ش)
| موضوع = [[کربلا]] ([[عراق]])، تاریخ، [[زیارت]]، آرامگاه، [[امام حسین(ع)]]
| زبان = عربی
| تعداد جلد = ۱
| قطع = وزیری
| ناشر = المعارف، المطبعة الحیدریة، مکتبة الحیدریة
| محل انتشارات = [[بغداد]]، [[نجف]]، [[قم]]
| تاریخ_نشر = ۱۳۶۸ق. (۱۳۲۶ش)
| ترجمه به = فارسی
| نسخه الکترونیکی = [http://shiabooks.net/library.php?id=9966 تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]
| رده‌بندی کنگره =
| رده‌بندی دیویی = ت ۶۶۴ ک ۷ / ۹۵۶
| سایر مشخصات = مصور
|عرض تصویر=200px}}


{{در دست ویرایش|ماه=[[مهر]]|روز=[[۶]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }}
'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''،کتابی است به زبان عربی، نوشته سید عبدالجواد کلیدار، که به بررسی واژگانی و تاریخی [[حائر]] و تاریخچه ساخت [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] از آغاز تا زمان تألیف (۱۳۶۸ق/۱۳۲۷-۱۳۲۸ش) پرداخته است. این کتاب بار نخست در [[بغداد]]، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۳۲۶ش) چاپ شده و دو بار به زبان فارسی برگردانده شده است.


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
==نویسنده==
==نویسنده==
سید عبدالجواد کلیدار آل طعمة(م.۱۳۷۹ق)، فرزند علی، متولد [[کربلا]]، از دانشگاه سوربن [[فرانسه]] دکترای علوم سیاسی<ref name=":0" /> و از دانشگاه بروکسل دکترای حقوق گرفته،‌<ref>معجم الادباء، ج۳، ص۳۲۷.</ref> در سال ۱۹۳۲م. به [[عراق]] بازگشت و نشریه الاحرار را راه‌اندازی کرد.<ref name=":0">مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۰۲ و ۱۰۳.</ref> او چندین سال تولیت [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]] را برعهده داشت.<ref>مقاله تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۳۵۳.</ref> برخی از آثار او معالم انساب الطالبین<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/236039901 کتاب‌شناسی معالم انساب الطالبین]، worldcat</ref> و مدینة الحسین أو مختصر تاریخ کربلا است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1945167 کتاب‌شناسی مدینة الحسین او مختصر تاریخ کربلا]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ [http://www.lib.ir/book/86127225/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%88-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7/ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.</ref>


==ساختار==
==ساختار و محتوا==
نام کامل این کتاب، «تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع): و هو بحث واسع عن الحائر و تاریخه فی اللغه و التاریخ و الفقه و الحدیث و عمارته و هدمه من الصدر الاول الی العصر الحاضر» است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، صفحه عنوان کتاب.</ref>


==محتوا==
کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، به موقعیت سرزمین [[کربلا]] پیش از شهادت [[امام حسین(ع)]]،  نخستین ساخت وساز بر [[آستان مقدس امام حسین(ع)|قبر وی]]، نام «[[حائر]]» و «حیر»، تغییر و تحولات منطقه و فراز و نشیب‌های آن از آغاز تا زمان تألیف کتاب (1368ق) پرداخته است. این کتاب، دارای ۶ باب و هر باب شامل چند فصل است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، تمام کتاب.</ref> ۶ باب این کتاب عبارتند از:
نام کامل این کتاب، «تاریخ کربلاء و حائرالحسین علیه السلام : و هو بحث واسع عن الحائر و تاریخه فی اللغه و التاریخ و الفقه و الحدیث و عمارته و هدمه من الصدر الاول الی العصر الحاضر» است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، صفحه عنوان کتاب.</ref>  
 
*باب اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا
*باب دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون آن‌ها
*باب سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی آن
*باب چهارم: دوره‌های تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
*باب پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و غارت
*باب ششم: حائر و اصلاحات بعدی
 
==فهرست==
{{ستون-شروع|۳}}
<small>
برگردان فارسی فهرست کتاب:
 
*دیباچه
**تقریظ کریمانه امام عالی مقام، شیخ [[محمدحسین کاشف الغطاء|محمدحسین آل کاشف الغطاء]] دامت برکاته
**تقریظ علامه بزرگوار شیخ [[عبدالحسین امینی]]، صاحب کتاب ([[الغدیر (کتاب)|الغدیر]])
**تعیین تاریخ و تقریظ جعفر نقدی، عضو دادگاه تجدید نظر [[شیعه]]
**تقریظ استاد بزرگوار سید محمد رشید مرتضی
**تقریظ علامه بزرگوار و نویسنده سرشناس، [[سید محمدمهدی اصفهانی]] کاظمی (دام فضله)
**محمدمهدی موسوی اصفهانی کاظمی
**معرفی کتاب و نویسنده آن
*اهدای کتاب
*پیش‌گفتار
*بخش اول: [[حائر]] [[امام حسین(ع)]] و [[کربلا]]
**فصل اول: حائر و حرمت و قداست آن در دین مبین [[اسلام]]
**فصل دوم: حائر در لغت و تاریخ
**فصل سوم: کربلا و محل‌های دیگری که حائر نامیده شده است
**فصل چهارم: حائر، حیر و [[حیره]]
**فصل پنجم: حائر در فقه و حدیث
***١. حدود و مساحت حائر
****حائر از نظر دلالت عرفی در تاریخ قدیم
***٢. حرم و حائر
***٣. حرم، حدود و اندازه ان
***۴. اختلاف نظر متاخرین در اندازه حائر
**فصل ششم: منطقه‌های حرم و حائر و ترتیب قاعده فضیلت و شرف میان آن دو
*بخش دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون انها
**فصل اول:  تحقیق در مورد نام حائر و حیر به لحاظ تاریخی
**فصل دوم: حائر و علت پیدایش این نام
**فصل سوم:  حائر و علت نام‌گذاری ان
**فصل چهارم:  حائر و حیر و کنکاش تاریخی در نام حیر
*بخش سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی ان
**فصل اول: حائر و ویژگی‌های آن در دوران نخست
**فصل دوم: حائر و جایگاه والای آن در دین مبین اسلام
**فصل سوم: حائر مقدس و نقش آن در دنیای اسلام
**فصل چهارم: حائر و اوضاع و احوال عمومی آن در دوران نخست
***نقش عوامل معنوی و طبیعی در خطرپذیری در راه [[زیارت]] امام حسین(ع)
****الف) ایمان کامل و عقیده نیرومند دینی به خاندان نبوت و رسالت
****ب) تشویق شیعیان از سوی [[امامان(ع)|امامان]] معصوم:  جهت زیارت حائر و دعا در انجا
****ج) وجود [[نینوا]] و [[غاضریه]] در نزدیکی کربلا
**فصل پنجم: حائر، زمین مبارک و تربت مقدس ان
***فضیلت کربلا و قداست تربت آن در دین مبین اسلام
****١. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت تاریخی
*****الف) قداست تربت در اغاز ظهور اسلام
*****ب) تحول و دگرگونی این روش در دوره‌های میانی
****٢. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت دینی
*****الف) سبب اختلاف نظر شیعه با دیگران در سجده کردن
*****ب) سبب انتخاب مهر [[نماز]] از [[تربت]] کربلا
*****ج) سجده امامان معصوم(ع) بر تربت امام حسین(ع) و تشویق شیعیان بر این کار
*****د) راز سجده بر تربت امام حسین(ع)
*****ه) رد شبهه یاوه‌گویان و بیان تفاوت سجده بر چیزی و برای چیزی
**فصل ششم: حائر، مراسم تشرف و آداب زیارت آن
**فصل هفتم: حائر و اوقات زیارتی آن
***١. [[زیارت عاشورا]]
***٢. [[زیارت اربعین]]
***٣. زیارت اول [[ماه رجب]]
***۴. زیارت نیمه ماه رجب
***۵. زیارت نیمه [[ماه شعبان]]
***۶. زیارت امام حسین(ع) در [[شب قدر|شب‌های قدر]]
***٧. زیارت امام حسین(ع) در [[عید فطر|عید سعید فطر]]
***٨. زیارت امام حسین(ع) در روز [[عرفه]] و [[عید قربان]]
**فصل هشتم: حائر و نخستین سادات علوی ساکن در آن
*بخش چهارم: دوره‌های تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
**فصل اول: حائر و ساختمان استوار آن در این روزگار
**فصل دوم: حائر و نخستین ساخت و ساز آن، بعد از واقعه [[عاشورا]] در قرن اول هجری
**فصل سوم:  حائر و نخستین تجدید بنای آن، بعد از سال ١٩٣ هجری (خلافت امین و [[مامون عباسی]])
**فصل چهارم: حائر و دومین تجدید بنای آن در ماه‌های پایانی سال ٢۴٧ هجری(روزگار زمامداری [[منتصر عباسی|المنتصر بالله]])
**فصل پنجم: حائر و سومین تجدید بنای آن در سال ٢٨٣ هجری به دست داعی صغیر (حکمران مازندران)
**فصل ششم: حائر و چهارمین تجدید بنای آن در سال ٣۶٩ هجری به دست سلطان عضد الدوله بویه‌ای و قبر پادشاهان [[آل بویه]] در حائر مقدس
***گورستان سلاطین ال بویه در حائر مقدس
**فصل هفتم: حائر و پنجمین تجدید بنای آن به دست ابن سهلان رامهرمزی
**فصل هشتم:  حائر و ششمین تجدید بنای آن در سال ۶٢٠ هجری به دست احمدالناصر لدین الله عباسی
**فصل نهم: حائر و هفتمین تجدید بنای آن در سال ٧۶٧ هجری به دست سلطان اویس جلایری
*بخش پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و چپاول و غارت
**فصل اول: حائر و دوران تیره و تاریکی که بر آن گذشته است
***ویرانی حائر، نخستین بار در آغاز خلافت [[منصور دوانیقی]]
**فصل دوم: حائر و ویرانی آن در سال ١٩٣ هجری و روزگار [[هارون الرشید]]
**فصل سوم: حائر و ویرانی آن به دست [[متوکل عباسی]]
***١. تخریب قبر امام حسین(ع) در شعبان٢٣٣ق
***٢. تخریب قبر مطهر امام حسین(ع) در سال ٢٣۶ق
***٣. تخریب قبر امام حسین(ع) در سال٢٣٧ق
***۴. تخریب قبر مطهر امام حسین(ص) در نیمه شعبان ٢۴٧ق
****مجریان و عاملان تخریب قبر مطهر
**فصل چهارم: حائر و فرو ر یختن سقف آن در دوران الموفق
**فصل پنجم: حائر و غارت آن به دست ضبه بن محمد اسدی
**فصل ششم: حائر و ویرانی آن از طریق آتش‌افروزی، در دوران القادربالله
**فصل هفتم: حائر و غارت اموال و خزانه آن به دست المسترشد بالله عباسی
**فصل هشتم: حائر و غارت آن به دست مشعشعیین
***علی بن محمد بن فلاح و ویرانی حائر مقدس به دست او
***تحلیل حوادث و رویدادهای یاد شده و دستاوردهای بزرگ آنها
**فصل نهم: حائر و ویرانی، آتش‌سوزی، غارت و کشتار به دست [[وهابیت|وهابی‌ها]]
***سال ١٢١۶ه یاداور تمام مصایب کربلا
**فصل دهم: حائر و مناره مشهور به ([[مناره عبد]])، تاریخ تأسیس آن و ویرانی‌اش در سال ١٣۵۴ هجری
***١. مناره‌های سه‌گانه صحن و حرم امام حسین(ع)
***٢. تاریخ و علت ساخت مناره و سازنده و موقوفات آن
***٣. تعمیر و مرمت مناره عبد در سال ٩٨٢ق به دست شاه طهماسب صفوی
***۴. ویرانی اثر تاریخی مناره عبد در سال ١٣۵۴ق و علت آن
***۵. اندیشه گسترش صحن امام حسین(ع) از سمت مشرق
***۶. شکل هندسی بارگاه امام حسین(ع) [[ضریح قبر امام حسین(ع)|ضریح]] مطهر و صحن شریف
***٧. مرثیه مناره عبد در شعر شاعران و گفته‌های مردم
***٨. سرانجام مناره عبد پس از ویرانی در سال ١٣۵۴ هجری
*بخش ششم: حائر و اصلاحات بعدی
**فصل اول: حائر و اصلاحات شاه اسماعیل صفوی در سال ٩١۴ هجری
**فصل دوم: حائر و اصلاحات سلطان سلیمان قانونی در سال ٩۴١ هجری
**فصل سوم: حائر و اصلاحات آن در دولت [[دوره صفویه|صفویه]] به دست شاه طهماسب، شاه عباس کبیر و سپس [[نادرشاه افشار]]
**فصل چهارم: حائر و اصلاحات مهم آن در [[دوران قاجار]] به دست سلطان اقا محمدخان، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه
**فصل پنجم: حائر و آخرین اصلاحات آن، به دست سیدطاهر سیف الدین
**فصل ششم: حائر و متعلقات آن
***شکواییه علمای کربلا
**فصل هفتم: حائر و [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم ابوالفضل العباس(ع)]]
***شعری درباره حائر فرخنده و مبارک
***ادای وظیفه شکرگزاری<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، فهرست.</ref>
</small>
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==در نگاه دیگران==
[[پرونده:ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع) (کتاب).png|بندانگشتی|250x250px|برگردان فارسی کتاب.|جایگزین=]]
[[محمدحسین کاشف الغطاء]]، این کتاب را اثری ماندگار و خدمتی نه تنها به شیعه، بلکه به تمام بشریت دانسته است.<ref>تاریخ کربلاء‌ و حائر الحسین(ع)، ص۵.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، صاحب [[کتاب الغدیر]] این اثر را آرزوی دیندار و آرمان همه جوامع بشری خوانده<ref>کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص ۷.</ref> و سید محمدمهدی اصفهانی این کتاب را مصدری برای تاریخ و مرجعی برای نویسندگان معرفی کرده است.<ref>کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۱۰.</ref>


==ترجمه==
==ترجمه==
این کتاب، به قلم مسلم صاحبی، به زبان فارسی ترجمه شده و با عنوان «ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)»، در ۳۷۵ صفحه، توسط نشر مشعر، در تهران، در سال ۱۳۸۹ش. چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2093383 کتاب‌شناسی ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref>  
محمد صدرهاشمی، این کتاب را به زبان فارسی برگردانده و در ۲۰۷ صفحه، توسط کتابفروشی ثقفی، در [[اصفهان]]، در سال ۱۳۳۷ به چاپ رسانده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/تاریخ-کربلا-و-حائر-الحسین-علیه-السلام/ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.</ref> پس از آن، به قلم مسلم صاحبی، به زبان فارسی ترجمه شده و با عنوان «ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)»، در ۳۷۵ صفحه، توسط نشر مشعر، در [[تهران]]، در سال ۱۳۸۹ش. چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2093383 کتاب‌شناسی ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref>  


محمد صدرهاشمی، این کتاب را به زبان فارسی برگردانده و در ۲۰۷ صفحه، توسط کتابفروشی ثقفی، در اصفهان، در سال ۱۳۳۷ به چاپ رسانده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/تاریخ-کربلا-و-حائر-الحسین-علیه-السلام/ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.</ref>
==چاپ==
این اثر، برای بار نخست، توسط المعارف،‌ در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۹۴۹م/۱۳۲۶ش) به چاپ رسید.<ref>[http://www.iraqnla.gov.iq/opac/fullrecr.php?nid=150105&hl=ara کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)َ]، دار الکتب و الوثائق العراقیة؛ [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1518700 کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref> پس از آن توسط المطبعة الحیدریة، در نجف، در سال ۱۹۶۷م. (۱۳۴۵-۱۳۴۶ش)<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/834801251 Tārīh̲ Karbalāʼ waḥāʼir al-Ḥusayn], worldcat</ref> و توسط المکتبة الحیدریة، در قم، در سال ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش) چاپ شده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%88-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85/ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.</ref>  


==چاپ==
توسط المکتبة الحیدریة، در قم، در سال ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش) چاپ شده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%88-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85/ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.</ref>
<br />
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 خواندن و مطالعه ترجمه کتاب.]
 
* [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 خواندن و بارگیری ترجمه کتاب.]
* [http://shiabooks.net/library.php?id=9966 بارگیری کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع).]


==پانوشت==
==پانوشت==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
 
{{منابع}}
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| پیش از لینک = مقاله
| منبع =  
| منبع = تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)،
| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت،  
| پس از لینک = مسلم صاحبی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره دهم و یازدهم، بهار و تابستان 1391، ص353
| لینک =  
| لینک =  
}}
}}
'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''، عبدالجواد الکلیدار، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش).
*[http://www.lib.ir/ '''پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.''']
*'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش).
*'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش.
*'''[http://www.iraqnla.gov.iq/index.html دار الکتب و الوثائق العراقیة ببغداد.]'''
*[https://library.razavi.ir/fa '''سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.''']
*'''[http://shiabooks.net/library.php?id=9989 مشاهیر المدفونین فی کربلاء]'''، محمد هادی آل طعمة، دار الصفوة، بیروت، ۱۴۳۰ق.
*'''[https://books.google.com/books?id=XnhLCwAAQBAJ&lpg=PP1&pg=PP1#v=onepage&q&f=false معجم الادباء]'''، عبد الفتاح صعيدي، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۴ق.
* '''https://www.worldcat.org'''
{{پایان}}
{{کتاب‌شناسی عتبات عالیات}}


{{پایان}}
[[رده:کتاب‌های تاریخ کربلا]]
[[رده:کتاب‌های قرن چهاردهم قمری]]
[[رده:کتاب‌های سید عبدالجواد کلیدار]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۷

تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده سید عبدالجواد الکلیدار
برگرداننده محمد صدرهاشمی، مسلم صاحبی
تاریخ نگارش ۱۳۷۴ق. (۱۳۳۳-۱۳۳۴ش)
محتوا
موضوع کربلا (عراق)، تاریخ، زیارت، آرامگاه، امام حسین(ع)
زبان عربی
نشر
تعداد جلد ۱
قطع وزیری
ناشر المعارف، المطبعة الحیدریة، مکتبة الحیدریة
محل نشر بغداد، نجف، قم
ترجمه به فارسی
رده‌بندی دیویی ت ۶۶۴ ک ۷ / ۹۵۶
سایر مشخصات مصور
نسخه الکترونیکی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)

تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)،کتابی است به زبان عربی، نوشته سید عبدالجواد کلیدار، که به بررسی واژگانی و تاریخی حائر و تاریخچه ساخت حرم امام حسین(ع) از آغاز تا زمان تألیف (۱۳۶۸ق/۱۳۲۷-۱۳۲۸ش) پرداخته است. این کتاب بار نخست در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۳۲۶ش) چاپ شده و دو بار به زبان فارسی برگردانده شده است.

نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سید عبدالجواد کلیدار آل طعمة(م.۱۳۷۹ق)، فرزند علی، متولد کربلا، از دانشگاه سوربن فرانسه دکترای علوم سیاسی[۱] و از دانشگاه بروکسل دکترای حقوق گرفته،‌[۲] در سال ۱۹۳۲م. به عراق بازگشت و نشریه الاحرار را راه‌اندازی کرد.[۱] او چندین سال تولیت آستان امام حسین(ع) را برعهده داشت.[۳] برخی از آثار او معالم انساب الطالبین[۴] و مدینة الحسین أو مختصر تاریخ کربلا است.[۵]

ساختار و محتوا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نام کامل این کتاب، «تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع): و هو بحث واسع عن الحائر و تاریخه فی اللغه و التاریخ و الفقه و الحدیث و عمارته و هدمه من الصدر الاول الی العصر الحاضر» است.[۶]

کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، به موقعیت سرزمین کربلا پیش از شهادت امام حسین(ع)، نخستین ساخت وساز بر قبر وی، نام «حائر» و «حیر»، تغییر و تحولات منطقه و فراز و نشیب‌های آن از آغاز تا زمان تألیف کتاب (1368ق) پرداخته است. این کتاب، دارای ۶ باب و هر باب شامل چند فصل است.[۷] ۶ باب این کتاب عبارتند از:

  • باب اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا
  • باب دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون آن‌ها
  • باب سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی آن
  • باب چهارم: دوره‌های تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
  • باب پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و غارت
  • باب ششم: حائر و اصلاحات بعدی

فهرست[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برگردان فارسی فهرست کتاب:

  • دیباچه
  • اهدای کتاب
  • پیش‌گفتار
  • بخش اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا
    • فصل اول: حائر و حرمت و قداست آن در دین مبین اسلام
    • فصل دوم: حائر در لغت و تاریخ
    • فصل سوم: کربلا و محل‌های دیگری که حائر نامیده شده است
    • فصل چهارم: حائر، حیر و حیره
    • فصل پنجم: حائر در فقه و حدیث
      • ١. حدود و مساحت حائر
        • حائر از نظر دلالت عرفی در تاریخ قدیم
      • ٢. حرم و حائر
      • ٣. حرم، حدود و اندازه ان
      • ۴. اختلاف نظر متاخرین در اندازه حائر
    • فصل ششم: منطقه‌های حرم و حائر و ترتیب قاعده فضیلت و شرف میان آن دو
  • بخش دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون انها
    • فصل اول: تحقیق در مورد نام حائر و حیر به لحاظ تاریخی
    • فصل دوم: حائر و علت پیدایش این نام
    • فصل سوم: حائر و علت نام‌گذاری ان
    • فصل چهارم: حائر و حیر و کنکاش تاریخی در نام حیر
  • بخش سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی ان
    • فصل اول: حائر و ویژگی‌های آن در دوران نخست
    • فصل دوم: حائر و جایگاه والای آن در دین مبین اسلام
    • فصل سوم: حائر مقدس و نقش آن در دنیای اسلام
    • فصل چهارم: حائر و اوضاع و احوال عمومی آن در دوران نخست
      • نقش عوامل معنوی و طبیعی در خطرپذیری در راه زیارت امام حسین(ع)
        • الف) ایمان کامل و عقیده نیرومند دینی به خاندان نبوت و رسالت
        • ب) تشویق شیعیان از سوی امامان معصوم: جهت زیارت حائر و دعا در انجا
        • ج) وجود نینوا و غاضریه در نزدیکی کربلا
    • فصل پنجم: حائر، زمین مبارک و تربت مقدس ان
      • فضیلت کربلا و قداست تربت آن در دین مبین اسلام
        • ١. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت تاریخی
          • الف) قداست تربت در اغاز ظهور اسلام
          • ب) تحول و دگرگونی این روش در دوره‌های میانی
        • ٢. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت دینی
          • الف) سبب اختلاف نظر شیعه با دیگران در سجده کردن
          • ب) سبب انتخاب مهر نماز از تربت کربلا
          • ج) سجده امامان معصوم(ع) بر تربت امام حسین(ع) و تشویق شیعیان بر این کار
          • د) راز سجده بر تربت امام حسین(ع)
          • ه) رد شبهه یاوه‌گویان و بیان تفاوت سجده بر چیزی و برای چیزی
    • فصل ششم: حائر، مراسم تشرف و آداب زیارت آن
    • فصل هفتم: حائر و اوقات زیارتی آن
    • فصل هشتم: حائر و نخستین سادات علوی ساکن در آن
  • بخش چهارم: دوره‌های تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
    • فصل اول: حائر و ساختمان استوار آن در این روزگار
    • فصل دوم: حائر و نخستین ساخت و ساز آن، بعد از واقعه عاشورا در قرن اول هجری
    • فصل سوم: حائر و نخستین تجدید بنای آن، بعد از سال ١٩٣ هجری (خلافت امین و مامون عباسی)
    • فصل چهارم: حائر و دومین تجدید بنای آن در ماه‌های پایانی سال ٢۴٧ هجری(روزگار زمامداری المنتصر بالله)
    • فصل پنجم: حائر و سومین تجدید بنای آن در سال ٢٨٣ هجری به دست داعی صغیر (حکمران مازندران)
    • فصل ششم: حائر و چهارمین تجدید بنای آن در سال ٣۶٩ هجری به دست سلطان عضد الدوله بویه‌ای و قبر پادشاهان آل بویه در حائر مقدس
      • گورستان سلاطین ال بویه در حائر مقدس
    • فصل هفتم: حائر و پنجمین تجدید بنای آن به دست ابن سهلان رامهرمزی
    • فصل هشتم: حائر و ششمین تجدید بنای آن در سال ۶٢٠ هجری به دست احمدالناصر لدین الله عباسی
    • فصل نهم: حائر و هفتمین تجدید بنای آن در سال ٧۶٧ هجری به دست سلطان اویس جلایری
  • بخش پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و چپاول و غارت
    • فصل اول: حائر و دوران تیره و تاریکی که بر آن گذشته است
    • فصل دوم: حائر و ویرانی آن در سال ١٩٣ هجری و روزگار هارون الرشید
    • فصل سوم: حائر و ویرانی آن به دست متوکل عباسی
      • ١. تخریب قبر امام حسین(ع) در شعبان٢٣٣ق
      • ٢. تخریب قبر مطهر امام حسین(ع) در سال ٢٣۶ق
      • ٣. تخریب قبر امام حسین(ع) در سال٢٣٧ق
      • ۴. تخریب قبر مطهر امام حسین(ص) در نیمه شعبان ٢۴٧ق
        • مجریان و عاملان تخریب قبر مطهر
    • فصل چهارم: حائر و فرو ر یختن سقف آن در دوران الموفق
    • فصل پنجم: حائر و غارت آن به دست ضبه بن محمد اسدی
    • فصل ششم: حائر و ویرانی آن از طریق آتش‌افروزی، در دوران القادربالله
    • فصل هفتم: حائر و غارت اموال و خزانه آن به دست المسترشد بالله عباسی
    • فصل هشتم: حائر و غارت آن به دست مشعشعیین
      • علی بن محمد بن فلاح و ویرانی حائر مقدس به دست او
      • تحلیل حوادث و رویدادهای یاد شده و دستاوردهای بزرگ آنها
    • فصل نهم: حائر و ویرانی، آتش‌سوزی، غارت و کشتار به دست وهابی‌ها
      • سال ١٢١۶ه یاداور تمام مصایب کربلا
    • فصل دهم: حائر و مناره مشهور به (مناره عبد)، تاریخ تأسیس آن و ویرانی‌اش در سال ١٣۵۴ هجری
      • ١. مناره‌های سه‌گانه صحن و حرم امام حسین(ع)
      • ٢. تاریخ و علت ساخت مناره و سازنده و موقوفات آن
      • ٣. تعمیر و مرمت مناره عبد در سال ٩٨٢ق به دست شاه طهماسب صفوی
      • ۴. ویرانی اثر تاریخی مناره عبد در سال ١٣۵۴ق و علت آن
      • ۵. اندیشه گسترش صحن امام حسین(ع) از سمت مشرق
      • ۶. شکل هندسی بارگاه امام حسین(ع) ضریح مطهر و صحن شریف
      • ٧. مرثیه مناره عبد در شعر شاعران و گفته‌های مردم
      • ٨. سرانجام مناره عبد پس از ویرانی در سال ١٣۵۴ هجری
  • بخش ششم: حائر و اصلاحات بعدی
    • فصل اول: حائر و اصلاحات شاه اسماعیل صفوی در سال ٩١۴ هجری
    • فصل دوم: حائر و اصلاحات سلطان سلیمان قانونی در سال ٩۴١ هجری
    • فصل سوم: حائر و اصلاحات آن در دولت صفویه به دست شاه طهماسب، شاه عباس کبیر و سپس نادرشاه افشار
    • فصل چهارم: حائر و اصلاحات مهم آن در دوران قاجار به دست سلطان اقا محمدخان، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه
    • فصل پنجم: حائر و آخرین اصلاحات آن، به دست سیدطاهر سیف الدین
    • فصل ششم: حائر و متعلقات آن
      • شکواییه علمای کربلا
    • فصل هفتم: حائر و حرم ابوالفضل العباس(ع)
      • شعری درباره حائر فرخنده و مبارک
      • ادای وظیفه شکرگزاری[۸]

در نگاه دیگران[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برگردان فارسی کتاب.

محمدحسین کاشف الغطاء، این کتاب را اثری ماندگار و خدمتی نه تنها به شیعه، بلکه به تمام بشریت دانسته است.[۹] عبدالحسین امینی، صاحب کتاب الغدیر این اثر را آرزوی دیندار و آرمان همه جوامع بشری خوانده[۱۰] و سید محمدمهدی اصفهانی این کتاب را مصدری برای تاریخ و مرجعی برای نویسندگان معرفی کرده است.[۱۱]

ترجمه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

محمد صدرهاشمی، این کتاب را به زبان فارسی برگردانده و در ۲۰۷ صفحه، توسط کتابفروشی ثقفی، در اصفهان، در سال ۱۳۳۷ به چاپ رسانده است.[۱۲] پس از آن، به قلم مسلم صاحبی، به زبان فارسی ترجمه شده و با عنوان «ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)»، در ۳۷۵ صفحه، توسط نشر مشعر، در تهران، در سال ۱۳۸۹ش. چاپ شده است.[۱۳]

چاپ[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این اثر، برای بار نخست، توسط المعارف،‌ در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۹۴۹م/۱۳۲۶ش) به چاپ رسید.[۱۴] پس از آن توسط المطبعة الحیدریة، در نجف، در سال ۱۹۶۷م. (۱۳۴۵-۱۳۴۶ش)[۱۵] و توسط المکتبة الحیدریة، در قم، در سال ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش) چاپ شده است.[۱۶]

پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۰۲ و ۱۰۳.
  2. ↑ معجم الادباء، ج۳، ص۳۲۷.
  3. ↑ مقاله تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۳۵۳.
  4. ↑ کتاب‌شناسی معالم انساب الطالبین، worldcat
  5. ↑ کتاب‌شناسی مدینة الحسین او مختصر تاریخ کربلا، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.
  6. ↑ تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، صفحه عنوان کتاب.
  7. ↑ تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، تمام کتاب.
  8. ↑ ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، فهرست.
  9. ↑ تاریخ کربلاء‌ و حائر الحسین(ع)، ص۵.
  10. ↑ کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص ۷.
  11. ↑ کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۱۰.
  12. ↑ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.
  13. ↑ کتاب‌شناسی ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  14. ↑ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)َ، دار الکتب و الوثائق العراقیة؛ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
  15. ↑ Tārīh̲ Karbalāʼ waḥāʼir al-Ḥusayn, worldcat
  16. ↑ کتاب‌شناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از مقاله تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، مسلم صاحبی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره دهم و یازدهم، بهار و تابستان 1391، ص353 است.
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=تاریخ_کربلاء_و_حائر_الحسین(ع)_(کتاب)&oldid=57995»