تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
(۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب).jpg | | تصویر = تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) (کتاب).jpg | ||
خط ۱۸: | خط ۱۴: | ||
| نسخه الکترونیکی = [http://shiabooks.net/library.php?id=9966 تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)] | | نسخه الکترونیکی = [http://shiabooks.net/library.php?id=9966 تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)] | ||
| ردهبندی کنگره = | | ردهبندی کنگره = | ||
| ردهبندی دیویی = ت ۶۶۴ ک ۷ / ۹۵۶ | | ردهبندی دیویی = ت ۶۶۴ ک ۷ / ۹۵۶ | ||
| سایر مشخصات = مصور | | سایر مشخصات = مصور | ||
}} | |عرض تصویر=200px}} | ||
'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''، | '''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''،کتابی است به زبان عربی، نوشته سید عبدالجواد کلیدار، که به بررسی واژگانی و تاریخی [[حائر]] و تاریخچه ساخت [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] از آغاز تا زمان تألیف (۱۳۶۸ق/۱۳۲۷-۱۳۲۸ش) پرداخته است. این کتاب بار نخست در [[بغداد]]، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۳۲۶ش) چاپ شده و دو بار به زبان فارسی برگردانده شده است. | ||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
مدینة الحسین أو مختصر تاریخ | سید عبدالجواد کلیدار آل طعمة(م.۱۳۷۹ق)، فرزند علی، متولد [[کربلا]]، از دانشگاه سوربن [[فرانسه]] دکترای علوم سیاسی<ref name=":0" /> و از دانشگاه بروکسل دکترای حقوق گرفته،<ref>معجم الادباء، ج۳، ص۳۲۷.</ref> در سال ۱۹۳۲م. به [[عراق]] بازگشت و نشریه الاحرار را راهاندازی کرد.<ref name=":0">مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۰۲ و ۱۰۳.</ref> او چندین سال تولیت [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]] را برعهده داشت.<ref>مقاله تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۳۵۳.</ref> برخی از آثار او معالم انساب الطالبین<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/236039901 کتابشناسی معالم انساب الطالبین]، worldcat</ref> و مدینة الحسین أو مختصر تاریخ کربلا است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1945167 کتابشناسی مدینة الحسین او مختصر تاریخ کربلا]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ [http://www.lib.ir/book/86127225/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%88-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%B5%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7/ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | |||
نام کامل این کتاب، «تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع): و هو بحث واسع عن الحائر و تاریخه فی اللغه و التاریخ و الفقه و الحدیث و عمارته و هدمه من الصدر الاول الی العصر الحاضر» است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، صفحه عنوان کتاب.</ref> | |||
== | کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، به موقعیت سرزمین [[کربلا]] پیش از شهادت [[امام حسین(ع)]]، نخستین ساخت وساز بر [[آستان مقدس امام حسین(ع)|قبر وی]]، نام «[[حائر]]» و «حیر»، تغییر و تحولات منطقه و فراز و نشیبهای آن از آغاز تا زمان تألیف کتاب (1368ق) پرداخته است. این کتاب، دارای ۶ باب و هر باب شامل چند فصل است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، تمام کتاب.</ref> ۶ باب این کتاب عبارتند از: | ||
*باب اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا | |||
*باب دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون آنها | |||
*باب سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی آن | |||
*باب چهارم: دورههای تاریخی حائر و ساخت و ساز آن | |||
*باب پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و غارت | |||
*باب ششم: حائر و اصلاحات بعدی | |||
==فهرست== | |||
{{ستون-شروع|۳}} | |||
<small> | |||
برگردان فارسی فهرست کتاب: | |||
*دیباچه | |||
**تقریظ کریمانه امام عالی مقام، شیخ [[محمدحسین کاشف الغطاء|محمدحسین آل کاشف الغطاء]] دامت برکاته | |||
**تقریظ علامه بزرگوار شیخ [[عبدالحسین امینی]]، صاحب کتاب ([[الغدیر (کتاب)|الغدیر]]) | |||
**تعیین تاریخ و تقریظ جعفر نقدی، عضو دادگاه تجدید نظر [[شیعه]] | |||
**تقریظ استاد بزرگوار سید محمد رشید مرتضی | |||
**تقریظ علامه بزرگوار و نویسنده سرشناس، [[سید محمدمهدی اصفهانی]] کاظمی (دام فضله) | |||
**محمدمهدی موسوی اصفهانی کاظمی | |||
**معرفی کتاب و نویسنده آن | |||
*اهدای کتاب | |||
*پیشگفتار | |||
*بخش اول: [[حائر]] [[امام حسین(ع)]] و [[کربلا]] | |||
**فصل اول: حائر و حرمت و قداست آن در دین مبین [[اسلام]] | |||
**فصل دوم: حائر در لغت و تاریخ | |||
**فصل سوم: کربلا و محلهای دیگری که حائر نامیده شده است | |||
**فصل چهارم: حائر، حیر و [[حیره]] | |||
**فصل پنجم: حائر در فقه و حدیث | |||
***١. حدود و مساحت حائر | |||
****حائر از نظر دلالت عرفی در تاریخ قدیم | |||
***٢. حرم و حائر | |||
***٣. حرم، حدود و اندازه ان | |||
***۴. اختلاف نظر متاخرین در اندازه حائر | |||
**فصل ششم: منطقههای حرم و حائر و ترتیب قاعده فضیلت و شرف میان آن دو | |||
*بخش دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون انها | |||
**فصل اول: تحقیق در مورد نام حائر و حیر به لحاظ تاریخی | |||
**فصل دوم: حائر و علت پیدایش این نام | |||
**فصل سوم: حائر و علت نامگذاری ان | |||
**فصل چهارم: حائر و حیر و کنکاش تاریخی در نام حیر | |||
*بخش سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی ان | |||
**فصل اول: حائر و ویژگیهای آن در دوران نخست | |||
**فصل دوم: حائر و جایگاه والای آن در دین مبین اسلام | |||
**فصل سوم: حائر مقدس و نقش آن در دنیای اسلام | |||
**فصل چهارم: حائر و اوضاع و احوال عمومی آن در دوران نخست | |||
***نقش عوامل معنوی و طبیعی در خطرپذیری در راه [[زیارت]] امام حسین(ع) | |||
****الف) ایمان کامل و عقیده نیرومند دینی به خاندان نبوت و رسالت | |||
****ب) تشویق شیعیان از سوی [[امامان(ع)|امامان]] معصوم: جهت زیارت حائر و دعا در انجا | |||
****ج) وجود [[نینوا]] و [[غاضریه]] در نزدیکی کربلا | |||
**فصل پنجم: حائر، زمین مبارک و تربت مقدس ان | |||
***فضیلت کربلا و قداست تربت آن در دین مبین اسلام | |||
****١. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت تاریخی | |||
*****الف) قداست تربت در اغاز ظهور اسلام | |||
*****ب) تحول و دگرگونی این روش در دورههای میانی | |||
****٢. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت دینی | |||
*****الف) سبب اختلاف نظر شیعه با دیگران در سجده کردن | |||
*****ب) سبب انتخاب مهر [[نماز]] از [[تربت]] کربلا | |||
*****ج) سجده امامان معصوم(ع) بر تربت امام حسین(ع) و تشویق شیعیان بر این کار | |||
*****د) راز سجده بر تربت امام حسین(ع) | |||
*****ه) رد شبهه یاوهگویان و بیان تفاوت سجده بر چیزی و برای چیزی | |||
**فصل ششم: حائر، مراسم تشرف و آداب زیارت آن | |||
**فصل هفتم: حائر و اوقات زیارتی آن | |||
***١. [[زیارت عاشورا]] | |||
***٢. [[زیارت اربعین]] | |||
***٣. زیارت اول [[ماه رجب]] | |||
***۴. زیارت نیمه ماه رجب | |||
***۵. زیارت نیمه [[ماه شعبان]] | |||
***۶. زیارت امام حسین(ع) در [[شب قدر|شبهای قدر]] | |||
***٧. زیارت امام حسین(ع) در [[عید فطر|عید سعید فطر]] | |||
***٨. زیارت امام حسین(ع) در روز [[عرفه]] و [[عید قربان]] | |||
**فصل هشتم: حائر و نخستین سادات علوی ساکن در آن | |||
*بخش چهارم: دورههای تاریخی حائر و ساخت و ساز آن | |||
**فصل اول: حائر و ساختمان استوار آن در این روزگار | |||
**فصل دوم: حائر و نخستین ساخت و ساز آن، بعد از واقعه [[عاشورا]] در قرن اول هجری | |||
**فصل سوم: حائر و نخستین تجدید بنای آن، بعد از سال ١٩٣ هجری (خلافت امین و [[مامون عباسی]]) | |||
**فصل چهارم: حائر و دومین تجدید بنای آن در ماههای پایانی سال ٢۴٧ هجری(روزگار زمامداری [[منتصر عباسی|المنتصر بالله]]) | |||
**فصل پنجم: حائر و سومین تجدید بنای آن در سال ٢٨٣ هجری به دست داعی صغیر (حکمران مازندران) | |||
**فصل ششم: حائر و چهارمین تجدید بنای آن در سال ٣۶٩ هجری به دست سلطان عضد الدوله بویهای و قبر پادشاهان [[آل بویه]] در حائر مقدس | |||
***گورستان سلاطین ال بویه در حائر مقدس | |||
**فصل هفتم: حائر و پنجمین تجدید بنای آن به دست ابن سهلان رامهرمزی | |||
**فصل هشتم: حائر و ششمین تجدید بنای آن در سال ۶٢٠ هجری به دست احمدالناصر لدین الله عباسی | |||
**فصل نهم: حائر و هفتمین تجدید بنای آن در سال ٧۶٧ هجری به دست سلطان اویس جلایری | |||
*بخش پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و چپاول و غارت | |||
**فصل اول: حائر و دوران تیره و تاریکی که بر آن گذشته است | |||
***ویرانی حائر، نخستین بار در آغاز خلافت [[منصور دوانیقی]] | |||
**فصل دوم: حائر و ویرانی آن در سال ١٩٣ هجری و روزگار [[هارون الرشید]] | |||
**فصل سوم: حائر و ویرانی آن به دست [[متوکل عباسی]] | |||
***١. تخریب قبر امام حسین(ع) در شعبان٢٣٣ق | |||
***٢. تخریب قبر مطهر امام حسین(ع) در سال ٢٣۶ق | |||
***٣. تخریب قبر امام حسین(ع) در سال٢٣٧ق | |||
***۴. تخریب قبر مطهر امام حسین(ص) در نیمه شعبان ٢۴٧ق | |||
****مجریان و عاملان تخریب قبر مطهر | |||
**فصل چهارم: حائر و فرو ر یختن سقف آن در دوران الموفق | |||
**فصل پنجم: حائر و غارت آن به دست ضبه بن محمد اسدی | |||
**فصل ششم: حائر و ویرانی آن از طریق آتشافروزی، در دوران القادربالله | |||
**فصل هفتم: حائر و غارت اموال و خزانه آن به دست المسترشد بالله عباسی | |||
**فصل هشتم: حائر و غارت آن به دست مشعشعیین | |||
***علی بن محمد بن فلاح و ویرانی حائر مقدس به دست او | |||
***تحلیل حوادث و رویدادهای یاد شده و دستاوردهای بزرگ آنها | |||
**فصل نهم: حائر و ویرانی، آتشسوزی، غارت و کشتار به دست [[وهابیت|وهابیها]] | |||
***سال ١٢١۶ه یاداور تمام مصایب کربلا | |||
**فصل دهم: حائر و مناره مشهور به ([[مناره عبد]])، تاریخ تأسیس آن و ویرانیاش در سال ١٣۵۴ هجری | |||
***١. منارههای سهگانه صحن و حرم امام حسین(ع) | |||
***٢. تاریخ و علت ساخت مناره و سازنده و موقوفات آن | |||
***٣. تعمیر و مرمت مناره عبد در سال ٩٨٢ق به دست شاه طهماسب صفوی | |||
***۴. ویرانی اثر تاریخی مناره عبد در سال ١٣۵۴ق و علت آن | |||
***۵. اندیشه گسترش صحن امام حسین(ع) از سمت مشرق | |||
***۶. شکل هندسی بارگاه امام حسین(ع) [[ضریح قبر امام حسین(ع)|ضریح]] مطهر و صحن شریف | |||
***٧. مرثیه مناره عبد در شعر شاعران و گفتههای مردم | |||
***٨. سرانجام مناره عبد پس از ویرانی در سال ١٣۵۴ هجری | |||
*بخش ششم: حائر و اصلاحات بعدی | |||
**فصل اول: حائر و اصلاحات شاه اسماعیل صفوی در سال ٩١۴ هجری | |||
**فصل دوم: حائر و اصلاحات سلطان سلیمان قانونی در سال ٩۴١ هجری | |||
**فصل سوم: حائر و اصلاحات آن در دولت [[دوره صفویه|صفویه]] به دست شاه طهماسب، شاه عباس کبیر و سپس [[نادرشاه افشار]] | |||
**فصل چهارم: حائر و اصلاحات مهم آن در [[دوران قاجار]] به دست سلطان اقا محمدخان، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه | |||
**فصل پنجم: حائر و آخرین اصلاحات آن، به دست سیدطاهر سیف الدین | |||
**فصل ششم: حائر و متعلقات آن | |||
***شکواییه علمای کربلا | |||
**فصل هفتم: حائر و [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم ابوالفضل العباس(ع)]] | |||
***شعری درباره حائر فرخنده و مبارک | |||
***ادای وظیفه شکرگزاری<ref>ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، فهرست.</ref> | |||
</small> | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
== | ==در نگاه دیگران== | ||
[[پرونده:ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع) (کتاب).png|بندانگشتی|250x250px|برگردان فارسی کتاب.|جایگزین=]] | |||
[[محمدحسین کاشف الغطاء]]، این کتاب را اثری ماندگار و خدمتی نه تنها به شیعه، بلکه به تمام بشریت دانسته است.<ref>تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۵.</ref> [[عبدالحسین امینی]]، صاحب [[کتاب الغدیر]] این اثر را آرزوی دیندار و آرمان همه جوامع بشری خوانده<ref>کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص ۷.</ref> و سید محمدمهدی اصفهانی این کتاب را مصدری برای تاریخ و مرجعی برای نویسندگان معرفی کرده است.<ref>کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۱۰.</ref> | |||
==ترجمه== | ==ترجمه== | ||
[[ | محمد صدرهاشمی، این کتاب را به زبان فارسی برگردانده و در ۲۰۷ صفحه، توسط کتابفروشی ثقفی، در [[اصفهان]]، در سال ۱۳۳۷ به چاپ رسانده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/تاریخ-کربلا-و-حائر-الحسین-علیه-السلام/ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.</ref> پس از آن، به قلم مسلم صاحبی، به زبان فارسی ترجمه شده و با عنوان «ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)»، در ۳۷۵ صفحه، توسط نشر مشعر، در [[تهران]]، در سال ۱۳۸۹ش. چاپ شده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2093383 کتابشناسی ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref> | ||
==چاپ== | ==چاپ== | ||
توسط المعارف، در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۹۴۹م/۱۳۲۶ش)<ref>[http://www.iraqnla.gov.iq/opac/fullrecr.php?nid=150105&hl=ara کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)َ]، دار الکتب و الوثائق العراقیة؛ [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1518700 کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref> | این اثر، برای بار نخست، توسط المعارف، در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۹۴۹م/۱۳۲۶ش) به چاپ رسید.<ref>[http://www.iraqnla.gov.iq/opac/fullrecr.php?nid=150105&hl=ara کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)َ]، دار الکتب و الوثائق العراقیة؛ [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1518700 کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref> پس از آن توسط المطبعة الحیدریة، در نجف، در سال ۱۹۶۷م. (۱۳۴۵-۱۳۴۶ش)<ref>[http://www.worldcat.org/oclc/834801251 Tārīh̲ Karbalāʼ waḥāʼir al-Ḥusayn], worldcat</ref> و توسط المکتبة الحیدریة، در قم، در سال ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش) چاپ شده است.<ref>[http://www.lib.ir/book/84178171/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%88-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85/ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)]، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.</ref> | ||
توسط | |||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
[http://shiabooks.net/library.php?id=9966 بارگیری کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع).] | * [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/846 خواندن و بارگیری ترجمه کتاب.] | ||
* [http://shiabooks.net/library.php?id=9966 بارگیری کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع).] | |||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = مقاله | | پیش از لینک = مقاله | ||
| منبع = | | منبع = تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، | ||
| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، | | پس از لینک = مسلم صاحبی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره دهم و یازدهم، بهار و تابستان 1391، ص353 | ||
| لینک = | | لینک = | ||
}} | }} | ||
'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''، عبدالجواد | *[http://www.lib.ir/ '''پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.'''] | ||
*'''تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش). | |||
*'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش. | |||
*'''[http://www.iraqnla.gov.iq/index.html دار الکتب و الوثائق العراقیة ببغداد.]''' | |||
*[https://library.razavi.ir/fa '''سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.'''] | |||
*'''[http://shiabooks.net/library.php?id=9989 مشاهیر المدفونین فی کربلاء]'''، محمد هادی آل طعمة، دار الصفوة، بیروت، ۱۴۳۰ق. | |||
*'''[https://books.google.com/books?id=XnhLCwAAQBAJ&lpg=PP1&pg=PP1#v=onepage&q&f=false معجم الادباء]'''، عبد الفتاح صعيدي، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۴ق. | |||
* '''https://www.worldcat.org''' | |||
{{پایان}} | |||
{{کتابشناسی عتبات عالیات}} | |||
[[رده:کتابهای تاریخ کربلا]] | |||
[[رده:کتابهای قرن چهاردهم قمری]] | |||
[[رده:کتابهای سید عبدالجواد کلیدار]] | |||
[[رده:مقالههای تکمیلشده]] |
نسخهٔ کنونی تا ۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۵۷
پدید آورندگان | |
---|---|
نویسنده | سید عبدالجواد الکلیدار |
برگرداننده | محمد صدرهاشمی، مسلم صاحبی |
تاریخ نگارش | ۱۳۷۴ق. (۱۳۳۳-۱۳۳۴ش) |
محتوا | |
موضوع | کربلا (عراق)، تاریخ، زیارت، آرامگاه، امام حسین(ع) |
زبان | عربی |
نشر | |
تعداد جلد | ۱ |
قطع | وزیری |
ناشر | المعارف، المطبعة الحیدریة، مکتبة الحیدریة |
محل نشر | بغداد، نجف، قم |
ترجمه به | فارسی |
ردهبندی دیویی | ت ۶۶۴ ک ۷ / ۹۵۶ |
سایر مشخصات | مصور |
نسخه الکترونیکی | تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع) |
تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)،کتابی است به زبان عربی، نوشته سید عبدالجواد کلیدار، که به بررسی واژگانی و تاریخی حائر و تاریخچه ساخت حرم امام حسین(ع) از آغاز تا زمان تألیف (۱۳۶۸ق/۱۳۲۷-۱۳۲۸ش) پرداخته است. این کتاب بار نخست در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۳۲۶ش) چاپ شده و دو بار به زبان فارسی برگردانده شده است.
نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سید عبدالجواد کلیدار آل طعمة(م.۱۳۷۹ق)، فرزند علی، متولد کربلا، از دانشگاه سوربن فرانسه دکترای علوم سیاسی[۱] و از دانشگاه بروکسل دکترای حقوق گرفته،[۲] در سال ۱۹۳۲م. به عراق بازگشت و نشریه الاحرار را راهاندازی کرد.[۱] او چندین سال تولیت آستان امام حسین(ع) را برعهده داشت.[۳] برخی از آثار او معالم انساب الطالبین[۴] و مدینة الحسین أو مختصر تاریخ کربلا است.[۵]
ساختار و محتوا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نام کامل این کتاب، «تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع): و هو بحث واسع عن الحائر و تاریخه فی اللغه و التاریخ و الفقه و الحدیث و عمارته و هدمه من الصدر الاول الی العصر الحاضر» است.[۶]
کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، به موقعیت سرزمین کربلا پیش از شهادت امام حسین(ع)، نخستین ساخت وساز بر قبر وی، نام «حائر» و «حیر»، تغییر و تحولات منطقه و فراز و نشیبهای آن از آغاز تا زمان تألیف کتاب (1368ق) پرداخته است. این کتاب، دارای ۶ باب و هر باب شامل چند فصل است.[۷] ۶ باب این کتاب عبارتند از:
- باب اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا
- باب دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون آنها
- باب سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی آن
- باب چهارم: دورههای تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
- باب پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و غارت
- باب ششم: حائر و اصلاحات بعدی
فهرست[ویرایش | ویرایش مبدأ]
برگردان فارسی فهرست کتاب:
- دیباچه
- تقریظ کریمانه امام عالی مقام، شیخ محمدحسین آل کاشف الغطاء دامت برکاته
- تقریظ علامه بزرگوار شیخ عبدالحسین امینی، صاحب کتاب (الغدیر)
- تعیین تاریخ و تقریظ جعفر نقدی، عضو دادگاه تجدید نظر شیعه
- تقریظ استاد بزرگوار سید محمد رشید مرتضی
- تقریظ علامه بزرگوار و نویسنده سرشناس، سید محمدمهدی اصفهانی کاظمی (دام فضله)
- محمدمهدی موسوی اصفهانی کاظمی
- معرفی کتاب و نویسنده آن
- اهدای کتاب
- پیشگفتار
- بخش اول: حائر امام حسین(ع) و کربلا
- فصل اول: حائر و حرمت و قداست آن در دین مبین اسلام
- فصل دوم: حائر در لغت و تاریخ
- فصل سوم: کربلا و محلهای دیگری که حائر نامیده شده است
- فصل چهارم: حائر، حیر و حیره
- فصل پنجم: حائر در فقه و حدیث
- ١. حدود و مساحت حائر
- حائر از نظر دلالت عرفی در تاریخ قدیم
- ٢. حرم و حائر
- ٣. حرم، حدود و اندازه ان
- ۴. اختلاف نظر متاخرین در اندازه حائر
- ١. حدود و مساحت حائر
- فصل ششم: منطقههای حرم و حائر و ترتیب قاعده فضیلت و شرف میان آن دو
- بخش دوم: حائر و حیر و تحقیق تاریخی پیرامون انها
- فصل اول: تحقیق در مورد نام حائر و حیر به لحاظ تاریخی
- فصل دوم: حائر و علت پیدایش این نام
- فصل سوم: حائر و علت نامگذاری ان
- فصل چهارم: حائر و حیر و کنکاش تاریخی در نام حیر
- بخش سوم : حائر و اوضاع و احوال عمومی ان
- فصل اول: حائر و ویژگیهای آن در دوران نخست
- فصل دوم: حائر و جایگاه والای آن در دین مبین اسلام
- فصل سوم: حائر مقدس و نقش آن در دنیای اسلام
- فصل چهارم: حائر و اوضاع و احوال عمومی آن در دوران نخست
- فصل پنجم: حائر، زمین مبارک و تربت مقدس ان
- فضیلت کربلا و قداست تربت آن در دین مبین اسلام
- ١. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت تاریخی
- الف) قداست تربت در اغاز ظهور اسلام
- ب) تحول و دگرگونی این روش در دورههای میانی
- ٢. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت دینی
- ١. بررسی قداست تربت در دین مبین اسلام از جهت تاریخی
- فضیلت کربلا و قداست تربت آن در دین مبین اسلام
- فصل ششم: حائر، مراسم تشرف و آداب زیارت آن
- فصل هفتم: حائر و اوقات زیارتی آن
- ١. زیارت عاشورا
- ٢. زیارت اربعین
- ٣. زیارت اول ماه رجب
- ۴. زیارت نیمه ماه رجب
- ۵. زیارت نیمه ماه شعبان
- ۶. زیارت امام حسین(ع) در شبهای قدر
- ٧. زیارت امام حسین(ع) در عید سعید فطر
- ٨. زیارت امام حسین(ع) در روز عرفه و عید قربان
- فصل هشتم: حائر و نخستین سادات علوی ساکن در آن
- بخش چهارم: دورههای تاریخی حائر و ساخت و ساز آن
- فصل اول: حائر و ساختمان استوار آن در این روزگار
- فصل دوم: حائر و نخستین ساخت و ساز آن، بعد از واقعه عاشورا در قرن اول هجری
- فصل سوم: حائر و نخستین تجدید بنای آن، بعد از سال ١٩٣ هجری (خلافت امین و مامون عباسی)
- فصل چهارم: حائر و دومین تجدید بنای آن در ماههای پایانی سال ٢۴٧ هجری(روزگار زمامداری المنتصر بالله)
- فصل پنجم: حائر و سومین تجدید بنای آن در سال ٢٨٣ هجری به دست داعی صغیر (حکمران مازندران)
- فصل ششم: حائر و چهارمین تجدید بنای آن در سال ٣۶٩ هجری به دست سلطان عضد الدوله بویهای و قبر پادشاهان آل بویه در حائر مقدس
- گورستان سلاطین ال بویه در حائر مقدس
- فصل هفتم: حائر و پنجمین تجدید بنای آن به دست ابن سهلان رامهرمزی
- فصل هشتم: حائر و ششمین تجدید بنای آن در سال ۶٢٠ هجری به دست احمدالناصر لدین الله عباسی
- فصل نهم: حائر و هفتمین تجدید بنای آن در سال ٧۶٧ هجری به دست سلطان اویس جلایری
- بخش پنجم: حائر و دوران تخریب و ویرانی و چپاول و غارت
- فصل اول: حائر و دوران تیره و تاریکی که بر آن گذشته است
- ویرانی حائر، نخستین بار در آغاز خلافت منصور دوانیقی
- فصل دوم: حائر و ویرانی آن در سال ١٩٣ هجری و روزگار هارون الرشید
- فصل سوم: حائر و ویرانی آن به دست متوکل عباسی
- ١. تخریب قبر امام حسین(ع) در شعبان٢٣٣ق
- ٢. تخریب قبر مطهر امام حسین(ع) در سال ٢٣۶ق
- ٣. تخریب قبر امام حسین(ع) در سال٢٣٧ق
- ۴. تخریب قبر مطهر امام حسین(ص) در نیمه شعبان ٢۴٧ق
- مجریان و عاملان تخریب قبر مطهر
- فصل چهارم: حائر و فرو ر یختن سقف آن در دوران الموفق
- فصل پنجم: حائر و غارت آن به دست ضبه بن محمد اسدی
- فصل ششم: حائر و ویرانی آن از طریق آتشافروزی، در دوران القادربالله
- فصل هفتم: حائر و غارت اموال و خزانه آن به دست المسترشد بالله عباسی
- فصل هشتم: حائر و غارت آن به دست مشعشعیین
- علی بن محمد بن فلاح و ویرانی حائر مقدس به دست او
- تحلیل حوادث و رویدادهای یاد شده و دستاوردهای بزرگ آنها
- فصل نهم: حائر و ویرانی، آتشسوزی، غارت و کشتار به دست وهابیها
- سال ١٢١۶ه یاداور تمام مصایب کربلا
- فصل دهم: حائر و مناره مشهور به (مناره عبد)، تاریخ تأسیس آن و ویرانیاش در سال ١٣۵۴ هجری
- ١. منارههای سهگانه صحن و حرم امام حسین(ع)
- ٢. تاریخ و علت ساخت مناره و سازنده و موقوفات آن
- ٣. تعمیر و مرمت مناره عبد در سال ٩٨٢ق به دست شاه طهماسب صفوی
- ۴. ویرانی اثر تاریخی مناره عبد در سال ١٣۵۴ق و علت آن
- ۵. اندیشه گسترش صحن امام حسین(ع) از سمت مشرق
- ۶. شکل هندسی بارگاه امام حسین(ع) ضریح مطهر و صحن شریف
- ٧. مرثیه مناره عبد در شعر شاعران و گفتههای مردم
- ٨. سرانجام مناره عبد پس از ویرانی در سال ١٣۵۴ هجری
- فصل اول: حائر و دوران تیره و تاریکی که بر آن گذشته است
- بخش ششم: حائر و اصلاحات بعدی
- فصل اول: حائر و اصلاحات شاه اسماعیل صفوی در سال ٩١۴ هجری
- فصل دوم: حائر و اصلاحات سلطان سلیمان قانونی در سال ٩۴١ هجری
- فصل سوم: حائر و اصلاحات آن در دولت صفویه به دست شاه طهماسب، شاه عباس کبیر و سپس نادرشاه افشار
- فصل چهارم: حائر و اصلاحات مهم آن در دوران قاجار به دست سلطان اقا محمدخان، فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه
- فصل پنجم: حائر و آخرین اصلاحات آن، به دست سیدطاهر سیف الدین
- فصل ششم: حائر و متعلقات آن
- شکواییه علمای کربلا
- فصل هفتم: حائر و حرم ابوالفضل العباس(ع)
- شعری درباره حائر فرخنده و مبارک
- ادای وظیفه شکرگزاری[۸]
در نگاه دیگران[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محمدحسین کاشف الغطاء، این کتاب را اثری ماندگار و خدمتی نه تنها به شیعه، بلکه به تمام بشریت دانسته است.[۹] عبدالحسین امینی، صاحب کتاب الغدیر این اثر را آرزوی دیندار و آرمان همه جوامع بشری خوانده[۱۰] و سید محمدمهدی اصفهانی این کتاب را مصدری برای تاریخ و مرجعی برای نویسندگان معرفی کرده است.[۱۱]
ترجمه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محمد صدرهاشمی، این کتاب را به زبان فارسی برگردانده و در ۲۰۷ صفحه، توسط کتابفروشی ثقفی، در اصفهان، در سال ۱۳۳۷ به چاپ رسانده است.[۱۲] پس از آن، به قلم مسلم صاحبی، به زبان فارسی ترجمه شده و با عنوان «ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)»، در ۳۷۵ صفحه، توسط نشر مشعر، در تهران، در سال ۱۳۸۹ش. چاپ شده است.[۱۳]
چاپ[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این اثر، برای بار نخست، توسط المعارف، در بغداد، در سال ۱۳۶۸ق. (۱۹۴۹م/۱۳۲۶ش) به چاپ رسید.[۱۴] پس از آن توسط المطبعة الحیدریة، در نجف، در سال ۱۹۶۷م. (۱۳۴۵-۱۳۴۶ش)[۱۵] و توسط المکتبة الحیدریة، در قم، در سال ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش) چاپ شده است.[۱۶]
پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۰۲ و ۱۰۳.
- ↑ معجم الادباء، ج۳، ص۳۲۷.
- ↑ مقاله تاریخ کربلا و حائر حسین(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۰ و ۱۱، ص۳۵۳.
- ↑ کتابشناسی معالم انساب الطالبین، worldcat
- ↑ کتابشناسی مدینة الحسین او مختصر تاریخ کربلا، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.
- ↑ تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، صفحه عنوان کتاب.
- ↑ تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، تمام کتاب.
- ↑ ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، فهرست.
- ↑ تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۵.
- ↑ کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص ۷.
- ↑ کتاب تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، ص۱۰.
- ↑ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.
- ↑ کتابشناسی ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)َ، دار الکتب و الوثائق العراقیة؛ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ Tārīh̲ Karbalāʼ waḥāʼir al-Ḥusayn, worldcat
- ↑ کتابشناسی تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- پایگاه اطلاعرسانی کتابخانههای ایران.
- تاریخ کربلاء و حائر الحسین(ع)، عبدالجواد کلیدار، المکتبة الحیدریة، قم، ۱۴۱۸ق. (۱۳۷۶ش).
- ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش.
- دار الکتب و الوثائق العراقیة ببغداد.
- سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
- مشاهیر المدفونین فی کربلاء، محمد هادی آل طعمة، دار الصفوة، بیروت، ۱۴۳۰ق.
- معجم الادباء، عبد الفتاح صعيدي، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۴ق.
- https://www.worldcat.org