استظلال (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها
(←حکم) |
Abbassehati (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱۹: | خط ۲۱۹: | ||
{{ارجاع مساله|449}} | {{ارجاع مساله|449}} | ||
|} | |} | ||
==استفتائات== | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 485 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' در شب، [[استظلال]] نیست.{{توضیح مساله|485| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' استظلال در شب نیست و مانع ندارد و ظاهرِ مجموعِ روایات و مقتضای اصل، اختصاص ممنوعیت به سایه انداختن از آفتاب است. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى:''' بنا بر احتیاط در حرمت استظلال فرقی بین شب و روز نیست. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که در شب‌های بارانی و سرد از سوار شدن به اتوبوس مسقف و مانند آن اگر برای فرار از باران و سرما باشد اجتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' مراد از استظلال تحفظ از آفتاب و سرما و گرما و باران و باد و مانند آنهاست. پس اگر هیچ‌کدام از آنها نباشد، به نحوی که وجود و عدمِ سایبان یکسان باشد اشکال ندارد، و در این حکم بین شب و روز فرقی نیست و در فرض شک در اینکه آیا مظله وجود و عدمش یکسان است یا نه استظلال جایز است. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حرکت با وسیله نقلیه سقف‌دار در شب نیز جایز نیست مگر در صورت ضرورت، و در هر حال اگر با علم و عمد مرتکب شود کفاره دارد، هرچند لزوم کفاره در بین الطلوعین و شب غیر بارانی؛ بنا بر احتیاط است. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' حرکت با وسایط نقلیه سرپوشیده به هنگام شب اشکال ندارد مگر اینکه باد شدید یا باران در کار باشد و همچنین حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد و همچنین بین الطلوعین و پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' سوار شدن در ماشین سقف‌دار و مانند آن در شب و بین الطلوعین و روزهایی که ابر غلیظ مانع تابش خورشید باشد، در صورتی که بارانی نباشد اشکال ندارد و اگر بارانی باشد کفاره دارد و به احتیاط واجب جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' جایز است مگر در شب‌های بارانی که باید کفاره بدهد و در روزهای کاملاً ابری و بین الطلوعین نیز استفاده از ماشین سرپوشیده مانعی ندارد. | |||
}}بنابراین، [[جایز]] است [[محرم (احرام‌گزار)|محرم]] در شب با ماشین سقف‌دار به [[مکه]] برود، ولی در هوای ابری در روز جایز نیست، مگر ابر به طوری تیره باشد که استظلال صدق نکند.{{توضیح مساله|485| | |||
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' استظلال در روز ابری هم جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' بین الطلوعین و همچنین پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است و حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر ابر تیره باشد که اشعه آفتاب را به کلی پوشانده باشد و باران نباشد اشکال ندارد. | |||
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' استظلال در هوای ابری در روز جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' تیره بودن ابرها لازم نیست، منظور نبودن سایه است. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|485}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 508 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: فرموده‌اید که [[محرم (احرام‌گزار)|محرم]] از منزل تا [[مسجدالحرام]] می‌تواند زیر سقف برود، آیا کسانی که در مسجدالحرام برای [[حج]] محرم می‌شوند می‌توانند در مکه زیر سقف باشند؟ | |||
جواب: تا عرفاً در منزل و [[مکه]] هستند و در حال سیر برای خارج شدن از مکه نیستند می‌توانند [[استظلال]] نمایند.{{توضیح مساله|508| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمی‌توانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایه‌های متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمی‌کند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|508}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 509 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: کسی که از [[تنعیم]] محرم می‌شود، [[استظلال]] برای او چه حکمی دارد؟ | |||
جواب: چون تنعیم جزو [[مکه]] شده و مکه منزل است، استظلال در فرض سؤال مانع ندارد.{{توضیح مساله|509| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' به احتیاط واجب تظلیل جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى:''' احتیاط لازم ترک استظلال در تنعیم و در حرکت از آنجا تا مسجدالحرام یا محل اقامت است. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایه‌های متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' بنا بر احتیاط، استظلال نکند تا دخول مکه متیقّن سابق. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' جایز نیست، مگر آنکه مشقت شدید داشته یا از اختیار محرم خارج باشد. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' استظلال جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' حکم به جواز استظلال در مفروض سؤال بسیار مشکل است و احتیاط ترک نشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|509}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 510 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: میقات [[عمره مفرده]] در خود [[مکه]] واقع شده است، آیا کسی که در آنجا برای [[عمره مفرده]] احرام بست می‌تواند در اتوبوس سقف‌دار سوار شود یا خیر، با توجه به اینکه محل سکونت او مکه است؟ | |||
جواب: در فرض مذکور مانع ندارد.{{توضیح مساله|510| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' به احتیاط واجب تظلیل جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى:''' احتیاط لازم ترک استظلال در تنعیم و در حرکت از آنجا تا مسجدالحرام یا محل اقامت است. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایه‌های متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر اجتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' بنا بر احتیاط، استظلال نکند تا دخول مکه متیقّن سابق. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' جایز نیست، مگر آنکه مشقت شدید داشته یا از اختیار محرم خارج باشد. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' استظلال جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' حکم به جواز استظلال در مفروض سؤال بسیار مشکل است و احتیاط ترک نشود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|510}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 511 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: افرادی از [[مسجد شجره]] محرم شدند و شبانه برای [[مکه]] حرکت نمودند ولی نزدیک [[طلوع آفتاب]] در ماشین سقف‌دار به خواب رفتند و بعد از طلوع آفتاب بیدار شدند و ماشین را نگاه داشتند، آیا برای مدتی که در حال سیر در زیر سقف بودند، کفاره دارد یا خیر، و الآن که ایستاده‌اند و می‌خواهند پیاده شوند، چه حکمی دارد؟ | |||
جواب: برای مدتی که خواب بوده‌اند، یا ماشین ایستاده، [[کفاره]] واجب نیست، ولی اگر بعد از بیدار شدن و التفات و قبل از ایستادن ماشین، [[استظلال]] شده ولو اضطراراً، کفاره [[واجب]] است.{{توضیح مساله|511| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' استظلال در شب نیست و مانع ندارد و ظاهرِ مجموعِ روایات و مقتضای اصل، اختصاص ممنوعیت به سایه انداختن از آفتاب است. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى:''' بنا بر احتیاط در حرمت استظلال فرقی بین شب و روز نیست. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که در شب‌های بارانی و سرد از سوار شدن به اتوبوس مسقف و مانند آن اگر برای فرار از باران و سرما باشد اجتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' مراد از استظلال تحفظ از آفتاب و سرما و گرما و باران و باد و مانند آنهاست. پس اگر هیچ‌کدام از آنها نباشد، به نحوی که وجود و عدمِ سایبان یکسان باشد اشکال ندارد، و در این حکم بین شب و روز فرقی نیست و در فرض شک در اینکه آیا مظله وجود و عدمش یکسان است یا نه استظلال جایز است. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' حرکت با وسیله نقلیه سقف‌دار در شب نیز جایز نیست مگر در صورت ضرورت، و در هر حال اگر با علم و عمد مرتکب شود کفاره دارد، هرچند لزوم کفاره در بین الطلوعین و شب غیر بارانی؛ بنا بر احتیاط است. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' حرکت با وسایط نقلیه سرپوشیده به هنگام شب اشکال ندارد مگر اینکه باد شدید یا باران در کار باشد و همچنین حرکت در روز ابری با ماشین مسقف مانع ندارد و همچنین بین الطلوعین و پس از غروب خورشید تا زوال حمره جزء شب است. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' سوار شدن در ماشین سقف‌دار و مانند آن در شب و بین الطلوعین و روزهایی که ابر غلیظ مانع تابش خورشید باشد، در صورتی که بارانی نباشد اشکال ندارد و اگر بارانی باشد کفاره دارد و به احتیاط واجب جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' جایز است مگر در شب‌های بارانی که باید کفاره بدهد و در روزهای کاملاً ابری و بین الطلوعین نیز استفاده از ماشین سرپوشیده مانعی ندارد. در این صورت کفاره‌ای لازم نیست. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|511}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 513 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: کسانی که از [[مسجدالحرام]] برای [[حج]] محرم می‌شوند و از مسجدالحرام در ماشین سقف‌دار سوار می‌شوند و مثلاً در [[عزیزیه]] که منزل ایشان است پیاده می‌شوند، آیا سوار شدن در اتومبیل سقف‌دار از مسجدالحرام به منزل چه صورت دارد، و اگر پیاده نشوند و از اول قصد [[عرفات]] داشته باشند [[حکم]] چیست؟ | |||
جواب: در فرض اول مانع ندارد و در فرض دوم [[احتیاط]] کنند.{{توضیح مساله|513| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمی‌توانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیت‌الله تبریزی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایه‌های متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر جتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمی‌کند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. در هر دو فرض مانعی ندارد. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. در فرض دوم جایز نیست. | |||
* '''آیت‌الله فاضل:''' در هر دو فرض مانعی ندارد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|513}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 515 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]]، مربوط به سایه حاصل از تابش عمودی خورشید است یا حاصل از تابش مایل خورشید را هم شامل می‌شود؟ | |||
جواب: فرق نمی‌کند.{{توضیح مساله|515| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' احوط این است که زیر سایه چیزی که روی سر نباشد نیز نرود. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی سایه دیوار ماشین‌ها و سایه صندلی‌ها و همسفران، مانعی ندارد. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر شخص پیاده در سایه ماشین و یا حیوانات و یا هر وسیله متحرک دیگر در حال احرام حرکت کند اشکال ندارد. به شرطی که مانع از تابش مستقیم خورشید نشود بنابراین نمی‌توان زیر سایه چتر ولو اینکه در دست دیگری باشد حرکت کرد. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' سایه دیوارهای ماشین بدون سقف و مانند آن مانعی ندارد. | |||
* '''آیت‌الله نوری:''' استظلال اختصاص به بالاسر دارد و شامل سایه حاصل از دیوار ماشین نمی‌شود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|515}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 516 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]]، مربوط به سایه بر سر می‌باشد یا اگر سایه فقط بر شانه بیفتد استظلال صدق می‌کند؟ | |||
جواب:{{توضیح مساله|516| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' فرق نمی‌کند. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب صدق می‌کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی، آیت‌الله زنجانی:''' صدق می‌کند. | |||
* '''آیت‌الله فاضل:''' گذشت که بنا بر احتیاط واجب برای بدن نیز نباید سایبان قرار دهد. | |||
}}صدق نمی‌کند. | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|516}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 517 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[استظلال]] فقط مربوط به سقف می‌باشد یا شامل سایه حاصل از دیوار ماشین هم می‌شود؟ | |||
جواب: شامل نمی‌شود.{{توضیح مساله|517| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' احوط ترک سایه انداختن از آفتاب است، اگرچه منحرف از بالای سر باشد با چیزی که در سر ممنوع است. | |||
* '''آیت‌الله تبریزى:''' حرمت و ثبوت کفاره در تظلیل جانبی مبنی بر احتیاط است. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' و احوط بلکه اظهر این است که زیر سایه چیزی که روی سر نباشد نیز نرود، پس اگر از طرف چپ و راست چیزی بر او سایه بیفکند؛ به نحوی که تأثیر در کم شدن گرما یا سرما یا باد و نحو آن داشته باشد، جایز نیست و کفاره دارد. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' محرم نمی‌تواند در سایه سایبان متحرکی که بالای سر او نباشد نیز حرکت کند، ولی قرار گرفتن در سایه صندلی‌ها و دیوارهای ماشین، اشکال ندارد، و فرقی بین ماشین خود و دیگری نیست. | |||
* '''آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله مکارم:''' گذشتن از زیر پل‌های وسط راه مانعی ندارد و همچنین بودن در سایه‌ای که از دیوارهای اتومبیل سر باز و مانند آن به وجود می‌آید. '''آیت‌الله سبحانی''' اضافه فرموده‌اند به شرطی که مانع از تابش مستقیم خورشید نشود. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' سایه‌های متحرک که بالای سر محرم قرار نگرفته برای پیاده مطلقاً جایز است و سواره احتیاطاً اجتناب کند مگر اینکه کوتاه باشد که سر و سینه را فرا نگیرد. | |||
* '''آیت‌الله نوری:''' استظلال، اختصاص به بالای سر دارد و شامل سایه حاصل از دیوار ماشین نمی‌شود. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|517}} | |||
|} | |||
{{سخ}} | |||
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto | |||
! مسئله 520 | |||
|-style="background:#f9f9fe;" | |||
| | |||
'''امام خمینی:''' سئوال: آیا [[محرم (احرام‌گزار)|محرم]] به محض وصول به [[مکه]] می‌تواند [[استظلال]] نماید و یا بایستی به منزل برسد و بعد از اتخاذ منزل [[جایز]] است؟ | |||
جواب: مکه منزل است و با رسیدن به آن استظلال مانع ندارد.{{توضیح مساله|520| | |||
* '''آیت‌الله بهجت:''' بنا بر احتیاط نمی‌توانند استظلال نمایند. | |||
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله سبحانی:''' در حال حرکت و سیر احتیاطاً نباید استظلال بکنند. | |||
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' احوط آن است که از قرار گرفتن زیر سایه‌های متحرک مثل اتوبوس مسقف و چتر جتناب کند. | |||
* '''آیت‌الله خویی:''' در قسمت جدید شهر مکه بنا بر احتیاط سوار ماشین سقف¬دار نشود. | |||
* '''آیت‌الله زنجانی:''' استظلال در مکه نیز ـ در حال اختیار و عدم حرج ـ جایز نیست و فرقی نمی‌کند که برای رفتن به مسجدالحرام باشد یا منزل یا عرفات، در منزل مستقر شده باشد یا نه. | |||
* '''آیت‌الله سیستانی:''' احتیاط نباید ترک شود. | |||
* '''آیت‌الله مکارم:''' در مکه مانعی ندارد هرچند در حال حرکت به سوی عرفات باشد. | |||
}} | |||
|-style="background:#fefef9;" | |||
| '''مراجع دیگر:''' | |||
{{ارجاع مساله|520}} | |||
|} | |||
== جستار وابسته == | == جستار وابسته == | ||
نسخهٔ ۸ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۲۵
|
این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام استظلال است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله استظلال. |
حکم
| سایه قرار دادن مرد بالای سر خود |
|---|
|
امام خمینی: [از محرمات احرام است:] سایه قراردادن مرد بالای سر خود.[م* ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 437 |
|---|
|
امام خمینی: سایه قراردادن جایز نیست از برای مردان، و برای زن‌ها و بچه‌ها جایز است و کفاره هم ندارد. |
| مسئله 438 |
|---|
|
امام خمینی: حرام بودنِ سایه قرار دادن بالای سر، مختص به حال منزل طی کردن است و اما درحالی‌که در محلی منزل کرد در منا باشد یا غیر آن، زیر سایه رفتن مانع ندارد و با چتر و مثل آن سایه بر سر قرار دادن مانع ندارد اگرچه در حال راه رفتن باشد، پس مانع ندارد که در منا از چادر خود تا محلی که ذبح می‌کنند یا محلی که رمی جمرات می‌کنند با چتر برود؛ گرچه احتیاط مستحب ترک است در حال راه رفتن.[م438 ۱] |
مراجع دیگر:
|
انواع
| مسئله 439 |
|---|
|
امام خمینی: فرق نیست در حرام بودن سایه قرار دادن در وقت طی کردن منزل، بین آنکه در محملی باشد که روپوش دارد یا در اتومبیل سرپوشیده باشد یا در هواپیما باشد یا زیر سقف کشتی باشد. |
| مسئله 440 |
|---|
|
امام خمینی: احتیاط آن است که در وقت طی منزل، به پهلوی محمل یا هر چیزی که بالای سر او نباشد، استظلال نکند،[م440 ۱] اگرچه جایز بودنِ آن خالی از قوت نیست. |
مراجع دیگر:
|
حکم نذری که سبب بطلان استظلال شود
| مسئله 441 |
|---|
|
امام خمینی: کسانی که از تهران یا جای دیگر می‌خواهند به مکه مشرف شوند یا هواپیما، اگر نذر کنند برای احرام بستن از تهران، نذر آنها صحیح است و باید محرم شوند[م441 ۱] و اگر راه دیگری نباشد جز هواپیما، باید بروند به حج، لیکن برای زیر سقف بودن در حال طی منزل باید کفاره بدهند. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 442 |
|---|
|
امام خمینی: کسی که نذر کرد از تهران یا جای دیگر محرم شود، باید محرم شود[م442 ۱] و حتی الامکان باید از راهی برود که زیر سایه ـ در طی منزل ـ قرار نگیرد[م442 ۲] و اگر راهی نباشد که زیر سقف قرار نگیرد در صورت التفات به این مطلب پیش از نذر معصیت‌کار است برای آنکه خود را از روی عمد مبتلای به معصیت کرده است.[م442 ۳] |
مراجع دیگر:
|
متفرقه
| مسئله 443 |
|---|
|
امام خمینی: کسانی که می‌خواهند با هواپیما به مکه بروند، لازم است با هواپیما به مدینه بروند و از آنجا در مسجد شجره محرم شوند و با اتومبیلی که سقف ندارد به مکه بروند و یا آنکه بروند جده به قصد رفتن به جحفه و در صورت امکان بروند به جحفه و از آنجا محرم شوند و با اتومبیل بی‌روپوش بروند به مکه معظمه، و اگر رفتن به میقات امکان نداشت از جده [با نذر] محرم شوند و بهتر آن است که در «حده» هم که بین جده و مکه است تجدید احرام کنند.[م443 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 444 |
|---|
|
امام خمینی: نشستن در زیر سقف در حال طی منزل در شب خلاف احتیاط است،[م444 ۱] گرچه جایز بودن آن به نظر بعید نیست، بنابراین بعید نیست جایز بودن نشستن محرم در هواپیمایی که شب حرکت می‌کند. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 445 |
|---|
|
امام خمینی: در جایز نبودنِ سایه بالای سر قرار دادن، فرق نیست[م445 ۱] بین سواره و پیاده. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 446 |
|---|
|
امام خمینی: کسانی که کشتی سوار می‌شوند در حال احرام، زیر سقفِ آن نباید بروند، لیکن در کنار دیوار کشتی که سایه است، ظاهراً نشستن جایز است.[م446 ۱] |
مراجع دیگر:
|
موارد جواز
| مسئله 447 |
|---|
|
امام خمینی: استظلال در وقت طی منزل برای عذری، مثل شدت گرما یا شدت سرما یا بارندگی جایز است، لیکن باید کفاره بدهد. |
کفاره
| مسئله 448 |
|---|
|
امام خمینی: کفاره سایه قرار دادن در حال طی منزل یک گوسفند است، چه با عذر سایه افکنده باشد چه با اختیار، بنا بر احتیاط واجب.[م448 ۱] |
| مراجع دیگر: |
| مسئله 449 |
|---|
|
امام خمینی: اقوی کفایت یک گوسفند است در احرام عمره، هرچند بیش از یک مرتبه سایه قرار داده باشد و یک گوسفند است در احرام حج هرچند بیش از یک مرتبه استظلال کرده باشد.[م449 ۱] |
مراجع دیگر:
|
استفتائات
| مسئله 485 |
|---|
|
امام خمینی: در شب، استظلال نیست.[م485 ۱]بنابراین، جایز است محرم در شب با ماشین سقف‌دار به مکه برود، ولی در هوای ابری در روز جایز نیست، مگر ابر به طوری تیره باشد که استظلال صدق نکند.[م485 ۲] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 508 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: فرموده‌اید که محرم از منزل تا مسجدالحرام می‌تواند زیر سقف برود، آیا کسانی که در مسجدالحرام برای حج محرم می‌شوند می‌توانند در مکه زیر سقف باشند؟ جواب: تا عرفاً در منزل و مکه هستند و در حال سیر برای خارج شدن از مکه نیستند می‌توانند استظلال نمایند.[م508 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 509 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: کسی که از تنعیم محرم می‌شود، استظلال برای او چه حکمی دارد؟ جواب: چون تنعیم جزو مکه شده و مکه منزل است، استظلال در فرض سؤال مانع ندارد.[م509 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 510 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: میقات عمره مفرده در خود مکه واقع شده است، آیا کسی که در آنجا برای عمره مفرده احرام بست می‌تواند در اتوبوس سقف‌دار سوار شود یا خیر، با توجه به اینکه محل سکونت او مکه است؟ جواب: در فرض مذکور مانع ندارد.[م510 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 511 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: افرادی از مسجد شجره محرم شدند و شبانه برای مکه حرکت نمودند ولی نزدیک طلوع آفتاب در ماشین سقف‌دار به خواب رفتند و بعد از طلوع آفتاب بیدار شدند و ماشین را نگاه داشتند، آیا برای مدتی که در حال سیر در زیر سقف بودند، کفاره دارد یا خیر، و الآن که ایستاده‌اند و می‌خواهند پیاده شوند، چه حکمی دارد؟ جواب: برای مدتی که خواب بوده‌اند، یا ماشین ایستاده، کفاره واجب نیست، ولی اگر بعد از بیدار شدن و التفات و قبل از ایستادن ماشین، استظلال شده ولو اضطراراً، کفاره واجب است.[م511 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 513 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: کسانی که از مسجدالحرام برای حج محرم می‌شوند و از مسجدالحرام در ماشین سقف‌دار سوار می‌شوند و مثلاً در عزیزیه که منزل ایشان است پیاده می‌شوند، آیا سوار شدن در اتومبیل سقف‌دار از مسجدالحرام به منزل چه صورت دارد، و اگر پیاده نشوند و از اول قصد عرفات داشته باشند حکم چیست؟ جواب: در فرض اول مانع ندارد و در فرض دوم احتیاط کنند.[م513 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 515 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: آیا استظلال، مربوط به سایه حاصل از تابش عمودی خورشید است یا حاصل از تابش مایل خورشید را هم شامل می‌شود؟ جواب: فرق نمی‌کند.[م515 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 516 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: آیا استظلال، مربوط به سایه بر سر می‌باشد یا اگر سایه فقط بر شانه بیفتد استظلال صدق می‌کند؟ جواب:[م516 ۱]صدق نمی‌کند. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 517 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: آیا استظلال فقط مربوط به سقف می‌باشد یا شامل سایه حاصل از دیوار ماشین هم می‌شود؟ جواب: شامل نمی‌شود.[م517 ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله 520 |
|---|
|
امام خمینی: سئوال: آیا محرم به محض وصول به مکه می‌تواند استظلال نماید و یا بایستی به منزل برسد و بعد از اتخاذ منزل جایز است؟ جواب: مکه منزل است و با رسیدن به آن استظلال مانع ندارد.[م520 ۱] |
مراجع دیگر:
|
جستار وابسته
منبع
این مقاله برگرفته از صفحه 228 تا 233 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.