بقيع الغرقد في دراسة شاملة (کتاب)

نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۱۶ توسط Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

کتاب «بقیع الغرقد فی دراسة شاملة» تألیف شیخ محمد امین امینی، اثری پژوهشی به زبان عربی درباره قبرستان بقیع و جایگاه آن در تاریخ مدینه منوره است. این اثر به بررسی تاریخ بقیع و شخصیت‌شناسی افراد مهم مدفون در آن می‌پردازد. این کتاب با عنوان «بقیع در بستر تاریخ» به زبان فارسی ترجمه شده است.

بقيع الغرقد في دراسة شاملة (کتاب)
پدید آورندگان
نویسندهمحمد امین امینی
محتوا
موضوعبقیع - زیارت - زیارتگاه‌های اسلامی - عربستان سعودی - مدینه
زبانعربی
نشر
تعداد صفحات480
قطعوریزی
ناشرنشر مشعر
محل نشرتهران
ترجمه بهفارسی
شمارگان2.000
شابک‫‬‭978-964-540-045-1
رده‌بندی کنگره‏‫‬‭BP۲۶۲/۷‏‫‬‭/پ۹ب۷
رده‌بندی دیویی‏‫‭۲۹۷/۷۶۳۵
سایر مشخصاتشماره کتابشناسی ملی: ‎۱‎۰‎۵‎۱‎۹‎۶‎۰

ساختار و محتوا

این اثر به بررسی تاریخ بقیع و شخصیت‌شناسی افراد مهم مدفون در آن می‌پردازد. از دید نویسنده، هر جامعه‌ای در حفظ آثار و تمدن گذشتگان خود حساس است و چنانچه این آثار و تمدن به عقاید و مذهب آنان مرتبط باشد، اهتمامشان در نگهداری آن فزونی می‌گیرد. بقیع نیز از مکان‌های یادآور تاریخ و تمدن اسلامی است.[۱]

کتاب شامل مقدمه، ده بخش اصلی و فهرست‌های مختلف است.

  • در مقدمه، نویسنده به معرفی بقیع و شرافت آن پرداخته و با استناد به آیات و روایات، اهمیت این مکان را توضیح می‌دهد.
  • بخش اول به معناشناسی واژه «بقیع» و کاربردهای مختلف آن در صدر اسلام (مانند بقیع‌الخیل، بقیع‌المصلى و...) می‌پردازد.
  • بخش دوم جایگاه بقیع به‌عنوان گورستان مسلمانان در زمان پیامبر(ص) را بررسی کرده و نخستین مدفون در آن، شرافت این مکان، و اهتمام مسلمانان به زیارت آن را توضیح می‌دهد.
  • بخش سوم ارتباط پیامبر(ص) با بقیع و زیارت‌های مکرر ایشان را گزارش می‌کند.
  • در بخش‌های دیگر، حضور اهل‌بیت(ع) در بقیع، جایگاه صحابه، معرفی ائمه چهارگانه مدفون در این قبرستان (امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم‌السلام) و نیز سایر شخصیت‌ها و خاندان پیامبر(ص) مورد بررسی قرار گرفته است.
  • بخش‌های پایانی کتاب به گزارش اماکن موجود در بقیع، وقایع تاریخی مرتبط، اشعار عربی درباره این سرزمین و بحث‌هایی همچون محل دفن حضرت زهرا(س) اختصاص دارد.[۲]

فهرست

عنوان‌های فصول دهگانه کتاب چنین‌اند:

  • بقیع در لغت و موارد استعمال این واژه
  • تاریخ بقیع
  • پیامبر(ص) و بقیع
  • اهل‌بیت(ع) و بقیع
  • صحابه و بقیع
  • قبور مشاهیر بقیع
  • امامان بقیع
  • برخی از مدفونان بقیع
  • در بقیع چه چیزی وجود دارد
  • حوادث بقیع، بقیع در شعر، و آلبوم بقیع.[۳]

ویژگی‌ها

  • استفاده از منابع حدیثی و تاریخی و ارجاع دهی به صورت پاورقی.
  • ارائه زندگینامه و شرح احوال بسیاری از شخصیت‌های مدفون در بقیع (بیش از ۱۲۳ نفر).
  • پرداختن به موضوعاتی مانند آداب زیارت، کیفیت زیارت و فضیلت آن.
  • در پایان نیز آلبومی از تصاویر بقیع ضمیمه شده است.
  • دارای فهرست‌های متنوع شامل آیات، احادیث، اشعار، اسامی، اماکن و حوادث.[۲]

اطلاعات نشر

کتاب «بقیع الغرقد فی دراسة شاملة» تألیف شیخ محمد امین امینی در سال 1386شمسی توسط نشر مشعر[۴] در 480 صفحه و در قطع وزیری منتشر شده.[۵] این کتاب در سال 1395شمسی با عنوان «بقیع در بستر تاریخ» به کوشش حسن سجادی‌پور به زبان فارسی ترجمه شده است.[۶]

پانویس

  1. آیینه آثار، ص93.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ فهرست و متن کتاب.
  3. فهرست محتویات کتاب، ص432.
  4. اطلاعات کتابشناسی کتابخانه تخصصی حج و زیارت.
  5. اطلاعات کتابشناسی پژوهشکده حج و زیارت.
  6. اطلاعات کتابشناسی سازمان اسناد.

منابع

  • پایگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت
  • سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
  • کتابخانه تخصصی حج و زیارت.
  • آینه آثار (معرفی آثار منتشر شده در پژوهشکده حج و زیارت)، اباذر نصر اصفهانی، به کوشش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، ۱۴۰۲ش.
  • بقیع الغرقد فی دراسة شاملة، محمد امین، امینی، تهران، مشعر، 1386ش.