راهنمای محرمات احرام: کشیدن دندان

این مقاله، راهنمای عملی احکام فقهی نیست. برای اطلاع از حکم و وظیفه شرعی به فتوای مرجع تقلید خود مراجعه کنید.

کشیدن دندان

دسته	محرمات احرام
مربوط به آیین	احرام در عمره و حج
مکان	حرم مکی
زمان	هنگام احرام
حکم	احرام است
کفاره	دارد
مفاهیم فقهی وابسته	محرمات احرام
صفحه فتواهای مراجع	کشیدن دندان (فتاوای مراجع)

کشیدن دندان یکی از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید و کفاره آن بنابر احتیاط، یک گوسفند است. همچنین به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد.

به نظر فقیهان شیعه، کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما بعضی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.

مفهوم‌شناسی

از کشیدن دندان در منابع روایی و کتاب‌های فقهی به «قَلْعُ الضِرس» و «قلع السن» یاد شده است. در برخی کتاب‌های لغت، قلع، جدا کردن چیزی از ریشه خود و جابجا کردن چیزی از مکانش به مکان دیگر معنا شده است. همچنین «ضِرس» در لغت به معنای دندان آمده است؛ امّا ابن فارس، لغت‌شناس قرن چهارم هجری، معتقد است ضرس بر دندان آسیاب اطلاق می‌گردد.

کشیدن دندان در ایام حج

کشیدن دندان از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید. در کتاب‌های فقهی، در بحث از حج و عمره، به حرام بودن کشیدن دندان در حال احرام و کفاره داشتن این عمل اشاره شده است. اما به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد. همچنین بنابر نظر بهجت، تبریزی، خویی، زنجانی و سیستانی، کشیدن دندان اگر خون نیاید، مانعی ندارد و کفاره هم ندارد.

کفاره

• بنابر نظر مراجع تقلیدی که کشیدن دندان را در حال احرام حرام می‌دانند، کفاره کشیدن دندان در حال احرام بنابر احتیاط، یک گوسفند است.
• کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما برخی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.

منابع

• تاج العروس من جواهر القاموس، مرتضی الزبیدی، تحقیق علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
• تهذیب الاحکام، الطوسی (م. 460ق.)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
• الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، اسماعیل بن حماد الجوهری، تحقیق احمد عبدالغفور العطار، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۴۰۷ق.
• غایة المرام باخبار سلطنة البلد الحرام، عبدالعزیز بن عمر بن فهد المکی، تحقیق فهیم محمد شلتوت، مکه مکرمه، جامعة ام القری، ۱۴۰۶ق.
• الکافی فی الفقه، ابوالصلاح الحلبی، به تحقیق رضا استادی، اصفهان مکتبة الامام امیرالمومنین علی(ع).
• کتاب الحج، ابوالقاسم خویی (م.۱۴۱۳.ق.)، قم، لطفی، ۱۴۰۹ق.
• کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، جعفر بن خضر کاشف الغطاء، به تحقیق عباس تبریزیان و دیگران، قم، انتشارات الإسلامی، ۱۴۲۲ق.
• لسان العرب، ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
• المختصر النافع فی فقه الامامیه (النافع فی مختصر الشرائع)، جعفر بن حسن محقق حلی، تهران، بنیاد بعثت، ۱۴۱۰ق.
• معجم مقاییس اللغه، احمد بن فارس، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۰۴ق.
• مناسک حج: پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۷ش.
• مناسک نوین: مصطفی آخوندی و عبدالرحمان انصاری، تهران، محراب قلم، ۱۳۹۰ش.

مقاله‌های مرتبط

• کشیدن دندان

احکام احرام

واجبات

شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه

محرمات احرام

مشترک بین زن و مرد

شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح

ویژه مردان

پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال

ویژه زنان

پوشاندن صورت • پوشاندن دست

دیگر احکام

مستحبات احرام

مکروهات احرام