نماز طواف نساء

نماز طواف نساء

دسته	اعمال عمره مفرده و حج تمتع
مکان	مسجدالحرام
زمان	روز دوازدهم ذی الحجه
عمل قبلی	در حج تمتع: طواف نساء
عمل بعدی	در حج تمتع: پایان مناسک
حکم	واجب
مکان‌های وابسته	مطاف
جستارهای وابسته	طواف نساء؛اعمال عمره تمتع؛ اعمال حج تمتع
آموزش احکام طواف نساء در حج تمتع

بر پایه فقه شیعه، نماز طواف نساء، یکی از اعمال واجب عمره مفرده و حج است، که پس از طواف نساء پشت مقام ابراهیم(ع) بجا آورده می‌شود. نماز طواف نساء به جز نیّت با دیگر نمازهای طواف تفاوتی نداد.

اهل سنت نامی از طواف نساء و نماز آن به عنوان اعمال عمره و حج به میان نیاورده‌اند.

ترتیب اعمال حج تمتع

عمره تمتع

۱ شوال تا ۹ ذوالحجه

احرام در میقات • طواف • نماز طواف • سعی • تقصیر

حج

نهم ذوالحجه

احرام در مکه • وقوف در عرفات

شب دهم

وقوف در مشعر

روز دهم

رمی جمره عقبه • قربانی • حلق یا تقصیر

شب یازدهم

بیتوته در منا

روز یازدهم

رمی جمرات سه‌گانه

شب دوازدهم

بیتوته در منا

روز دوازدهم

رمی جمرات • طواف زیارت • نماز طواف • سعی • طواف نساء • نماز طواف نساء

حکم

به فتوای فقیهان شیعه، نماز طواف نساء در عمره مفرده و اقسام حج (تَمَتّع، اِفراد و قِران)، واجب است. این حکم شامل همه حاجیان، اعم از مرد، زن، بالغ و غیر بالغ می‌شود. عمره تمتع طواف نساء و نماز طواف نساء را ندارد.

مذاهب چهارگانه اهل سنت، منكر طواف نساء و نماز آن بوده و از آن، نه به عنوان واجب و نه به عنوان مستحب نام نبرده‌اند.

زمان

در عمره مفرده

نماز طواف نساء آخرین عمل از اعمال عمره مفرده است و پس از طواف نساء به‌جا آورده می‌شود.

در حج

حاجیان پس از مناسک منا در روز عید قربان، از احرام خارج شده و با لباس دوخته به مکه رفته و اعمال مکه را انجام می‌دهند. آخرین عمل از اعمال مکه نماز طواف نساء است که پس از طواف نساء به‌جا آورده می‌شود. به نظر فقیهان شیعه، واجب است حاجی اين اعمال را (من جمله طواف نساء و نماز طواف نساء) در ماه ذى‌‌حجه به پايان ببرد. البته انجام دادن آن در ايام تشريق مستحب است.

مکان

نماز طواف نساء را باید در مسجدالحرام، پشت مقام ابراهیم(ع) خوانده شود؛ به‌طوری که مقام ابراهیم(ع) بین نمازگزار و کعبه واقع شود.

چنانچه مسجدالحرام خلوت باشد و مزاحمتی برای دیگران نباشد، هرچه نزدیک‌تر به مقام ابراهیم(ع) بایستند بهتر است. به‌نظر برخی از فقیهان، چنان‌چه دو طرف مقام ابراهیم (نزدیک آن) بخوانند نیز، اشکال ندارد.

مستحبات

نماز طواف دارای مستحباتی است، که برخی‌ها از آنها چنین است:

• خواندن سوره توحید پس از حمد در رکعت اول؛
• خواندن سوره کافرون پس از حمد در رکعت دوم؛
• بجا آوردن حمد و ثنای الهی و صلوات بر محمّد و آل محمد پس از نماز؛
• طلب قبولی نماز از خداوند؛
• خواندن دعاهای وارد شده پس از نماز.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه مناسک حج، محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش؛ کتاب درآمدی بر فقه مقارن، مصطفی جعفر پیشه فرد، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون، ۱۳۸۸ش؛ و کتاب حج و عمره در آینه فقه مقارن، مقدادی، محمدعلی، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش. است.

• تذکرة الفقهاء، علّامهٔ حلی، حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
• جامع المقاصد، الشيخ على بن الحسين الكركى، قم، مؤسسه آل البيت، چاپ اول، ١۴٠٨ق.
• الدروس الشرعيه في فقه الاماميه، شهید اول، شیخ محمد بن مکی العاملی، قم، مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم، ١۴١٧ق.
• الروضة البهیه فی شرح اللمعة الدمشقیه، الشهید الثانی، شیخ زین‌الدین العاملی، قم، مجمع الفکر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
• الفقه علی المذاهب الأربعه، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۴ق.
• الکافی فی فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلی)، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
• الکافی فی فقه اهل المدینه، النمری القرطبی، یوسف بن عبداللّٰه (الفقه‌المالکی)، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
• لسان العرب، محمد بن مکرم ابن منظور، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ق.
• مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، احمد بن محمد فیومی، قم، مؤسسة دار الهجره، ۱۴۱۴ق.
• مناسک حج با حواشی مراجع، امام خمینی، سید روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۵ش.
• مناسك حج محشّى، قم، مركز تحقيقات حج، چاپ هفتم ، تابستان ۱۳۸۲ش.
• الهدایه (الفقه الحنبلی)، المرغینانی، علی ابن ابی تیر، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.

مقاله‌های مرتبط

• طواف نساء
• نماز طواف