حج در اندیشه اسلامی(کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==آداب اعمال ارکان حج == | ==آداب اعمال ارکان حج == | ||
در این بخش با تکیه بر آیات و روایات ابتدا اهمیت حج و گزاری را بیان می کند. سپس آداب و رفتار برتر به هنگام حج را برمی شمرد. همچنین با بیان مفاهیم حج باطنی و حج ظاهری اهمیت و جان مایه حج را باطن اعمال که همانا تسلیم بودن برابر اراده الهی و دوری از گناهان است می داند. برکات سفر حج نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است، برکاتی نظیر آشنایی مسلمانان جهان به هنگام | در این بخش با تکیه بر آیات و روایات ابتدا اهمیت حج و گزاری را بیان می کند. سپس آداب و رفتار برتر به هنگام [[حج]] را برمی شمرد. همچنین با بیان مفاهیم [[حج باطنی]] و [[حج ظاهری]] اهمیت و جان مایه [[حج]] را باطن اعمال که همانا تسلیم بودن برابر اراده الهی و دوری از گناهان است می داند. برکات سفر [[حج]] نیز در این بخش مورد توجه قرار گرفته است، برکاتی نظیر آشنایی مسلمانان جهان به هنگام [[حج]]، بالارفتن معلومات دینی آنان و نیز منافع اقتصادی و فرهنگی ناشی از مراسم حج. | ||
شاخص ها و ویژگی های شهر [[مکه]] به عنوان شهر دربردارنده [[بیت‌الله|کعبه]] و برپا کننده [[حج]] مورد توجه قرار گرفته است. همچنین هنگامه [[حج]] را محلی برای وحدت [[امت اسلامی]] ذکر می کند و با آیات و روایات همگرایی مومنان در مراسم [[حج]] را عنوان می کند.زیر فصل های این بخش بدین شرح است: | |||
===حج در قرآن=== | ===حج در قرآن=== | ||
آیات 96و 97 سوره آل | آیات 96و 97 [[سوره آل عمران]]، آیه 37 [[سوره ابراهیم]]، آیات 26و27 [[سوره حج]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص17-22</ref> | ||
===حج در روایات=== | ===حج در روایات=== | ||
در روایات شیعه و سنی مورد اهمیت بوده و همواره از سوی پیامبر و امامان معصوم به ترویج حج توصیه شده است. | در روایات [[شیعه]] و [[سنی]] مورد اهمیت بوده و همواره از سوی [[پیامبر اسلام|پیامبر]] و [[امامان معصوم]] به ترویج [[حج]] توصیه شده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 32-31</ref> | ||
===پیشینه حج گزاری=== | ===پیشینه حج گزاری=== | ||
پیش از حیات آدم توسط فرشتگان آغاز شده و تا زمان پیامبر اسلام در جریان بوده است. | پیش از حیات [[حضرت آدم(ع)|آدم]] توسط فرشتگان آغاز شده و تا زمان [[پیامبر اسلام]] در جریان بوده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، 43-46</ref> | ||
===آداب سفر حج=== | ===آداب سفر حج=== | ||
اخلاص در نیت ، توبه و | اخلاص در نیت ، [[توبه]] و [[استغفار]]، [[وصیت]]، تأمین مخارج زن و فرزند، [[غسل زیارت|غسل]]، صدقه، لباس تمیز پوشیدن، خدمت به دیگر [[حج گزار|حاجیان]]، نماز خواندن در مسجد<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص47-82</ref> | ||
===اسرار و معارف حج=== | ===اسرار و معارف حج=== | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==ارکان و اعمال حج== | ==ارکان و اعمال حج== | ||
در این بخش به ارکان و اعمال و مفاهیم مرتبط با حج مانند | در این بخش به ارکان و اعمال و مفاهیم مرتبط با [[حج]] مانند [[طواف]]، [[صفا و مروه]]، [[عرفات]]، [[حج اکبر]]، [[برائت از مشرکان|برائت از مشرکین]]، [[مزدلفه]]، [[منا]] پرداخته شده است. ابتدا تاریخچه و وجه تسمیه هر یک را بررسی کرده و سپس آیات و روایات را در خصوص هر یک از آن ها بیان می کند. زیر فصل های این فصل بدین شرح است: | ||
===پیشینه تاریخی طواف=== | ===پیشینه تاریخی طواف=== | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
در این بخش بنابر روایات اهمیت [[طواف]] ذکر شده و پاداش [[طواف]] را آمرزش گناهان برشمرده شده است. سپس به کیفییت [[طواف]] نظیر هفت شوط [[طواف]]، طواف در شب، دعا و ذکر در [[طواف]]، [[طواف نیابتی]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص206-224</ref> | در این بخش بنابر روایات اهمیت [[طواف]] ذکر شده و پاداش [[طواف]] را آمرزش گناهان برشمرده شده است. سپس به کیفییت [[طواف]] نظیر هفت شوط [[طواف]]، طواف در شب، دعا و ذکر در [[طواف]]، [[طواف نیابتی]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص206-224</ref> | ||
===صفا و مروه=== | ===صفا و مروه=== | ||
یادآور سعی هاجر مابین این دو | با ذکر آیات و روایات [[صفا و مروه]] را یادآور [[سعی]] [[هاجر]] مابین این دو کوه می داند و سعی بین [[صفا و مروه]] را از ارکان حج برمی شمرد و این سعی را شکستن نخوت و غرور انسان ذکر می کند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص294-315</ref> | ||
===سرزمین عرفات=== | ===سرزمین عرفات=== | ||
وقوف در | پیشینه و روایات در خصوص عرفات عنوان شده و وقوف در سرزمین [[عرفات]] از ارکان [[حج]] برمی شمرد<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص320</ref>، با بیان حدود وکیفیات [[عرفات]] آن راسرزمین آمرزش گناهان معرفی می کند [[حج گزار|حاجیان]] در آن به دعا و نیایش می پردازند.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 322-335</ref> | ||
===حج اکبر=== | ===حج اکبر=== | ||
بنابر روایات روایات و تفاسیر، روز عید | بنابر روایات روایات و تفاسیر، روز [[عید قربان]]، روز [[عرفات|عرفه]] ای که مقارن با جمعه باشد را روز [[حج اکبر]] دانسته و نیز در جایی [[حج اکبر]] را [[حج]] و [[حج اصغر]] را [[عمره]] برشمرده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص355</ref> | ||
===حج و برائت از مشرکین=== | ===حج و برائت از مشرکین=== | ||
برائت و مطرود شمردن مشرکان و دشمنان در زمان پیامبران و ائمه معصومین و نیز بیان فتوای برائت از مشرکین در عصر حاضر توسط امام خمینی | [[برائت از مشرکان|برائت]] و مطرود شمردن مشرکان و دشمنان در زمان [[پیامبران]] و [[ائمه معصومین]] و نیز بیان فتوای [[برائت از مشرکان|برائت]] از مشرکین در عصر حاضر توسط امام خمینی<ref>حج در اندیشه اسلامی، 364</ref> | ||
===مزدلفه=== | ===مزدلفه=== | ||
مطرح شدن مفاهیم، | مطرح شدن مفاهیم، [[جمع]]، [[مشعر|مشعرالحرام]]، [[قزح]]، مزدلفه<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص370-371</ref> یا همان [[مشعر|مشعرالحرام]] مکانی است که وقوف در آن از ارکان [[حج]] است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص378</ref> در این بخش به مسجد و نماز گزادن در آن و نیز وقوف [[امیر الحاج|امیرالحاج]] در این مکان اشاره شده است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص379-385</ref> | ||
===سرزمین منا=== | ===سرزمین منا=== | ||
وجه تسمیه | وجه تسمیه [[منا]]، منا در دوره جاهلی، و بیان اعمال [[منا]] یعنی [[رمی جمره عقبه|رمی جمره]] و نیز [[عید قربان|عیدقربان]]<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 392-402</ref> | ||
==اماکن برجسته در موسم حج== | ==اماکن برجسته در موسم حج== | ||
===مقام ابراهیم=== | ===مقام ابراهیم=== | ||
بنا بر آیات و روایت اهمیت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]] را بیان شده است. سپس به کیفیت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، نظیر فرو رفتگی پا در سنگ، اندازه [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، فاصله [[مقام ابراهیم(ع)|مقام]] تا [[بیت‌الله|کعبه]]، پرده [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]]، نماز پشت [[مقام ابراهیم(ع)|مقام ابراهیم]] می پردازد.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص 233-244</ref> | |||
===زمزم=== | ===زمزم=== | ||
روایات تاریخی مختلف در پیدایش آب [[زمزم]] مطرح شده وبا اشاره به [[هاجر]] و [[اسماعیل بن ابراهیم|اسماعیل]] و چگونگی ایجاد این چشمه، به آبادانی شهر [[مکه]] در اثر بروز این چشمه پرداخته است. احیای مجدد چشمه [[زمزم]] توسط [[عبدالمطلب]] جد [[پیامبر اسلام|پیامبر]] و توصیف [[زمزم]] در سفرنامه ها و اشعار از دیگر مطالب این بخش است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص259-291</ref> | |||
===شعب ابی طالب=== | ===شعب ابی طالب=== | ||