طواف (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۶۱۰: | خط ۶۱۰: | ||
== حکم قطع طواف == | == حکم قطع طواف == | ||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۱۵ | جايز است قطع طواف نافله را بدون عذر و اقوي کراهت قطع طواف واجب است بدون عذر و به مجرد خواهش نفس{{توضیح مساله|۶۱۵| | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۱۵ | جايز است قطع طواف نافله را بدون عذر و اقوي کراهت قطع طواف واجب است بدون عذر و به مجرد خواهش نفس{{توضیح مساله|۶۱۵|* '''آیه الله بهجت:''' احوط عدم قطع طواف واجب است؛ يعني ترک بقيه آن، به نحوي که موالات عرفيه فوت شود بدون عذر و به مجرد خواهش نفس. | * '''آیه الله بهجت:''' احوط عدم قطع طواف واجب است؛ يعني ترک بقيه آن، به نحوي که [[موالات]] عرفيه فوت شود بدون عذر و به مجرد خواهش نفس. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' قطع طواف مستحبي و حتي طواف واجب، جايز است؛ هرچند احوط آن است که طواف واجب را به اندازه‌اي که عرفاً موالات از ميان برود، قطع نکند. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' قطع طواف مستحبي و حتي طواف واجب، جايز است؛ هرچند احوط آن است که طواف واجب را به اندازه‌اي که عرفاً موالات از ميان برود، قطع نکند. | ||
* '''آيه الله خويی:''' قطع طواف و [[سعي]] جايز نيست. | |||
* '''آيه الله خويی:''' قطع طواف و سعي جايز نيست. | * '''آيه الله زنجانی:''' قطع عمدي طواف واجب در غير موارد خاصه، جايز نيست؛ و مراد از قطع در اين مسئله و اکثر مسائل بعدي اين است که طواف‌کننده با ايجاد فاصله يا انجام کارهاي زياد، موالات عرفيه بين [[شوط|اشواط]] را از بين ببرد. موارد خاصه عبارتند از: استراحت، [[وضو]] و [[غسل]] و [[تيمم]]، آب کشيدن بدن يا لباس، تنگي وقت نماز واجب يا نماز وتر يا نماز جماعت، رسيدن به نماز اول وقت، برآوردن احتياج ديگري، بيماري، عيادت بيمار، و هر کاري که مطلوب شارع مقدس است و وقت آن مي‌گذرد مانند تطهير [[مسجد]] و تشييع جنازه مؤمن. در تمام مواردي که طواف را رها مي‌کند اگر موالات از بين نرفته بايد آن را تکميل کند و اگر از بين رفته به حکم قطع طواف که در مسائل بعدي مي‌آيد رفتار نمايد. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' قطع طواف واجب بدون عذر جايز نيست. | * '''آيه الله سبحانی:''' قطع طواف واجب بدون عذر جايز نيست. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' قطع طواف واجب براي کاري ضروري بلکه بنا بر اظهر قطع آن مطلقاً گرچه براي کاري يا ضرورتي نباشد جايز است. | * '''آيه الله سيستانی:''' قطع طواف واجب براي کاري ضروري بلکه بنا بر اظهر قطع آن مطلقاً گرچه براي کاري يا ضرورتي نباشد جايز است. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' طواف واجب را نبايد بدون عذر قطع کند. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' طواف واجب را نبايد بدون عذر قطع کند. | ||
* '''آيه الله فاضل:''' احتياط مستحب آن است که قطع نکند، ولي چنانچه به هر جهت قطع کرد و از نو يک طواف کامل انجام داد، مجزي و صحيح است، هرچند موالات به هم نخورده، و فرقي نيست که دور دوم را مثلاً رها کند يا غير آن را.}}، و احوط قطع نکردن آن است؛ به اين معني که قطع نکند به طوري که ترک بقيه را کند تا موالات عرفيه به هم بخورد. | * '''آيه الله فاضل:''' احتياط مستحب آن است که قطع نکند، ولي چنانچه به هر جهت قطع کرد و از نو يک طواف کامل انجام داد، مجزي و صحيح است، هرچند موالات به هم نخورده، و فرقي نيست که دور دوم را مثلاً رها کند يا غير آن را.}}، و احوط قطع نکردن آن است؛ به اين معني که قطع نکند به طوري که ترک بقيه را کند تا موالات عرفيه به هم بخورد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۶ | اگر بدون عذر طواف را قطع کرد، احوط{{توضیح مساله|۶۱۶|* '''آیه الله بهجت:''' احوط بلکه اقوي استيناف آن است هرچند که چهار شوط به جا آورده باشد. | | {{ارجاع مساله|۶۱۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۶ | اگر بدون عذر طواف را قطع کرد، احوط{{توضیح مساله|۶۱۶| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' احوط بلکه اقوي استيناف آن است هرچند که چهار شوط به جا آورده باشد. | |||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه طواف‌کننده پيش از تجاوز از نصف طواف، بدون عذر از مطاف خارج شود، اگر موالات عرفيه از او فوت شود طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه موالات فوت نشود يا خروجش بعد از تجاوز نصف باشد، احتياط اين است که آن طواف را تمام نموده سپس اعاده کند. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه طواف‌کننده پيش از تجاوز از نصف طواف، بدون عذر از مطاف خارج شود، اگر موالات عرفيه از او فوت شود طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه موالات فوت نشود يا خروجش بعد از تجاوز نصف باشد، احتياط اين است که آن طواف را تمام نموده سپس اعاده کند. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' بايد طواف را از سر بگيرد و احتياط مستحب در آن است که اگر قطع بعد از نيمه شوط چهارم بوده، قبل از اعاده، طواف قبلي را تکميل کرده نماز آن را بخواند. | * '''آيه الله زنجانی:''' بايد طواف را از سر بگيرد و احتياط مستحب در آن است که اگر قطع بعد از نيمه شوط چهارم بوده، قبل از اعاده، طواف قبلي را تکميل کرده نماز آن را بخواند. | ||
* '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي آن است که در اين صورت اگر چهار دور به جا آورده باشد، طواف را تمام کند و بعد احتياطاً اعاده کند. | * '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي آن است که در اين صورت اگر چهار دور به جا آورده باشد، طواف را تمام کند و بعد احتياطاً اعاده کند. | ||
* نظر ساير آيات عظام در اين مسئله و مسئله بعد، در ذيل مسئله ۶۰۶ گذشت.}} آن است که اگر چهار دور به جا آورده{{توضیح مساله|۶۱۶| | |||
* '''آیه الله سبحاني، آيه الله مکارم:''' اگر از نصف تجاوز کرده...}} باشد طواف را تمام کند و بعد اعاده کند و اين در صورتي است که منافي به جا آورده باشد حتي مثل زياد فاصله دادن که موالات عرفيه به هم بخورد. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۱۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۷ | اگر طواف را قطع کند{{توضیح مساله|۶۱۷| | |||
* '''آیه الله زنجانی:''' و موالات به هم نخورده باشد، باید قبل از فوت موالات آن را کامل کند.}} و منافي به جا نياورده باشد، اگر برگردد و تمام کند طواف صحيح است. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۱۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۸ | اگر در بين طواف عذري براي اتمام آن پيدا شد{{توضیح مساله|۶۱۸| | |||
* '''آیه الله زنجانی:''' قطع طواف واجب به جهت عذر چند صورت دارد: ۱.قطع طواف به خاطر حدث اصغر يا اکبر ([[جنابت]] و [[حيض]]) حکم آن ذيل مسئله ۵۴۹ گذشت؛ ۲.قطع طواف براي عروض بيماري در اثنای طواف: اگر قبل از نصف (سه و نیم شوط) قطع کرد، بايد خودش و اگر نمي‌تواند [[نیابت|نايبش]] آن را از سر بگيرد و اگر بعد از اتمام شوط چهارم قطع کرده بايد بدون تأخير براي تکميل طواف، نايب بگيرد و کافي است والاّ باطل مي‌شود و بايد آن را از سر بگيرد و اگر بين نيمه و پايان شوط چهارم بود بايد بدون تأخير براي تکميل آن نايب بگيرد و همچنين خودش و اگر نمي‌تواند نايبش يک طواف کامل به جا آورد؛ ۳.قطع طواف براي استراحت يا تطهير بدن و لباس يا مسجد يا براي تنگي وقت نماز يا رسيدن به نماز اول وقت يا شرکت در نماز جماعت، در تمام اين موارد پس از رفع عذر طواف قبلي را هرچند کمتر از نصف باشد تکميل مي‌کند؛ ۴.قطع طواف به جهت موانع خارجي مانند تشکيل صفوف جماعت و نظافت مسجد، حکم آن در ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. در تمام صورت‌هاي چهارگانه اگر طواف را از سر بگيرد طوافش صحيح است.}}؛ مثل مرض يا [[حيض]] يا حدث بي‌اختيار{{توضیح مساله|۶۱۸| | |||
| {{ارجاع مساله|۶۱۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۸ | اگر در بين طواف عذري براي اتمام آن پيدا شد{{توضیح مساله|۶۱۸|* '''آیه الله زنجانی:''' قطع طواف واجب به جهت عذر چند صورت دارد: ۱. قطع طواف به خاطر حدث اصغر يا اکبر (جنابت و حيض) حکم آن ذيل مسئله ۵۴۹ گذشت؛ ۲. قطع طواف براي عروض بيماري در اثنای طواف: اگر قبل از نصف ( | * نظر آيات عظام در بحث حدث اصغر و جنابت در مسئله ۵۴۹ و ۵۵۰ و راجع به حيض در مسئله ۵۵۱ گذشت. | ||
۵۵۱ گذشت. | |||
و اما در مورد مرض: | و اما در مورد مرض: | ||
* '''آيه الله بهجت:''' هرگاه طواف‌کننده به علت عذر ناچار طواف خود را قطع نمود و از مطاف بيرون رفت، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، اگر قادر بر اتمام نباشد احوط آن است که صبر کند تا وقت آن طواف تنگ شود، اگر قادر نشد او را دوش مي‌گيرند و طواف مي‌دهند و اگر ممکن نباشد نايب از براي او مي‌گيرند در اتمام. | |||
آيه الله بهجت:''' هرگاه طواف‌کننده به علت عذر ناچار طواف خود را قطع نمود و از مطاف بيرون رفت، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، اگر قادر بر اتمام نباشد احوط آن است که صبر کند تا وقت آن طواف تنگ شود، اگر قادر نشد او را دوش مي‌گيرند و طواف مي‌دهند و اگر ممکن نباشد نايب از براي او مي‌گيرند در اتمام. | |||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در اين فرض اگر ناچار به قطع طواف شد و از مطاف خارج گرديد، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد، طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، احتياط اين است که براي باقيمانده نايب بگيرد و شخصاً بعد از زوال عذر احتياطاً باقيمانده را به جا آورده و طواف را اعاده نمايد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در اين فرض اگر ناچار به قطع طواف شد و از مطاف خارج گرديد، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد، طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، احتياط اين است که براي باقيمانده نايب بگيرد و شخصاً بعد از زوال عذر احتياطاً باقيمانده را به جا آورده و طواف را اعاده نمايد. | ||
* '''آيه الله سيستاني'''، نظريه ايشان مطابق با متن است ولي اضافه فرموده‌اند: اين در طوافِ واجب بود و اما در طواف مستحبي، از هر جا که قطع کند مادامي که موالات عرفي فوت نشده است مي‌تواند برگردد و تمام نمايد و همچنين در مورد عذر، علاوه بر مرض قضاي حاجتي براي خود يا برادر ديني ذکر فرموده‌اند.}} پس اگر بعد از تمام شدن چهار دور بوده، بعد از رفع عذر برگردد{{توضیح مساله|۶۱۸| | |||
* '''آيه الله | * '''آیه الله سبحاني، آيه الله مکارم:''' اگر بعد از تمام شدن سه دور و نيم باشد، و بعد از تحصيل طهارت.}} و از همان جا تمام کند و اگر قبل از آن بوده{{توضیح مساله|۶۱۸| | ||
* '''آیه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' پس اگر به نصف نرسيده اعاده کند و اگر در فاصله بين سه و نیم و چهار بوده احتياط به اتمام و اعاده طواف است. | |||
* '''آيه الله فاضل:''' اگر از نصف تجاوز نکرده عذر پيدا شد طواف را اعاده کند و اگر از نصف گذشته و دور چهارم را تمام نکرده است، احتياط آن است که طواف را تمام کند و اعاده نمايد و يا از نو يک طواف کامل انجام دهد.}}، طواف را اعاده کند و احتياط مستحب در فرض اول در غير حيض آن است که اتمام کند و اعاده نمايد. | * '''آيه الله فاضل:''' اگر از نصف تجاوز نکرده عذر پيدا شد طواف را اعاده کند و اگر از نصف گذشته و دور چهارم را تمام نکرده است، احتياط آن است که طواف را تمام کند و اعاده نمايد و يا از نو يک طواف کامل انجام دهد.}}، طواف را اعاده کند و احتياط مستحب در فرض اول در غير حيض آن است که اتمام کند و اعاده نمايد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۹ | اگر شخصي که با عذر طواف را قطع کرده، نتوانست به جا آورد تا آنکه وقت تنگ شد، اگر ممکن است، او را حمل کنند و طواف دهند و اگر ممکن نيست نايب{{توضیح مساله|۶۱۹|* '''آیه الله سبحانی:''' و نايب يک طواف کامل به نيت اعم از اعاده و اتمام و يا به عنوان تکليف فعلي منوب عنه انجام دهد و نماز آن را بخواند و احتياطاً منوب عنه هم در هر کجا هست اگر امکان دارد نماز طواف را خودش نيز بخواند. | | {{ارجاع مساله|۶۱۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۹ | اگر شخصي که با عذر طواف را قطع کرده، نتوانست به جا آورد تا آنکه وقت تنگ شد، اگر ممکن است، او را حمل کنند و طواف دهند و اگر ممکن نيست نايب{{توضیح مساله|۶۱۹| | ||
* '''آیه الله سبحانی:''' و نايب يک طواف کامل به نيت اعم از اعاده و اتمام و يا به عنوان تکليف فعلي منوب عنه انجام دهد و نماز آن را بخواند و احتياطاً منوب عنه هم در هر کجا هست اگر امکان دارد نماز طواف را خودش نيز بخواند. | |||
آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از تمام کردن شوط چهارم عاجز شود و نتوانند او را طواف دهند بايد نايب بگيرد که طواف را از اول به نيابت او انجام دهد و اگر بعد از تمام کردن شوط چهارم باشد، نايب در مقدار باقيمانده نيابت مي‌کند. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از تمام کردن شوط چهارم عاجز شود و نتوانند او را طواف دهند بايد نايب بگيرد که طواف را از اول به نيابت او انجام دهد و اگر بعد از تمام کردن شوط چهارم باشد، نايب در مقدار باقيمانده نيابت مي‌کند. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و چون بعيد نيست گفته شود که: «طواف حکم نماز را دارد و تبعيض در اشواط آن در نيابت محتاج به دليل است» نايب همه طواف را انجام دهد. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و چون بعيد نيست گفته شود که: «طواف حکم نماز را دارد و تبعيض در اشواط آن در نيابت محتاج به دليل است» نايب همه طواف را انجام دهد. | ||
* نظر ساير آيات عظام در مورد نيابت در مسئله قبل گذشت.}} براي او بگيرند.{{توضیح مساله|۶۱۹| | |||
* '''آیه الله خامنه‌ای:''' بايد خودش نايب بگيرد.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۱۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۰ | اگر مشغول طواف است و وقت نماز واجب تنگ شود واجب است طواف را رها کند و نماز بخواند{{توضیح مساله|۶۲۰| | |||
* '''آیه الله خامنه‌ای:''' اگر طواف واجب را براي اقامه نماز واجب قطع کند، در صورتي که پس از انجام نيمي از طواف چنين کند، پس از نماز ادامه آن را انجام داده و هفت دور کامل مي‌کند، و اگر پيش از اتمام نصف طواف چنين کند، در صورتي که فاصله زيادي ايجاد شود، احوط آن است که طواف را از ابتدا انجام دهد، ولي اگر فاصله زياد حاصل نشده باشد، عدم وجوب رعايت احتياط در اين مورد، بعيد به نظر نمي‌رسد، اما رعايت احتياط در هر حال پسنديده است. در اين مورد، تفاوتي ندارد که نماز جماعت باشد يا فرداي؛ و وقت نماز تنگ باشد يا نباشد و از اين مسئله حکم مسئله بعد نيز روشن مي‌شود. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۱۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۰ | اگر مشغول طواف است و وقت نماز واجب تنگ شود واجب است طواف را رها کند و نماز بخواند{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' اگر طواف واجب را براي اقامه نماز واجب قطع کند، در صورتي که پس از انجام نيمي از طواف چنين کند، پس از نماز ادامه آن را انجام داده و هفت دور کامل مي‌کند، و اگر پيش از اتمام نصف طواف چنين کند، در صورتي که فاصله زيادي ايجاد شود، احوط آن است که طواف را از ابتدا انجام دهد، ولي اگر فاصله زياد حاصل نشده باشد، عدم وجوب رعايت احتياط در اين مورد، بعيد به نظر نمي‌رسد، اما رعايت احتياط در هر حال پسنديده است. در اين مورد، تفاوتي ندارد که نماز جماعت باشد يا فرداي؛ و وقت نماز تنگ باشد يا نباشد و از اين مسئله حکم مسئله بعد نيز روشن مي‌شود. | * '''آيه الله زنجانی:''' و پس از آن بدون تأخير، طواف را اتمام نمايد، هرچند قبل از شوط چهارم باشد.}}، پس اگر بعد از چهار دور{{توضیح مساله|۶۲۰| | ||
* '''آیه الله سبحانی:''' بعد از نيمه طواف.}} رها کرد از همان جا طواف را تمام کند، والاّ{{توضیح مساله|۶۲۰| | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' و پس از آن بدون تأخير، طواف را اتمام نمايد، هرچند قبل از شوط چهارم باشد.}}، پس اگر بعد از چهار دور{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله سبحانی:''' بعد از نيمه طواف.}} رها کرد از همان جا طواف را تمام کند، والاّ{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله بهجت:''' اگر موالات عرفيه به هم بخورد.}} اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله تبريزى:''' اعاده لازم نيست، گرچه احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | * '''آیه الله بهجت:''' اگر موالات عرفيه به هم بخورد.}} اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۲۰| | ||
* '''آیه الله تبريزى:''' اعاده لازم نيست، گرچه احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | |||
* '''آيه الله سيستانی:''' بايد اتمام کند و احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن | * '''آيه الله سيستانی:''' بايد اتمام کند و احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | ||
اعاده کند. | |||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' ولي اگر از نصف گذشته و چهار شوط هم تمام نشده، احتياطاً طواف را تمام کند و بعد اعاده کند. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' ولي اگر از نصف گذشته و چهار شوط هم تمام نشده، احتياطاً طواف را تمام کند و بعد اعاده کند. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' در هر دو صورت طواف را کامل کند.}} | * '''آيه الله مکارم:''' در هر دو صورت طواف را کامل کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۱ | جايز است بلکه مستحب است قطع کند طواف را براي رسيدن به نماز جماعت يا رسيدن به وقت فضيلت نماز واجب، و از هر جا قطع کرد از همان جا بعد از نماز اتمام کند{{توضیح مساله|۶۲۱|* '''آیه الله بهجت:''' اگر موالات عرفيه به هم نخورد و اگر به هم بخورد و قبل از اکمال شوط چهارم باشد احتياط مراعات شود با اکمال آن طواف و اعاده آن..}}، و احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند، و سزاوار نيست اين احتياط ترک شود.{{توضیح مساله|۶۲۱|* '''آیه الله تبريزى:''' بنا بر احتياط مستحب طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | | {{ارجاع مساله|۶۲۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۱ | جايز است بلکه مستحب است قطع کند طواف را براي رسيدن به نماز جماعت يا رسيدن به وقت فضيلت نماز واجب، و از هر جا قطع کرد از همان جا بعد از نماز اتمام کند{{توضیح مساله|۶۲۱| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' اگر موالات عرفيه به هم نخورد و اگر به هم بخورد و قبل از اکمال شوط چهارم باشد احتياط مراعات شود با اکمال آن طواف و اعاده آن..}}، و احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند، و سزاوار نيست اين احتياط ترک شود.{{توضیح مساله|۶۲۱| | |||
* '''آیه الله تبريزى:''' بنا بر احتياط مستحب طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط واجب نيست و اگر در جماعت شرکت نکند، ولي صفوف جماعت، طواف را قطع کند حکم آن ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. | * '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط واجب نيست و اگر در جماعت شرکت نکند، ولي صفوف جماعت، طواف را قطع کند حکم آن ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر به خاطر اقامه نماز جماعت نتواند به طواف خود ادامه دهد و ناچار است آن را قطع کند، پس از پايان يافتن نماز جماعت از همان نقطه و يا محاذي آن در هر شوطي که باشد، طواف خود را تکميل کند. | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر به خاطر اقامه نماز جماعت نتواند به طواف خود ادامه دهد و ناچار است آن را قطع کند، پس از پايان يافتن نماز جماعت از همان نقطه و يا محاذي آن در هر شوطي که باشد، طواف خود را تکميل کند. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' اين احتياط واجب نيست.}} | * '''آيه الله مکارم:''' اين احتياط واجب نيست.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۱}} }} {{سخ}} | | {{ارجاع مساله|۶۲۱}} }} {{سخ}} | ||
== شک در دورهای طواف == | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۲۲ | اگر بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن شک کند که آيا طواف را زيادتر از هفت [[شوط|دور]] به جا آورده يا نه يا شک کند کمتر به جا آورده يا نه، اعتنا نکند و طوافش صحيح است، لکن در صورت دوم خالي از اشکال نيست{{توضیح مساله|۶۲۲| | |||
* '''آیه الله بهجت:''' هرگاه بعد از فراغ از طواف شک نمايد که آيا طوافم هفت [[شوط]] يا کمتر يا بيشتر بوده، اعتنا به شک ننمايد، مانند کسي که بعد از شروع به نماز طواف چنين شکي بکند. | |||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در صورت دوم طواف باطل است مگر اينکه بعد از دخول در [[نماز طواف]] شک بکند که به شکش اعتنا نمي‌کند. | |||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' نبايد به شک خود اعتنا کند، بلکه بنا را بر صحت بگذارد. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' نبايد به شک خود اعتنا کند، بلکه بنا را بر صحت بگذارد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' اگر احتمال بدهد هنگام طواف نسبت به رعايت عدد اشواط، التفات داشته است، در هيچ‌يک از دو صورت اعتنا به شکش نکند والاّ بايد طواف را اعاده کند. | * '''آيه الله زنجانی:''' اگر احتمال بدهد هنگام طواف نسبت به رعايت عدد اشواط، التفات داشته است، در هيچ‌يک از دو صورت اعتنا به شکش نکند والاّ بايد طواف را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله سبحاني، آيه الله نوری: به شک پس از فراغ عمل اعتنا نکند. | * '''آيه الله سبحاني، آيه الله نوری: به شک پس از فراغ عمل اعتنا نکند. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر در عدد شوط‌ها يا در صحت آنها بعد از تمامي طواف يا بعد از تجاوز از محل شک کند نبايد به شک اعتنا نمايد؛ مثلاً پس از فوت [[موالات]] يا بعد از وارد شدن در نمازِ طواف شک نمايد. | |||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر در عدد شوط‌ها يا در صحت آنها بعد از تمامي طواف يا بعد از تجاوز از محل شک کند نبايد به شک اعتنا نمايد؛ مثلاً پس از فوت موالات يا بعد از وارد شدن در نمازِ طواف شک نمايد. | |||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' احتياط واجب نيست. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' احتياط واجب نيست. | ||
* '''آيه الله فاضل:''' اين اشکال در صورت عدم انصراف از طواف است، اما اگر شک بعد از انصراف و دخول در نماز طواف باشد اعتنا نکند و طواف او صحيح است بلکه ظاهراً به محض انصراف هم، طواف محکوم به صحت است و لازم نيست اعتنا کند.}} و احتياط ترک نشود. | * '''آيه الله فاضل:''' اين اشکال در صورت عدم انصراف از طواف است، اما اگر شک بعد از انصراف و دخول در نماز طواف باشد اعتنا نکند و طواف او صحيح است بلکه ظاهراً به محض انصراف هم، طواف محکوم به صحت است و لازم نيست اعتنا کند.}} و احتياط ترک نشود. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۳ | اگر بعد از طواف شک کند که صحيح به جا آورده آن را يا نه، مثلاً احتمال بدهد که از طرف راست طواف کرده يا محدث بوده يا از داخل حجر | | {{ارجاع مساله|۶۲۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۳ | اگر بعد از طواف شک کند که صحيح به جا آورده آن را يا نه، مثلاً احتمال بدهد که از طرف راست طواف کرده يا محدث بوده يا از داخل [[حجر اسماعيل]] طواف کرده اعتنا نکند{{توضیح مساله|۶۲۳| | ||
* '''آیه الله زنجانی:''' حکم مسئله قبل را دارد.}}، و طوافش صحيح است اگرچه باز در محل طواف باشد و از آنجا منصرف نشده يا مشغول کارهاي ديگر نشده باشد، در صورتي که هفت دور بودن معلوم باشد بي‌زياده و نقيصه. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۲۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۴ | اگر در آخر دور که به حجرالاسود ختم شد شک کند که هفت دور زده يا هشت دور يا زيادتر، اعتنا به شک نکند و طوافش صحيح است.{{توضیح مساله|۶۲۴|* '''آیه الله زنجانی:''' حکم شک بعد از تمام شدن طواف در مسئله ۶۲۲ گذشت.}} | | {{ارجاع مساله|۶۲۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۴ | اگر در آخر دور که به [[حجرالاسود]] ختم شد شک کند که هفت دور زده يا هشت دور يا زيادتر، اعتنا به شک نکند و طوافش صحيح است.{{توضیح مساله|۶۲۴| | ||
* '''آیه الله زنجانی:''' حکم شک بعد از تمام شدن طواف در مسئله ۶۲۲ گذشت.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۲۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۵ | اگر قبل از رسيدن به حجرالاسود و تمام شدن دور، شک کند که آنچه را دور مي‌زند دور هفتم است يا هشتم طوافش باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۵| | |||
* '''آیه الله بهجت:''' احوط بطلان طواف است. | |||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' ظاهر اين است که طوافش باطل است و احتياطاً به قصد رجا تمام و اعاده طواف نمايد. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' ولي اگر اطمينان دارد تا پيش از پايان طواف، نسبت به تعداد اشواط، حجت شرعي پيدا مي‌کند ـ مثلاً از رفيقي که اشواط او را مي‌شمرد مي‌پرسد ـ مي‌تواند طواف را در حال شک ادامه دهد و اگر حجت شرعي پيدا کرد طوافش صحيح است، والاّ باطل است. | |||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' لکن احوط اتيان نماز طواف و اعاده طواف و نماز است. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' لکن احوط اتيان نماز طواف و اعاده طواف و نماز است. | ||
* '''آيه الله فاضل، آيه الله مکارم:''' آن دور را تمام کند و طوافش صحيح است.}} | * '''آيه الله فاضل، آيه الله مکارم:''' آن دور را تمام کند و طوافش صحيح است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۶ | اگر در آخر دور يا اثناي آن شک کند ميان شش و هفت و هرچه پاي نقيصه در کار است، طواف او باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۶|* '''آیه الله بهجت:''' بطلان طواف او و لزوم استيناف خالي از قوت نيست با آنکه في الجمله احوط است و احوط از آن بنا بر اقلّ بگذارد و اتمام و بعد از آن اعاده طواف نمايد. | | {{ارجاع مساله|۶۲۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۶ | اگر در آخر دور يا اثناي آن شک کند ميان شش و هفت و هرچه پاي نقيصه در کار است، طواف او باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۶| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' بطلان طواف او و لزوم استيناف خالي از قوت نيست با آنکه في الجمله احوط است و احوط از آن بنا بر اقلّ بگذارد و اتمام و بعد از آن اعاده طواف نمايد. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود. | * '''آيه الله زنجانی:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' در شک بين ۶ و ۷، بايد آن شوط را تکميل و نماز طواف را به جا آورد و يک بار ديگر طواف و نماز را مجدداً اعاده کند؛ البته در تمام موارد اعاده طواف بهتر است مقداري بين طواف قبل و بعد فاصله بيندازد. | * '''آيه الله سبحانی:''' در شک بين ۶ و ۷، بايد آن شوط را تکميل و نماز طواف را به جا آورد و يک بار ديگر طواف و نماز را مجدداً اعاده کند؛ البته در تمام موارد اعاده طواف بهتر است مقداري بين طواف قبل و بعد فاصله بيندازد. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر شک در نقيصه در غير ۶ و ۷ باشد، طوافش باطل است. و اگر شک در پايان شوط بين ۶ و ۷ باشد، بنا بر احتياط واجب طواف را اعاده کند ولي اگر در اين صورت بنا بر ۶ گذاشت و از روي جهل به مسئله طواف را تمام کرد و متوجه مسئله نشد تا وقت اعاده گذشت طوافش صحيح است و اگر شک در زياده و نقصان باشد؛ مثل اينکه شک کند بين ۶ و ۷ و ۸ و يا شک بين ۶ و ۸ طوافش باطل است. | |||
آيه الله سيستانی:''' اگر شک در نقيصه در غير ۶ و ۷ باشد، طوافش باطل است. و اگر شک در پايان شوط بين ۶ و ۷ باشد، بنا بر احتياط واجب طواف را اعاده کند ولي اگر در اين صورت بنا بر ۶ گذاشت و از روي جهل به مسئله طواف را تمام کرد و متوجه مسئله نشد تا وقت اعاده گذشت طوافش صحيح است و اگر شک در زياده و نقصان باشد؛ مثل اينکه شک کند بين ۶ و ۷ و ۸ و يا شک بين ۶ و ۸ طوافش باطل است. | |||
* '''آيه الله مکارم:''' بنا بر احتياط واجب.}} | * '''آيه الله مکارم:''' بنا بر احتياط واجب.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۷ | اگر در طواف مستحب شک کند در عدد دورها، بنا بر اقل گذارد و طوافش صحيح است. | | {{ارجاع مساله|۶۲۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۷ | اگر در طواف مستحب شک کند در عدد دورها، بنا بر اقل گذارد و طوافش صحيح است. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۸ | شخص کثير الشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند{{توضیح مساله|۶۲۸|* '''آیه الله خويی:''' کثير الشک در طواف تا به حد وسواس نرسد بايد به شکش اعتنا کند. | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۸ | شخص کثير الشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند{{توضیح مساله|۶۲۸| | ||
* '''آیه الله خويی:''' کثير الشک در طواف تا به حد وسواس نرسد بايد به شکش اعتنا کند. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' بنا بر اقل، گذاشته طواف را تمام مي‌کند و سپس دوباره اعاده مي‌کند؛ البته مي‌تواند به شمارش ديگري اکتفا کند هرچند از گفته او اطمينان پيدا نکند، و همچنين اگر کثرت شک به حد وسواس برسد اعتنا نکند. | * '''آيه الله زنجانی:''' بنا بر اقل، گذاشته طواف را تمام مي‌کند و سپس دوباره اعاده مي‌کند؛ البته مي‌تواند به شمارش ديگري اکتفا کند هرچند از گفته او اطمينان پيدا نکند، و همچنين اگر کثرت شک به حد وسواس برسد اعتنا نکند. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' بنابراين بنا را به طرفي نمي‌گذارد که موجب بطلان طواف او باشد اما در [[رمي]] بايد آنقدر پرتاب کند که يقين نمايد. | |||
* '''آيه الله سبحانی:''' بنابراين بنا را به طرفي نمي‌گذارد که موجب بطلان طواف او باشد اما در رمي بايد آنقدر پرتاب کند که يقين نمايد. | |||
* '''آيه الله مکارم:''' و بنا را بر آنچه به نفع اوست بگذارد.}} و احتياط آن است که کسي را وادار کند که عدد را حفظ کند. | * '''آيه الله مکارم:''' و بنا را بر آنچه به نفع اوست بگذارد.}} و احتياط آن است که کسي را وادار کند که عدد را حفظ کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۹ | گمان در عدد دورها اعتبار ندارد{{توضیح مساله|۶۲۹|* '''آیه الله بهجت:''' حکم آن مانند حکم ظن در نماز (يقين) است.}} و حکم شک را دارد. | | {{ارجاع مساله|۶۲۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۹ | گمان در عدد دورها اعتبار ندارد{{توضیح مساله|۶۲۹| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' حکم آن مانند حکم ظن در نماز (يقين) است.}} و حکم شک را دارد. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۲۹}} }} {{سخ | | {{ارجاع مساله|۶۲۹}} }} {{سخ}} | ||
== فراموش کردن طواف == | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۳۰ | اگر مشغول [[سعي]] بين [[صفا و مروه]] شد و يادش آمد که طواف به جا نياورده، بايد رها کند و طواف کند و پس از آن [[سعي]] را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۳۰| | |||
* '''آیه الله سبحانی:''' بايد هر کجاي سعي هست آن را رها کند و برگردد و طواف و [[نماز طواف|نماز آن]] را به جاي آورد و سپس احتياطاً سعي را اتمام و اعاده کند.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۱ | اگر در حال سعي يادش آمد که طواف را ناقص به جا آورده، بايد برگردد و طواف را از همان جا که ناقص کرده تکميل کند و برگردد تتمه سعي را به جا آورد و طواف و سعيش صحيح است. ليکن احتياط آن است که اگر کمتر از چهار دور به جا آورده طواف را تمام کند و اعاده نمايد{{توضیح مساله|۶۳۱| | |||
* به نظر آيات عظام، که در مسئله قطع طواف سهواً در ذيل مسئله ۶۰۸ و ۶۰۹ مفصلاً ذکر شد؛ مراجعه شود. | |||
* '''آيه الله بهجت:''' احتياط در اتمام و سپس اعاده سعي است. | |||
* '''آيه الله تبريزى:''' اين احتياط در اتمام و اعاده طواف ترک نشود و همچنين است نسبت به سعي. ولي اگر سعي فراموش شده يک شوط باشد، اعاده لازم نيست و اتمام کافي است. | * '''آيه الله تبريزى:''' اين احتياط در اتمام و اعاده طواف ترک نشود و همچنين است نسبت به سعي. ولي اگر سعي فراموش شده يک شوط باشد، اعاده لازم نيست و اتمام کافي است. | ||
* '''آيه الله خويی:''' اگر مقدار باقيمانده از طواف، بيش از يک شوط و کمتر از چهار شوط باشد، طواف را تکميل و بهتر است اعاده هم نمايد و اگر بيش از آن بود، به احتياط واجب طواف را پس از اتمام اعاده نمايد. | |||
آيه الله خويی:''' اگر مقدار باقيمانده از طواف، بيش از يک شوط و کمتر از چهار شوط باشد، طواف را تکميل و بهتر است اعاده هم نمايد و اگر بيش از آن بود، به احتياط واجب طواف را پس از اتمام اعاده نمايد. | |||
* '''آيه الله سبحانی:''' و طريقه تکميل بدين‌گونه است:''' هرگاه تعداد شوط‌هايي که انجام داده نصف يا بيشتر از آن باشد در اين صورت طواف را تکميل مي‌کند و پس از خواندن نماز براي تکميل سعي بر می‌گردد و احتياطاً سعي را تکميل و سپس از سر بگيرد و اگر تعداد شوط‌هاي طوافي که انجام داده کمتر از نصف باشد در اين صورت طواف را از سر مي‌گيرد و نماز مي‌خواند و سعي را احتياطاً اتمام و اعاده مي‌کند. | * '''آيه الله سبحانی:''' و طريقه تکميل بدين‌گونه است:''' هرگاه تعداد شوط‌هايي که انجام داده نصف يا بيشتر از آن باشد در اين صورت طواف را تکميل مي‌کند و پس از خواندن نماز براي تکميل سعي بر می‌گردد و احتياطاً سعي را تکميل و سپس از سر بگيرد و اگر تعداد شوط‌هاي طوافي که انجام داده کمتر از نصف باشد در اين صورت طواف را از سر مي‌گيرد و نماز مي‌خواند و سعي را احتياطاً اتمام و اعاده مي‌کند. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از فوت موالات متذکر شود يا بعد از آن باشد ولي سه شوط يا کمتر باقي مانده باشد اتمام طواف کافي است ولي اگر بيش از آن باشد به احتياط واجب طواف را پس از اتمام اعاده کند و نسبت به سعي اتمام کافي است گرچه احتياط مستحب اعاده آن است پس از اتمام. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از فوت موالات متذکر شود يا بعد از آن باشد ولي سه شوط يا کمتر باقي مانده باشد اتمام طواف کافي است ولي اگر بيش از آن باشد به احتياط واجب طواف را پس از اتمام اعاده کند و نسبت به سعي اتمام کافي است گرچه احتياط مستحب اعاده آن است پس از اتمام. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر قبل از شوط چهارم سعي يادش بيايد که طواف را ناقص انجام داده، سعي را رها کند و اگر طواف او بيش از نصف کمبود دارد، مي‌بايست طواف را از اول اعاده نمايد و سپس سعي را از نو انجام دهد و اگر بعد از اتمام شوط چهارم بوده، آن را قطع کند و بعد از اکمال طواف به نحوي که در مسائل طواف ذکر شده، سعي را تکميل نمايد. | |||
* '''آيه الله فاضل، آيه الله مکارم:''' اين احتياط ترک نشود.}} و همچنين اگر سعي را کمتر از چهار بار انجام داده تمام کند و اعاده کند. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۱}} }} {{سخ}} | |||
== حکم طواف بدون وضو == | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۳۲ | اگر سهواً يا غفلتاً يا جهلاً طواف را [[وضو|بي‌وضو]] به جا آورد طوافش باطل است و همين طور اگر با حال [[جنابت]] يا [[حيض]] و [[نفاس]] به جا آورد. | |||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۳ | اگر کسي مريض يا طفلي را حمل کند و طواف دهد و خودش نيز قصد طواف کند طواف هر دو صحيح است.{{توضیح مساله|۶۳۳|* '''آیه الله زنجانی:''' و لازم نيست در حال طواف، شانه چپ آنها به طرف کعبه باشد.}} | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۳ | اگر کسي مريض يا [[طواف کودکان|طفلي]] را حمل کند و طواف دهد و خودش نيز قصد طواف کند طواف هر دو صحيح است.{{توضیح مساله|۶۳۳| | ||
* '''آیه الله زنجانی:''' و لازم نيست در حال طواف، شانه چپ آنها به طرف کعبه باشد.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۴ | در حال طواف تکلم‌کردن و خنده نمودن و شعر خواندن اشکال ندارد لکن کراهت دارد و مستحب است در حال طواف مشغول دعا و ذکر خدا و تلاوت قرآن باشد. | | {{ارجاع مساله|۶۳۳}} }} {{سخ}} | ||
== صحبت کردن هنگام طواف == | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۳۴ | در حال طواف تکلم‌کردن و خنده نمودن و شعر خواندن اشکال ندارد لکن کراهت دارد و مستحب است در حال طواف مشغول دعا و ذکر خدا و تلاوت قرآن باشد. | |||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} | }}{{سخ}} | ||
آيه الله سيستانی:''' احتياط واجب آن است که به حدي رو نگرداند که بتواند مقداري از پشت سر را نگاه کند.}} و مي‌تواند طـواف را رها کنـد و خانه را ببـوسد{{توضیح مساله|۶۳۵|* '''آیه الله زنجانی:''' بلکه مي‌تواند در حال بوسيدن خانه کعبه طواف نمايد.}} و برگـردد از همان جا اتمـام کنـد. | == نگاه کردن به چپ، راست یا عقب در حال طواف == | ||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۳۵ | واجـب نيسـت در حال طواف روي طواف‌کننده طـرف جلو باشـد بلکه جايز است به يميـن و يسار نگـاه کنـد و صفحه صـورت را برگردانـد بلکه به عقـب نگـاه کنـد{{توضیح مساله|۶۳۵| | |||
* '''آیه الله سبحانی:''' بوسيدن کعبه و يا لمس آن و استلام حجر و يا رکن يماني به احتياط واجب در حال حرکت و چرخيدن نباشد و اگر بخشي از شوط را با همين حال انجام دهد به احتياط واجب اعاده کند و اگر محل جبران گذشته است، طواف را پس از اتمام و خواندن نماز اعاده کند و اگر اعمال مترتبه را انجام داده، دو مرتبه انجام دهد، ولي قطع طواف و انجام اين کارها و بعد ادامه از محلي که قطع کرده اشکالي ندارد مشروط بر اينکه بين اشواط موالات و وحدت عرفي آن به هم نخورد. | |||
* '''آيه الله سيستانی:''' احتياط واجب آن است که به حدي رو نگرداند که بتواند مقداري از پشت سر را نگاه کند.}} و مي‌تواند طـواف را رها کنـد و [[کعبه|خانه]] را [[تقبیل|ببـوسد]]{{توضیح مساله|۶۳۵| | |||
* '''آیه الله زنجانی:''' بلکه مي‌تواند در حال بوسيدن خانه کعبه طواف نمايد.}} و برگـردد از همان جا اتمـام کنـد. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۵}} }} {{سخ}} | | {{ارجاع مساله|۶۳۵}} }} {{سخ}} | ||
== مسائل متفرقه == | |||
{{فتاوی حج | مساله = ۶۳۶ | جايز است در بين طواف براي رفع خستگي و استراحت بنشيند يا دراز بکشد و بعد از همان جا اتمام کند، ولي نبايد آنقدر طول دهد که [[موالات]] عرفيه به هم بخورد و اگر آنقدر نشست، احتياط آن است که اتمام کند و اعاده نمايد.{{توضیح مساله|۶۳۶| | |||
* '''آیه الله بهجت:''' اگر در موردي است که عذر صدق نمي‌کند حکم آن در مسئله ۶۱۵ و ۶۱۶ گذشت، و با فرض تحقق عذر از ادامه، قبل از اکمال شوط چهارم، در حدي که موالات عرفيه به هم نخورد مانعي ندارد و اگر به هم بخورد احتياط مراعات شود به اکمال آن طواف و اعاده آن، و بعد از شوط چهارم مطلقاً مانعي ندارد. | |||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' در اين صورت طوافش باطل است، و لازم است از نو شروع کند. | |||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' کما اينکه مي‌تواند آن طواف را به طور کلي رها کرده و طواف را دوباره از سربگيرد. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' کما اينکه مي‌تواند آن طواف را به طور کلي رها کرده و طواف را دوباره از سربگيرد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' بايد طواف را از سر بگيرد البته اگر خستگي شديد بوده و براي رفع خستگي نياز به اين مقدار استراحت داشته اتمام طواف کفايت مي‌کند. | |||
آيه الله زنجانی:''' بايد طواف را از سر بگيرد البته اگر خستگي شديد بوده و براي رفع خستگي نياز به اين مقدار استراحت داشته اتمام طواف کفايت مي‌کند. | |||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از نيمه طواف بوده اعاده کند و اگر بعد از نيمه طواف بوده، اتمام و نماز و سپس احتياطاً طواف و نماز آن را اعاده کند. | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از نيمه طواف بوده اعاده کند و اگر بعد از نيمه طواف بوده، اتمام و نماز و سپس احتياطاً طواف و نماز آن را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله فاضل:''' و مي‌تواند آن را رها کند و از نو يک طواف کامل انجام دهد. | * '''آيه الله فاضل:''' و مي‌تواند آن را رها کند و از نو يک طواف کامل انجام دهد. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' احتياط به اتمام لازم نيست.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۷ | در طواف در مقابل [[حجر اسماعيل]] بايد طوري حرکت کند که طواف بيت صادق باشد و به نحو متعارف باشد و مخفي نماند که حجر اسماعيل از بيت نيست هرچند بايد در خارج آن طواف کرد. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۷ | در طواف در مقابل حجر اسماعيل بايد طوري حرکت کند که طواف بيت صادق باشد و به نحو متعارف باشد و مخفي نماند که حجر اسماعيل از بيت نيست هرچند بايد در خارج آن طواف کرد. | |||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۸ | در صورت امکان ولو در وقت خلوت بايد طواف در حد بين مقام ابراهيم و خانه که مسافت بيست و شش ذراع و نيم است باشد و دورتر از آن حد، کفايت نمي‌کند و در صورت عدم امکان ولو در وقت خلوت، طواف در خارج حد مزبور مانع ندارد با مراعات الأقرب فالأقرب.{{توضیح مساله|۶۳۸|نظر آيات عظام در ذيل مسئله ۵۹۲ گذشت.}} | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۸ | در صورت امکان ولو در وقت خلوت بايد طواف در حد بين [[مقام ابراهيم]] و خانه که مسافت بيست و شش ذراع و نيم است باشد و دورتر از آن حد، کفايت نمي‌کند و در صورت عدم امکان ولو در وقت خلوت، طواف در خارج حد مزبور مانع ندارد با مراعات الأقرب فالأقرب.{{توضیح مساله|۶۳۸| | ||
* نظر آيات عظام در ذيل مسئله ۵۹۲ گذشت.}} | |||
| {{ارجاع مساله|۶۳۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۹ | هرگاه در طواف خانه خدا، مثلاً در چند قدم از طواف اشکالي پيش آمد؛ مثل اينکه او را بي‌اختيار بردند، همان چند قدم را بايد از سر بگيرد و اگر از [[حجرالاسود]] به قصد طواف شروع کند، اشکال دارد.{{توضیح مساله|۶۳۹| | |||
* '''آیه الله بهجت:''' اگر بتواند برگردد و از همان جا طوافش را ادامه دهد بايد اين کار را بکند وگرنه بدون نيت دور مي‌زند تا به محلّي که بدون اختيار برده شده برسد تا از همان جا به طواف ادامه دهد. | |||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' ولي چنان‌که سابقاً گفته شد، مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' ولي چنان‌که سابقاً گفته شد، مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر طواف را از سر بگيرد اشکال ندارد، ولي جواز از سر گرفتنِ شَوط محل اشکال است گرچه ضرري براي صحت طواف ندارد. | |||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر طواف را از سر بگيرد اشکال ندارد، ولي جواز از سر گرفتنِ شَوط محل اشکال است گرچه ضرري براي صحت طواف ندارد. | * '''آيه الله زنجانی:''' به طوري که بدون اراده، قدم برداشت بايد همان چند قدم را از سر بگيرد و نبايد طواف را قطع کرده از سر بگيرد، هرچند اگر طواف را از سر بگيرد طوافش صحيح است. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' نحوه تصحيح طواف در مسائل ۵۸۵، ۵۹۰ و سؤال ۶۵۹ و ۶۶۰ آمده است، لکن در خصوص اين مسئله اگر در موقع ازدحام احياناً انسان را ناخواسته به جلو ببرند اين کار ضرري به طواف نمي‌زند مشروط بر اينکه نيت کند که خود را در ميان جمعيت قرار مي‌دهم که طواف کنم و آنچه که بر اثر فشار به جا مي‌آورم جزء طواف باشد و اگر بخواهد احتياط کند چون بازگشت به عقب مشکل است بقيه شوط را بدون نيت برود تا به محلي برسد که او را بدون اختيار برده‌اند و از همان جا به طواف خود ادامه دهد. | * '''آيه الله سبحانی:''' نحوه تصحيح طواف در مسائل ۵۸۵، ۵۹۰ و سؤال ۶۵۹ و ۶۶۰ آمده است، لکن در خصوص اين مسئله اگر در موقع ازدحام احياناً انسان را ناخواسته به جلو ببرند اين کار ضرري به طواف نمي‌زند مشروط بر اينکه نيت کند که خود را در ميان جمعيت قرار مي‌دهم که طواف کنم و آنچه که بر اثر فشار به جا مي‌آورم جزء طواف باشد و اگر بخواهد احتياط کند چون بازگشت به عقب مشکل است بقيه شوط را بدون نيت برود تا به محلي برسد که او را بدون اختيار برده‌اند و از همان جا به طواف خود ادامه دهد. | ||
* '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل:''' اگر نتواند برگردد و جبران کند مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالاسود برود و آن دور را از سر بگيرد. | * '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل:''' اگر نتواند برگردد و جبران کند مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالاسود برود و آن دور را از سر بگيرد. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند، ضرری ندارد.}} | * '''آيه الله مکارم:''' هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند، ضرری ندارد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۰ | اگر در طواف بي‌اختيار او را ببرند، اعاده آن مقدار لازم است{{توضیح مساله|۶۴۰|* '''آیات عظام تبريزي، سبحاني، مکارم:''' مانند مسئله سابق است. | | {{ارجاع مساله|۶۳۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۰ | اگر در طواف بي‌اختيار او را ببرند، اعاده آن مقدار لازم است{{توضیح مساله|۶۴۰| | ||
* '''آیات عظام تبريزي، سبحاني، مکارم:''' مانند مسئله سابق است. | |||
آيه الله خامنه‌ای:''' به ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود.}} و بايد طواف را صحيح انجام دهد و خودش به اختيار طواف کند و چنانچه ممکن نيست بايد در وقت خلوت طواف نمايد{{توضیح مساله|۶۴۰|* '''آیه الله فاضل:''' و اگر وقت خلوت پيدا نکند و اعاده نيز مستلزم عسر و حرج باشد به همين مقدار اکتفا کند، و طواف در اين فرض صحيح است.}} ولي بايد دانست که منظور از بي‌اختيار شدن اين نيست که در اثر فشار جمعيت تندتر برود بلکه در اين صورت اگر قدم‌ها را به اختيار خود برمي‌دارد ضرر ندارد و طوافش صحيح است | آيه الله خامنه‌ای:''' به ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود.}} و بايد طواف را صحيح انجام دهد و خودش به اختيار طواف کند و چنانچه ممکن نيست بايد در وقت خلوت طواف نمايد{{توضیح مساله|۶۴۰| | ||
* '''آیه الله فاضل:''' و اگر وقت خلوت پيدا نکند و اعاده نيز مستلزم عسر و حرج باشد به همين مقدار اکتفا کند، و طواف در اين فرض صحيح است.}} ولي بايد دانست که منظور از بي‌اختيار شدن اين نيست که در اثر فشار جمعيت تندتر برود بلکه در اين صورت اگر قدم‌ها را به اختيار خود برمي‌دارد ضرر ندارد و طوافش صحيح است. | |||
| {{ارجاع مساله|۶۴۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۱ | اگر در حال طواف در اثر فشار و ازدحام جمعيت پشت به خانه شود و قسمتي از طواف به اين صورت انجام گيرد يا در اثر فشار جمعيت، شخص را مقداري جلو ببرند بايد مقداري از طواف که پشت به خانه يا بدون اختيار بوده، اعاده شود{{توضیح مساله|۶۴۱| | |||
* '''آیه الله خامنه‌ای:''' ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است و اگر در مقدار خيلي کمي از طواف، پشت به خانه شود مانعي ندارد. | |||
* '''آيه الله سبحاني، آيه الله مکارم:''' در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است، اما اگر پشت به خانه شود بايد آن مقدار را اعاده کند.}} و اگر نمي‌تواند برگردد با جمعيت بدون قصد طواف برود تا به جايي که بايد از آنجا طواف را اعاده کند برسد و از آنجا تدارک نمايد.{{توضیح مساله|۶۴۱| | |||
* '''آیه الله سيستانی:''' همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالاسود برود و آن شوط را اعاده کند و نمي‌تواند بدون قصد طواف برود تا جايي که طوافش نادرست بوده است و از آنجا اعاده نمايد. | |||
* '''آيه الله فاضل:''' همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالأسود برود و آن شوط را اعاده کند.}} | * '''آيه الله فاضل:''' همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالأسود برود و آن شوط را اعاده کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۲ | اگر حاجي در حال طواف، پول خمس نداده همراه داشته باشد طوافش اشکال پيدا نمي‌کند.{{توضیح مساله|۶۴۲|* '''آیه الله بهجت:''' همان حکم محمول غصبي در نماز را دارد. | | {{ارجاع مساله|۶۴۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۲ | اگر حاجي در حال طواف، پول [[خمس]] نداده همراه داشته باشد طوافش اشکال پيدا نمي‌کند.{{توضیح مساله|۶۴۲| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' همان حکم محمول غصبي در نماز را دارد. | |||
* '''آيه الله سبحانی:''' چنانچه ذمه خود را بدهکار اهل خمس نداند همراه داشتن و بردن مال غير مخمس تصرف در مال غير مخمس مي‌شود و طواف را دچار مشکل مي‌کند مگر اينکه ذمه خود را مشغول اهل خمس بداند. | * '''آيه الله سبحانی:''' چنانچه ذمه خود را بدهکار اهل خمس نداند همراه داشتن و بردن مال غير مخمس تصرف در مال غير مخمس مي‌شود و طواف را دچار مشکل مي‌کند مگر اينکه ذمه خود را مشغول اهل خمس بداند. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' در صورتي که طواف موجب حرکت اضافي نشود. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' در صورتي که طواف موجب حرکت اضافي نشود. | ||
* '''آيه الله نوری:''' طوافش اشکال پيدا مي‌کند.}} | * '''آيه الله نوری:''' طوافش اشکال پيدا مي‌کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۳ | اگر کسي پس از انجام اعمال حج تمتع فهميد که در طواف عمره يا حج چند شوط از هفت شوط را از داخل حجر اسماعيل دور زده{{توضیح مساله|۶۴۳|* '''آیه الله بهجت:''' در صورت سهو و بطلان اصل طواف. | | {{ارجاع مساله|۶۴۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۳ | اگر کسي پس از انجام [[اعمال حج تمتع]] فهميد که در طواف عمره يا حج چند شوط از هفت شوط را از داخل [[حجر اسماعيل]] دور زده{{توضیح مساله|۶۴۳| | ||
* '''آیه الله بهجت:''' در صورت سهو و بطلان اصل طواف. | |||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر در عمره بوده حج او بدل به افراد شده، بايد عمره مفرده به جا آورده و در سال بعد نيز حج تمتع را انجام دهد و اگر در طواف حج باشد مسئله صوري دارد. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر در [[عمره تمتع|عمره]] بوده [[حج]] او بدل به [[حج افراد|افراد]] شده، بايد [[عمره مفرده]] به جا آورده و در سال بعد نيز [[حج تمتع]] را انجام دهد و اگر در طواف حج باشد مسئله صوري دارد. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' يعني از روي سهو.}}، حج او صحيح است و بايد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۴۳| | |||
* '''آيه الله مکارم:''' يعني از روي سهو.}}، حج او صحيح است و بايد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۴۳|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' چون از روي جهل به حکم، طواف صحيح را ترک کرده با فرض انقضاي وقت، حجش باطل است. | * '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' چون از روي جهل به حکم، طواف صحيح را ترک کرده با فرض انقضاي وقت، حجش باطل است. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' حج او صحيح است و بايد طواف و [[نماز طواف|نماز آن]] را اعاده کند. | |||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' حج او صحيح است و بايد طواف و نماز آن را اعاده کند. | |||
* '''آيه الله زنجانی:''' بايد آن چند شوط و نماز طواف را اعاده کند. | * '''آيه الله زنجانی:''' بايد آن چند شوط و نماز طواف را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر پس از اعمال حج تمتع مثلاً روزهاي دوازدهم و سيزدهم معلوم شود که برخي از شوط‌هاي طواف عمره تمتع را از داخل [[حجر اسماعیل|حجر]] انجام داده است اگر اين کار سهواً و از روي غفلت انجام گرفته، بايد طواف خود را به ضميمه نماز اعاده کند و حج او نيز صحيح است؛ و اگر عمداً به خاطر مسامحه يا جهل به حکم شرعي اين کار انجام گرفته باشد، عمره تمتع او باطل و حج او به حج افراد تبديل مي‌شود، از اين جهت بايد براي تکميل حج افراد، عمره مفرده به جا آورد و در سال بعد حج واجب را به عنوان حج تمتع اعاده کند [البته اين حکم در صورت عمد به معني مسامحه در انجام تکليف، فتوا و در صورت جهل به حکم شرعي، احتياط است] و اگر پس از حج تمتع متوجه شد که بعضي از شوط‌هاي طواف حج را داخل حجر رفته است، تا آخر ذي‌حجه وقت دارد که خود و يا در صورتي که خودش در مکه نيست، نايبش آن را جبران کند ولي اگر در طواف نساء بوده، زمان تدارک آن در طول سال وجود دارد و اگر آنچه را که داخل حجر رفته، بعد از سه شوط و نيم طواف باشد اگر با همسر خود هم‌بستر شده باشد، اشکال ندارد و فقط اتمام طواف به گردن اوست و اگر قبل از نصف طواف باشد، هنوز همسر بر او حلال نشده است و بايد از زمان اطلاع، از اموري که در مورد همسر بر او حرام است، بپرهيزد. | |||
آيه الله سبحانی:''' اگر پس از اعمال حج تمتع مثلاً روزهاي دوازدهم و سيزدهم معلوم شود که برخي از شوط‌هاي طواف عمره تمتع را از داخل حجر انجام داده است اگر اين کار سهواً و از روي غفلت انجام گرفته، بايد طواف خود را به ضميمه نماز اعاده کند | |||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر سهواً باشد و در سه شوط يا کمتر چنين شده باشد بايد همان سه شوط را انجام دهد و اگر بيشتر باشد احتياطاً طواف را نيز اعاده کند و در اين صورت اگر طواف حج باشد و در ماه ذي‌حجه متذکر شود، اعمال مترتبه را نيز احتياطاً اعاده کند و اگر بعد از ماه ذي‌حجه باشد يا مربوط به طواف عمره باشد، اعاده بقيه اعمال لازم نيست و اگر جهلاً و در طواف حج باشد و در ماه ذي‌حجه متوجه شود بايد طواف و اعمال مترتبه را انجام دهد و اگر بعد از ماه ذي‌حجه متوجه شود يا مربوط به طواف عمره باشد حجش باطل است و احتياطاً بايد يک شتر قرباني کند. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر سهواً باشد و در سه شوط يا کمتر چنين شده باشد بايد همان سه شوط را انجام دهد و اگر بيشتر باشد احتياطاً طواف را نيز اعاده کند و در اين صورت اگر طواف حج باشد و در ماه ذي‌حجه متذکر شود، اعمال مترتبه را نيز احتياطاً اعاده کند و اگر بعد از ماه ذي‌حجه باشد يا مربوط به طواف عمره باشد، اعاده بقيه اعمال لازم نيست و اگر جهلاً و در طواف حج باشد و در ماه ذي‌حجه متوجه شود بايد طواف و اعمال مترتبه را انجام دهد و اگر بعد از ماه ذي‌حجه متوجه شود يا مربوط به طواف عمره باشد حجش باطل است و احتياطاً بايد يک شتر قرباني کند. | ||
* '''آيه الله فاضل:''' بنا بر احتياط آن چند شوط را اعاده کند و نماز را نيز اعاده کند و پس از آن اصل طواف و نماز را اعاده کند. | * '''آيه الله فاضل:''' بنا بر احتياط آن چند شوط را اعاده کند و نماز را نيز اعاده کند و پس از آن اصل طواف و نماز را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله مکارم:''' بايد آن طواف را تکميل کند و بعد نماز طواف را اعاده نمايد.}} | * '''آيه الله مکارم:''' بايد آن طواف را تکميل کند و بعد نماز طواف را اعاده نمايد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۴ | زني که در غير ايام عادت لک ديده و به اعتقاد پاکي، طواف و نماز را انجام داده و شب بعد خون ديده، با شرايط حيض{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله زنجانی:''' اگر ثابت شود که بعد از قطع شدن لک در باطن، طواف و نماز را انجام داده، طواف و نمازش صحيح است، و اگر ثابت نشده باشد در دو صورت بايد طواف و نماز را اعاده کند، اول آنکه: اين لک، دو روز يا کمتر قبل از ايام عادت باشد که محکوم به حيض است، دوم آنکه: عادت عدديه وقتيه داشته و به جهت تکميل عدد مي‌بايست لک ديده شده و ما بعد آن را تا زماني که احتمال مي‌دهد در باطن خون باشد حيض قرار دهد مثلاً کسي که عادت او هفت روزه است چنانچه سه روز قبل از عادت، لک ببيند و احتمال بدهد که اين لک نصف روز ادامه داشته ـ ولو در باطن ـ و بعد پاک شود و در ايام عادت شش روز و نيم خون ببيند نصف روز اول نيز محکوم به حيض است، پس اگر در آن وقت طواف و نماز انجام دهد، محکوم به بطلان است و بايد اعاده شود و در غير اين دو صورت طواف و نماز خوانده شده، صحيح است.}}، اگر يقين کند که بعد از ديدن لک، خون در باطن فرج بوده و قطع نشده، حيض بوده است و طواف و نمازش صحيح نيست{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر لک داراي صفات حيض بوده، در اين صورت حکم کسي را دارد که قبل از طواف حائض شده و چنانچه به وظيفه خود عمل نکرد تا زمان تدارک گذشت، حجش باطل است. | | {{ارجاع مساله|۶۴۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۴ | زني که در غير ايام عادت لک ديده و به اعتقاد پاکي، طواف و نماز را انجام داده و شب بعد خون ديده، با شرايط [[حيض]]{{توضیح مساله|۶۴۴| | ||
* '''آیه الله زنجانی:''' اگر ثابت شود که بعد از قطع شدن لک در باطن، طواف و نماز را انجام داده، طواف و نمازش صحيح است، و اگر ثابت نشده باشد در دو صورت بايد طواف و نماز را اعاده کند، اول آنکه: اين لک، دو روز يا کمتر قبل از ايام عادت باشد که محکوم به حيض است، دوم آنکه: عادت عدديه وقتيه داشته و به جهت تکميل عدد مي‌بايست لک ديده شده و ما بعد آن را تا زماني که احتمال مي‌دهد در باطن خون باشد حيض قرار دهد مثلاً کسي که عادت او هفت روزه است چنانچه سه روز قبل از عادت، لک ببيند و احتمال بدهد که اين لک نصف روز ادامه داشته ـ ولو در باطن ـ و بعد پاک شود و در ايام عادت شش روز و نيم خون ببيند نصف روز اول نيز محکوم به حيض است، پس اگر در آن وقت طواف و نماز انجام دهد، محکوم به بطلان است و بايد اعاده شود و در غير اين دو صورت طواف و نماز خوانده شده، صحيح است.}}، اگر يقين کند که بعد از ديدن لک، خون در باطن فرج بوده و قطع نشده، حيض بوده است و طواف و نمازش صحيح نيست{{توضیح مساله|۶۴۴| | |||
آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و بايد اعاده نمايد و اگر در عمره بوده و وقت اعاده ندارد حج او مبدل به افراد مي‌شود.}} و اگر شک دارد يا يقين کند که خون قطع شده، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از رفتن به عرفات پاک شد، بعد از غسل بايد طواف و نماز و سعي و تقصير را اعاده کند و اگر تا رفتن به عرفات پاک نشد حج او به حج افراد تبديل مي‌شود و پس از حج يک عمره مفرده به جا آورد. | * '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر لک داراي صفات حيض بوده، در اين صورت حکم کسي را دارد که قبل از طواف حائض شده و چنانچه به وظيفه خود عمل نکرد تا زمان تدارک گذشت، حجش باطل است. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و بايد اعاده نمايد و اگر در عمره بوده و وقت اعاده ندارد حج او مبدل به [[حج افراد|افراد]] مي‌شود.}} و اگر شک دارد يا يقين کند که خون قطع شده، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۴۴| | |||
آيه الله فاضل:''' و سعي را نيز احتياطاً اعاده کند.}} و اگر در عمره بوده در صورت ضيق وقت احتياطاً بعد از حج، يک عمره مفرده نيز به جا آورد.{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله سيستانی:''' اگر در عمره تمتع بوده، بايد طواف عمره و نماز آن را قبل از طواف حج قضا نمايد. | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از رفتن به [[عرفات]] پاک شد، بعد از غسل بايد طواف و نماز و [[سعي]] و [[تقصير]] را اعاده کند و اگر تا رفتن به عرفات پاک نشد حج او به [[حج افراد]] تبديل مي‌شود و پس از حج يک عمره مفرده به جا آورد. | ||
* '''آيه الله فاضل:''' و سعي را نيز احتياطاً اعاده کند.}} و اگر در [[عمره]] بوده در صورت ضيق وقت احتياطاً بعد از حج، يک [[عمره مفرده]] نيز به جا آورد.{{توضیح مساله|۶۴۴| | |||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر در حين احرام عمره تمتع پاک بوده عمره تمتع وي صحيح است و نيازي به عمره مفرده نمي‌باشد و انجام طواف و نماز آن کافي است. | * '''آیه الله تبريزى، آيه الله سيستانی:''' اگر در عمره تمتع بوده، بايد طواف عمره و نماز آن را قبل از طواف حج قضا نمايد. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر در حين [[احرام]] عمره تمتع پاک بوده عمره تمتع وي صحيح است و نيازي به عمره مفرده نمي‌باشد و انجام طواف و نماز آن کافي است. | |||
آيه الله فاضل:''' حج تمتع مبدل به افراد مي‌شود و اگر واجب بوده بايد بعد از آن عمره مفرده به جا آورد و اگر مستحب بوده بعد از آن عمره مفرده واجب نيست}} | * '''آيه الله فاضل:''' حج تمتع مبدل به [[حج افراد|افراد]] مي‌شود و اگر واجب بوده بايد بعد از آن عمره مفرده به جا آورد و اگر مستحب بوده بعد از آن عمره مفرده واجب نيست}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۴}} }} | | {{ارجاع مساله|۶۴۴}} }} | ||
نسخهٔ ۲۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۱
|
این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام طواف است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله طواف. |
| دسته | اعمال عمره و حج |
|---|---|
| مکان | مسجدالحرام |
| زمان | در عمره: اولین عمل بعد از ورود به مکه؛ در حج: روز دوازدهم ذی الحجه |
| عمل قبلی |
در عمره: احرام در میقات حج تمتع:رمی جمرات |
| عمل بعدی | در عمره و حج تمتع:نماز طواف ← سعی |
| مکان‌های وابسته | مطاف |
| جستارهای وابسته | طواف؛اعمال عمره تمتع؛ اعمال حج تمتع |
|
ببینید: آموزش طواف و احکام آن | |
اولین عمل بعد از ورود به مکه
| مسئله |
|---|
| امام خمینی: کسی که محرم شد به احرام عمره تمتع و وارد مکه معظمه شد، اول چیزی که از اعمال عمره بر او واجب است، آن است که طواف کند به دور خانه کعبه برای عمره تمتع.
|
طواف چیست؟
| مسئله ۵۳۱ |
|---|
| امام خمینی: طواف عبارت است از هفت مرتبه دور خانه کعبه گردیدن؛ به نحوی که خواهد آمد و هر دوری را شوط می‌گویند، پس طواف عبارت از هفت شوط است.
|
حکم به جا نیاوردن طواف
ترک طواف به عمد
| مسئله ۵۳۲ |
|---|
| امام خمینی: طواف از ارکان عمره است و کسی که آن را از روی عمد ترک کند تا وقتی که فوت شود وقت آن، عمره او باطل است؛ چه عالم به مسئله باشد و چه جاهل باشد.[م۵۳۲ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۳۳ |
|---|
| امام خمینی: چنین کسی که عمره خود را باطل کرد، احوط آن است که حج افراد به جا آورد،[م۵۳۳ ۱] و پس از آن عمره به جا آورد و حج را در سال بعد اعاده کند. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۳۴ |
|---|
| امام خمینی: وقت فوت طواف، وقتی است که اگر بخواهد آن را با بقیه اعمال عمره به جا آورد، نتواند وقوف به عرفات کند.[م۵۳۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
ترک طواف به سهو
| مسئله ۵۳۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر از روی سهو ترک کرده طواف را،[م۵۳۵ ۱] لازم است آن را به جا آورد هر وقت که باشد،[م۵۳۵ ۲] و اگر برگشته به محل خود و نتواند برگردد به مکه یا مشقت داشته باشد برگشتن، باید شخص مورد اطمینانی را نایب بگیرد. |
مراجع دیگر:
|
به جا آوردن سعی قبل از طواف
| مسئله ۵۳۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر سعی را به جا آورده، پیش از آنکه طواف را به جا آورد، احتیاط واجب[م۵۳۶ ۱] آن است که سعی را هم به جا آورد و اگر نماز طواف را به جا آورده، باید آن را هم بعد از طواف اعاده کند. |
مراجع دیگر:
|
ناتوانی از طواف به دلیل بیماری
| مسئله ۵۳۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر شخص محرم به واسطه مرض، خودش قدرت نداشته باشد که طواف کند و تا وقت تنگ شود قدرت حاصل نکند، اگر ممکن است، خودِ او را به یک نحو ببرند و طواف دهند؛[م۵۳۷ ۱] اگرچه به دوش گرفتن یا بر تخت گذاشتن باشد،[م۵۳۷ ۲] و اگر ممکن نشود باید برای او نایب بگیرند.[م۵۳۷ ۳] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۳۸ |
|---|
| امام خمینی: شخص مریض را که طواف می‌دهند باید مراعات شرایط و احکام طواف را، به مقداری که برای او ممکن است، بکنند.
|
واجبات طواف
| مسئله * |
|---|
| امام خمینی: واجبات طواف دو قسم است:
قسم اول ـ چیزهایی که شرط طواف است و آن پنج امر است:[م* ۱] اول ـ نیت است؛ یعنی باید طواف را با قصد خالص برای خدا به جا آورد.[م* ۲] |
مراجع دیگر:
|
نیت
| مسئله ۵۳۹ |
|---|
| امام خمینی: نیت را لازم نیست به زبان بیاورد و لازم نیست به قلب بگذراند، بلکه همان که بنا دارد این عمل را به جا آورد و با این بنا به جا آورد، کفایت می‌کند و به عبارت دیگر، نیت در عبادت و کارهای دیگر، در این جهت فرق ندارد. پس همان طور که انسان با قصد آب می‌خورد و راه می‌رود عبادت را اگر همان طور به جا آورد با نیت به جا آورده.
|
| مسئله ۵۴۰ |
|---|
| امام خمینی: باید عبادت را برای اطاعت خدا به جا آورد و در این جهت با کارهای دیگر فرق پیدا می‌کند. پس باید طواف را برای اطاعت خداوند به جا آورد.[م۵۴۰ ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۴۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر در به جا آوردن طواف یا سایر اعمال عمره و حج که عبادی است ریا کند؛ یعنی برای نشان دادن و به رخ دیگری کشیدن و عمل خود را خوب جلوه دادن به جا آورد، طواف او و همین طور هرچه را این طور به جا آورده باطل است و در این عمل معصیت خدا را هم کرده است.
|
| مسئله ۵۴۲ |
|---|
| امام خمینی: ریا بعد از عمل و تمام کردن طواف یا دیگر اعمال، باعث بطلان عمل نمی‌شود.
|
| مسئله ۵۴۳ |
|---|
| امام خمینی: کفایت می‌کند در صحیح بودن عمل، آنکه برای خدا بیاورد یا برای اطاعت امر خدا، یا برای ترس از جهنم یا برای رسیدن به بهشت و ثواب.[م۵۴۳ ۱] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۴۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر در عملی که برای خدا می‌آورد، رضای دیگری را هم شرکت دهد و خالص برای خدا نباشد عمل باطل است.
دوم ـ آن است که طاهر باشد از حدث اکبر؛ مثل جنابت و حیض و نفاس و از حدث اصغر؛ یعنی باید با وضو باشد.
|
طهارت
| مسئله ۵۴۵ |
|---|
| امام خمینی: طهارت از حدث اکبر و اصغر در طوافِ واجب شرط است؛ چه طواف عمره باشد یا طواف حج یا طواف نساء، حتی در عمره و حج مستحب، که پس از احرام بستن واجب است آن را تمام کند.
|
| مسئله ۵۴۶ |
|---|
| امام خمینی: طهارت از حدث اکبر و اصغر، در طواف مستحبی شرط نیست،[م۵۴۶ ۱] لیکن کسی که جنب یا حائض است جایز نیست در مسجدالحرام وارد شود، ولی اگر غفلتاً یا نسیاناً[م۵۴۶ ۲] طواف مستحب کرد صحیح است. |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۴۷ |
|---|
| امام خمینی: طواف ـ یعنی هفت دور اطراف خانه کعبه گردیدن ـ مستحب است و بلکه هرچه شخص بتواند طواف کند خوب است.[م۵۴۷ ۱] و در این طواف طهارت شرط نیست.[م۵۴۷ ۲] |
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۵۴۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر شخصی که حدث اکبر یا اصغر داشته طواف کند، باطل است؛ چه از روی عمد باشد یا از روی غفلت یا نسیان یا ندانستن مسئله باشد.
|
| مسئله ۵۴۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر در اثنای طواف، حدث عارض شود، پس اگر پس از تمام شدن دور چهارم[م۵۴۹ ۱] است، باید طواف را قطع کند و طهارت تحصیل کند و از همان جا که طواف را قطع کرده تمام کند.[م۵۴۹ ۲] |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر در فرض سابق پيش از تمام شدن دور چهارم[م۵۵۰ ۱]، حدث عارض شود احتياط واجب آن است که تمام کند طواف را و اعاده کند و اين حکم در حدث اصغر است.[م۵۵۰ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر در اثناي طواف حدث اکبر؛ مثل جنابت يا حيض عارض شود، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون رود، پس اگر پيش از تمامي دور چهارم[م۵۵۱ ۱] بود، پس از غسل طواف را اعاده کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر عذر داشته باشد از وضو و غسل،[م۵۵۲ ۱] واجب است تيمم کند بدل از وضو يا بدل از غسل.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر تيمم کرد بدل از غسل و حدث اصغر عارض شد، براي حدث اکبر لازم نيست تيمم کند، بلکه براي حدث اصغر بايد تيمم کند و تا حدث اکبر براي او حاصل نشده و عذرش باقي است همان تيمم اول کافي است، ليکن احتياط مستحب[م۵۵۳ ۱] آن است که تيمم بدل از غسل هم بکند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۴ |
|---|
| امام خمینی: احتياط واجب آن است که اگر اميد دارد که عذرش از وضو يا غسل مرتفع شود، صبر کند تا وقتي که وقت تنگ شود يا اميدش قطع شود.[م۵۵۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر با وضو بوده و شک کند که حدث عارض شده است يا نه، بنا بر وضو داشتن بگذارد و لازم نيست وضو بگيرد و همچنين اگر از حدث اکبر پاک بوده و شک کند که حدث عارض شده.
|
| مسئله ۵۵۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر مُحدِث به حدث اصغر يا اکبر بوده و شک کند که وضو گرفته يا نه يا غسل کرده يا نه، بايد در فرض اول وضو بگيرد و در فرض دوم غسل کند.
|
| مسئله ۵۵۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از تمام شدن طواف شک کند که با وضو آن را به جا آورده يا نه يا شک کند با غسل آن را به جا آورده يا نه، طواف او صحيح است[م۵۵۷ ۱]، ليکن براي اعمال بعد بايد طهارت تحصيل کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر در اثناي طواف شک کند که وضو داشته يا نه[م۵۵۸ ۱]، پس اگر بعد از تمامي دور چهارم است طواف را رها کند و وضو بگيرد و از همان جا تتمه طواف را به جا آورد[م۵۵۸ ۲] و اگر قبل از تمام شدن دور چهارم[م۵۵۸ ۳] است احتياط واجب آن است که طواف را تمام کند و اعاده کند.[م۵۵۸ ۴]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۵۹ |
|---|
| امام خمینی: در تمام صورت‌هايي که در شک گفته شد که «بنا بر طهارت بگذارد» يا «طوافش صحيح است» بهتر آن است که تجديد وضو کند و رجائاً غسل به جا آورد، چون ممکن است که بعد معلوم شود وضو يا غسل نداشته و اشکال پيدا مي‌شود.
|
| مسئله ۵۶۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر در اثناي طواف شک کند که غسل کرده است از جنابت يا حيض يا نفاس يا نه، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون برود[م۵۶۰ ۱]، پس اگر شوط چهارم را تمام کرده بوده و شک کرده، بعد از غسل برگردد و تتمه را به جا آورد[م۵۶۰ ۲] والاّ بعد از غسل اعاده کند طواف را و احتياط آن است که در صورت اول نيز اعاده کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر آب و چيزي که به آن جايز است تيمم کند، موجود نباشد[م۵۶۱ ۱]، حکم آن حکم غير متمکن از طواف است، پس با مأيوس بودن از پيدا شدن يکي از آن دو، بايد نايب بگيرد. و احتياط وجوبي[م۵۶۱ ۲] آن است که اگر جنب و حائض و نفساء نيست خودش نيز طواف کند و چون مستحاضه بدون به جا آوردن غسل‌هايي که بر او لازم است مي‌تواند[م۵۶۱ ۳] وارد مسجدالحرام شود و طواف کند، بنابراين به احتياطي که در غير جنب و حائض و نفساء گفته شد بايد عمل کند، گرچه دخول مسجدالحرام نيز براي او خلاف احتياط استحبابي است.
سوم ـ طهارت بدن و لباس است از نجاست؛[م۵۶۱ ۴]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۲ |
|---|
| امام خمینی: احتياط واجب[م۵۶۲ ۱] آن است که از نجاساتي که در نماز عفو شده ـ مثل خون کمتر از درهم[م۵۶۲ ۲] و جامه‌اي که با آن نتوان[م۵۶۲ ۳] نماز خواند؛ مثل عرقچين و جوراب حتي انگشتر[م۵۶۲ ۴] نجس ـ اجتناب کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۳ |
|---|
| امام خمینی: در خون قروح و جروح اگر تطهير آن مشقت داشته باشد لازم نيست تطهير کند.[م۵۶۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۴ |
|---|
| امام خمینی: در خون قروح و جروح، تا آن اندازه‌اي که مي‌شود تطهير کرد و لباس را عوض کرد، احتياط واجب[م۵۶۴ ۱] آن است که تطهير کند يا جامه را عوض کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۵ |
|---|
| امام خمینی: احتياط آن است[م۵۶۵ ۱] که اگر مي‌تواند تأخير بيندازد طواف را تا بشود بي‌مشقت تطهير کرد، تأخير بيندازد به شرطي که وقت تنگ نشود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر طواف کند و بعد از آنکه از طواف فارغ شد علم پيدا کند به نجاست در حال طواف، اظهر آن است که طوافش صحيح است.
|
| مسئله ۵۶۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر شک داشته باشد که لباسش يا بدنش نجس است، مي‌تواند با آن حال طواف کند و صحيح است؛ چه بداند که پيش از اين پاک بوده يا نداند، ليکن اگر بداند که پيشتر نجس بوده و نداند که تطهير شده است، نمي‌تواند با آن حال طواف کند بلکه بايد تطهير کند و طواف کند.
|
| مسئله ۵۶۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر در بين طواف نجاستي به بدن يا لباس او عارض شود، اظهر آن است که دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير کند و طواف را از همان جا تمام کند و طواف او صحيح است.[م۵۶۸ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۶۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر در بين طواف نجاستي در بدن يا لباس خود ببيند و احتمال بدهد که در اين حال نجاست حاصل شده، ظاهراً حکم مسئله قبل را دارد.
|
| مسئله ۵۷۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر در بين طواف علم پيدا کند که نجاست به بدن يا لباس او از اول بوده، احتياط[م۵۷۰ ۱] آن است که طواف را رها کند و تطهير کند و از همان جا بقيه طواف را تمام کند و بعد از آن طواف را اعاده کند؛ خصوصاً اگر تطهير زياد طول بکشد و در اين صورت بعد از اتمام، نماز طواف را بخواند و پس از آن طواف را اعاده کند و نماز طواف را نيز اعاده کند و در اين احتياط فرقي نيست بين آنکه بعد از چهار دور علم پيدا کند يا قبل از آن، گرچه در صورت دوم احتياط شديدتر است.
|
مراجع دیگر:
|
ختنه کردن
| مسئله ۵۷۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر فراموش کند نجاست را و طواف کند، احتياط واجب اعاده است،[م۵۷۱ ۱] و همين طور است اگر در بين طواف يادش بيايد.[م۵۷۱ ۲]
چهارم ـ ختنه کردن است در حق مردان و اين شرط در زن‌ها نيست، و احتياط واجب آن است که درباره بچه‌هاي نابالغ مراعات شود.[م۵۷۱ ۳]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۷۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر بچه را که ختنه نشده وادار به احرام کنند يا او را محرم کنند، احرام او صحيح است ولي طواف او صحيح نيست.[م۵۷۲ ۱] پس اگر محرم به احرام حج شود، چون طواف نساء او باطل است[م۵۷۲ ۲] بنا بر احوط حلال شدن زن بر او مشکل مي‌شود[م۵۷۲ ۳] مگر آنکه او را ختنه کنند و طواف دهند، يا خودش بعد از ختنه شدن طواف کند، يا آنکه نايب براي او بگيرند تا طواف کند.[م۵۷۲ ۴]
|
مراجع دیگر:
|
پوشاندن عورت
| مسئله ۵۷۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر بچه ختنه کرده به دنيا بيايد طواف او صحيح است.
پنجم ـ ستر عورت است،[م۵۷۳ ۱] پس اگر بدون ساترِ عورت طواف کند باطل است[م۵۷۳ ۲] و معتبر است در آن اباحه[م۵۷۳ ۳]، پس با ساتر غصبي طواف صحيح نيست بلکه با لباس غصبي غير ساتر نيز بنا بر احتياطِ واجب،[م۵۷۳ ۴] و احتياط آن است که مراعات شرايط لباس نمازگزار را بنمايند.[م۵۷۳ ۵]
|
مراجع دیگر:
|
موالات
| مسئله ۵۷۴ |
|---|
| امام خمینی: احتياط واجب آن است که مراعات موالات عرفيه را در طواف بکند[م۵۷۴ ۱]؛ يعني در بين دورهاي طواف آنقدر طول ندهد که از صورت يک طواف خارج شود. |
مراجع دیگر:
|
شروع از حجر الاسود
| مسئله ۵۷۴ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبل) قسم دوم، [از واجبات طواف] ـ چيزهايي است که گفته‌اند داخل در حقيقت طواف است، اگرچه بعضي از آنها نيز شرط است از براي طواف، ليکن در عمل فرقي نمي‌کند و آن هفت چيز است:
اول ـ آنکه ابتدا کند به حجرالاسود؛
|
| مسئله ۵۷۵ |
|---|
| امام خمینی: در ابتدا کردن به حجرالاسود، لازم نيست که تمام اجزاي بدن طواف‌کننده به تمام اجزاي حجرالاسود عبور کند،[م۵۷۵ ۱] بلکه واجب آن است که انسان از حجرالاسود، هر جاي آن باشد شروع کند و به همان جا ختم کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۷۶ |
|---|
| امام خمینی: آنچه واجب است آن است که در عرف گفته شود: از حجرالاسود شروع به طواف کرد، و ختم کرد به حجرالاسود؛ چه از ابتداي آن شروع کند، چه از وسطش، چه از آخرش.
|
| مسئله ۵۷۷ |
|---|
| امام خمینی: از هر جاي حجرالاسود که شروع کرد، بايد در دور هفتم به همان جا ختم کند، پس اگر از اولش شروع کرد بايد به اولش ختم شود و همچنين اگر از وسط يا آخر شروع کرد بايد به همان جا ختم شود.[م۵۷۷ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۷۸ |
|---|
| امام خمینی: در طواف بايد به همان طوري که همه مسلمين طواف مي‌کنند، از محاذات «حجرالاسود»، بدون دقت‌هاي صاحبان وسوسه شروع کنند، و در دورهاي ديگر، بدون توقف دور بزنند[م۵۷۸ ۱] تا هفت دور تمام شود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۷۹ |
|---|
| امام خمینی: گاهي ديده مي‌شود که اشخاص نادان در هر دوري که مي‌زنند، مي‌ايستند و عقب و جلو مي‌روند که محاذات را درست کنند و اين موجب اشکال است و گاهي حرام است.
|
پایان دادن به حجر الاسود
| مسئله ۵۷۹ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبل) دوم ـ ختم نمودن هر دوري است به حجرالاسود و اين حاصل مي‌شود به اينکه بدون توقف هفت دور را ختم کند و در دور هفتم به همان جا که شروع کرده
ختم شود[م۵۷۹ ۱] و لازم نيست در هر دوري بايستد و باز شروع کند و کارهاي جهال را نبايد بکنند. |
مراجع دیگر:
|
کعبه در سمت چپ باشد
| مسئله ۵۷۹ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبل) سوم ـ آنکه در طواف کردن، خانه کعبه در طرف چپ طواف‌کننده واقع شود.
|
| مسئله ۵۸۰ |
|---|
| امام خمینی: لازم نيست در تمامِ حالاتِ طواف، خانه را حقيقتاً به شانه چپ قرار دهد، بلکه اگر در موقع دور زدن به حِجر اسماعيل خانه از طرف چپ قدري خارج شود مانع ندارد، حتي اگر خانه متمايل به پشت شود، ليکن دور زدن به نحو متعارف باشد اشکال ندارد.[م۵۸۰ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر در موقع رسيدن به گوشه‌هاي خانه، شانه از محاذات کعبه خارج شود هيچ اشکالي ندارد، اگر به طور متعارف دور زند، حتي اگر خانه متمايل به پشت شود.[م۵۸۱ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۲ |
|---|
| امام خمینی: گاهي ديده مي‌شود که بعضي از نادانان، براي احتياط، ديگري را وادار مي‌کنند که او را طواف دهد و خود طواف‌کننده اختيار را از خود سلب مي‌کند و به دست ديگري مي‌دهد و تکيه به دست او مي‌دهد و او را، آن شخص ديگر با فشار دور مي‌دهد، اين طواف باطل است[م۵۸۲ ۱] و اگر طواف نساء را اين طور به جا آورد، زن‌ها يا مردها بر او حرام خواهند بود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۳ |
|---|
| امام خمینی: احتياط به اينکه خانه در تمام حالاتِ طواف، حقيقتاً به طرف چپ باشد، گرچه خيلي ضعيف است و قابل اعتنا نيست و بايد اشخاص جاهل و اهل وسوسه از آن احتراز کنند و به همان ترتيب که ساير مسلمين دور مي‌زنند بزنند، لکن اگر شخص عاقل عالمي بخواهد احتياط کند و قدري شانه را چپ کند، در موقع رسيدن به حجر اسماعيل يا ارکان کعبه به طوري که خلاف متعارف[م۵۸۳ ۱] و موجب انگشت‌نمايي نشود مانع ندارد.[م۵۸۳ ۲]
|
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۵۸۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر به واسطه مزاحمتِ طواف‌کنندگان، مقداري از دور زدن به خلاف متعارف شد؛ مثل آنکه روي طواف‌کننده به کعبه واقع شد يا پشتش واقع شد و يا عقب‌عقب طواف کرد بايد آن مقدار را جبران کند و از سر بگيرد.[م۵۸۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر به واسطه کثرت جمعيت، انسان را بدون اختيار خود بردند و دور دادند کفايت نمي‌کند[م۵۸۵ ۱] و بايد آن دور را از سر بگيرد، اگرچه خانه هم طرف چپ او بوده.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۶ |
|---|
| امام خمینی: در طواف کردن هر طور برود مانع ندارد، مي‌تواند آهسته برود و مي‌تواند تند برود و مي‌تواند بدود و مي‌تواند سواره طواف کند يا با دوچرخه طواف کند.[م۵۸۶ ۱] ليکن بهتر آن است که به طور ميانه‌روي برود.
داخل کردن حجر اسماعیل در طواف |
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۸۶ |
|---|
| امام خمینی: چهارم ـ داخل کردن حِجر اسماعيل(ع) است در طواف؛ و حجر اسماعيل محلي است که متصل به خانه کعبه است و بايد طواف‌کننده دور حجر اسماعيل نيز بگردد.
|
| مسئله ۵۸۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر دور حجر اسماعيل نگرديد و [در تمام دورها] از داخل آن طواف کرد، طوافش باطل است و بايد اعاده کند.
|
| مسئله ۵۸۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر عمداً اين کار را بکند حکم ابطال عمدي طواف را دارد که گذشت.
|
| مسئله ۵۸۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر سهواً اين کار را بکند حکم ابطال سهوي را دارد.
|
| مسئله ۵۹۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر در بعضي از دورها حجر اسماعيل را داخل در دور زدن نکرد احتياط واجب آن است که آن دور را از سر بگيرد[م۵۹۰ ۱] و اعاده کند طواف را، اگرچه ظاهر آن است که اعاده طواف لازم نيست.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر کسي در بعضي از دورها، از روي ديوار حجر اسماعيل برود، احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند[م۵۹۱ ۱] و در اين فرض نيز به احتياط واجب کفايت نمي‌کند تمام کردن دور را از آنجايي که از روي ديوار رفته است.[م۵۹۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
طواف کردن بین کعبه و مقام ابراهیم
| مسئله ۵۹۱ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبلی) پنجم ـ بودن طواف است بين خانه کعبه و مقام حضرت ابراهيم(ع) از همه اطراف.[م۵۹۱ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۲ |
|---|
| امام خمینی: مراد از اينکه: طواف بين کعبه و مقام باشد، آن است که ملاحظه شود مسافتي را که ميان خانه و مقام ابراهيم است و در همه اطراف خانه کعبه، طواف‌کننده از آن مقدار دورتر نباشد از خانه کعبه (و ما بين مقام و خانه چنانچه گفته‌اند تقريباً بيست و شش ذراع و نصف است) پس در همه اطراف بايد همين قدر بيشتر دور نباشد.
|
| مسئله ۵۹۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر شخص از پشت مقام ابراهيم طواف کند[م۵۹۳ ۱] که مقام ابراهيم هم داخل در طوافش شود طوافش باطل است و بايد اعاده کند.[م۵۹۳ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعضي از دورها را از پشت مقام طواف کند بايد آن دور را با اعاده همان جزء تمام کند[م۵۹۴ ۱] و احوط آن است که طواف را هم اعاده کند اگرچه ظاهراً اعاده لازم نباشد، بلکه بعيد نيست کفايت اعاده همان جزء.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۵ |
|---|
| امام خمینی: چون در طرف حجر اسماعيل محل طواف تنگ مي‌شود[م۵۹۵ ۱]، زيرا که مقدار حِجْر از آن کاسته مي‌شود و چنانچه گفته‌اند تقريباً شش ذراع و نيم براي محل طواف باقي مي‌ماند بايد در طواف از آن جانب بيشتر از شش ذراع و نيم دور نشود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر از جانب حجر اسماعيل بيشتر از شش ذراع و نيم[م۵۹۶ ۱] در دور زدن دور شد اظهر آن است که آن جزء را اعاده کند و از مطاف دور بزند. |
مراجع دیگر:
|
بیرون بودن طواف‌کننده از آنچه کعبه محسوب می‌شود
| مسئله ۵۹۶ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبل) ششم ـ خروج طواف‌کننده است از خانه و آنچه از آن محسوب است.
|
| مسئله ۵۹۷ |
|---|
| امام خمینی: در اطراف ديوار خانه، يک پيش‌آمدگي است که آن را شاذروان گويند و آن جزو خانه کعبه است و طواف‌کننده بايد آن را هم داخل قرار دهد.[م۵۹۷ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر کسي در بعضي از احوال به واسطه کثرت جمعيت يا غير آن بالاي شاذروان برود و دور بزند آن مقدار که دور زده باطل است[م۵۹۸ ۱] و بايد اعاده کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۵۹۹ |
|---|
| امام خمینی: دست به ديوار خانه کعبه گذاشتن، در آنجايي که شاذروان است جايز است و به طواف ضرر نمي‌رساند،[م۵۹۹ ۱] گرچه احتياط مستحب در ترک آن است.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۰ |
|---|
| امام خمینی: در حال طواف، دست گذاشتن روي ديوار حجر اسماعيل جايز است[م۶۰۰ ۱] و به طواف ضرر نمي‌رساند، گرچه احتياط مستحب در ترک است. |
مراجع دیگر:
|
دور زدن هفت شوط
| مسئله ۶۰۰ |
|---|
| امام خمینی: (ادامه مسئله قبل) هفتم ـ آنکه هفت شوط يعني هفت دفعه دور بزند نه کمتر و نه زيادتر.
|
| مسئله ۶۰۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر از روي عمد، طواف‌کننده از اول قصد کند کمتر از هفت دور به جا آورد و يا بيشتر به جا آورد، طوافش باطل است[م۶۰۱ ۱] اگرچه به هفت دور تمام کند و احتياط واجب آن است که اگر از روي ندانستن حکم بلکه از روي سهو و غفلت باشد طواف را اعاده کند.[م۶۰۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر در اثناي طواف،[م۶۰۲ ۱] از قصد هفت دور آوردن برگردد به قصد زيادتر آوردن يا کمتر آوردن، از آنجا که اين قصد را کرده و هرچه به اين عمل کرده باطل است و بايد اعاده کند[م۶۰۲ ۲] و اگر با اين قصد زيادتر آورد[م۶۰۲ ۳] اصل طواف باطل مي‌شود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر از اول قصد کند که هشت دور به جا آورد، ليکن قصدش آن باشد که هفت دور آن طواف واجب باشد و يک دور قدم زدن دور خانه براي تبرک يا مقصد ديگر باشد طواف او صحيح است.
|
| مسئله ۶۰۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر گمان کند که يک دور نيز مستحب است همان طور که هفت دور مستحب است و قصد کند که هفت دور واجب را بياورد و يک دور مستحب هم دنبال آن بياورد طواف او صحيح است.
|
| مسئله ۶۰۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از طواف واجب که هفت دور است به خيال آنکه يک دور نيز مستحبي جداگانه است هشت دور به جا آورد طوافش صحيح است.
|
| مسئله ۶۰۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر کم کند از طواف واجب، چه يک دور يا کمتر يا بيشتر از يک دور از روي عمد، واجب است آن را اتمام کند[م۶۰۶ ۱] و اگر نکند حکمش حکم کسي است که طواف را عمداً ترک کرده ـ که در مسائل فصل چهارم گذشت ـ به احتياط واجب[م۶۰۶ ۲] و حکم جاهل به مسئله حکم عالم است.[م۶۰۶ ۳]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از کم کردن از طواف کارهاي بسياري کند[م۶۰۷ ۱] که موالات فوت شود حکمش حکم قطع طواف است که مي‌آيد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر سهواً[م۶۰۸ ۱] از طواف کم کند، پس اگر تجاوز از نصف کرده باشد اقوي آن است که از همان جا تمام کند طواف را در صورتي که فعل کثير نکرده باشد، والاّ احتياط واجب اتمام و اعاده است.[م۶۰۸ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۰۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر سهواً کم کرده و تجاوز از نصف نکرده طواف را اعاده نمايد،[م۶۰۹ ۱] لکن سزاوار نيست ترک احتياط در همه موارد سهو، به تمام کردن طواف ناقص و اعاده کردن.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر متذکر نشود که ناقص کرده است طواف را مگر بعد از مراجعت به وطن خود، احتياط آن است که خودش برگردد[م۶۱۰ ۱] و اگر نتوانست يا مشکل بود مراجعت، نايب بگيرد.[م۶۱۰ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۱ |
|---|
| امام خمینی: در طواف واجب، قران جايز نيست؛ يعني جايز نيست طواف واجب را با طواف ديگر دنبالِ هم آورد، بدون آنکه بين دو طواف، نماز طواف فاصله شود[م۶۱۱ ۱] و در طواف مستحب مکروه است.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر زياد کند دوري را ـ يا کمتر يا بيشتر از دور ـ بر طواف، و قصدش آن باشد که زياده را جزو طوافِ ديگر قرار دهد، داخل در قران ميان دو طواف است که حرام است.[م۶۱۲ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۳ |
|---|
| امام خمینی: در فرض سابق، اگر از اول قصد داشته يا در اثناي طواف قصد زياده کرده باشد، احتياط واجب آن است که طواف اول را اعاده کند[م۶۱۳ ۱] و اگر بعد از تمام شدن، قصد به جا آوردن طواف ديگر براي او حادث شد و به دنبال طواف اول، زياده را آورد، اقوي صحّت طواف اول است و احوط اعاده است.[م۶۱۳ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر سهواً زياد کند بر هفت دور، پس اگر کمتر از يک دور است قطع کند آن را و طوافش صحيح است و اگر يک دور يا زيادتر است، احوط[م۶۱۴ ۱] آن است که هفت دور ديگر را تمام کند به قصد قربت، بدون تعيين مستحب يا واجب و دو رکعت نماز قبل از سعي و دو رکعت بعد از سعي بخواند و دو رکعت اول را براي فريضه قرار دهد بدون آنکه تعيين کند براي طواف اول يا طواف دوم است.[م۶۱۴ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
حکم قطع طواف
| مسئله ۶۱۵ |
|---|
| امام خمینی: جايز است قطع طواف نافله را بدون عذر و اقوي کراهت قطع طواف واجب است بدون عذر و به مجرد خواهش نفس[م۶۱۵ ۱]، و احوط قطع نکردن آن است؛ به اين معني که قطع نکند به طوري که ترک بقيه را کند تا موالات عرفيه به هم بخورد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر بدون عذر طواف را قطع کرد، احوط[م۶۱۶ ۱] آن است که اگر چهار دور به جا آورده[م۶۱۶ ۲] باشد طواف را تمام کند و بعد اعاده کند و اين در صورتي است که منافي به جا آورده باشد حتي مثل زياد فاصله دادن که موالات عرفيه به هم بخورد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر طواف را قطع کند[م۶۱۷ ۱] و منافي به جا نياورده باشد، اگر برگردد و تمام کند طواف صحيح است.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۸ |
|---|
| امام خمینی: اگر در بين طواف عذري براي اتمام آن پيدا شد[م۶۱۸ ۱]؛ مثل مرض يا حيض يا حدث بي‌اختيار[م۶۱۸ ۲] پس اگر بعد از تمام شدن چهار دور بوده، بعد از رفع عذر برگردد[م۶۱۸ ۳] و از همان جا تمام کند و اگر قبل از آن بوده[م۶۱۸ ۴]، طواف را اعاده کند و احتياط مستحب در فرض اول در غير حيض آن است که اتمام کند و اعاده نمايد.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۱۹ |
|---|
| امام خمینی: اگر شخصي که با عذر طواف را قطع کرده، نتوانست به جا آورد تا آنکه وقت تنگ شد، اگر ممکن است، او را حمل کنند و طواف دهند و اگر ممکن نيست نايب[م۶۱۹ ۱] براي او بگيرند.[م۶۱۹ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر مشغول طواف است و وقت نماز واجب تنگ شود واجب است طواف را رها کند و نماز بخواند[م۶۲۰ ۱]، پس اگر بعد از چهار دور[م۶۲۰ ۲] رها کرد از همان جا طواف را تمام کند، والاّ[م۶۲۰ ۳] اعاده کند.[م۶۲۰ ۴]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۱ |
|---|
| امام خمینی: جايز است بلکه مستحب است قطع کند طواف را براي رسيدن به نماز جماعت يا رسيدن به وقت فضيلت نماز واجب، و از هر جا قطع کرد از همان جا بعد از نماز اتمام کند[م۶۲۱ ۱]، و احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند، و سزاوار نيست اين احتياط ترک شود.[م۶۲۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
شک در دورهای طواف
| مسئله ۶۲۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن شک کند که آيا طواف را زيادتر از هفت دور به جا آورده يا نه يا شک کند کمتر به جا آورده يا نه، اعتنا نکند و طوافش صحيح است، لکن در صورت دوم خالي از اشکال نيست[م۶۲۲ ۱] و احتياط ترک نشود.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر بعد از طواف شک کند که صحيح به جا آورده آن را يا نه، مثلاً احتمال بدهد که از طرف راست طواف کرده يا محدث بوده يا از داخل حجر اسماعيل طواف کرده اعتنا نکند[م۶۲۳ ۱]، و طوافش صحيح است اگرچه باز در محل طواف باشد و از آنجا منصرف نشده يا مشغول کارهاي ديگر نشده باشد، در صورتي که هفت دور بودن معلوم باشد بي‌زياده و نقيصه.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۴ |
|---|
| امام خمینی: اگر در آخر دور که به حجرالاسود ختم شد شک کند که هفت دور زده يا هشت دور يا زيادتر، اعتنا به شک نکند و طوافش صحيح است.[م۶۲۴ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۵ |
|---|
| امام خمینی: اگر قبل از رسيدن به حجرالاسود و تمام شدن دور، شک کند که آنچه را دور مي‌زند دور هفتم است يا هشتم طوافش باطل است.[م۶۲۵ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۶ |
|---|
| امام خمینی: اگر در آخر دور يا اثناي آن شک کند ميان شش و هفت و هرچه پاي نقيصه در کار است، طواف او باطل است.[م۶۲۶ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۷ |
|---|
| امام خمینی: اگر در طواف مستحب شک کند در عدد دورها، بنا بر اقل گذارد و طوافش صحيح است.
|
| مسئله ۶۲۸ |
|---|
| امام خمینی: شخص کثير الشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند[م۶۲۸ ۱] و احتياط آن است که کسي را وادار کند که عدد را حفظ کند.
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۲۹ |
|---|
| امام خمینی: گمان در عدد دورها اعتبار ندارد[م۶۲۹ ۱] و حکم شک را دارد.
|
مراجع دیگر:
|
فراموش کردن طواف
| مسئله ۶۳۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر مشغول سعي بين صفا و مروه شد و يادش آمد که طواف به جا نياورده، بايد رها کند و طواف کند و پس از آن سعي را اعاده کند.[م۶۳۰ ۱]
|
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۶۳۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر در حال سعي يادش آمد که طواف را ناقص به جا آورده، بايد برگردد و طواف را از همان جا که ناقص کرده تکميل کند و برگردد تتمه سعي را به جا آورد و طواف و سعيش صحيح است. ليکن احتياط آن است که اگر کمتر از چهار دور به جا آورده طواف را تمام کند و اعاده نمايد[م۶۳۱ ۱] و همچنين اگر سعي را کمتر از چهار بار انجام داده تمام کند و اعاده کند.
|
مراجع دیگر:
|
حکم طواف بدون وضو
| مسئله ۶۳۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر سهواً يا غفلتاً يا جهلاً طواف را بي‌وضو به جا آورد طوافش باطل است و همين طور اگر با حال جنابت يا حيض و نفاس به جا آورد.
|
| مسئله ۶۳۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر کسي مريض يا طفلي را حمل کند و طواف دهد و خودش نيز قصد طواف کند طواف هر دو صحيح است.[م۶۳۳ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
صحبت کردن هنگام طواف
| مسئله ۶۳۴ |
|---|
| امام خمینی: در حال طواف تکلم‌کردن و خنده نمودن و شعر خواندن اشکال ندارد لکن کراهت دارد و مستحب است در حال طواف مشغول دعا و ذکر خدا و تلاوت قرآن باشد.
|
نگاه کردن به چپ، راست یا عقب در حال طواف
| مسئله ۶۳۵ |
|---|
| امام خمینی: واجـب نيسـت در حال طواف روي طواف‌کننده طـرف جلو باشـد بلکه جايز است به يميـن و يسار نگـاه کنـد و صفحه صـورت را برگردانـد بلکه به عقـب نگـاه کنـد[م۶۳۵ ۱] و مي‌تواند طـواف را رها کنـد و خانه را ببـوسد[م۶۳۵ ۲] و برگـردد از همان جا اتمـام کنـد.
|
مراجع دیگر:
|
مسائل متفرقه
| مسئله ۶۳۶ |
|---|
| امام خمینی: جايز است در بين طواف براي رفع خستگي و استراحت بنشيند يا دراز بکشد و بعد از همان جا اتمام کند، ولي نبايد آنقدر طول دهد که موالات عرفيه به هم بخورد و اگر آنقدر نشست، احتياط آن است که اتمام کند و اعاده نمايد.[م۶۳۶ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۳۷ |
|---|
| امام خمینی: در طواف در مقابل حجر اسماعيل بايد طوري حرکت کند که طواف بيت صادق باشد و به نحو متعارف باشد و مخفي نماند که حجر اسماعيل از بيت نيست هرچند بايد در خارج آن طواف کرد.
|
| مسئله ۶۳۸ |
|---|
| امام خمینی: در صورت امکان ولو در وقت خلوت بايد طواف در حد بين مقام ابراهيم و خانه که مسافت بيست و شش ذراع و نيم است باشد و دورتر از آن حد، کفايت نمي‌کند و در صورت عدم امکان ولو در وقت خلوت، طواف در خارج حد مزبور مانع ندارد با مراعات الأقرب فالأقرب.[م۶۳۸ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۳۹ |
|---|
| امام خمینی: هرگاه در طواف خانه خدا، مثلاً در چند قدم از طواف اشکالي پيش آمد؛ مثل اينکه او را بي‌اختيار بردند، همان چند قدم را بايد از سر بگيرد و اگر از حجرالاسود به قصد طواف شروع کند، اشکال دارد.[م۶۳۹ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۴۰ |
|---|
| امام خمینی: اگر در طواف بي‌اختيار او را ببرند، اعاده آن مقدار لازم است[م۶۴۰ ۱] و بايد طواف را صحيح انجام دهد و خودش به اختيار طواف کند و چنانچه ممکن نيست بايد در وقت خلوت طواف نمايد[م۶۴۰ ۲] ولي بايد دانست که منظور از بي‌اختيار شدن اين نيست که در اثر فشار جمعيت تندتر برود بلکه در اين صورت اگر قدم‌ها را به اختيار خود برمي‌دارد ضرر ندارد و طوافش صحيح است.
|
| مراجع دیگر: |
| مسئله ۶۴۱ |
|---|
| امام خمینی: اگر در حال طواف در اثر فشار و ازدحام جمعيت پشت به خانه شود و قسمتي از طواف به اين صورت انجام گيرد يا در اثر فشار جمعيت، شخص را مقداري جلو ببرند بايد مقداري از طواف که پشت به خانه يا بدون اختيار بوده، اعاده شود[م۶۴۱ ۱] و اگر نمي‌تواند برگردد با جمعيت بدون قصد طواف برود تا به جايي که بايد از آنجا طواف را اعاده کند برسد و از آنجا تدارک نمايد.[م۶۴۱ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۴۲ |
|---|
| امام خمینی: اگر حاجي در حال طواف، پول خمس نداده همراه داشته باشد طوافش اشکال پيدا نمي‌کند.[م۶۴۲ ۱]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۴۳ |
|---|
| امام خمینی: اگر کسي پس از انجام اعمال حج تمتع فهميد که در طواف عمره يا حج چند شوط از هفت شوط را از داخل حجر اسماعيل دور زده[م۶۴۳ ۱]، حج او صحيح است و بايد طواف را اعاده کند.[م۶۴۳ ۲]
|
مراجع دیگر:
|
| مسئله ۶۴۴ |
|---|
| امام خمینی: زني که در غير ايام عادت لک ديده و به اعتقاد پاکي، طواف و نماز را انجام داده و شب بعد خون ديده، با شرايط حيض[م۶۴۴ ۱]، اگر يقين کند که بعد از ديدن لک، خون در باطن فرج بوده و قطع نشده، حيض بوده است و طواف و نمازش صحيح نيست[م۶۴۴ ۲] و اگر شک دارد يا يقين کند که خون قطع شده، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده کند[م۶۴۴ ۳] و اگر در عمره بوده در صورت ضيق وقت احتياطاً بعد از حج، يک عمره مفرده نيز به جا آورد.[م۶۴۴ ۴]
|
مراجع دیگر:
|
منبع
این مقاله برگرفته از صفحه ۲۶۱ تا ۳۰۸ کتاب مناسک حج مطابق با فتاوای امام خمینی(ره) و مراجع معظم تقلید تهیه و تنظیم در پژوهشکده حج و زیارت، منتشر شده به سال ۱۳۹۷، است.