رکن حجرالاسود: تفاوت میان نسخه‌ها
(اصلاح نشانی وب) |
|||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
به گزارش منابع، [[پیامبر(ص)]] میان رکن حجر و [[رکن یمانی]] دعاهایی را زمزمه و یا توصیه می‌کرد: الّلهم ربّنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الآخرة حسنة و قنا عذاب النار و یا الّلهم إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aاخبار_مکه_فاکهی_ج1.pdf&page=145 اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص145]</ref> از جمله این ادعیه است. | به گزارش منابع، [[پیامبر(ص)]] میان رکن حجر و [[رکن یمانی]] دعاهایی را زمزمه و یا توصیه می‌کرد: الّلهم ربّنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الآخرة حسنة و قنا عذاب النار و یا الّلهم إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aاخبار_مکه_فاکهی_ج1.pdf&page=145 اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص145]</ref> از جمله این ادعیه است. | ||
همچنین | همچنین دعاها و ذکرهای متعددی از پیامبر(ص) و صحابه حین استلام رکن وارد شده است: | ||
* بسم الله و الله اکبر<ref name=":1" /> | |||
* بسم اللّه و اللّه اکبر علی ما هدانا اللّه، لا اله الا اللّه وحده لا شریک له، آمنت بالله و کفرت بالطاغوت<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aاخبار_مکه_ازرقی_رشدی_صالح_ج1.pdf&page=339 اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص339]</ref> | |||
* باسم اللّه و اللّه أکبر إیمانا باللّه و تصدیقا لإجابة محمد صلی اللّه علیه و سلم.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aتاریخ_القویم_ج۳.pdf&page=257 التاریخ القویم، ج3، ص257]</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۹
|
| کعبه |
| نام‌ها |
| بیت العتیق • بیت الله • بیت الحرام • بیت المحرم • بیت المعمور |
| ارکان |
| رکن عراقی • رکن شامی • رکن حجرالاسود • رکن یمانی |
| اجزا |
| باب الکعبه • باب التوبه • پلکان خارجی کعبه • ناودان کعبه • پرده کعبه • پرده درون کعبه • ستون‌های کعبه • پلکان داخلی کعبه • سقف کعبه • برقع • حزام • آویزه‌های کعبه • شاذروان • ملتزم • مستجار |
| پیشینه |
| بازسازی کعبه • تاریخ بازسازی درِ کعبه • مولد علی(ع) |
| متولیان |
| ابوخفاد اسدی • ابوطالب• عبدالله بن عبدالعزی • تمیم بن مر |
| مرتبط |
| طواف • حجر الاسود • حطیم • حجر اسماعیل • مقام ابراهیم • حجابت • بیت الضراح • خط آغاز طواف • کارگاه پرده‌بافی • شستشوی کعبه • ابرق • ازلام • استقسام • |
رکن حجر الاسود، گوشه جنوب شرقی بنای کعبه است. ساختمان کعبه چهارگوش است و هر گوشه را رکن و مجموع چهار گوشه را ارکان کعبه می‌نامند. رکن حجرالاسود که در جنوب شرقی کعبه واقع شده، نقطه شروع طواف است و در ارتفاع یک و نیم متری آن، حجرالاسود قرار دارد، از این رو به رکن حجرالاسود یا رکن الاسود مشهور گردیده است.
موقعیت مکانی
رکن حجرالاسود در جنوب شرقی کعبه واقع شده و نقطه شروع طواف است.[۱]
در ارتفاع یک و نیم متری آن، حجرالاسود قرار دارد.[۲] شهرت رکن حجرالاسود بیشتر از دیگر ارکان کعبه است. این رکن نزدیک‌ترین رکن به درب ورودی کعبه است و روبروی چاه زمزم قرار دارد و در مقابل رکن حجر الاسود، کوه معروف ابوقُبیس واقع شده است.[۳]
فاصله رکن حجر اسود تا رکن عراقی، ۱۱٫۶۸ متر و تا رکن یمانی بیش از ۱۰متر است.[۴]رکن حجر الاسود سمت قبله مناطق جنوبی حجاز و کشورهای استرالیا، هند و چین است که در محاذات این رکن واقع‌اند.[۵]
نام‌های دیگر
برخی، از رکن حجر الاسود با نام رکن شرقی یاد کرده‌اند.[۶] گاه به هر دو رکن حجرالاسود و رکن یمانی، به سبب واقع بودن در سمت اهل یمن، رکن یمانی گفته شده است.[۷]واژه رکن (به تنهایی) به وفور به حجرالاسود، اطلاق می‌گردد و در بسیاری از کاربردها، منظور از رکن همان حجر الاسود است.[۸]
استلام
استلام، لمس و دست کشیدن بر چیزی است. پیامبر اکرم(ص) رکن حجر الاسود را به همراه رکن یمانی مورد توجه قرار داد و اصحاب خود را به رعایت احترام آن و انجام آداب و اعمال خاص آن توصیه کرد و استلام آن را سبب بخشش گناهان می‌دانست.[۹]
در برخی منابع اهل سنت، استلام رکن حجر الاسود مستحب دانسته شده است.[۱۰] نیز شماری از فقیهان شیعه بااستناد به روایات، استلام رکن حجر الاسود و دیگر ارکان را مستحب شمرده‌اند.[۱۱]
دعاهای پیامبر
به گزارش منابع، پیامبر(ص) میان رکن حجر و رکن یمانی دعاهایی را زمزمه و یا توصیه می‌کرد: الّلهم ربّنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الآخرة حسنة و قنا عذاب النار و یا الّلهم إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر[۱۲] از جمله این ادعیه است.
همچنین دعاها و ذکرهای متعددی از پیامبر(ص) و صحابه حین استلام رکن وارد شده است:
- بسم الله و الله اکبر[۱۳]
- بسم اللّه و اللّه اکبر علی ما هدانا اللّه، لا اله الا اللّه وحده لا شریک له، آمنت بالله و کفرت بالطاغوت[۱۳]
- باسم اللّه و اللّه أکبر إیمانا باللّه و تصدیقا لإجابة محمد صلی اللّه علیه و سلم.[۱۴]
جستارهای وابسته
نگارخانه
-
رکن حجرالاسود
پانویس
- ↑ اخبار مکه، الازرقی ج1، ص65؛ التاریخ القویم، ج3، ص236؛ رحلة ابن جبیر، ص 53
- ↑ التاریخ القویم، ج3، ص236؛ مرآه الحرمین، ج1، ص264
- ↑ احسن التقاسیم، ص72
- ↑ اثارة الترغیب، ج1، ص227؛ الاعلاق النفیسه، ص30
- ↑ مرآه الحرمین، ج1، ص264
- ↑ رحله ابن جبیر، ص53
- ↑ صبح الاعشی، ج4، ص258
- ↑ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص134؛ التاریخ القویم، ج3، ص236؛ نک: آثار البلاد و اخبار العباد، ص118
- ↑ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص127؛ اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص331؛ اثارة الترغیب، ج1، ص258
- ↑ التاریخ القویم، ج3، ص 255
- ↑ الاستبصار، ج2، ص216؛ مصباح المتهجد، ص681؛ السرائر، ج1، ص572
- ↑ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص145
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ اخبار مکه، الازرقی، ج1، ص339
- ↑ التاریخ القویم، ج3، ص257
فهرست منابع
- آثار البلاد و اخبار العباد، زکریا بن محمد القزوینی، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۸م.
- اثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیق، محمد بن اسحاق الخوارزمی، تحقیق محمدحسین الذهبی، مکه المکرمه، مکتبه نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۸ق.
- احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، محمد بن احمد المقدسی البشاری، قاهره، مکتبه مدبولی، ۱۴۱۱ق.
- اخبار مکة فی قدیم الدهر و حدیثه، محمد بن اسحق الفاکهی، تحقیق عبدالملک بن عبدالله بن دهیش، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۲۴ق.
- اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، محمد بن عبدالله الازرقی، تحقیق رشدی الصالح ملحس، بیروت، دار الاندلس، ۱۴۱۶ق.
- الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی)، تحقیق سید حسن موسوی الخرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۳ش.
- الاعلاق النفیسه، احمد بن عمر ابن رسته، بیروت، دار صادر، ۱۸۹۲م.
- التاریخ القویم لمکه و بیت الله الکریم، محمد طاهر الکردی المکی، تحقیق عبد الملک ابن دهیش، بیروت، دار الخضر، ۱۴۲۰ق.
- تاریخ مکه، احمد السباعی، مکه المکرمه، مکتبة احیاء التراث، ۱۴۲۰ق.
- رحلة ابن جبیر، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، دار مکتبة الهلال، ۱۹۸۶م.
- السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، محمد بن احمد ابن ادریس، قم، انتشارات الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
- صبح الاعشی فی صناعة الانشاء، احمد بن علی القلقشندی، تحقیق یوسف علی طویل، دمشق، دار الفکر، ۱۹۸۷م.
- الکافی، محمد بن یعقوب الکلینی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب اسلامیه، ۱۳۶۳ش.
- مرآة الحرمین، ابراهیم رفعت باشا، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، بی‌تا.
- مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، محمد بن حسن الطوسی (شیخ طوسی)، تصحیح اسماعیل انصاری زنجانی، اعداد علی اصغر مروارید، بیروت، فقه الشیعه، ۱۴۱۱ق.