ستون‌های کعبه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{کعبه عمودی}}
{{کعبه عمودی}}
'''ستون‌های کعبه''' به ستون‌های [[درون کعبه]] اشاره دارد که برای بار نخست در سال ۳۵ عام الفیل به‌دست قریش زده شد و [[عبدالله بن زبیر]] در [[بازسازی کعبه (ابن زبیر)|بازسازی کعبه]]، تعداد آنها را به سه ستون کاهش داد و تا امروزه به همین صورت باقی مانده است.  
'''ستون‌های کعبه''' به ستون‌های [[درون کعبه]] اشاره دارد که برای بار نخست در سال ۳۵ عام الفیل به‌دست [[قریش]] زده شد و [[عبدالله بن زبیر]] در [[بازسازی کعبه (ابن زبیر)|بازسازی کعبه]]، تعداد آنها را به سه ستون کاهش داد و تا امروزه به همین صورت باقی مانده است.  


== پیشینه ==
== پیشینه ==
اولین ستون‌های [[کعبه]] به وسیله [[قریش]] در سال ۳۵ عام الفیل زده شد که شامل شش ستون در دو ردیف سه‌ستونه، از شمال به جنوب (عرض خانه خدا) می‌شد. پیش از آن، کعبه سقف نداشت و کعبه ساخته شده به دست حضرت ابراهیم(ع) نیز بدون سقف بود و نیازی به ستون نداشت. <ref>مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۷۱؛ اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸.</ref>
اولین ستون‌های [[کعبه]] به وسیله [[قریش]] در سال ۳۵ عام الفیل زده شد که شامل شش ستون در دو ردیف سه‌ستونه، از شمال به جنوب (عرض کعبه) می‌شد. پیش از آن، از زمان [[حضرت ابراهیم(ع)]] کعبه بدون سقف بود و نیازی به ستون نداشت. <ref>مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۷۱؛ اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸.</ref>


عبدالله بن زبیر که در سال ۶۴ق. کعبه را دوباره بنا کرد، برای آن سه ستون چوبی قرار داد که تا کنون باقی مانده است.<ref name=":0">الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۶۴.</ref>  
[[عبدالله بن زبیر]] که در سال ۶۴ق. کعبه را دوباره بنا کرد، برای آن سه ستون چوبی قرار داد که تا کنون باقی مانده است.<ref name=":0">الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۶۴.</ref>  


== محل نماز خواندن پیامبر(ص) ==
== محل نماز خواندن پیامبر(ص) ==
در بعضی از روایات تاریخی آمده که پیامبر پس از فتح مکه داخل خانه خدا شد و نماز خواند و محل نماز خواندن آن حضرت طوری بود که دو ستون در سمت راست، یک ستون در سمت چپ و سه ستون در پشت سر آن حضرت قرار می‌گرفت.<ref>اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸؛ مغازی، ج۴، ص۱۱۰۰؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۲۳.</ref>
در برخی روایات تاریخی آمده که [[پیامبر(ص)]] پس از فتح مکه داخل کعبه شد و نماز خواند و محل نماز خواندن وی طوری بود که دو ستون در سمت راست، یک ستون در سمت چپ و سه ستون در پشت سر او قرار می‌گرفت.<ref>اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸؛ مغازی، ج۴، ص۱۱۰۰؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۲۳.</ref>


اکنون وقتی وارد خانه خدا می‌شویم روبه‌روی در خانه، محرابی می‌یابیم که به عنوان محل نماز گزاردن پیامبر معرفی می‌شود.<ref>الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ فی منزل الوحی، ص۱۶۹.</ref>
امروزه هنگام ورود به کعبه روبه‌روی [[در کعبه]]، محرابی است که به عنوان محل نماز گزاردن پیامبر(ص) معرفی می‌شود.<ref>الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ فی منزل الوحی، ص۱۶۹.</ref>


== اندازه و ویژگی‌ها ==
== اندازه و ویژگی‌ها ==
سه‌ستونی که در بازسازی عبدالله بن زبیر درون کعبه ساخته شد، تا امروز باقی مانده و منبّت‌کاری شده و زینت داده شده است.<ref name=":0" /> این سه ستون در یک ردیف از شمال به جنوب، در عرض درون کعبه قرار گرفته است و فاصله هر یک با دیگری چهار قدم است که اولین ستون در فاصله سه قدمی ضلع یمانی-شرقی و سومین ستون در مقابل ضلع عراقی-شامی قرار دارد.<ref>رحلة ابن جبیر، ص۴۸؛ رحلة ابن بطوطة، ص۱۳۴.</ref>
سه‌ستونی که در بازسازی عبدالله بن زبیر درون کعبه ساخته شد، تا امروز باقی مانده و منبّت‌کاری شده و زینت داده شده است.<ref name=":0" /> این سه ستون در یک ردیف از شمال به جنوب (عرض کعبه) قرار گرفته است و فاصله هر یک با دیگری چهار قدم است. اولین ستون در فاصله سه قدمی ضلع یمانی-شرقی و سومین ستون در مقابل ضلع عراقی-شامی قرار دارد.<ref>رحلة ابن جبیر، ص۴۸؛ رحلة ابن بطوطة، ص۱۳۴.</ref>


رنگ ستو‌ن‌ها، قهوه‌ای مایل به سیاه است. قطر هر ستون ۴۴ سانتی‌متر و محیط هر کدام تقریبا ۱۵۰ سانتی‌متر است و قاعده آنها چوبی، مربع‌شکل و کنده‌کاری شده است. در ارتفاعی مناسب، میله‌ای میان ستون های سه‌گانه وجود دارد که برخی از هدیه‌های کعبه به آن آویخته می‌شود. در بالای هر یک از ستون‌ها تیرکی وجود دارد که دو سر آن در دیوارهای شمالی و جنوبی کعبه جای داده شده است.<ref name=":1" />
رنگ ستو‌ن‌ها، قهوه‌ای مایل به سیاه است. قطر هر ستون ۴۴ سانتی‌متر و محیط هر کدام تقریبا ۱۵۰ سانتی‌متر است و قاعده آنها چوبی، مربع‌شکل و کنده‌کاری شده است. در ارتفاعی مناسب، میله‌ای میان ستون های سه‌گانه وجود دارد که برخی از هدیه‌های کعبه به آن آویخته می‌شود. در بالای هر یک از ستون‌ها تیرکی وجود دارد که دو سر آن در دیوارهای شمالی و جنوبی کعبه جای داده شده است.<ref name=":1" />

نسخهٔ ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۱۹

کعبه
کعبه
نام‌ها
بیت العتیقبیت اللهبیت الحرامبیت المحرمبیت المعمور
ارکان
رکن عراقیرکن شامیرکن حجرالاسودرکن یمانی
اجزا
باب الکعبهباب التوبهپلکان خارجی کعبهناودان کعبهپرده کعبهپرده درون کعبه‌ستون‌های کعبهپلکان داخلی کعبهسقف کعبهبرقعحزامآویزه‌های کعبهشاذروانملتزممستجار
پیشینه
بازسازی کعبهتاریخ بازسازی درِ کعبهمولد علی(ع)
متولیان
ابوخفاد اسدیابوطالبعبدالله بن عبدالعزیتمیم بن مر
مرتبط
طوافحجر الاسودحطیمحجر اسماعیلمقام ابراهیمحجابتبیت الضراحخط آغاز طوافکارگاه پرده‌بافیشستشوی کعبهابرقازلاماستقسام

ستون‌های کعبه به ستون‌های درون کعبه اشاره دارد که برای بار نخست در سال ۳۵ عام الفیل به‌دست قریش زده شد و عبدالله بن زبیر در بازسازی کعبه، تعداد آنها را به سه ستون کاهش داد و تا امروزه به همین صورت باقی مانده است.

پیشینه

اولین ستون‌های کعبه به وسیله قریش در سال ۳۵ عام الفیل زده شد که شامل شش ستون در دو ردیف سه‌ستونه، از شمال به جنوب (عرض کعبه) می‌شد. پیش از آن، از زمان حضرت ابراهیم(ع) کعبه بدون سقف بود و نیازی به ستون نداشت. [۱]

عبدالله بن زبیر که در سال ۶۴ق. کعبه را دوباره بنا کرد، برای آن سه ستون چوبی قرار داد که تا کنون باقی مانده است.[۲]

محل نماز خواندن پیامبر(ص)

در برخی روایات تاریخی آمده که پیامبر(ص) پس از فتح مکه داخل کعبه شد و نماز خواند و محل نماز خواندن وی طوری بود که دو ستون در سمت راست، یک ستون در سمت چپ و سه ستون در پشت سر او قرار می‌گرفت.[۳]

امروزه هنگام ورود به کعبه روبه‌روی در کعبه، محرابی است که به عنوان محل نماز گزاردن پیامبر(ص) معرفی می‌شود.[۴]

اندازه و ویژگی‌ها

سه‌ستونی که در بازسازی عبدالله بن زبیر درون کعبه ساخته شد، تا امروز باقی مانده و منبّت‌کاری شده و زینت داده شده است.[۲] این سه ستون در یک ردیف از شمال به جنوب (عرض کعبه) قرار گرفته است و فاصله هر یک با دیگری چهار قدم است. اولین ستون در فاصله سه قدمی ضلع یمانی-شرقی و سومین ستون در مقابل ضلع عراقی-شامی قرار دارد.[۵]

رنگ ستو‌ن‌ها، قهوه‌ای مایل به سیاه است. قطر هر ستون ۴۴ سانتی‌متر و محیط هر کدام تقریبا ۱۵۰ سانتی‌متر است و قاعده آنها چوبی، مربع‌شکل و کنده‌کاری شده است. در ارتفاعی مناسب، میله‌ای میان ستون های سه‌گانه وجود دارد که برخی از هدیه‌های کعبه به آن آویخته می‌شود. در بالای هر یک از ستون‌ها تیرکی وجود دارد که دو سر آن در دیوارهای شمالی و جنوبی کعبه جای داده شده است.[۶]

ستون‌های سه گانه تنها تا زیر سقف زیرین امتداد می‌یابد و به زیر سقف بالایی نمی‌رسد. در فاصله میان سقف‌های زیرین و بالایی، ستون‌های چوبی باریک‌تر و بیشتری برای نگه‌داری سقف بالایی گذاشته شده و پایه برخی از این ستون‌ها با واسطه بر روی ستون‌های سه‌گانه قرار گرفته است. در پایین هر یک از ستون‌های سه‌گانه که عمده وزن سقف را تحمل می‌کنند، طوقی برای تقویت قرار داده شده است.[۶]

پانویس

  1. مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۷۱؛ اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۶۴.
  3. اخبار مکه و ما جاء فیها من الآثار، ج۱، ص۱۳۸؛ مغازی، ج۴، ص۱۱۰۰؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۲۳.
  4. الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ فی منزل الوحی، ص۱۶۹.
  5. رحلة ابن جبیر، ص۴۸؛ رحلة ابن بطوطة، ص۱۳۴.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی، ص۱۲۱.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب مکه در بستر تاریخ نعمت‌الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش است.