اعمال عمره تمتع
عمره تمتع |
۱ شوال تا ۹ ذوالحجه |
احرام در میقات • طواف • نماز طواف • سعی • تقصیر |
حج |
نهم ذوالحجه |
احرام در مکه • وقوف در عرفات |
شب دهم |
وقوف در مشعر |
روز دهم |
رمی جمره عقبه • قربانی • حلق یا تقصیر |
شب یازدهم |
بیتوته در منا |
روز یازدهم |
رمی جمرات سهگانه |
شب دوازدهم |
بیتوته در منا |
روز دوازدهم |
رمی جمرات • طواف زیارت • نماز طواف • سعی • طواف نساء • نماز طواف نساء |
اعمال عمره تمتع، مجموعه کارهایی است که عمرهگزار در عمره تمتع بجا میآورد و به ترتیب شامل احرام، طواف، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه و تقصیر است.
بسیاری از اعمال عمره تمتع شبیه اعمال عمره مفرده است و تفاوتهایی مانند نیت، مکان احرام و طواف نساء دارد.
احرام
عمره تمتع، احرام است. زائرانی که پیش از اعمال عمره، به مدینه میروند، آنگاه که میخواهند روانه مکه شوند، باید در مسجد شجره محرم شوند. کسانی که از جده به مکه میروند باید به جحفه بروند و در آنجا محرم شوند. کسانی که در مکه و اطراف آن هستند میتوانند برای احرام به میقات بروند؛ مانند مسجد شجره یا جحفه و یا در خارج منطقه حرم؛ مانند تنعیم یا جعرانه احرام بپوشند.
نخستین عمل از اعمالمردان باید همه لباسهای دوخته، حتی لباسهای زیر و کوچک را از تن درآورند و لباس احرام بپوشد و سپس با نیّت احرامِ عمره مفرده، اینچنین لبیک بگوید: «لَبَّیکَ الّلهُمَّ لَبَّیکَ، لَبَّیکَ لا شَریکَ لَکَ لَبَّیکَ، اِنَّ الحَمدَ وَالنِّعمَةَ لَکَ وَالمُلکَ، لا شَریکَ لَکَ لَبَّیکَ.»
زنان در حال احرام، میتوانند لباس دوخته به تن داشته باشند و به قصد احرام عمره مفرده، لبیکها را میگویند.
عمرهگزار پس از پوشیدن لباس احرام، نیّت کردن و گفتن لبیک، مُحرم میشود.
مستحب است پیش از احرام بدن پاکیزه شده، ناخن و شارب گرفته شده و در میقات غسلِ احرام انجام شود.
محرمات احرام
پس از محرم شدن، ۲۴ عمل بر شخص مُحرم حرام میشود، که به آن محرمات احرام گفته میشود. از آن میان ۱۸ مورد مانند آمیزش، استفاده از عطریات و جدال بین زن و مرد مشترک است. چهار مورد آن مانند پوشیدن «لباس دوخته» و «زیر سایه رفتن» فقط بر مردان حرام است. دو مورد دیگر، یعنی پوشیدن زیور و پوشاندن صورت فقط بر زنان حرام است.
طواف و نماز آن
طواف هفت دور چرخیدن دور کعبه در مسجدالحرام است، که از روبهروی حجرالاسود آغاز شده و در همانجا پایان مییابد. طوافکننده باید دارای شرایطی شبیه به نمازگزار باشد مانند طهارت، پوشش بدن و قصد قربت.
واجب است پس از طواف دو رکعت نماز مانند نماز صبح پشت مقام ابراهیم(ع) و رو به کعبه خوانده شود. از مستحبات این نماز، خواندن سوره توحید در رکعت اول و سوره کافرون در رکعت دوم است.
سعی
نماز طواف، باید هفت مرتبه فاصلهٔ میان دو کوه صفا و مروه را، که امروزه به صورت سالنی ساخته شده و کنار مسجدالحرام قرار دارد، پیمود. به این عمل سعی گفته میشود. پیمودن فاصله صفا تا مروه یک مرتبه و برگشتن از مروه به صفا مرتبه دوم شمرده میشود؛ از این رو، هفت شَوطِ سعی در مروه پایان مییابد.
پس ازتقصیر
تقصیر چیدن قدری از ناخن یا موی سر است که پس از سعی انجام میشود. مردها میتوانند به جای تقصیر، سر خود را حلق کنند (بتراشند).
پس از تقصیر یا حلق، محرمات احرام برداشته میشود؛ به جز حرام بودنِ آمیزش و التذاذ جنسیِ زن و شوهر، که پس از طواف نساء و نماز آن حلال میشود.
طواف نساء و نماز آن
کعبه به نیت طواف است. زمان آن پس از تقصیر یا حلق است. پس از طواف نساء، نماز آن پشت مقام ابراهیم(ع) خوانده میشود. طواف نساء و نماز آن مانند طواف و نماز عمره است (به جز نیت)؛ از این رو، از حجرالاسود آغاز شده و به همانجا پایان مییابد.
طواف نساء هفت دور گردیدن دورتفاوت اعمال عمره مفرده و عمره تمتع
اعمال عمره مفرده با اعمال عمره تمتع تفاوتهایی دارد که برخی از آنها چنیناند:
- عمره مفرده به نیت عمره مفرده بجا آورده شده؛ ولی عمره تمتع به نیت عمره تمتع بجا آورده میشود.
- احرام در عمره مفرده، در میقات یا ادنی الحل (مرز منطقه حرم) صورت میگیرد؛ ولی در عمره تمتع باید در یکی از میقاتها مُحرم شد.
- در عمره مفرده، طواف نساء و نماز آن لازم است؛ ولی در عمره تمتع لازم نیست.