رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق (کتاب)
رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق کتاب راهنمایی برای سفر به عتبات عالیات عراق است که در سال ۱۳۲۸ شمسی در تهران منتشر شده است. این اثر به تاریخ و جغرافیای عراق پرداخته و جزییات سفر به شهرهای مقدس عراق را برای زائر ایرانی شرح داده است و از راهها، وسایل و نیازمندیهای سفر به این شهرها سخن گفته است. کتاب به شرح تاریخ و جغرافیای شهرهای کربلا، نجف، کوفه، کاظمین، سامرا و بغداد و معرفی زیارتگاههای این شهرها پرداخته است.
نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مؤلف کتاب، سید محمد عادلی، دبیر دبیرستانهای وزارت فرهنگ و مترجم آثاری مانند اصول علم سیاست، عراق از قیمومیت تا استقلال و نهضتهای سیاسی و اقتصادی در عراق معرفی شده است. او در دیباچه اشاره کرده که بیست و پنج سال ساکن عراق بوده است.[۱]
محتوا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کتاب در سه بخش اصلی تنظیم شده است:
راهنمای سفر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
راهنمای سفر به عراق، شامل اطلاعاتی دربارهٔ ملزومات سفر، وسایل نقلیه، تشریفات قانونی، مسیرهای مختلف و زمانبندی سفر، همچنین اماکن اقامتی.[۲]
تاریخ و جغرافیای عراق[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تاریخ و جغرافیای عراق، با توضیحاتی دربارهٔ منابع آبی، محصولات کشاورزی، اقتصاد نفتی و ساختار حکومتی این کشور. این بخش که در دورهٔ ملک فیصل دوم نوشته شده، نویسنده نگاهی مثبت به دولت وقت دارد و گزارشی از ادارات کشور ارائه میدهد.[۳]
تاریخ و معرفی شهرها و اماکن زیارتی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
تاریخ و جغرافیای شهرهای زیارتی مهم عراق، شامل کربلا، نجف، کوفه، کاظمین، بغداد و سامرا. در این بخش، علاوه بر تاریخچهی شهرها، به جغرافیای انسانی، محلات، خیابانها، زیارتگاهها و برخی آداب زیارت اشاره شده است.[۴]
در این بخش از کتاب غیر از معرفی حرم امامان شیعه (ع) در عراق و بناهای وابسته به آنها زیارتگاهها و برخی اماکن تاریخی این شهرها هم معرفی شده است.
- کربلا: در شهر کربلا افزون بر حرم امام حسین(ع) از زیارتگاههایی مانند مقام شیر فضه،[۵] مرقد حر بن یزید ریاحی،[۶] مرقد حضرت عون[۷] و وادی کربلا[۸] معرفی شده است.
- نجف: پس از توصیف حرم امام علی(ع) از مقام حضرت سجاد،[۹] مسجد خانه (در راه کوفه)،[۱۰]مرقد کمیل بن زیاد،[۱۱] مسجد صعصعه بن صوحان، مسجد زید بن صوحان، و قبور علما و مدارس و حمامها و باغ شهرداری[۱۲] یاد شده است.
- کوفه: در توصیف این شهر افزون بر مسجد کوفه و اماکن وابسته به آن از مرقد مسلم بن عقیل، مرقد حضرت یونس، مسجد سهله، مرقد مختار ثقفی، مرقد خدیجه دختر امام علی، مرقد میثم تمار و خانه امام علی یاد شده است.[۱۳]
- کاظمین: دراین بخش افزون بر حرم امام موسی کاظم(ع) از مسجد براثا[۱۴] و قبور علما یاد شده است.
- بغداد: در توصیف بغداد از زیارتگاههایی مانند مرقد عثمان بن سعید، محمد بن عثمان، علی بن محمد سیمری، کلینی، سلمان فارسی، ابو حنیفه و عبدالقادر گیلانی[۱۵] و بازارها و تفرجگاهها و بناهای دولتی یاد شده است.[۱۶]
- سامراء: بعد از معرفی حرم امام علی النقی(ع) و امام حسن عسکری(ع) از قبر حکیمه خاتون، سرداب غیبت صاحب الزمان و قبر سید محمد پسر امام علی النقی یاد شده است.
اطلاعات نشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کتاب با عنوان کامل رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، شامل تاریخ و جغرافیای عراق و مشاهد مشرفه در ۱۳۶ صفحه، در قطع رقعی، توسط کتابخانه و چاپخانه مرکزی تهران منتشر شده است. تاریخ دقیق چاپ در کتاب ذکر نشده، اما دیباچهٔ آن در آذر ۱۳۲۸ نوشته شده است. در صفحات نخست کتاب تصویر ملک فیصل دوم پادشاه عراق و امیر عبدالله ولیعد این کشور به چاپ رسیده است.
پاورقی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، مقدمه ناشر و دیباچه
- ↑ نک:رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص1-24
- ↑ نک:رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص25-40
- ↑ نک:رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص41-133
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص48
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص49
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص49
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص50
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص72
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص72
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص72
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص84-89
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص95-100
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص108
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص116-120
- ↑ رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، ص122-123
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- رهنمای زوار عتبات مقدسه عراق، سید محمد عادلی، تهران، کتابخانه و چاپخانه مرکزی، 1328ش.