بنیامیه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز جایگزینی متن - 'تاسیس' به 'تأسیس' |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| مذهب = [[مشرک]]، [[اسلام]] | | مذهب = [[مشرک]]، [[اسلام]] | ||
}} | }} | ||
'''بنیامیه''' تیرهای مشهور از [[قریش]] که در [[حرمین شریفین]] صاحب مناصبی بودند. بنیامیه از نسل [[امیة بن عبدشمس|امیة]] بن [[عبدشمس بن عبدمناف|عبدشمس]] بن [[عبدمناف بن قصی]] بودند و نسبشان به عبدمناف جد سوم [[پیامبر(ص)]] میرسید. آنها ساکن پیرامون [[کعبه]] و در [[دوران جاهلی]] از تاجران قریش بودند. بنی امیه که از قدیم با [[بنیهاشم]] رقابت داشتند، پس از برخاستن پیامبر(ص) از میان بنیهاشم، در صف دشمنان آن حضرت قرار گرفتند و سرپرست مکیان در مبارزه با مسلمانان شدند، تا اینکه با [[فتح مکه]] به ناچار [[مسلمان]] شدند و در [[غزوات پیامبر]](ص) شرکت داشتند و از جمله کارگزاران پیامبر(ص) در مناطق مختلف قرار گرفتند. | '''بنیامیه''' تیرهای مشهور از [[قریش]] که در [[حرمین شریفین]] صاحب مناصبی بودند. | ||
بنیامیه از نسل [[امیة بن عبدشمس|امیة]] بن [[عبدشمس بن عبدمناف|عبدشمس]] بن [[عبدمناف بن قصی]] بودند و نسبشان به عبدمناف جد سوم [[پیامبر(ص)]] میرسید. آنها ساکن پیرامون [[کعبه]] و در [[دوران جاهلی]] از تاجران قریش بودند. بنی امیه که از قدیم با [[بنیهاشم]] رقابت داشتند، پس از برخاستن پیامبر(ص) از میان بنیهاشم، در صف دشمنان آن حضرت قرار گرفتند و سرپرست مکیان در مبارزه با مسلمانان شدند، تا اینکه با [[فتح مکه]] به ناچار [[مسلمان]] شدند و در [[غزوات پیامبر]](ص) شرکت داشتند و از جمله کارگزاران پیامبر(ص) در مناطق مختلف قرار گرفتند. | |||
بنیامیه در زمان خلفای نخستین با حکومت همراه شدند و جایگاه و منزلتی یافتند و زمینه حکومتشان توسط خلفا ایجاد شد و با روی کار آمدن [[عثمان]] که اموی بود عملا حکومت را در دست گرفتند و تا قیام [[عباسیان]] پابرجا بودند. | بنیامیه در زمان خلفای نخستین با حکومت همراه شدند و جایگاه و منزلتی یافتند و زمینه حکومتشان توسط خلفا ایجاد شد و با روی کار آمدن [[عثمان]] که اموی بود عملا حکومت را در دست گرفتند و تا قیام [[عباسیان]] پابرجا بودند. | ||
خط ۷۵: | خط ۷۷: | ||
در دوران حکومت 90 ساله امویان، 14 تن حکومت کردند. حکومت امویان شاخصههایی چون تبدیل نظام خلافت به نظام استبدادی موروثی، برخورد تبعیضآمیز با غیر عرب و موالی، بیعدالتی<ref>نک: مروج الذهب، ج3، ص232.</ref> و ستم بر رعیت به ویژه مخالفان، قداست بخشیدن به خلیفه و دستگاه خلافت، تقویت و ترویج جبرگرایی، و حمایت از مرجئه داشت.<ref>نک: تاریخ اجتماعی ایران، ج10، ص44.</ref> | در دوران حکومت 90 ساله امویان، 14 تن حکومت کردند. حکومت امویان شاخصههایی چون تبدیل نظام خلافت به نظام استبدادی موروثی، برخورد تبعیضآمیز با غیر عرب و موالی، بیعدالتی<ref>نک: مروج الذهب، ج3، ص232.</ref> و ستم بر رعیت به ویژه مخالفان، قداست بخشیدن به خلیفه و دستگاه خلافت، تقویت و ترویج جبرگرایی، و حمایت از مرجئه داشت.<ref>نک: تاریخ اجتماعی ایران، ج10، ص44.</ref> | ||
در حکومت آنها، دیوانهای جدید با الهام از تشکیلات ایرانیان و رومیان | در حکومت آنها، دیوانهای جدید با الهام از تشکیلات ایرانیان و رومیان تأسیس شد یا گسترش یافت. دیوان بَرید (پست امروزین)، خاتم (مهر) و رسائل از آن جمله هستند.<ref>تجارب السلف، ص59.</ref> در این دوره، با پدید آمدن منصب حجابت، دسترسی مردم به حاکم دشوار گشت.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج1، ص296.</ref> | ||
'''فتوحات در عصر امویان:''' امویان مناطق بسیار را در شرق و غرب قلمرو اسلام فتح کردند. در حکومت [[ولید بن عبدالملک]] (85-95ق.) مسلمانان به فرماندهی [[قتیبة بن مسلم باهلی]]، در آسیای مرکزی بر قبایلی از ترکان چیره شدند و مناطق گسترده را فتح کردند.<ref>تاریخ خلیفه، ص225؛ مشاهیر علماء الامصار، ص238؛ الثقات، ج7، ص366.</ref> در غرب نیز دامنه فتوحات آنها از شمال آفریقا به غرب اروپا و اسپانیا و جنوب فرانسه و اندلس به سال 92ق. رسید.<ref>فتوح البلدان، ص228.</ref> | '''فتوحات در عصر امویان:''' امویان مناطق بسیار را در شرق و غرب قلمرو اسلام فتح کردند. در حکومت [[ولید بن عبدالملک]] (85-95ق.) مسلمانان به فرماندهی [[قتیبة بن مسلم باهلی]]، در آسیای مرکزی بر قبایلی از ترکان چیره شدند و مناطق گسترده را فتح کردند.<ref>تاریخ خلیفه، ص225؛ مشاهیر علماء الامصار، ص238؛ الثقات، ج7، ص366.</ref> در غرب نیز دامنه فتوحات آنها از شمال آفریقا به غرب اروپا و اسپانیا و جنوب فرانسه و اندلس به سال 92ق. رسید.<ref>فتوح البلدان، ص228.</ref> | ||
خط ۸۳: | خط ۸۵: | ||
سرانجام حکومت بنیامیه را نهضت عباسیان با تکیه بر قوای خراسانی و با شعار «الرضا من آل محمد»<ref>انساب الاشراف، ج4، ص109.</ref> به سال 132ق. سرنگون کردند. | سرانجام حکومت بنیامیه را نهضت عباسیان با تکیه بر قوای خراسانی و با شعار «الرضا من آل محمد»<ref>انساب الاشراف، ج4، ص109.</ref> به سال 132ق. سرنگون کردند. | ||
با سقوط حکومت اموی، بسیاری از بنیامیه به دست عباسیان کشته شدند<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص166-168؛ المحبر، ص485؛ الاغانی، ج4، ص343-351.</ref> و یکی از امویان به نام [[عبدالرحمن بن معاویه]] از شام به اندلس گریخت و به سال 138ق. حکومتی | با سقوط حکومت اموی، بسیاری از بنیامیه به دست عباسیان کشته شدند<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص166-168؛ المحبر، ص485؛ الاغانی، ج4، ص343-351.</ref> و یکی از امویان به نام [[عبدالرحمن بن معاویه]] از شام به اندلس گریخت و به سال 138ق. حکومتی تأسیس کرد<ref>تاریخ الاسلام، ج8، ص362.</ref> که به حکومت امویان اندلس شهرت یافت و تا 422ق. حدود سه سده دوام آورد.<ref>التنبیه و الاشراف، ص285.</ref> | ||
==امویان و حرمین شریفین== | ==امویان و حرمین شریفین== | ||
خط ۹۴: | خط ۹۶: | ||
امویان در حرمین صاحب منازل، باغها و املاک گوناگون بودند؛ از جمله باغی که معاویه در برابر یکصد هزار درهم از حسان بن ثابت شاعر در مدینه خرید و [[قصر بنیحدیله|قصر بنیحُدَیله]]، از تیرههای [[خزرج]]<ref>تهذیب الکمال، ج2، ص262.</ref> را در آن بنا کرد که [[چاه حاء]] در میان آن قرار داشت.<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص345؛ معجم ما استعجم، ج2، ص413.</ref> | امویان در حرمین صاحب منازل، باغها و املاک گوناگون بودند؛ از جمله باغی که معاویه در برابر یکصد هزار درهم از حسان بن ثابت شاعر در مدینه خرید و [[قصر بنیحدیله|قصر بنیحُدَیله]]، از تیرههای [[خزرج]]<ref>تهذیب الکمال، ج2، ص262.</ref> را در آن بنا کرد که [[چاه حاء]] در میان آن قرار داشت.<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص345؛ معجم ما استعجم، ج2، ص413.</ref> | ||
==حرمین در دوران معاویه== | |||
معاویه (حک: 41-60ق.) به سال 39ق. در دوران خلافت امام علی(ع) سپاهی را به فرماندهی [[بسر بن ارطاه|بُسر بن ارطاه]] به حجاز گسیل داشت که با غارت و تهدید، برای معاویه بیعت گرفت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص197-198؛ الغارات، ج2، ص603-607؛ انساب الاشراف، ج3، ص210.</ref> | معاویه (حک: 41-60ق.) به سال 39ق. در دوران خلافت امام علی(ع) سپاهی را به فرماندهی [[بسر بن ارطاه|بُسر بن ارطاه]] به حجاز گسیل داشت که با غارت و تهدید، برای معاویه بیعت گرفت.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص197-198؛ الغارات، ج2، ص603-607؛ انساب الاشراف، ج3، ص210.</ref> | ||
خط ۱۲۳: | خط ۱۲۵: | ||
از دیگر کارهای معاویه در مدینه، دستور سنگفرش کردن [[بلاط|بِلاط]]، بازار تا ورودی مسجد نبوی، و زمینهای پیرامونی آن بود که به دست مروان در میان سالهای 42 تا 48ق. صورت پذیرفت.<ref>آثار المدینه، ص144.</ref> | از دیگر کارهای معاویه در مدینه، دستور سنگفرش کردن [[بلاط|بِلاط]]، بازار تا ورودی مسجد نبوی، و زمینهای پیرامونی آن بود که به دست مروان در میان سالهای 42 تا 48ق. صورت پذیرفت.<ref>آثار المدینه، ص144.</ref> | ||
==حرمین در دوران یزید== | |||
در دوران حکومت کوتاه یزید (حک: 61-64ق.)رویدادهایی مهم همچون ماجرای [[عاشورا]]، سرکوب قیام مردم مدینه ([[قیام حره]]) و حمله به مکه برای سرکوب ابنزبیر رخ داد که هر سه را میتوان از علل سقوط امویان دانست. شاید یزید به سبب همین بحرانها فرصت انجام حج را نیافت. | در دوران حکومت کوتاه یزید (حک: 61-64ق.)رویدادهایی مهم همچون ماجرای [[عاشورا]]، سرکوب قیام مردم مدینه ([[قیام حره]]) و حمله به مکه برای سرکوب ابنزبیر رخ داد که هر سه را میتوان از علل سقوط امویان دانست. شاید یزید به سبب همین بحرانها فرصت انجام حج را نیافت. | ||
خط ۱۳۹: | خط ۱۴۱: | ||
بر پایه گزارشهایی، به دستور یزید، خانه خدا با پارچه ابریشمی پوشانده شد. از او به عنوان کسی نام بردهاند که برای کعبه خواجگانی را تعیین کرد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص253؛ التاریخ القویم، ج4، ص26-27.</ref> برخی این کار را به ابنزبیر یا افراد دیگر نسبت دادهاند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص253؛ الاوائل، ص55.</ref> | بر پایه گزارشهایی، به دستور یزید، خانه خدا با پارچه ابریشمی پوشانده شد. از او به عنوان کسی نام بردهاند که برای کعبه خواجگانی را تعیین کرد.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص253؛ التاریخ القویم، ج4، ص26-27.</ref> برخی این کار را به ابنزبیر یا افراد دیگر نسبت دادهاند.<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج1، ص253؛ الاوائل، ص55.</ref> | ||
==حرمین در دوران عبدالملک بن مروان== | |||
پس از مرگ یزید مدتی فرزندش معاویة بن یزید (حک: 64ق.) حکومت کرد<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص17-18؛ انساب الاشراف، ج5، ص380؛ البدایة و النهایه، ج13، ص232.</ref> و پس از او حکومت از شاخه آل ابیسفیان به [[آل مروان]] انتقال یافت. نخستین خلیفه از این خاندان یعنی مروان بن حکم (حک: 65ق.) به سبب رویارویی با هواداران ابنزبیر در شام، فرصت نیافت در حرمین کوششی انجام دهد.<ref>نک: الاصابه، ج6، ص204؛ البدایة و النهایه، ج8، ص239-240.</ref> پس از او فرزندش [[عبدالملک بن مروان]] (حک: 65-85ق.) به خلافت رسید و او نیز تا تا سال 73ق. از اینرو که ابن زبیر بر مکه تسلط داشت و نیز به سبب قیام مختار و خوارج در عراق و بخشهایی از [[ایران]]، نتوانست به حرمین بپردازد. | پس از مرگ یزید مدتی فرزندش معاویة بن یزید (حک: 64ق.) حکومت کرد<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص17-18؛ انساب الاشراف، ج5، ص380؛ البدایة و النهایه، ج13، ص232.</ref> و پس از او حکومت از شاخه آل ابیسفیان به [[آل مروان]] انتقال یافت. نخستین خلیفه از این خاندان یعنی مروان بن حکم (حک: 65ق.) به سبب رویارویی با هواداران ابنزبیر در شام، فرصت نیافت در حرمین کوششی انجام دهد.<ref>نک: الاصابه، ج6، ص204؛ البدایة و النهایه، ج8، ص239-240.</ref> پس از او فرزندش [[عبدالملک بن مروان]] (حک: 65-85ق.) به خلافت رسید و او نیز تا تا سال 73ق. از اینرو که ابن زبیر بر مکه تسلط داشت و نیز به سبب قیام مختار و خوارج در عراق و بخشهایی از [[ایران]]، نتوانست به حرمین بپردازد. | ||
عبدالملک بن مروان به سال 75ق. حج گزارد.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج3، ص193؛ تاریخ دمشق، ج12، ص118؛ البدایة و النهایه، ج9، ص9.</ref> | عبدالملک بن مروان به سال 75ق. حج گزارد.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج3، ص193؛ تاریخ دمشق، ج12، ص118؛ البدایة و النهایه، ج9، ص9.</ref> | ||
خط ۱۷۰: | خط ۱۷۲: | ||
در دوران خلافت عبدالملک بن مروان، فرزندش مسلمة بن عبدالملک، حارث بن خالد مخزومی<ref>نسب قریش، ص313.</ref> و خالد بن عبدالله قسری<ref>شفاء الغرام، ج2، ص199.</ref> بر مکه حکمرانی داشتند. | در دوران خلافت عبدالملک بن مروان، فرزندش مسلمة بن عبدالملک، حارث بن خالد مخزومی<ref>نسب قریش، ص313.</ref> و خالد بن عبدالله قسری<ref>شفاء الغرام، ج2، ص199.</ref> بر مکه حکمرانی داشتند. | ||
==حرمین در حکومت ولید بن عبدالملک== | |||
[[ولید بن عبدالملک]] (حک: 85-96ق.) که در دوران حکومتش با بحران جدی روبهرو نبود، در قیاس با دیگر امویان، بیشترین کوشش را در حرمین انجام داد.ولید در سالهای 78، <ref>البدایة و النهایه، ج9، ص22.</ref> 79<ref>انساب الاشراف، ج10، ص234.</ref> و 91ق. حج گزارد.<ref>الاخبار الطوال، ص328.</ref> | [[ولید بن عبدالملک]] (حک: 85-96ق.) که در دوران حکومتش با بحران جدی روبهرو نبود، در قیاس با دیگر امویان، بیشترین کوشش را در حرمین انجام داد.ولید در سالهای 78، <ref>البدایة و النهایه، ج9، ص22.</ref> 79<ref>انساب الاشراف، ج10، ص234.</ref> و 91ق. حج گزارد.<ref>الاخبار الطوال، ص328.</ref> | ||
خط ۱۸۶: | خط ۱۸۸: | ||
====اقدامات ولید در مدینه==== | ====اقدامات ولید در مدینه==== | ||
{{بیشتر|بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)}} | |||
از کارهای ولید در مدینه، ویران کردن خانه امام علی و [[فاطمه(س)]] در شرق مسجد نبوی<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص89-90؛ بهجة النفوس، ج1، ص527-528.</ref> و نیز حجرههای همسران پیامبر و خرید منازل پشت مسجد و پیرامون آن در مساحت 200 ذراع در 200 ذراع<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص52-53.</ref> و افزودن آنها به مسجد بود.<ref>سبل الهدی، ج3، ص384؛ البدایة و النهایه، ج9، ص75.</ref> ا | از کارهای ولید در مدینه، ویران کردن خانه امام علی و [[فاطمه(س)]] در شرق مسجد نبوی<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص89-90؛ بهجة النفوس، ج1، ص527-528.</ref> و نیز حجرههای همسران پیامبر و خرید منازل پشت مسجد و پیرامون آن در مساحت 200 ذراع در 200 ذراع<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص52-53.</ref> و افزودن آنها به مسجد بود.<ref>سبل الهدی، ج3، ص384؛ البدایة و النهایه، ج9، ص75.</ref> ا | ||
این کارها را به دستور او [[عمر بن عبدالعزیز]] که در این هنگام امیر حرمین بود، انجام داد. وی مسجد را با کاشیهای ارسالی امپراتور روم که ولید از او درخواست کرده بود، زینت بخشید.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص284.</ref> | این کارها را به دستور او [[عمر بن عبدالعزیز]] که در این هنگام امیر حرمین بود، انجام داد. وی مسجد را با کاشیهای ارسالی امپراتور روم که ولید از او درخواست کرده بود، زینت بخشید.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص284.</ref> | ||
==حرمین در دوران سلیمان بن عبدالملک== | |||
[[سلیمان بن عبدالملک]] (حک: 96-99ق.)، از این خلیفه اقدامی ویژه در حرمین به ثبت نرسیده، جز آن که خالد بن عبدالله قسری را از حکمرانی مکه برکنار و طلحة بن داود حضرمی و سپس عبدالعزیز بن عبدالله بن خالد را امیر مکه کرد.<ref>تاریخ خلیفه، ص247؛ تاریخ طبری، ج6، ص522.</ref> سلیمان به سال 98ق. حج به جا آورد.<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص119.</ref> | [[سلیمان بن عبدالملک]] (حک: 96-99ق.)، از این خلیفه اقدامی ویژه در حرمین به ثبت نرسیده، جز آن که خالد بن عبدالله قسری را از حکمرانی مکه برکنار و طلحة بن داود حضرمی و سپس عبدالعزیز بن عبدالله بن خالد را امیر مکه کرد.<ref>تاریخ خلیفه، ص247؛ تاریخ طبری، ج6، ص522.</ref> سلیمان به سال 98ق. حج به جا آورد.<ref>الامامة و السیاسه، ج2، ص119.</ref> | ||
خط ۱۹۶: | خط ۱۹۸: | ||
خالد در دوران امارتش بر مکه، با عبدالله بن شیبه، از پردهداران کعبه، که در کعبه را در وقت غیر معمول باز کرده بود، برخوردی تند نمود و بر پایه گزارشی، به ضرب و شتم وی پرداخت که با شکایت پردهدار به خلیفه، خالد قصاص شد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج3، ص168-169؛ اتحاف الوری، ج2، ص124-125.</ref> | خالد در دوران امارتش بر مکه، با عبدالله بن شیبه، از پردهداران کعبه، که در کعبه را در وقت غیر معمول باز کرده بود، برخوردی تند نمود و بر پایه گزارشی، به ضرب و شتم وی پرداخت که با شکایت پردهدار به خلیفه، خالد قصاص شد.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج3، ص168-169؛ اتحاف الوری، ج2، ص124-125.</ref> | ||
==حرمین در دوران عمر بن عبدالعزیز== | |||
عمر بن عبدالعزیز (حک: 99-101ق.) به عبدالعزیز بن خالد، امیر خود در مکه، نوشت تا از کرایه دادن خانههای مکه پیشگیری کند و خانههای ساخته شده در منا را ویران نماید؛ زیرا همه مکانهای مکه، مسجد به شمار میآیند و نباید اجاره داده شوند. از اینرو، مردم به صورت پنهان خانههایشان را اجاره میدادند.<ref>فتوح البلدان، ص52؛ شفاء الغرام، ج2، ص204.</ref> | عمر بن عبدالعزیز (حک: 99-101ق.) به عبدالعزیز بن خالد، امیر خود در مکه، نوشت تا از کرایه دادن خانههای مکه پیشگیری کند و خانههای ساخته شده در منا را ویران نماید؛ زیرا همه مکانهای مکه، مسجد به شمار میآیند و نباید اجاره داده شوند. از اینرو، مردم به صورت پنهان خانههایشان را اجاره میدادند.<ref>فتوح البلدان، ص52؛ شفاء الغرام، ج2، ص204.</ref> | ||
خط ۲۰۲: | خط ۲۰۴: | ||
عمر بن عبدالعزیز برای پیشگیری از ورود چارپایان به درون مسجد نبوی، زنجیری بر [[باب الرحمه]] نصب کرد که آثار آن بر کنارههای در تا سده نهم ق. برجا بود.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص226.</ref> | عمر بن عبدالعزیز برای پیشگیری از ورود چارپایان به درون مسجد نبوی، زنجیری بر [[باب الرحمه]] نصب کرد که آثار آن بر کنارههای در تا سده نهم ق. برجا بود.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص226.</ref> | ||
==دیگر خلفای اموی== | |||
از کوششهای خلفای پسین بنیامیه در حرمین، نشانی نیست، جز آنکه از حجگزاری هشام بن عبدالملک به سال 106ق.<ref>انساب الاشراف، ج10، ص456؛ تاریخ الاسلام، ج7، ص441.</ref> و تصمیم ولید بن یزید (حک: 125-127ق.) برای ساختن اتاقکی بر بام کعبه که در آن به نوشیدن شراب بپردازد، <ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص331؛ تاریخ طبری، ج7، ص209؛ المنتظم، ج7، ص236.</ref> گزارشی در دست است. | از کوششهای خلفای پسین بنیامیه در حرمین، نشانی نیست، جز آنکه از حجگزاری هشام بن عبدالملک به سال 106ق.<ref>انساب الاشراف، ج10، ص456؛ تاریخ الاسلام، ج7، ص441.</ref> و تصمیم ولید بن یزید (حک: 125-127ق.) برای ساختن اتاقکی بر بام کعبه که در آن به نوشیدن شراب بپردازد، <ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص331؛ تاریخ طبری، ج7، ص209؛ المنتظم، ج7، ص236.</ref> گزارشی در دست است. | ||
خط ۲۱۲: | خط ۲۱۴: | ||
[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/644292/بنی-امیه-در-تاریخ?q= بنی امیه در تاریخ، فقیهی، علی اصغر، مجله مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره 87 (54 صفحه - از 3 تا 56)] | [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/644292/بنی-امیه-در-تاریخ?q= بنی امیه در تاریخ، فقیهی، علی اصغر، مجله مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره 87 (54 صفحه - از 3 تا 56)] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
خط ۲۲۲: | خط ۲۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''آثار المدینة المنوره''': عبدالقدوس الانصاری، المکتبة العلمیه، 1406ق. | * '''آثار المدینة المنوره''': عبدالقدوس الانصاری، المکتبة العلمیه، 1406ق. | ||
* | |||
* '''الآحاد و المثانی''': ابن ابیعاصم (م. 287ق.)، به کوشش باسم فیصل، ریاض، دار الدرایه، 1411ق. | |||
* | |||
* '''اتحاف الوری''': عمر بن محمد بن فهد (م. 885ق.)، به کوشش عبدالکریم، مکه، جامعةام القری، 1408ق. | |||
* | |||
* '''الاخبار الطوال''': ابن داود الدینوری (م. 282ق.)، به کوشش عبدالمنعم، قم، الرضی، 1412ق. | |||
* | |||
* '''اخبار مکه''': الازرقی (م. 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق. | |||
* | |||
* '''اخبار مکه''': الفاکهی (م. 279ق.)، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1414ق. | |||
* | |||
* '''الارشاد''': المفید (م. 413ق.)، بیروت، دار المفید، 1414ق. | |||
* | |||
* '''اسباب النزول''': الواحدی (م. 468ق.)، قاهره، الحلبی و شرکاه، 1388ق. | |||
* | |||
* '''الاستیعاب''': ابن عبدالبر (م. 463ق.)، به کوشش علی معوض و عادل عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق. | |||
* | |||
* '''اسد الغابه''': ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار الفکر، 1409ق. | |||
* | |||
* '''الاصابه''': ابن حجر العسقلانی (م. 852ق.)، به کوشش علی معوض و عادل عبدالموجود، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق. | |||
* | |||
* '''الاعلام''': الزرکلی (م. 1396ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، 1997م. | |||
* | |||
* '''الاغانی''': ابوالفرج الاصفهانی (م. 356ق.)، به کوشش علی مهنّا و سمیر جابر، بیروت، دار الفکر. | |||
* | |||
* '''الامام علی صوت العدالة الانسانیه''': جورج جرداق، بیروت، دار و مکتبة الحیاة، 1970م. | |||
* | |||
* '''الامامة و السیاسه''': ابن قتیبه (م. 276ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، الرضی، 1413ق. | |||
* | |||
* '''الانباء فی تاریخ الخلفاء''': ابن العمرانی (580 ش)، به کوشش السامرائی، قاهره، الآفاق العربیه، 1419ق. | |||
* | |||
* '''انساب الاشراف''': البلاذری (م. 279ق.)، به کوشش زکار و زرکلی، بیروت، دار الفکر، 1417ق. | |||
* | |||
* '''الانساب''': عبدالکریم السمعانی (م. 562ق.)، به کوشش عبدالله عمر، بیروت، دار الجنان، 1408ق. | |||
* | |||
* '''الاوائل''': ابوهلال العسکری (م. 395ق.)، دار البشیر، 1408ق. | |||
* | |||
* '''بحار الانوار''': المجلسی (م. 1110ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1403ق. | |||
* | |||
* '''البدء و التاریخ''': المطهر المقدسی (م. 355ق.)، بیروت، دار صادر، 1903م. | |||
* | |||
* '''البدایة و النهایه''': ابن کثیر (م. 774ق.)، بیروت، مکتبة المعارف. | |||
* | |||
* '''بهجة النفوس و الاسرار''': عبدالله المرجانی (م. 699ق.)، به کوشش محمد عبدالوهاب، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 2002م. | |||
* | |||
* '''بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغه''': محمد تقی التستری، تهران، امیر کبیر، 1376ش. | |||
* | |||
* '''تاج العروس''': الزبیدی (م. 1205ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، 1414ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ ابن خلدون''': ابن خلدون (م. 808ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1391ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ اجتماعی ایران''': مرتضی راوندی، تهران، نگاه، 1382ش. | |||
* | |||
* '''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر''': الذهبی (م. 748ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، 1410ق. | |||
* | |||
* '''التاریخ الشامل للمدینة المنوره''': عبدالباسط بدر، مدینه، 1414ق. | |||
* | |||
* '''التاریخ القویم''': محمد طاهر الکردی، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1420ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ حبیب السیر''': غیاث الدین خواند امیر (م. 942ق.)، به کوشش سیاقی، خیام، 1380ش. | |||
* | |||
* '''تاریخ خلیفه''': خلیفة بن خیاط (م. 240ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، 1414ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ صدر اسلام''': غلامحسین زرگرینژاد، تهران، سمت، 1378ش. | |||
* | |||
* '''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (م. 310ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | |||
* | |||
* '''تاریخ عمارة المسجدالحرام''': حسین عبدالله باسلامه، جده، تهامه، 1400ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ مدینة دمشق''': ابن عساکر (م. 571ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، 1415ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ المدینة المنوره''': ابن شبّه (م. 262ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، 1410ق. | |||
* | |||
* '''تاریخ مکه از آغاز تا پایان دولت شرفای مکه''': احمد السباعی (م. 1404ق.)، ترجمه: جعفریان، تهران، مشعر، 1385ش. | |||
* | |||
* '''تاریخ الیعقوبی''': احمد بن یعقوب (م. 292ق.)، بیروت، دار صادر، 1415ق. | |||
* | |||
* '''تجارب السلف''': هندوشاه صاحبی نخجوانی (م. 730ق.)، به کوشش عباس اقبال، تهران، طهوری، 1357ش. | |||
* | |||
* '''التحفة اللطیفه''': شمس الدین السخاوی (م. 902ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414ق. | |||
* | |||
* '''تفسیر ابن کثیر (تفسیر القرآن العظیم)''': ابن کثیر (م. 774ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، 1409ق. | |||
* | |||
* '''تفسیر بغوی (معالم التنزیل)''': البغوی (م. 510ق.)، به کوشش عبدالرزاق، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1420ق. | |||
* | |||
* '''تفسیر العیاشی''': العیاشی (م. 320ق.)، به کوشش رسولی محلاتی، تهران، المکتبة العلمیة الاسلامیه. | |||
* | |||
* '''تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)''': القرطبی (م. 671ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1405ق. | |||
* | |||
* '''التفسیر الکبیر''': الفخر الرازی (م. 606ق.)، قم، دفتر تبلیغات، 1413ق. | |||
* | |||
* '''التنبیه و الاشراف''': المسعودی (م. 345ق.)، بیروت، دار صعب. | |||
* | |||
* '''تهذیب الکمال''': المزی (م. 742ق.)، به کوشش بشار عواد، بیروت، الرساله، 1415ق. | |||
* | |||
* '''الثقات''': ابن حبان (م. 354ق.)، الکتب الثقافیه، 1393ق. | |||
* | |||
* '''جامع البیان''': الطبری (م. 310ق.)، به کوشش صدقی جمیل، بیروت، دار الفکر، 1415ق. | |||
* | |||
* '''الجمل و النصرة لسید العتره''': المفید (م. 413ق.)، قم، مکتبة الداوری. | |||
* | |||
* '''جمهرة النسب''': ابن الکلبی (م. 204ق.)، به کوشش ناجی حسن، بیروت، عالم الکتب، 1407ق. | |||
* | |||
* '''جمهرة انساب العرب''': ابن حزم (م. 456ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1418ق. | |||
* | |||
* '''حجاز در صدر اسلام''': صالح احمد العلی، ترجمه: آیتی، مشعر، 1375ش. | |||
* | |||
* '''حیاة الحیوان الکبری''': الدمیری (م. 808ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1424ق. | |||
* | |||
* '''دائرة المعارف قرآن کریم''': مرکز فرهنگ و معارف قرآن، قم، بوستان کتاب، 1386ش. | |||
* | |||
* '''الدر المنثور''': السیوطی (م. 911ق.)، بیروت، دار الفکر، 1414ق. | |||
* | |||
* '''الدرة الثمینة فی اخبار المدینه''': محمد ابن النجار (م. 643ق.)، به کوشش صلاح الدین، مرکز بحوث و دراسات المدینه، 1427ق. | |||
* | |||
* '''ربیع الابرار''': الزمخشری (م. 538ق.)، به کوشش عبدالامیر، بیروت، اعلمی، 1412ق. | |||
* | |||
* '''الروض الانف''': السهیلی (م. 581ق.)، به کوشش عبدالرحمن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1412ق. | |||
* | |||
* '''روض الجنان''': ابوالفتوح رازی (م. 554ق.)، به کوشش یاحقی و ناصح، مشهد، آستان قدس رضوی، 1375ش. | |||
* | |||
* '''الروض المعطار''': محمد بن عبدالمنعم الحمیری (م. 900ق.)، به کوشش احسان عباس، بیروت، مکتبة لبنان، 1984م. | |||
* | |||
* '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م. 942ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414ق. | |||
* | |||
* '''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی (م. 748ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، 1413ق. | |||
* | |||
* '''السیرة النبویه''': ابن هشام (م. 213/218ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه. | |||
* | |||
* '''شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار''': النعمان المغربی (م. 363ق.)، به کوشش جلالی، قم، نشر اسلامی، 1414ق. | |||
* | |||
* '''شرح نهج البلاغه''': ابن ابیالحدید (م. 656ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، 1378ق. | |||
* | |||
* '''شفاء الغرام''': محمد الفاسی (م. 832ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق. | |||
* | |||
* '''شواهد التنزیل''': الحاکم الحسکانی (م. 506ق.)، به کوشش محمودی، تهران، وزارت ارشاد، 1411ق. | |||
* | |||
* '''الطبقات الکبری''': ابن سعد (م. 230ق.)، بیروت، دار صادر. | |||
* | |||
* '''العقد الفرید''': احمد بن عبدربه (م. 328ق.)، به کوشش الابیاری، بیروت، دار الکتاب العربی. | |||
* | |||
* '''عیون الاثر''': ابن سید الناس (م. 734ق.)، بیروت، مؤسسة عزالدین، 1406ق. | |||
* | |||
* '''الغارات''': ابراهیم الثقفی الکوفی (م. 283ق.)، به کوشش المحدث، بهمن، 1355ش. | |||
* | |||
* '''الغدیر''': الامینی (م. 1390ق.)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1366ش. | |||
* | |||
* '''الفتن''': نعیم بن حماد المروزی (م. 228ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، 1414ق. | |||
* | |||
* '''الفتنة الکبری''': طه حسین، قاهره، دار المعارف. | |||
* | |||
* '''فتوح البلدان''': البلاذری (م. 279ق.)، به کوشش صلاح الدین، قاهره، النهضة المصریه، 1956م. | |||
* | |||
* '''الفتوح''': ابن اعثم الکوفی (م. 314ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، 1411ق. | |||
* | |||
* '''فخری''': ابن الطقطقی (م. 709ق.)، به کوشش عبدالقادر، بیروت، دار القلم، 1418ق. | |||
* | |||
* '''فصول من تاریخ المدینه''': علی حافظ، شرکة المدینة المنوره، 1405ق. | |||
* | |||
* '''القاموس المحیط''': الفیروزآبادی (م. 817ق.)، بیروت، دار العلم. | |||
* | |||
* '''الکامل فی التاریخ''': ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار صادر، 1385ق. | |||
* | |||
* '''کنز العمال''': المتقی الهندی (م. 975ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، الرساله، 1413ق. | |||
* | |||
* '''لسان العرب''': ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق. | |||
* | |||
* '''مبهمات القرآن''': بلنسی (م. 782ق.)، به کوشش القاسمی، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 1411ق. | |||
* | |||
* '''مجمع البیان''': الطبرسی (م. 548ق.)، بیروت، دار المعرفه، 1406ق. | |||
* | |||
* '''المحبّر''': ابن حبیب (م. 245ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده. | |||
* | |||
* '''مراصد الاطلاع''': صفی الدین عبدالمؤمن بغدادی (م. 739ق.)، بیروت، دار الجیل، 1412ق. | |||
* | |||
* '''مروج الذهب''': المسعودی (م. 346ق.)، به کوشش اسعد داغر، قم، دار الهجره، 1409ق. | |||
* | |||
* '''المستدرک علی الصحیحین''': الحاکم النیشابوری (م. 405ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، 1406ق. | |||
* | |||
* '''مشاهیر علماء الامصار''': ابن حبان (م. 354ق.)، به کوشش مرزوق علی، دار الوفاء، 1411ق. | |||
* | |||
* '''المعارف''': ابن قتیبه (م. 276ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، الرضی، 1373ش. | |||
* | |||
* '''المعالم الاثیره''': محمد محمد حسن شراب، بیروت، دار القلم، 1411ق. | |||
* | |||
* '''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (م. 626ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م. | |||
* | |||
* '''المعجم الصغیر''': الطبرانی (م. 360ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه. | |||
* | |||
* '''معجم قبائل العرب''': عمر کحّاله، بیروت، الرساله، 1405ق. | |||
* | |||
* '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق. | |||
* | |||
* '''المغازی''': الواقدی (م. 207ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، 1409ق. | |||
* | |||
* '''المفصل''': جواد علی، بیروت، دار العلم للملایین، 1976م. | |||
* | |||
* '''المنتظم''': ابن جوزی (م. 597ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1412ق. | |||
* | |||
* '''المنمق''': ابن حبیب (م. 245ق.)، به کوشش احمد فاروق، بیروت، عالم الکتب، 1405ق. | |||
* | |||
* '''موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره''': احمد زکی یمانی، مصر، مؤسسة الفرقان، 1429ق. | |||
* | |||
* '''النزاع و التخاصم''': المقریزی (م. 845ق.)، به کوشش حسین مونس، قاهره، دار المعارف. | |||
* | |||
* '''نسب قریش''': مصعب بن عبدالله الزبیری (م. 236ق.)، به کوشش بروفسال، قاهره، دار المعارف. | |||
* | |||
* '''النسب''': ابن سلّام الهروی (م. 224ق.)، به کوشش مریم محمد، بیروت، دار الفکر، 1410ق. | |||
* | |||
* '''النصائح الکافیه''': السید محمد بن عقیل (م. 1350ق.)، قم، دار الثقافه، 1412ق. | |||
* | |||
* '''نظام ادارای مسلمانان در صدر اسلام''': عبدالحی کتانی، ترجمه: ذکاوتی، سمت، 1384ش. | |||
* | |||
* '''نهج البلاغه''': صبحی صالح، تهران، دار الاسوه، 1415ق. | |||
* | |||
* '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م. 911ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م. | |||
* | |||
* '''ینابیع الموده''': القندوزی (م. 1294ق.)، به کوشش حسینی، تهران، اسوه، 1416ق. | |||
{{پایان}} | |||
{{خاندانها}} | |||
[[Category:خاندانهای حکومتگر]] | |||
[[Category:قبیله قریش]] | |||
[[Category:قبایل صاحب منصب]] | |||
[[Category:قبایل عربستان]] | |||
[[Category:خاندانهای تاثیرگذار در حرمین]] | |||
[[Category:مقالههای تکمیلشده]] | |||
[[رده:خاندانهای حکومتگر]] | [[رده:خاندانهای حکومتگر]] | ||
[[رده:قبیله قریش]] | [[رده:قبیله قریش]] |