| أللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ وَهذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّار. سپس به گناهان خود اعتراف و طلب بخشش کند و سپس بگوید: |
| أللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِيَةُ. أللَّهُمَّ إنَّ عَمَلِي ضَعيْفٌ فَضاعِفْهُ لِي وَاغْفِرْ لي مَا اطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنِّي وَخَفِيَ عَلى خَلْقِكَ أسْتَجِيرُ بِاللَّهِ مِنَ النَّار. |
| (سپس آنچه خواهد دعا کند و رکن یمانی را استلام کرده و به نزد حجر الاسود آمده و طواف خود را تمام کند و بگوید:) أللَّهُمَّ قَنِّعْنِي بِما رَزَقْتَني وَبارِكْ لِي فِيما آتَيْتَني[۱۱] |
مستجار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مُستَجار''' بخشی از ضلع غربی دیوار کعبه به طول تقریبا ۲ متر است که رکن یمانی و | {{کعبه عمودی}} | ||
'''مُستَجار''' بخشی از ضلع غربی دیوار [[کعبه]] به طول تقریبا ۲ متر است که بین [[رکن یمانی]] و درِ دوم کعبه که در زمان [[حجاج بن یوسف]] ثقفی مسدود شد، قرار دارد. این قسمت در پشت کعبه و درست روبروی درِ فعلی کعبه است. | |||
روایات مرتبط به ملتزم و مستجار | معنای واژه مستجار، پناهگاه است. این مکان محل پذیرش [[توبه]] دانسته شده و به راز و نیاز و خواندن [[دعا]] در آن توصیه شده است. | ||
==مستجار و ملتزم== | |||
دو مکان در دیوار کعبه به عنوان مکان پذیرش [[دعا]] و [[توبه]] معرفی شده و روایاتی درباره آن نقل شده است: مستجار و [[ملتزم]]. | |||
در تعریف این دو معمولا گفته می‌شود، مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله [[رکن یمانی]] تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود و ملتزم در ضلع شرقی و فاصله [[حجر الاسود]] تا در فعلی کعبه است.<ref>مکه در بستر تاریخ، ص 99 ، 101</ref> اما روایات مرتبط به ملتزم و مستجار به هم آمیخته شده و گاه مستجار و ملتزم دو نام برای یک مکان دانسته شده است. گاهی گفته می‌شود که شیعیان ملتزم و مستجار را یکی می‌دانند اما اهل سنت این دو را غیر از هم می‌دانند و ملتزم را فاصله بین حجر الاسود و در کعبه به شمار می‌آورند.<ref> تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 71 </ref> | |||
برخی علمای شیعه از مجموع روایات اهل بیت که درباره اعمال ملتزم و مستجار روایت شده، نتیجه گرفته‌اند که این دو، نام‌هایی برای یک مکان است که همان مستجار است.<ref>مراة العقول، ج۹، ص 106</ref> | |||
در منابع اهل سنت نیز روایات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که ملتزم را پشت کعبه (همان مکان مستجار) دانسته‌اند.<ref>فهرستی از این روایات را بنگرید در: [https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]، ص۸۴.</ref> | |||
با وجود همه این‌ها، در بیشتر منابع جغرافیای مکه، ملتزم و مستجار از هم تفکیک شده است.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص ۱۹۶؛</ref><ref>تحصیل المرام، ج۱ ، ۲۰۰ ، ۲۰۳؛</ref><ref>منائح الکرم، ج۱، ص ۳۰۷</ref><ref>الجامع اللطیف، ص ۴۷</ref> | |||
[[پرونده:مستجار و ملتزم۳.jpg|وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=]] | [[پرونده:مستجار و ملتزم۳.jpg|وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=]] | ||
== | == مستجار و شکاف کعبه == | ||
{{بیشتر|مولد علی(ع)}} | |||
برخی مستجار را همان بخش از دیوار کعبه دانسته اند که شکافته شد تا [[فاطمه بنت اسد]]، مادر [[امام علی(ع)]]، برای تولد فرزندش وارد کعبه شود.<ref>هدایة الحجاج، ص ۱۷۸</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۹۷</ref> | |||
==دعای مستجار== | |||
در آداب [[طواف]] آمده است که: مستحب است حاجی در شوط آخر [[طواف]] خود صورت و دستهایش را بر دیوار بگذارد و شکم و روی خود را به دیوار [[کعبه]] بچسباند و بگوید: | |||
{{نقل قول دوقلو | |||
|تیتر= دعای مستجار | |||
| أللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ وَهذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّار. {{فارسی|سپس به گناهان خود اعتراف و طلب بخشش کند و سپس بگوید:}} | |||
| | |||
| أللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِيَةُ. أللَّهُمَّ إنَّ عَمَلِي ضَعيْفٌ فَضاعِفْهُ لِي وَاغْفِرْ لي مَا اطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنِّي وَخَفِيَ عَلى خَلْقِكَ أسْتَجِيرُ بِاللَّهِ مِنَ النَّار. | |||
| | |||
| (سپس آنچه خواهد دعا کند و [[رکن یمانی]] را [[استلام]] کرده و به نزد [[حجر الاسود]] آمده و طواف خود را تمام کند و بگوید:) أللَّهُمَّ قَنِّعْنِي بِما رَزَقْتَني وَبارِكْ لِي فِيما آتَيْتَني<ref>مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( ۱۳۹۳)، ص۴۳۶.</ref> | |||
}} | |||
==جستار وابسته== | |||
[[ملتزم]] | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس | |||
}} | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | |||
* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ | |||
* '''[https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]'''، محمدرضا نعمتی، مجله میقات حج، شماره ۴۳، فروردین ۱۳۸۲ش. | |||
* '''الجامع اللطیف'''، محمد بن ظهیره، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، ۱۴۲۳ق | |||
* '''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۴۰۰ | |||
* '''تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام'''، محمد بن احمد مالکی، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۲۴ق. | |||
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا. | |||
* '''مکه در بستر تاریخ'''، نعمت الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ | |||
* '''منائح الکرم'''، علی بن تاج الدین سنجاری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق. | |||
* '''مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( 1393)'''، روح الله خمینی (ره)، مشعر، ۱۴۰۹ | |||
* '''هدایة الحجاج'''، سفرنامه مکه، محمد رضا طباطبایی تبریزی(درگشت ۱۳۲۰ق.)، به کوشش رسول جعفریان، قم، نشر مورخ، ۱۳۸۶ | |||
{{پایان}} | |||
{{کعبه}} | |||
[[رده:بناهای کعبه]] | |||
[[رده:مکان‌‌های دعا در مکه]] | |||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | |||
[[en:Al Mustajar]] | |||
[[ar: المستجار]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۳۷
|
| کعبه |
| نام‌ها |
| بیت العتیق • بیت الله • بیت الحرام • بیت المحرم • بیت المعمور |
| ارکان |
| رکن عراقی • رکن شامی • رکن حجرالاسود • رکن یمانی |
| اجزا |
| باب الکعبه • باب التوبه • پلکان خارجی کعبه • ناودان کعبه • پرده کعبه • پرده درون کعبه • ستون‌های کعبه • پلکان داخلی کعبه • سقف کعبه • برقع • حزام • آویزه‌های کعبه • شاذروان • ملتزم • مستجار |
| پیشینه |
| بازسازی کعبه • تاریخ بازسازی درِ کعبه • مولد علی(ع) |
| متولیان |
| ابوخفاد اسدی • ابوطالب• عبدالله بن عبدالعزی • تمیم بن مر |
| مرتبط |
| طواف • حجر الاسود • حطیم • حجر اسماعیل • مقام ابراهیم • حجابت • بیت الضراح • خط آغاز طواف • کارگاه پرده‌بافی • شستشوی کعبه • ابرق • ازلام • استقسام • |
مُستَجار بخشی از ضلع غربی دیوار کعبه به طول تقریبا ۲ متر است که بین رکن یمانی و درِ دوم کعبه که در زمان حجاج بن یوسف ثقفی مسدود شد، قرار دارد. این قسمت در پشت کعبه و درست روبروی درِ فعلی کعبه است.
معنای واژه مستجار، پناهگاه است. این مکان محل پذیرش توبه دانسته شده و به راز و نیاز و خواندن دعا در آن توصیه شده است.
مستجار و ملتزم[ویرایش | ویرایش مبدأ]
دو مکان در دیوار کعبه به عنوان مکان پذیرش دعا و توبه معرفی شده و روایاتی درباره آن نقل شده است: مستجار و ملتزم.
در تعریف این دو معمولا گفته می‌شود، مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله رکن یمانی تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود و ملتزم در ضلع شرقی و فاصله حجر الاسود تا در فعلی کعبه است.[۱] اما روایات مرتبط به ملتزم و مستجار به هم آمیخته شده و گاه مستجار و ملتزم دو نام برای یک مکان دانسته شده است. گاهی گفته می‌شود که شیعیان ملتزم و مستجار را یکی می‌دانند اما اهل سنت این دو را غیر از هم می‌دانند و ملتزم را فاصله بین حجر الاسود و در کعبه به شمار می‌آورند.[۲]
برخی علمای شیعه از مجموع روایات اهل بیت که درباره اعمال ملتزم و مستجار روایت شده، نتیجه گرفته‌اند که این دو، نام‌هایی برای یک مکان است که همان مستجار است.[۳]
در منابع اهل سنت نیز روایات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که ملتزم را پشت کعبه (همان مکان مستجار) دانسته‌اند.[۴]
با وجود همه این‌ها، در بیشتر منابع جغرافیای مکه، ملتزم و مستجار از هم تفکیک شده است.[۵][۶][۷][۸]
مستجار و شکاف کعبه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
برخی مستجار را همان بخش از دیوار کعبه دانسته اند که شکافته شد تا فاطمه بنت اسد، مادر امام علی(ع)، برای تولد فرزندش وارد کعبه شود.[۹][۱۰]
دعای مستجار[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در آداب طواف آمده است که: مستحب است حاجی در شوط آخر طواف خود صورت و دستهایش را بر دیوار بگذارد و شکم و روی خود را به دیوار کعبه بچسباند و بگوید:
دعای مستجار
| أللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ وَهذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّار. سپس به گناهان خود اعتراف و طلب بخشش کند و سپس بگوید: |
| أللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِيَةُ. أللَّهُمَّ إنَّ عَمَلِي ضَعيْفٌ فَضاعِفْهُ لِي وَاغْفِرْ لي مَا اطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنِّي وَخَفِيَ عَلى خَلْقِكَ أسْتَجِيرُ بِاللَّهِ مِنَ النَّار. |
| (سپس آنچه خواهد دعا کند و رکن یمانی را استلام کرده و به نزد حجر الاسود آمده و طواف خود را تمام کند و بگوید:) أللَّهُمَّ قَنِّعْنِي بِما رَزَقْتَني وَبارِكْ لِي فِيما آتَيْتَني[۱۱] |
جستار وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ مکه در بستر تاریخ، ص 99 ، 101
- ↑ تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 71
- ↑ مراة العقول، ج۹، ص 106
- ↑ فهرستی از این روایات را بنگرید در: «پژوهشی درباره ملتزم»، ص۸۴.
- ↑ شفاء الغرام، ج۱، ص ۱۹۶؛
- ↑ تحصیل المرام، ج۱ ، ۲۰۰ ، ۲۰۳؛
- ↑ منائح الکرم، ج۱، ص ۳۰۷
- ↑ الجامع اللطیف، ص ۴۷
- ↑ هدایة الحجاج، ص ۱۷۸
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۹۷
- ↑ مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( ۱۳۹۳)، ص۴۳۶.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۸۹
- «پژوهشی درباره ملتزم»، محمدرضا نعمتی، مجله میقات حج، شماره ۴۳، فروردین ۱۳۸۲ش.
- الجامع اللطیف، محمد بن ظهیره، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، ۱۴۲۳ق
- تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، اصغر قائدان، مشعر، ۱۴۰۰
- تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام، محمد بن احمد مالکی، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۲۴ق.
- شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
- مکه در بستر تاریخ، نعمت الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶
- منائح الکرم، علی بن تاج الدین سنجاری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق.
- مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( 1393)، روح الله خمینی (ره)، مشعر، ۱۴۰۹
- هدایة الحجاج، سفرنامه مکه، محمد رضا طباطبایی تبریزی(درگشت ۱۳۲۰ق.)، به کوشش رسول جعفریان، قم، نشر مورخ، ۱۳۸۶