|
|
(۳۱ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| | '''اهلسنت''' یکی از مذاهب بزرگ اسلامی است. |
| | عنوان = پلکان داخلی کعبه
| |
| | تصویر =
| |
| | اندازه تصویر = 300px
| |
| | توضیح تصویر = پلکان داخلی کعبه
| |
| | بنيانگذار =
| |
| | تأسیس =
| |
| | کاربری = ورود به بام کعبه
| |
| | مکان = [[مکه|شهر مکه]] در [[عربستان]]
| |
| | نامهای دیگر =
| |
| | وقایع مرتبط =
| |
| | ظرفیت =
| |
| | مساحت =
| |
| | وضعیت = فعال
| |
| | امکانات =
| |
| | شماره ثبت =
| |
| | معمار =
| |
| | سبک =
| |
| | بازسازی =
| |
| | وبگاه =
| |
| | تخریب =
| |
| | عرض جغرافیایی = 21.422520
| |
| | طول جغرافیایی = 39.826220
| |
| | توضیح نقشه =
| |
| }}
| |
| {| class="wikitable" width="30%" align="left" style="border:1px solid #ddd; margin:1em 1em 1em 0; padding:1em; font-size:75%; background:#E3FFE3; clear: both"
| |
| !colspan="2" align="center" style="background-color: #baffba; font-size: 120%"|'''گاهشمار وقایع مرتبط با پلکان خارجی کعبه'''
| |
| |-
| |
| |align="left"|پنج سال پیش از بعثت
| |
| | |
| |ساخت پله داخلی توسط قریش<ref>اخبار مکه، ج1، ص165؛ شفاء الغرام، ج1، ص147.</ref>
| |
| |-
| |
| |align="left"|سال
| |
| | |
| |.<ref></ref>
| |
| |-
| |
| |align="left"|سال
| |
|
| |
|
| |<ref></ref>
| | ==واژه شناسی== |
| | اهلسنت، نام فرقهای است که پس از وفات رسولالله(ص)، خلافت را به شورای مسلمانان مشروط کرد.<ref>فرهنگ فرق اسلامی، ص۸۴.</ref> |
| | اهل سنت، مشهور به سنی، اصطلاحى است که اشاره به گرايش مذهبى فرقه بزرگی از مسلمانان، غیر از گروههای شیعه و اباضیه دارد. فرق و مرزبندی اهلسنت و دیگر گروههای مذهبی مسلمانان در عصر حاضر، بر مبنای دیدگاه مذاهب نسبت به خلفای نخستین مسلمانان صورت میپذیرد. گروههای اهلسنت، خلافت ۴ خلیفه اول را مشروع و بر آن اتفاق نظر دارند، برخلاف شیعیان که حضرت علی(ع) را جانشین بلافصل پیامبر اسلام(ص) میدانند و اباضیه که به خلافت عثمان و حضرت علی(ع) منتقد هستند.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۴-۴۷۵.</ref> |
|
| |
|
| |-
| |
| |align="left"|سال
| |
|
| |
|
| |.<ref></ref>
| | == مذاهب فقهی اهلسنت== |
| |}
| | اهلسنت پس از رحلت پيامبر اكرم... سپس فرقههاى ديگرى همچون حنفیه، مالکیه، حنبلیه و شافعیه... |
|
| |
|
| '''پلکان داخلی کعبه''' یا '''پلکان درون کعبه'''، پلکانی ثابت در داخل کعبه، در قسمت [[رکن شامی]] است که از گذشته برای صعود بر بام کعبه از آن استفاده میشد.
| | اهل سنت در حوزة فقهى، به ۴ مذهب اصلی حنفى، مالكى، شافعى و حنبلى تقسیم شدند. البته مذاهب دیگری همچون مذهب اوزاعى، مذهب سفيان ثوري، مذهب ابوثور و مذهب ظاهري نیز بودند که در طول زمان، همگى به تاريخ سپرده شدهاند. مذهب ظاهري امروزه به عنوان مذهبى از مذاهب هشتگانة مسلمين، مورد توجهى محدود قرار گرفته است.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۵.</ref> |
| | === حنفیه=== |
|
| |
|
| ==موقعیت و تاریخچه==
| | اعتقادات حنفیه عبارتند از: |
| پلکان داخلی کعبه، پس از ورود به کعبه در سمت راست، یعنی رکن شامی، قرار دارد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص294؛ الاعلاق النفیسه، ص33.</ref> نخستین بار این پلکان، در بازسازی کعبه پنج سال پیش از [[بعثت]]، به دست [[قریش]] برای صعود به پشتبام کعبه بهصورت چوبی و ثابت، ساخته شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص165؛ شفاء الغرام، ج1، ص147.</ref>
| | * |
|
| |
|
| == بازسازی و معماری == | | === مالکیه === |
| این پلکان چندبار تعمیر، بازسازی و تعویض شد. در سال 64ق هنگام بازسازی دوباره کعبه، توسط [[عبدالله بن زبیر]]، نردبان چوبی دیگری جایگزین آن شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص209-210؛ مرآة الحرمین، ج1، ص273.</ref> [[حجاج بن یوسف ثقفی]] در سال 74ق همزمان با تخریب بنای ابن زبیر، پلکان جدیدی ساخت.<ref>اخبار مکه، ج1، ص211.</ref>
| |
|
| |
|
| در قرن سوم قمری، ارتفاع پلکان 20 ذرع (حدود 10 متر) و پهنای آن، بیش از نیم متر بود. پایین پلکان، دری از چوب ساج به ارتفاع ۳/۵ ذرع (کمتر از دو متر) و پهنای بیش از نیم متر داشت که با دستور [[متوکل عباسی]]، آن را با نقره تزئین و قفلی نقرهای برای آن ساختند. همچنین در سقف کعبه دَرِ دیگری از چوب ساج به ابعاد ۲/۵ ذرع (کمی بیش از یک متر) در 2 ذرع (یک متر) قرار دادند.<ref>اخبار مکه، ج1، ص294؛ الاعلاق النفیسه، ص33.</ref>
| |
|
| |
|
| سال 542ق پلکان داخلی کعبه تعمیر گشت.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص274.</ref>منابع قرن نهم قمری به وجود 38 پله برای نردبان داخلی اشاره دارند.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص147.</ref> برخی از پلههای این پلکان در سال 814ق تعمیر شدند.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص138.</ref>
| | === حنبلیه === |
|
| |
|
| در دوره حکومت [[سلطان مصطفی دوم عثمانی]] به سال 1109ق هنگام تعمیر [[سقف کعبه]]، پلکان داخلی تعویض شد. هفت پله آن را از سنگ مرمر و بقیه را از چوب ساج ساختند.<ref>منائح الکرم، ج5، ص239؛ موسوعة مرآة الحرمین، ج2، ص653.</ref> پلکان کعبه در سال 1039ق بر اثر سیل از جای کنده شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص356-366؛ العقد الثمین، ج1، ص74-82.</ref> سال بعد با تعمیرات بنیادین ساختمان کعبه به دستور [[سلطان مراد چهارم]] چوب و یکی از پلههای پلکان کعبه تعویض شد.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص172.</ref> این پلکان 29 پلهای و دایرهشکل در دیواری سنگی محصور بود.<ref>مفرحة الانام، ص69-70.</ref>
| |
|
| |
|
| ===دوره آلسعود=== | | === شافعیه === |
|
| |
|
| به سال 1375ق. در دوره ملک سعود، پلکان کعبه تعویض شد. پلکان تازه نقره اندود بود و به انواع نقش و نگارهای عربی طلایی مزین گشت.<ref>فی رحاب البیت العتیق، ص175.</ref> این پلکان میان دو دیوار اصلی کعبه، یعنی [[حجر اسماعیل]] و دیوار شرقی، و دو دیوار دیگر درون کعبه محصور بود و برای آن ورودی جداگانهای با قابلیت قفل شدن تعبیه کرده بودند. این پلکان پنجره و نورگیر نداشت و مسیرش تاریک بود. ازاینرو، بهرهگیری از وسایل نورافشان برای استفاده از آن ضرورت داشت. پلکان 13 پله مرمرین و 22 پله چوبی ضخیم داشت. پهنای پلهها از 62 تا 65 و ارتفاع آنها از 24 تا 35 سانتی متر بود و تنها یک تن میتوانست از آنها بالا برود. از پله سوم به بعد، نردهای کنار پلکان قرار داشت.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص145، 147.</ref>
| |
|
| |
|
| در روز 23 [[رجب]] سال 1377ق. ورودی پلکان به بام کعبه تعمیر شد. برای اینکار از چوبهای کهن [[کعبه]] استفاده کردند و روی آن را با روکشهایی ویژه به طول 185 و پهنای 110 سانتی متر پوشاندند تا از ورود آب به درون کعبه پیشگیری شود.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص395.</ref> در 19 [[شعبان]] همان سال، پلکان داخلی کعبه بار دیگر تعمیر شد.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص406.</ref>
| | == مذاهب کلامی و اعتقادی اهلسنت == |
| | اهلسنت از نظر اصول اعتقادی و کلامی، از حیث استفاده از راه کلامی و استدلالی و یا پذیرفتن نص و پیروی از شیوه سلف(صحابه و تابعین) در برخورد با مباحث اعتقادی و کلامی، به اشعریه، ماتریدیه و سلفیه تقسیم میگردند.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۵.</ref> |
|
| |
|
| در دوره حکومت [[خالد بن عبدالعزیز سعودی]] (حک: 1395-1402ق) پلکان کعبه تعویض و پلکانی از جنس آلومینیوم قوی برای آن ساخته شد. در دوره [[ملک فهد]] (حک: 1402-1426ق.) ضمن تعمیر بنیادین کعبه، پلکان داخلی کعبه نیز بازسازی شد. این پلهها را از شیشه ساختند تا نور درون کعبه افزوده شود. این تعمیرات در روز سهشنبه سی [[جمادی الثانی]] سال 1417ق. پایان یافت.<ref>فی رحاب البیت العتیق، ص175، 177.</ref>
| | ==زیارت از نظر اهلسنت == |
| == گالری ==
| | درباره زیارت، به خصوص زیارت قبر پیامبر اسلام(ص)، بین گروههای اهلسنت، مخالفتهایی وجود دارد مانند سلفیه؛ اما بهطور کلی زیارت قبور مورد تأیید اهلسنت است. |
| <gallery>
| | اهلسنت درباره زیارت،نظرات گوناگونی داشته اند. برخی این نظرات در چهار دسته ی .... دسته بندی کرده اند. برخی از پژوهشگران شیعه با بررسی شواهد تاریخی و منابع فقهی و حدیثی اهل سنت نشان داده اند که اکثر فقهای مذاهب اسلامی به استحباب یا ... زیارت قائل اند. |
| پرونده:پلکان قدیمی کعبه.jpg|بندانگشتی|تصویری از پلکان قدیمی کعبه
| |
|
| |
|
| </gallery>
| | == حج در مذاهب فقهی اهلسنت == |
| | | در کلیات تفاوتی بین مذاهب فقهی اهلسنت درباره حج نیست و فقط در جزییات احکام حج باهم تفاوت دارند. برخی از این تفاوتها مانند... است. |
| == جستارهای وابسته == | |
| * ستونهای کعبه
| |
|
| |
|
|
| |
|
خط ۷۹: |
خط ۳۸: |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
|
| |
|
| ==منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| {{دانشنامه | | {{برگرفتگی |
| | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7558
| | |پیش از لینک = کتاب |
| | عنوان = پلکان کعبه
| | |منبع = |
| | نویسنده = ابوالفضل ربانی
| | |پس از لینک = |
| | | لینک = |
| }} | | }} |
| *'''اخبار مکه''': الازرقی (درگذشت 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق. | | * '''دائرة المعارف بزرگ اسلامی'''، اهل سنت و جماعت، ج۱۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۰ش. |
| *'''الاعلاق النفیسه''': ابن رسته، بیروت، دار صادر، 1892م.
| | * '''فرهنگ فرق اسلامی'''، محمدجواد مشکور، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۷۵ش. |
| *'''پلکان کعبه''': ابوالفضل ربانی، دانشنامه حج و حرمین شریفین، ۱۳۹۲ش.
| | |
| *'''التاریخ القویم''': محمد طاهر الکردی، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1420ق.
| | |
| *'''شفاء الغرام''': محمد الفاسی (درگذشت 832ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق. | |
| * '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین''': محمد الفاسی، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
| |
| *'''فی رحاب البیت العتیق''': محیی الدین احمد امام،اندلس، دار قرطبه، بیتا.
| |
| *'''مرآة الحرمین''': ابراهیم رفعت پاشا، قم، المطبعة العلمیه، 1344ق.
| |
| *'''مفرحة الانام فی تاسیس بیت الله الحرام''': زین العابدین بن نورالدین حسینی، به کوشش عمار عبودی نصار، تهران، مشعر، 1428ق.
| |
| *'''منائح الکرم''': علی بن تاج الدین السنجاری، به کوشش المصری، مکه، جامعةام القری، 1419ق.
| |
| *'''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین''': ایوب صبری پاشا، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424ق.
| |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
|
| |
| {{کعبه}}
| |
اهلسنت یکی از مذاهب بزرگ اسلامی است.
اهلسنت، نام فرقهای است که پس از وفات رسولالله(ص)، خلافت را به شورای مسلمانان مشروط کرد.[۱]
اهل سنت، مشهور به سنی، اصطلاحى است که اشاره به گرايش مذهبى فرقه بزرگی از مسلمانان، غیر از گروههای شیعه و اباضیه دارد. فرق و مرزبندی اهلسنت و دیگر گروههای مذهبی مسلمانان در عصر حاضر، بر مبنای دیدگاه مذاهب نسبت به خلفای نخستین مسلمانان صورت میپذیرد. گروههای اهلسنت، خلافت ۴ خلیفه اول را مشروع و بر آن اتفاق نظر دارند، برخلاف شیعیان که حضرت علی(ع) را جانشین بلافصل پیامبر اسلام(ص) میدانند و اباضیه که به خلافت عثمان و حضرت علی(ع) منتقد هستند.[۲]
اهلسنت پس از رحلت پيامبر اكرم... سپس فرقههاى ديگرى همچون حنفیه، مالکیه، حنبلیه و شافعیه...
اهل سنت در حوزة فقهى، به ۴ مذهب اصلی حنفى، مالكى، شافعى و حنبلى تقسیم شدند. البته مذاهب دیگری همچون مذهب اوزاعى، مذهب سفيان ثوري، مذهب ابوثور و مذهب ظاهري نیز بودند که در طول زمان، همگى به تاريخ سپرده شدهاند. مذهب ظاهري امروزه به عنوان مذهبى از مذاهب هشتگانة مسلمين، مورد توجهى محدود قرار گرفته است.[۳]
اعتقادات حنفیه عبارتند از:
اهلسنت از نظر اصول اعتقادی و کلامی، از حیث استفاده از راه کلامی و استدلالی و یا پذیرفتن نص و پیروی از شیوه سلف(صحابه و تابعین) در برخورد با مباحث اعتقادی و کلامی، به اشعریه، ماتریدیه و سلفیه تقسیم میگردند.[۴]
درباره زیارت، به خصوص زیارت قبر پیامبر اسلام(ص)، بین گروههای اهلسنت، مخالفتهایی وجود دارد مانند سلفیه؛ اما بهطور کلی زیارت قبور مورد تأیید اهلسنت است.
اهلسنت درباره زیارت،نظرات گوناگونی داشته اند. برخی این نظرات در چهار دسته ی .... دسته بندی کرده اند. برخی از پژوهشگران شیعه با بررسی شواهد تاریخی و منابع فقهی و حدیثی اهل سنت نشان داده اند که اکثر فقهای مذاهب اسلامی به استحباب یا ... زیارت قائل اند.
در کلیات تفاوتی بین مذاهب فقهی اهلسنت درباره حج نیست و فقط در جزییات احکام حج باهم تفاوت دارند. برخی از این تفاوتها مانند... است.
- ↑ فرهنگ فرق اسلامی، ص۸۴.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۴-۴۷۵.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۵.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۴۷۵.
این مقاله برگرفته از کتاب است.
- دائرة المعارف بزرگ اسلامی، اهل سنت و جماعت، ج۱۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۰ش.
- فرهنگ فرق اسلامی، محمدجواد مشکور، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۷۵ش.