ارشاد الزائرین (کتاب)

ارشاد الزائرین (کتاب)

ارشاد الزائرین کتابی در فضیلت و آداب زیارت مدینه، نوشته محمد بن محمد بکری صدیقی (899ـ952ق.) این کتاب درباره شهر مدینه و فضیلت‌های آن و معرفی مکان‌های متبرک این شهر و آداب زیارت مسجدالنبی است و چنان‌که از نام آن پیدا است، برای راهنمایی زائران مدینه نگاشته شده است.

درباره نویسنده

ابوالحسن محمد بن محمد بن عبدالرحمن بکری صدیقی، از متصوفان، مفسران و فقیهان شافعی در قاهره زاده شد. وی آثاری گوناگون از جمله تحفة السالک لأشرف المسالک داردکه درباره حج است.مجلسی دوم از او به احترام یاد کرده ووی را از استادان زین الدین بن علی نام‌آوربه شهید ثانی (م.965ق.) دانسته و از چند تألیف او نام برده، اما از این اثر یاد نکرده است.

محتوای کتاب

ارشاد الزائرین از کتاب‌های زیارتی است که به تناسب، آگاهی‌هایی نیز از مکان‌ها و زیارتگاه‌های مدینه و مسجدالنبی و ویژگی‌ها و اشیای مربوط به آن به دست می‌دهد. کتاب هفت فصل دارد و با مقدمه‌ای در فضیلت مدینه آغاز می‌شود و با خاتمه‌ای درباره بقیع و فضیلت زیارت آن پایان می‌یابد. عنوان‌های هفت فصل کتاب به ترتیب عبارتند از: آداب سفر زیارتی، فضیلت و استحباب زیارت و جواز نذر زیارت، توسل زائر به خدا، ویژگی‌های قبر شریف پیامبر و مسائلی در این زمینه، آداب زیارت پیامبر، مسجدالنبی و روضه و منبر آن، ستون‌های مسجد و چاه‌های منسوب به پیامبر(ص) در مدینه.

از این کتاب نسخه‌ای خطی در کتابخانه ملک فهد ریاض یافت می‌شود که هنوز چاپ نشده است.کتابت این نسخه که 32 برگ دارد، به سال 928ق. پایان یافته است.

منابع

محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل [ ].

• بحارالانوار: المجلسی (م.1110ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1403ق؛
• المدینة المنورة فی مئة مخطوط: مرکز بحوث و دراسات المدینه، 1420ق؛
• مرآة الکتب: علی بن موسی التبریزی، به کوشش الحائری، قم، مکتبة النجفی، 1414ق؛
• معجم المؤلفین: عمر کحّاله، بیروت، دار احیاءالتراث العربی ـ مکتبة المثنی؛
• معجم ما الف عن الحج: عبدالعزیز بن راشد السنیدی، ریاض، دار الملک عبدالعزیز، 1423ق؛
• هدیة العارفین: اسماعیل پاشا (م.1339ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.