جزیرةالعرب: تفاوت میان نسخه‌ها
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
با این حال، شبه‌جزیره به دلیل وجود [[حرمین|حرمین شریفین]] (مکه و مدینه) و نقش آن در مشروعیت‌بخشی، همواره برای خلفا و سلسله‌های مختلف (از جمله عباسیان، فاطمیان و مملوکان) اهمیت داشت. این حکومت‌ها خدمات عمرانی گسترده‌ای در حرمین و مسیرهای حج انجام می‌دادند.<ref>خلاصة الکلام، ص16، 46؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص58-162؛ عمارة المسجد النبوی، ص185 به بعد.</ref> | با این حال، شبه‌جزیره به دلیل وجود [[حرمین|حرمین شریفین]] (مکه و مدینه) و نقش آن در مشروعیت‌بخشی، همواره برای خلفا و سلسله‌های مختلف (از جمله عباسیان، فاطمیان و مملوکان) اهمیت داشت. این حکومت‌ها خدمات عمرانی گسترده‌ای در حرمین و مسیرهای حج انجام می‌دادند.<ref>خلاصة الکلام، ص16، 46؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص58-162؛ عمارة المسجد النبوی، ص185 به بعد.</ref> | ||
===دوره عثمانی و | ===دوره عثمانی و آل سعود=== | ||
عثمانی‌ها در سال ۹۲۳ ق. بر حجاز مسلط شدند و تا ۱۳۳۷ ق. بر آن حکومت کردند. آنان ضمن تعیین والی، امور داخلی را به اشراف حسنی مکه می‌سپردند و همچنان به عمران حرمین توجه داشتند.<ref>جغرافیة شبه جزیرةالعرب، ص141-142؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص168 به بعد.</ref> | عثمانی‌ها در سال ۹۲۳ ق. بر حجاز مسلط شدند و تا ۱۳۳۷ ق. بر آن حکومت کردند. آنان ضمن تعیین والی، امور داخلی را به اشراف حسنی مکه می‌سپردند و همچنان به عمران حرمین توجه داشتند.<ref>جغرافیة شبه جزیرةالعرب، ص141-142؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص168 به بعد.</ref> | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
| نویسنده = ابوالفضل ربانی | | نویسنده = ابوالفضل ربانی | ||
}} | }} | ||
'''الاخبار الطوال''': ابن داود الدینوری (م. 282ق.)، به کوشش عبدالمنعم، قم، الرضی، 1412ق. | * '''الاخبار الطوال''': ابن داود الدینوری (م. 282ق.)، به کوشش عبدالمنعم، قم، الرضی، 1412ق. | ||
'''اخبار مکه''': الازرقی (م. 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق. | * '''اخبار مکه''': الازرقی (م. 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق. | ||
'''الازمنة و تلبیة الجاهلیه''': محمد قطرب (م. 206ق.)، به کوشش الضامن، مؤسسة الرساله، 1405ق. | * '''الازمنة و تلبیة الجاهلیه''': محمد قطرب (م. 206ق.)، به کوشش الضامن، مؤسسة الرساله، 1405ق. | ||
'''اسواق العرب فی الجاهلیة و الاسلام''': سعید بن محمد الافغانی. | * '''اسواق العرب فی الجاهلیة و الاسلام''': سعید بن محمد الافغانی. | ||
'''الاصنام (تنکیس الاصنام)''': هشام بن محمد کلبی (م. 204ق.)، به کوشش احمد زکی، تهران، تابان، 1348ش. | * '''الاصنام (تنکیس الاصنام)''': هشام بن محمد کلبی (م. 204ق.)، به کوشش احمد زکی، تهران، تابان، 1348ش. | ||
'''اطلس المملکة العربیة السعودیه''': وزارة التعلیم العالی، ریاض، مکتبة العبیکان، 1419ق. | * '''اطلس المملکة العربیة السعودیه''': وزارة التعلیم العالی، ریاض، مکتبة العبیکان، 1419ق. | ||
'''اطلس تاریخ اسلام''': گروه نویسندگان زیر نظر عزیز خوشوقت، تهران، تکا، 1389ش. | * '''اطلس تاریخ اسلام''': گروه نویسندگان زیر نظر عزیز خوشوقت، تهران، تکا، 1389ش. | ||
'''انساب الاشراف''': البلاذری (م. 279ق.)، به کوشش زکار و زرکلی، بیروت، دار الفکر، 1417ق. | * '''انساب الاشراف''': البلاذری (م. 279ق.)، به کوشش زکار و زرکلی، بیروت، دار الفکر، 1417ق. | ||
'''باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن''': بی‌آزار شیرازی، تهران، فرهنگ اسلامی، 1380ش. | * '''باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن''': بی‌آزار شیرازی، تهران، فرهنگ اسلامی، 1380ش. | ||
'''البدایة و النهایه''': ابن کثیر (م. 774ق.)، بیروت، مکتبة المعارف. | * '''البدایة و النهایه''': ابن کثیر (م. 774ق.)، بیروت، مکتبة المعارف. | ||
'''البلدان''': الیعقوبی (م. 292ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1422ق. | * '''البلدان''': الیعقوبی (م. 292ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1422ق. | ||
'''تاریخ آل سعود''': ناصر سعید، دار مکة المکرمه، 1404ق. | * '''تاریخ آل سعود''': ناصر سعید، دار مکة المکرمه، 1404ق. | ||
'''تاریخ ابن خلدون''': ابن خلدون (م. 808ق.)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، 1408ق. | * '''تاریخ ابن خلدون''': ابن خلدون (م. 808ق.)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، 1408ق. | ||
'''تاریخ العرب القدیم''': توفیق ابرو، دار الفکر، 1422ق. | * '''تاریخ العرب القدیم''': توفیق ابرو، دار الفکر، 1422ق. | ||
'''تاریخ التمدن الاسلامی''': جرجی زیدان، مصر، مطبعة الهلال، 1922م. | * '''تاریخ التمدن الاسلامی''': جرجی زیدان، مصر، مطبعة الهلال، 1922م. | ||
'''تاریخ خلیفه''': خلیفة بن خیاط (م. 240ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق. | * '''تاریخ خلیفه''': خلیفة بن خیاط (م. 240ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق. | ||
'''تاریخ شبه الجزیرة العربیة فی عصورها القدیمه''': عبدالعزیز صالح، مصر، مکتبة الانجلو المصریه. | * '''تاریخ شبه الجزیرة العربیة فی عصورها القدیمه''': عبدالعزیز صالح، مصر، مکتبة الانجلو المصریه. | ||
'''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (م. 310ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | * '''تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)''': الطبری (م. 310ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
'''تاریخ العرب فی عصر الجاهلیه''': سید عبدالعزیز سالم، بیروت، دار النهضة العربیه. | * '''تاریخ العرب فی عصر الجاهلیه''': سید عبدالعزیز سالم، بیروت، دار النهضة العربیه. | ||
'''تاریخ العرب''': فیلیپ خوری حتی، ترجمه پاینده، تهران، علمی و فرهنگی، 1380ش. | * '''تاریخ العرب''': فیلیپ خوری حتی، ترجمه پاینده، تهران، علمی و فرهنگی، 1380ش. | ||
'''تاریخ عمارة المسجدالحرام''': فوزیه حسین مطر، به کوشش عبدالرحمن، مکه، جامعة‌ام القری، 1406ق. | * '''تاریخ عمارة المسجدالحرام''': فوزیه حسین مطر، به کوشش عبدالرحمن، مکه، جامعة‌ام القری، 1406ق. | ||
'''تاریخ المدینة المنوره''': ابن شبّه (م. 262ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، 1410ق. | * '''تاریخ المدینة المنوره''': ابن شبّه (م. 262ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، 1410ق. | ||
'''تاریخ الیعقوبی''': احمد بن یعقوب (م. 292ق.)، بیروت، دار صادر، 1415ق. | * '''تاریخ الیعقوبی''': احمد بن یعقوب (م. 292ق.)، بیروت، دار صادر، 1415ق. | ||
'''التعریف بطبقات الامم''': قاضی صاعد الاندلسی (م. 462ق.)، به کوشش جمشیدنژاد، تهران، هجرت، 1376ق. | * '''التعریف بطبقات الامم''': قاضی صاعد الاندلسی (م. 462ق.)، به کوشش جمشیدنژاد، تهران، هجرت، 1376ق. | ||
'''تفسیر القمی''': القمی (م. 307ق.)، به کوشش الجزائری، قم، دار الکتاب، 1404ق. | * '''تفسیر القمی''': القمی (م. 307ق.)، به کوشش الجزائری، قم، دار الکتاب، 1404ق. | ||
'''تقویم البلدان''': اسماعیل ابوالفداء (م. 732ق.)، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، 2007م. | * '''تقویم البلدان''': اسماعیل ابوالفداء (م. 732ق.)، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، 2007م. | ||
'''جزیرة العرب فی القرن العشرین''': حافظ وهبه، قاهره، مکتبة النهضة المصریه، 1340ق. | * '''جزیرة العرب فی القرن العشرین''': حافظ وهبه، قاهره، مکتبة النهضة المصریه، 1340ق. | ||
'''جزیرة العرب قبل الاسلام''': برهان الدین دلو، بیروت، دار الفارابی، 2004م. | * '''جزیرة العرب قبل الاسلام''': برهان الدین دلو، بیروت، دار الفارابی، 2004م. | ||
'''جغرافیة المملکة العربیة السعودیه''': عبدالرحمن صادق الشریف، ریاض، دار المریخ، 1425ق. | * '''جغرافیة المملکة العربیة السعودیه''': عبدالرحمن صادق الشریف، ریاض، دار المریخ، 1425ق. | ||
'''جغرافیة شبه جزیرة العرب''': عمر رضا کحاله، به کوشش احمد علی، قاهره، مکتبة النهضة الحدیثه، 1384ق. | * '''جغرافیة شبه جزیرة العرب''': عمر رضا کحاله، به کوشش احمد علی، قاهره، مکتبة النهضة الحدیثه، 1384ق. | ||
'''خلاصة الکلام فی بیان امراء البلد الحرام''': احمد بن زینی دحلان (م. 1304ق.)، مصر، المطبعة الخیریه، 1305ق. | * '''خلاصة الکلام فی بیان امراء البلد الحرام''': احمد بن زینی دحلان (م. 1304ق.)، مصر، المطبعة الخیریه، 1305ق. | ||
'''دراسات فی تاریخ العرب القدیم''': محمد بیومی مهران، دار المعرفه. | * '''دراسات فی تاریخ العرب القدیم''': محمد بیومی مهران، دار المعرفه. | ||
'''دراسات فی تاریخ العرب القدیم''': محمد بیومی مهران، دار المعرفه. | * '''دراسات فی تاریخ العرب القدیم''': محمد بیومی مهران، دار المعرفه. | ||
'''الرحلة السعودیة الحجازیة النجدیه''': محمد سعود الغوری، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، 1428ق. | * '''الرحلة السعودیة الحجازیة النجدیه''': محمد سعود الغوری، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، 1428ق. | ||
'''الرده''': الواقدی (م. 207ق.)، به کوشش الجبوری، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 1410ق. | * '''الرده''': الواقدی (م. 207ق.)، به کوشش الجبوری، بیروت، دار الغرب الاسلامی، 1410ق. | ||
'''رعایة الحرمین الشرفین منذ صدر الاسلام''': محمد بن عبدالله السبیل، مکه، مطابع الوحید، 1422ق. | * '''رعایة الحرمین الشرفین منذ صدر الاسلام''': محمد بن عبدالله السبیل، مکه، مطابع الوحید، 1422ق. | ||
'''سلطان نجد و الحجاز و ملک المملکة العربیة السعودیه''': عبدالحسین بن صالح الیوسف، ریاض، 1413ق. | * '''سلطان نجد و الحجاز و ملک المملکة العربیة السعودیه''': عبدالحسین بن صالح الیوسف، ریاض، 1413ق. | ||
'''السیرة النبویه''': ابن هشام (م. 213ق./218ق.)، به کوشش محمد محیی الدین، مصر، مکتبة محمد علی صبیح، 1383ق. | * '''السیرة النبویه''': ابن هشام (م. 213ق./218ق.)، به کوشش محمد محیی الدین، مصر، مکتبة محمد علی صبیح، 1383ق. | ||
'''شبه جزیره عربستان در عصر حاضر''': اولیویه کاره، پل بون آنفان، ترجمه اسدالله علوی، مشهد، پژوهش‌های اسلامی، 1380ش. | * '''شبه جزیره عربستان در عصر حاضر''': اولیویه کاره، پل بون آنفان، ترجمه اسدالله علوی، مشهد، پژوهش‌های اسلامی، 1380ش. | ||
'''صفة جزیرة العرب''': حسین ابن حائک (م. 334ق.)، به کوشش اکوع حوالی، صنعاء، مکتبة الارشاد، 1410ق. | * '''صفة جزیرة العرب''': حسین ابن حائک (م. 334ق.)، به کوشش اکوع حوالی، صنعاء، مکتبة الارشاد، 1410ق. | ||
'''صورة الارض''': محمد بن حوقل النصیبی (م. 367ق.)، بیروت، دار صادر، 1938م. | * '''صورة الارض''': محمد بن حوقل النصیبی (م. 367ق.)، بیروت، دار صادر، 1938م. | ||
'''عمارة المسجد النبوی''': محمد الهزاع الشهری، قاهره، مکتبة القاهره، 2001م. | * '''عمارة المسجد النبوی''': محمد الهزاع الشهری، قاهره، مکتبة القاهره، 2001م. | ||
'''فتوح البلدان''': البلاذری (م. 279ق.)، بیروت، دار الهلال، 1988م. | * '''فتوح البلدان''': البلاذری (م. 279ق.)، بیروت، دار الهلال، 1988م. | ||
'''الکافی''': الکلینی (م. 329ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1375ش. | * '''الکافی''': الکلینی (م. 329ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1375ش. | ||
'''الکامل فی التاریخ''': علی ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار صادر، 1385ق. | * '''الکامل فی التاریخ''': علی ابن اثیر (م. 630ق.)، بیروت، دار صادر، 1385ق. | ||
'''کشتار مکه و آینده حرمین''': ظفر بنگاش. | * '''کشتار مکه و آینده حرمین''': ظفر بنگاش. | ||
'''لسان العرب''': ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق. | * '''لسان العرب''': ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق. | ||
'''محاضرات فی تاریخ العرب''': صالح احمد العلی، دار الکتب، 1981م. | * '''محاضرات فی تاریخ العرب''': صالح احمد العلی، دار الکتب، 1981م. | ||
'''المخصص''': علی بن اسماعیل ابن سیده (م. 458ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | * '''المخصص''': علی بن اسماعیل ابن سیده (م. 458ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
'''مرافق الحج و خدماتها المدنیه''': ولید بن محمد جمیل، عربستان، توحید و بناء، 1419ق. | * '''مرافق الحج و خدماتها المدنیه''': ولید بن محمد جمیل، عربستان، توحید و بناء، 1419ق. | ||
'''المسالک و الممالک''': ابراهیم الفارسی الاصطخری (م. 346ق.)، به کوشش الحسینی، وزارة الثقافة و الارشاد، 1381ق. | * '''المسالک و الممالک''': ابراهیم الفارسی الاصطخری (م. 346ق.)، به کوشش الحسینی، وزارة الثقافة و الارشاد، 1381ق. | ||
'''المعارف''': ابن قتیبه (م. 276ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، الرضی، 1373ش. | * '''المعارف''': ابن قتیبه (م. 276ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، الرضی، 1373ش. | ||
'''معالم المدینة المنوره''': عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی، بیروت، دار و مکتبة الهلال، 1419ق. | * '''معالم المدینة المنوره''': عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی، بیروت، دار و مکتبة الهلال، 1419ق. | ||
'''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (م. 626ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م. | * '''معجم البلدان''': یاقوت الحموی (م. 626ق.)، بیروت، دار صادر، 1995م. | ||
'''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق. | * '''معجم ما استعجم''': عبدالله البکری (م. 487ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتب، 1403ق. | ||
'''المفصل''': جواد علی، دار الساقی، 1424ق. | * '''المفصل''': جواد علی، دار الساقی، 1424ق. | ||
'''مکة و المدینة فی الجاهلیة و عهد الرسول''': احمد ابراهیم الشریف، دار الفکر. | * '''مکة و المدینة فی الجاهلیة و عهد الرسول''': احمد ابراهیم الشریف، دار الفکر. | ||
'''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین''': ایوب صبری پاشا (م. 1290ق.)، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424ق. | * '''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین''': ایوب صبری پاشا (م. 1290ق.)، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424ق. | ||
'''وفاء الوفاء''': السمهودی (م. 911ق.)، به کوشش خالد عبدالغنی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م. | * '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م. 911ق.)، به کوشش خالد عبدالغنی، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{جزیرةالعرب}} | {{جزیرةالعرب}} | ||